Δημοσιεύτηκε στο TheIntercept.
Το τετρασέλιδο μανιφέστο, που φέρεται πως έγραψε ο δράστης της ένοπλης επίθεσης στο Ελ Πάσο, Πάτρικ Κρούσιους, αντηχεί τον ρατσιστικό εθνικισμό του προέδρου Τραμπ. «Αυτή η επίθεση είναι η απάντηση στην λατινοαμερικανική εισβολή στο Τέξας», λέει στο κείμενό του, το οποίο δημοσιεύτηκε λίγο πριν το μακελειό. Το μανιφέστο καταγγέλλει την «φυλετική πρόσμιξη», αναφέροντας ότι, «ορισμένοι θα κατηγορήσουν τον πρόεδρο ή κάποιους υποψήφιους για την προεδρία για αυτήν την επίθεση. Δεν ισχύει όμως», σημειώνοντας ότι ο συντάκτης αυτού του μανιφέστου είχε αυτές τις πεποιθήσεις «πριν τον Τραμπ». Σχολιαστές, όπως ο συνάδελφος μου Μέντι Χασάν, έχουν παρόλα αυτά δίκιο όταν επιρρίπτουν ευθύνες και στον πρόεδρο, ο οποίος, έχοντας επανηλλειμένως αρθρώσει ένα σάπιο αντιμεταναστευτικό λόγο και έχοντας εφαρμόσει μια αντιμεταναστευτική πολιτική, ενθαρρύνει βίαιους υποστηρικτές της λευκής υπεροχής.
Ωστόσο, μερικά από τα κίνητρα, που ώθησαν τον δράστη σε αυτή του την ενέργεια, δεν περιλαμβάνονται στη συνήθη ρατσιστική ρητορική φόβου του Τραμπ. Μια ολόκληρη παράγραφος στο μανιφέστο είναι αφιερωμένη στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος, κάνοντας χρήση μαλθουσιανών ισχυρισμών για την αναγκαιότητα «να ξεφορτωθούμε αρκετούς ανθρώπους», ώστε να προστατέψουμε τους μειωμένους πόρους. Ο συγγραφέας αναφέρει το πολυσέλιδο μανιφέστο «Η Μεγάλη Αντικατάσταση», του μακελάρη του Christchurch, στη Νέα Ζηλανδία, ως έμπνευση για τον ίδιο, αναμασώντας τους ίδιους παρανοϊκούς φόβους για δημογραφική αλλαγή και μείωση του λευκού πληθυσμού. Ο μακελάρης του Christchurch είχε ενστερνιστεί τον χαρακτηρισμό του «οικο-φασίστα», αναφέροντας στο δικό του μανιφέστο ότι «δεν υπάρχει εθνικισμός χωρίς τον περιβαλλοντισμό».
Αντιμέτωποι με την επικίνδυνη άρνηση για την κλιματική αλλαγή, που χαρακτηρίζει τους συντηρητικούς στις ΗΠΑ, η υποβάθμιση του περιβάλλοντος θεωρείται ευρέως ως ένα ζήτημα που απασχολεί φιλελεύθερους και αριστερούς. Αλλά ο οικοφασισμός έχει τελευταία αναδειχθεί σημαντικά μέσα στους κύκλους της άκρας δεξιάς και ενός αμφίβολου διαδικτυακού κοινού, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις Ευρωεκλογές, η Μαρίν Λε Πεν του γαλλικού ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, υποσχέθηκε να δημιουργήσει το «πρώτο οικολογικό πολιτισμό» μιας «Ευρώπης των λαών», προσθέτοντας ότι «νομαδικοί» λαοί «χωρίς πατρίδα» δεν ενδιαφέρονται για το περιβάλλον. Ο αμερικανός νέο-ναζιστής Ρίτσαρντ Σπένσερ αναφέρει σε ένα μανιφέστο το 2017: «Μπορούμε να γίνουμε οι αρωγοί της φύσης ή οι καταστροφείς της».
