Ο δρόμος μπροστά για τη Ριζοσπαστική και Αντικαπιταλιστική Αριστερά – Μια απάντηση στον Στ. Κουβελάκη και Κ.Λαπαβίτσα από το ΣΕΚ

Από το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (ΣΕΚ)

Υποστηρίζουν ότι το ΜέΡΑ25: «έχει δείξει σημαντική ιδεολογική κινητικότητα και αλλαγή στην πολιτική του στόχευση και βρίσκεται σε μια «διαδικασία ‘μετεξέλιξης και ριζοσπαστικοποίησης’». Επισημαίνουν το πρόβλημα της απουσίας «κοινωνικών αγκυρώσεων και συστηματικής παρέμβασης στους χώρους που έχουν στρατηγική σημασία για τα λαϊκά στρώματα και τις καταπιεσμένες ομάδες… [το ΜέΡΑ25] δεν στοχεύει στρατηγικά στα συνδικάτα και στις λαϊκές κινητοποιήσεις». Αλλά, όπως ισχυρίζονται, αυτό το στοιχείο μπορεί να λειτουργήσει και «αντίστροφα»: «Αν υπάρξει η πολιτική βούληση, θα μπορούσε να ήταν το έναυσμα για μια προσπάθεια συγκρότησης ενός νέου δυναμικού πόλου αγκυρωμένου στους κοινωνικούς αγώνες, με ευρύτερες πολιτικές ευαισθησίες».

Είναι μια ιδιαιτέρως προβληματική συλλογιστική. Καταρχάς, η έλλειψη «στρατηγικής στόχευσης» στα συνδικάτα και τους «χώρους» δεν είναι απλά ένα υποπροϊόν μιας «επικοινωνιακής αντίληψης της πολιτικής που επικεντρώνεται στη δραστηριότητα του επικεφαλής του» δηλαδή του Γ. Βαρουφάκη. Είναι η έκφραση μιας στρατηγικής που αντιμετωπίζει το υποκείμενο της ταξικής πάλης, την εργατική τάξη και το κίνημά της, σαν ένα πιόνι στη «θεωρία των παιγνίων» στην οποία ειδικεύεται ο Γ. Βαρουφάκης και τους καρπούς της οποίας γευτήκαμε με τη «δημιουργική ασάφεια» της συμφωνίας του Eurogroup τον Φλεβάρη του 2015.

Κι αυτή η αναφορά στη «δημιουργική ασάφεια» δεν είναι ξύσιμο παλιών πληγών. Ο Γ. Βαρουφάκης σε πρόσφατη συνέντευξή του (Εφημερίδα των Συντακτών 28/1/2023) τής δίνει νέα πνοή με τις διφορούμενες απαντήσεις του για την προοπτική στήριξης μιας «προοδευτικής κυβέρνησης». Για παράδειγμα όταν απαντάει στη ερώτηση για το ποιο πρέπει να είναι το μέλημα της νέας κυβέρνησης: «Η κατάργηση των μνημονιακών ψευτο-αγορών («Ηρακλής», Χρηματιστήριο Ενέργειας κ.λπ.) που αποτελούν το δόρυ της λεηλασίας των πολιτών, καθώς και του μητσοτακικού παρακράτους που την υποθάλπει». Πρόκειται για ακραία ελαχιστοποίηση των στόχων του κινήματος που συγκρούεται με την σημερινή κυβέρνηση και διεκδικεί ανατροπές που δεν περιορίζονται στο «μέλημα» που θέτει ο Γ. Βαρουφάκης.

Όμως, η απουσία του υποκειμένου της ταξικής πάλης, της εργατικής τάξης με τους αγώνες, τις ιδεολογικές μετατοπίσεις, τα πολιτικά της προχωρήματα, δεν είναι μόνο χαρακτηριστικό του Γ. Βαρουφάκη.

Τριάμισι χρόνια πριν, η ΝΔ αυτοπροβαλλόταν σαν το κόμμα της κεντροδεξιάς που μπορεί να διαχειριστεί την «ανάκαμψη» του ελληνικού καπιταλισμού, επιβάλλοντας όλες τις «μεταρρυθμίσεις» που απαιτούσε αυτός ο στόχος βάζοντας στο περιθώριο και συντρίβοντας την συλλογική οργάνωση της εργατικής τάξης και τις ιδέες της Αριστεράς. Σήμερα, μετράει ήττες σε όλα τα επίπεδα, οικονομικό, πολιτικό και ιδεολογικό. Οι αγώνες της εργατικής τάξης και της νεολαίας ήταν ο αποφασιστικός παράγοντας για να φτάσουμε εδώ. Η εργατική τάξη και η νεολαία παλεύει και αμφισβητεί, έχοντας κάνει βήματα μπροστά. Έχει δώσει μάχες με απεργίες και διαδηλώσεις ανοίγοντας μέτωπα ενάντια στη φτώχεια, στην καταστολή, το ρατσισμό και τους φασίστες, το σεξισμό.

Αυτό το καθοριστικό στοιχείο απουσιάζει κραυγαλέα από την ανάλυση των Στ. Κουβελάκη και Κ. Λαπαβίτσα. Υποτιμούν τη δυναμική του κόσμου που αγωνίζεται και βάζουν αυθαίρετα όρια στις διεκδικήσεις του. Το περιεχόμενο της ρήξης που σκιαγραφούν είναι χαρακτηριστικό. Γράφουν για παράδειγμα: «Στην Ελλάδα του 2023 η οργισμένη καταγγελία του εκμεταλλευτικού καπιταλισμού δεν έχει απολύτως κανένα πολιτικό αντίκρισμα. Το ζητούμενο είναι να υπάρξουν βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αλλαγές στο άρρωστο οικονομικό μοντέλο, οι οποίες θα αντιστρέφουν την ταξική ισορροπία κατατείνοντας στη σοσιαλιστική ανατροπή του καπιταλισμού».

