Του Κώστα Εφήμερου
Αφού πρώτα απολογηθώ επειδή δεν διαθέτω πτυχίο νομικού και άρα οτιδήποτε πω στο εξής με κατατάσσει αυτόματα στους ξερόλες θα ήθελα να διαφωνήσω στην ουσία (και όχι στο γράμμα) του άρθρου του κυρίου Σωτηρόπουλου και πολύ φοβάμαι ότι θα τον εκνευρίσω αφού σκοπεύω να εκφράσω άποψη και για τα νομικά ζητήματα. Για να το κάνω αυτό όμως αποτελεσματικά θα πρέπει να διαβάσετε πρώτα την εν λόγω ανάρτηση με ένα κλικ εδώ.
Το πρώτο που θα ήθελα να σχολιάσω είναι ότι το κείμενο αυτό παρόλο που ισχυρίζεται ότι δεν εξετάζει στην πραγματικότητα την υπόθεση Κατσανέβα η αλήθεια είναι κάπως διαφορετική. Το θέμα και η προσέγγιση του άρθρου δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Δεν είναι μόνο οι ξερόλες που υποτιμούν την νοημοσύνη του κοινού.
Το γενικό σκεπτικό που διέπει την συγκεκριμένη ανάρτηση είναι ότι «δίκαιο απεχθάνεται την ατιμωρησία» και σε αυτό δεν μπορεί να διαφωνήσει κανείς. Ωστόσο διαβάζοντας το άρθρο συμπεραίνεις ότι πάνω-κάτω το δικαίωμα να αποφασίζει ένα ελληνικό δικαστήριο να διαγραφούν συγκεκριμένα τμήματα ενός λήμματος της Wikipedia είναι ζήτημα προάσπισης της ελευθερίας της έκφρασης.
Επειδή όμως η γενικολογία είναι συχνά επικίνδυνη ας εξετάσουμε το συγκεκριμένο περιστατικό. Ο Κατσανέβας θεωρεί ότι τον θίγει μέρος ενός λήμματος. Υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες ανακαλύπτει τον διαχειριστή (κάτι που προσπερνάει ο κύριος Σωτηρόπουλος) που έχει αναρτήσει το επίμαχο σημείο (προσφέροντας πηγές όπως ο ΔΟΛ και η Καθημερινή) και του καταθέτει αγωγή. Δεν καταθέτει αγωγή στο ΔΟΛ αλλά ούτε και στη Wikipedia.
Το δικαστήριο των προσωρινών ασφαλιστικών μέτρων μετά από μια διαδικασία που κρατάει 5 λεπτά διατάζει τον διαχειριστή να διαγράψει την αναφορά που ενοχλεί τον κύριο Κατσανέβα. Ο διαχειριστής το κάνει 30 φορές και 31 φορές το επίμαχο απόσπασμα επαναφέρεται από τους άλλους χρήστες της Wikipedia μέχρι που το σύστημα μπλοκάρει τον νεαρό διαχειριστή και του αφαιρεί το δικαίωμα να διαγράψει οτιδήποτε στο συγκεκριμένο λήμμα.
Όλα τα παραπάνω που φαίνεται να ενοχλούν «το δίκαιο» συμβαίνουν πολύ απλά γιατί ασκείται λάθος η ίδια η δικαιοσύνη. Ο κύριος Κατσανέβας θα έπρεπε να καταθέσει μήνυση στην Wikipedia που εδρεύει εκτός Ελλάδας και να πείσει το αρμόδιο δικαστήριο προκειμένου να απαγορευτεί το απόσπασμα που τον ενοχλεί. Σε αυτή την περίπτωση η Wikipedia θα μπορούσε να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές και να κλειδώσει το άρθρο.
Στη Wikipedia δεν υπάρχει μόνο το βιογραφικό του κύριου Κατσανέβα. Υπάρχουν λήμματα π.χ. για το ολοκαύτωμα ή την μουσουλμανική θρησκεία που προκαλούν πολύ μεγαλύτερες και πολύ πιο έντονες παγκόσμιες διαφωνίες. Ωστόσο η μήνυση σε διαχειριστή αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία και για αυτό το ίδρυμα της Wikipedia ανέλαβε την υποστήριξή του. Όταν λοιπόν ο κύριος Σωτηρόπουλος ηθικολογεί για το πόσο επικίνδυνο είναι να μην ισχύουν οι νόμοι στην κοινότητα κάνει ένα λογικό άλμα. Η κοινότητα λειτουργεί με τους κανόνες του ιδρύματος. Αν σε κάποιον δεν αρέσουν οι κανόνες αυτοί μπορεί φυσικά να κινηθεί νομικά εναντίον του ιδρύματος και να ζητήσει την δικαίωσή του. Όχι εναντίον της κοινότητας. Επιπλέον και το ίδιο το επιχείρημα που εκφράζεται σχετικά με την απόφαση Delfi του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου έχει νόημα μόνο όταν το νομικό σύστημα λειτουργεί ορθολογικά και η αγωγή κατευθύνεται προς τον υπεύθυνο.
Στην ανάρτηση διαβάζω «Πρέπει να μπορείς να βρεις τον χρήστη που συκοφαντεί ή πρέπει να πληρώσει η πλατφόρμα την αποζημίωσα». Διαφωνώ κάθετα με το πρώτο σκέλος και συμφωνώ απόλυτα με το δεύτερο. Αν αποφασίσουμε να εγκαταλείψουμε το δικαίωμα της ανωνυμίας στο διαδίκτυο πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να ζήσουμε σε βαθύτερα σκοτάδια, κάτι που το Wikileaks έχει αποδείξει περίτρανα. Όσο για το να πληρώσει η πλατφόρμα… βεβαίως αρκεί να μηνυθεί αυτή.
Διαβάζω συχνά τις αναρτήσεις του e-lawyer και πολλές από αυτές τις βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσες. Ωστόσο το συγκεκριμένο κείμενο μου φαίνεται ιδιαίτερα άστοχο. Ένας νοιμικός θα έπρεπε (κατά την ξερολίστηκη μου άποψη) να ασχοληθεί με την ουσία του ζητήματος που είναι η παράλογη άσκηση λάθος δίωξης και όχι να ηθικολογεί σφυρίζοντας αδιάφορα για το θεμελιώδες αυτό πρόβλημα.
Η Wikipedia έχει αποδείξει ότι λειτουργεί. Το σύστημά της και ο μηχανισμός της βασίζεται στην δύναμη της κοινότητας. Στο παρελθόν δεν είναι λίγες οι φορές που σύρθηκε στα δικαστήρια για όσα γράφονται σε αυτή. Άλλες δίκες τις κέρδισε και άλλες όχι. Για πρώτη φορά όμως στην ιστορία της ένας απλός ανώνυμος διαχειριστής δέχεται αγωγή για λογαριασμό της.