Είναι χρέος όλων εμάς, που αγωνιζόμαστε για κλιματική δικαιοσύνη, να μην αφήσουμε ούτε σπιθαμή σε όλους εκείνους που καταχρώνται την καταστροφή του περιβάλλοντος ως δικαιολογία για τον ρατσισμό, τον εθνικισμό ή – σύμφωνα με τους μακελάρηδες στο Ελ Πάσο και στο Christchurch – τη γενοκτονία. Αυτό σημαίνει να επαγρυπνούμε, όχι μόνο για τους πιο ακραίους οικο-φασίστες και τις ιδέες τους για «αίμα και γη», αλλά και για την επιχειρηματολογία (η οποία έχει εμφανιστεί και σε κάποια κομμάτια μιας φερόμενης αριστεράς) γύρω από τον πληθυσμιακό έλεγχο και τον κίνδυνο που θέτει η μαζική μετανάστευση τόσο σε οικονομικούς όσο και σε περιβαλλοντικούς πόρους.
«Ο αμερικανικός τρόπος ζωής δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες αυτής της χώρας να απολαμβάνουν ένα υψηλό επίπεδο διαβίωσης. Παρόλα αυτά, ο τρόπος ζωής μας καταστρέφει το περιβάλλον γύρω μας», διαβάζουμε στο μανιφέστο του Ελ Πάσο, το οποίο συνεχίζει: «Όσα έχω δει και έχω ακούσει μέχρι σήμερα με κάνουν να πιστεύω ότι ο μέσος Αμερικανός δεν είναι διατεθειμένος να αλλάξει αυτόν τον τρόπο ζωής, ακόμα και αν αυτές οι αλλαγές θα επέφεραν μόνο ένα μικρό ξεβόλεμα… Άρα η επόμενη λογική λύση είναι να μειώσουμε τον αριθμό των ανθρώπων στην Αμερική, που κάνουν χρήση των πόρων που διαθέτουμε». Για τον δράστη, οι έγχρωμοι μετανάστες δεν είναι η αιτία της εξάντλησης των πόρων, αλλά η μαζική τους θανάτωση είναι η λύση.
Ο οικο-φασισμός δεν είναι κάτι καινούριο. Οι ρίζες του βρίσκονται στις ιδέες μιας σύγχρονης εποχής, όπου η προστασία του περιβάλλοντος και η ευγονική αλληλοπλέκονται. Εμπνευστής του οικο-φασισμού ήταν ο Μάντισον Γκράντ, ένας αναγνωρισμένος οικολόγος, συγγραφέας δημοφιλών βιβλίων, φρικτός ρατσιστής, φίλος του προέδρου Ρούζβελτ, και πηγή έμπνευσης για τον ίδιο τον Χίτλερ. Ήταν διευθυντής της Αμερικανικής Κοινότητας Ευγονικής (American Eugenics Society) και αντιπρόεδρος της Οργάνωσης Περιορισμού Μετανάστευσης (Immigration Restriction League), καθώς αναφέρεται και ως δημιουργός της σύγχρονης διαχείρισης άγριας πανίδας. Αναφορές σε κάποια μυθική σχέση των ανθρώπων με τη γη τους, σε συνδυασμό με μία φυλετική ψευδοεπιστήμη, αποτελεί τη βάση του οικο-φασισμού, που σήμερα επικαλείται την πραγματική απειλή της κλιματικής αλλαγής για να ενισχύσει τη ρατσιστική και εθνικιστική ατζέντα του κινήματος.
Το λεγόμενο βαθύ οικολογικό κίνημα, το οποίο – κατα τα λεγόμενα τους – υποστηρίζει την εγγενή αξία όλων των έμβιων όντων, ισχυρίζεται πως η ευημερία των μη ανθρώπινων έμβιων όντων δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού. Βαθείς οικολόγοι, όπως ο Ντέιβιντ Φόρεμαν τη δεκαετία του ‘80, καλωσόριζαν τους λοιμούς, ώς μία μέθοδο πληθυσμιακής μείωσης, ενώ σύγχρονοί του είδαν σαν θείο δώρο την επιδημία του ιού AIDS. Ο φινλανδός οικο-φασίστας, Pentti Linkola, έχει χρησιμοποιήσει τη διεστραμμένη “ηθική της σωσίβιας λέμβου” για να επιχειρηματολογήσει για τις πρακτικές του οικο-φασισμού, ανάμεσα τους το τέλος της μετανάστευσης εν γένει. «Τι κάνουμε όταν ένα πλοίο, που μεταφέρει 100 επιβάτες, ξαφνικά αναποδογυρίσει και υπάρχει μόνο μια σωστική λέμβος;» γράφει ο Λινκολα. «Όταν η λέμβος είναι γεμάτη, αυτοί που μισούν την ανθρώπινη ζωή θα προσπαθήσουν να τη φορτώσουν με επιπλέον άτομα, κινδυνεύοντας να βουλιάξουν όλους. Αυτοί που αγαπούν και σέβονται τη ζωή θα πάρουν το τσεκούρι του πλοίου και θα κόψουν τα χέρια εκείνα που κρατιούνται από τις άκρες της λέμβου». Ωστόσο, αυτές οι φθηνές αλληγορίες περί περιβαλλοντικής προστασίας, μέσω της μείωσης του πληθυσμού, δεν αγγίζουν καν τις ουσιαστικές θέσεις του οικοφασιστικού κινήματος, οι οποίες προέρχονται από την δεσπόζουσα ιδεολογία της λευκής υπεροχής. Περιθωριοποιημένοι, κατακτημένοι, φτωχοποιημένοι και ξεριζωμένοι πληθυσμοί είναι πάντα οι τελευταίοι που θα (επιχειρήσουν να) επιβιβαστούν σε αυτή τη λέμβο.