Ο αντικαπιταλισμός από γέφυρα ανάμεσα στους αγώνες του σήμερα και τη συνολική δικαίωσή τους υποβιβάζεται περιφρονητικά «σε οργισμένη καταγγελία». Αντίθετα, οι «βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες αλλαγές» που θα φέρουν «επαναπροσδιορισμό της θέσης της Ελλάδας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας» προβάλλονται ως ο ρεαλισμός που θα φέρει βελτίωση της θέσης των «φτωχών στρωμάτων».

Ακόμα και η «απεξάρτηση από το ευρωαντλατικό πλαίσιο» που προτείνουν ως κόμβο μια τέτοιας «ρεαλιστικής» ρήξης έχει περιορισμένο ορίζοντα τις «ισορροπημένες συνεργασίες τόσο με την Ευρώπη όσο και με τους άλλους πόλους που αναδύονται στο υπό αναμόρφωση παγκόσμιο τοπίο». Οι εργάτες στην Cosco συγκρούστηκαν απεργιακά και νικηφόρα με την κινέζικη πολυεθνική και την κυβέρνηση της ΝΔ. Ποια είναι η πολιτική γενίκευση αυτής της εμπειρίας; Το αίτημα για κρατικοποίησή της με εργατικό έλεγχο για να μην σκοτώνονται οι εργάτες στις εξοντωτικές βάρδιες ή μια «ισορροπημένη» διαπραγμάτευση με τον «πόλο» του Κινέζικου καπιταλισμού που αντιμετωπίζει τις εκρήξεις των εργατών «του»;

Ο Σ. Κουβελάκης και ο Κ. Λαπαβίτσας γράφουν ότι «ήρθε η ώρα να αφεθούν κατά μέρος οι παιδαριώδεις απόψεις περί ‘διαχείρισης’ που υποτίθεται ότι είναι το αντίθετο της ‘ανατροπής’ του καπιταλισμού». Άλλωστε «το κόμμα των Μπολσεβίκων δεν πήρε την εξουσία με κεντρικό σύνθημα ‘Κάτω ο Καπιταλισμός’, αλλά ‘Ειρήνη, Γη, Ψωμί’. Δηλαδή, με συγκεκριμένες τομές που οδηγούσαν σε γενικότερη κοινωνική ανατροπή». Ξεχνάνε, και είναι κρίμα, ότι το βασικό σύνθημα των μπολσεβίκων ήταν «Όλη η εξουσία στα σοβιέτ», τα εργατικά συμβούλια που είχε διαμορφώσει η τάξη στην κίνησή της.

Και μπορεί οι ίδιοι να θεωρούν τη συζήτηση για την ανατροπή «παιδαριώδη», αλλά σίγουρα δεν τη θεωρούν τέτοια οι χιλιάδες αγωνιστές και αγωνίστριες της Αριστεράς που είδαν τις προσδοκίες τους να διαψεύδονται από τη «βίαιη ωρίμανση» του ΣΥΡΙΖΑ και την κυβερνητική διαχείριση του ελληνικού καπιταλισμού.

Γι’ αυτό η επισήμανση της ανακοίνωσης της Πρωτοβουλίας για Ενωτική Κίνηση της Ριζοσπαστικής και Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς (16/01/2023) είναι ιδιαίτερα εύστοχη:

«Όμως λύση δεν αποτελούν ούτε κατευθύνεις της κοινοβουλευτικής Αριστεράς των ΚΚΕ/ΜεΡΑ25, καθώς, παρά τις προσπάθειές τους σε επιμέρους μέτωπα και αγώνες όπου έχουν συμμετάσχει με θετικό αντίκτυπο, αυτές οι δυνάμεις ταλαντεύονται μπροστά στο ζήτημα της ρήξης. Το ΚΚΕ τη μεταθέτει στο επέκεινα της “λαϊκής εξουσίας”, ενώ το ΜεΡΑ25 ταλαντεύεται στον προσδιορισμό της αναγκαίας λύσης ανάμεσα στη μεταρρύθμιση της ΕΕ και στην αναγκαία ρήξη με αυτή. Η κοινή δράση όλης της Αριστεράς είναι αναγκαία μπροστά στις μεγάλες προκλήσεις. Όμως, ταυτόχρονα είναι αναγκαίο να συγκροτηθεί σε κεντρικό επίπεδο και το μπλοκ των δυνάμεων της Αριστεράς που είναι αποφασισμένες να φτάσουν μέχρι το τέλος του δρόμου».

Το ΣΕΚ δίνει όλες του τις δυνάμεις σε αυτή την κατεύθυνση. Για να εκφραστεί σε κεντρικό επίπεδο η Αριστερά  που λέει ότι «Η δύναμη βρίσκεται …στους αγώνες της εργατικής τάξης που βάζουν μπροστά τις ανάγκες της κοινωνίας απέναντι στην καταστροφική λογική του κέρδους».

Αυτή η Αριστερά μπορεί και θα δώσει τη μάχη των εκλογών και θα είναι μπροστά στις μάχες του κινήματος στη συνέχεια «Για να στηρίξουμε τις σκληρές ταξικές αναμετρήσεις που έρχονται ενάντια στις άγριες επιθέσεις που προετοιμάζει η άρχουσα τάξη, για μια Αριστερά που ανοίγει δρόμους για την ανατροπή του καπιταλισμού».

2/2/2023

Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (ΣΕΚ)