Όπως έγραψα τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του Γραφείου του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ο πληθυσμός των ανθρώπων, που εκτοπίστηκαν από συγκρούσεις ή διώξεις έφτασε τα 70,8 εκατομμύρια το 2018 – υπερδιπλάσιο από αυτόν του 2012. Οι καταστροφές, οι οποίες τροφοδοτούνται από τις κλιματικές μεταβολές, ήταν υπεύθυνες για τουλάχιστον 18,8 εκατομμύρια εσωτερικές μετακινήσεις το 2017, καθώς επίσης και για την ενίσχυση της διασυνοριακής μετανάστευσης, σύμφωνα με το Κέντρο Παρακολούθησης Εσωτερικών Μετακινήσεων (Internal Displacement Monitoring Center). Σε μια άλλη πρόσφατη έκθεση για την αλλαγή του κλίματος και τη φτώχεια, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την ακραία φτώχεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα, Philip Alston, προειδοποίησε για ένα «κλιματικό απαρτχάιντ» στο οποίο «ακόμη και αν πληρούνται οι σημερινοί στόχοι, δεκάδες εκατομμύρια θα φτωχοποιηθούν οδηγώντας σε εκτεταμένες μετακινήσεις και πείνα».
Οι τολμηρές πολιτικές για το κλίμα, όπως η Πράσινη Νέα Συμφωνία, και οι ακόμη πιο τολμηρές προκλήσεις που δέχεται η καπιταλιστική παραγωγή στο όνομα της κλιματικής δικαιοσύνης, πρέπει να δεσμευτούν ρητά υπέρ της ελεύθερης κυκλοφορίας των ανθρώπων, ιδίως από την πλευρά χωρών, όπως οι ΗΠΑ, που φέρουν τεράστια ευθύνη για την παγκόσμια καταστροφή του κλίματος. Όπως έχω υποστηρίξει, οι πλούσιες χώρες έχουν τόσο το χώρο όσο και τους πόρους ώστε να μπορούν να δεχτούν πολλά εκατομμύρια μετανάστες, εφόσον ο πλούτος, οι πόροι και η γη κατανέμονται δίκαια.
Η γενική περιβαλλοντολογική συζήτηση – «σώστε τον πλανήτη» και ούτω καθεξής – αγνοεί πάρα πολύ εύκολα ότι η κλιματική αλλαγή δεν θα συμβεί σε όλους με τη μία. Οι οικο-φασίστες υποστηρίζουν ανοιχτά τη γενοκτονία των περιβαλλοντικά ευάλωτων πληθυσμών. Οι πολιτικοί του «παγκόσμιου βορρά», που αρνούνται να ανοίξουν τα σύνορα στους πρόσφυγες, μπορεί να καταδικάζουν τώρα τη σφαγή στο Ελ Πάσο, αλλά ενόψει της μαζικής μετανάστευσης που τροφοδοτείται από τη κλιματική αλλαγή, οι συνέπειες των πολιτικών των κλειστών συνόρων θα είναι πιο δολοφονικές από τον οποιοδήποτε ένοπλο οικο-φασίστα.
Η μετάφραση έγινε συλλογικά από μέλη της πλατφόρμας των 1101.