Ολόκληρο το κείμενο της κατάθεσης του καθηγητή Νόαμ Τσόμσκυ, που κατατέθηκε στο δικαστήριο Ολντ Μπέιλυ του Λονδίνου, κατά την ακροαματική διαδικασία για την έκδοση ή μη του Τζούλιαν Ασανζ στις ΗΠΑ, που περιλαμβάνει και βιογραφικά στοιχεία, ώστε να γίνει κατανοητό από τη δικαστή για ποιό λόγο εκλήθη να καταθέσει ως εμπειρογνώμων- η ουσιαστική παρέμβασή του ξεκινά από την 6η παράγραφο.
«Στο μονομελές ειρηνοδικείο του Ουεστμίνστερ
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εναντίον του Τζούλιαν Πωλ Ασάνζ
Έκθεση του εμπειρογνώμονα καθηγητή Νόαμ Τσόμσκυ
1. Σήμερα βρίσκομαι στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας, όπου είμαι επίτιμος καθηγητής Γλωσσολογίας και Προεδρεύων του Προγράμματος Αγκνες Νελμς Χώρυ για την Περιβαλλοντική και Κοινωνική Δικαιοσύνη.
2. Ξεκίνησα να διδάσκω στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασσαχουσέττης [ΜΙΤ] το 1955 και το 1961 ανέλαβα πλήρη καθηγεσία στο Τμήμα Συγχρόνων Γλωσσών και Γλωσσολογίας (σημερινό τμήμα Γλωσσολογίας και Φιλοσοφίας). Από το 1966 έως το 1976 κατείχα την έδρα Φερράρι Π. Ουώρντ των Συγχρόνων Γλωσσών και Γλωσσολογίας. Από το 1971 φέρω τον τίτλο του Καθηγητή του Ινστιτούτου [απονέμεται από το ΜΙΤ στους διαπρεπέστερους των διδασκόντων]. Σήμερα είμαι επίτιμος καθηγητής. Τη διετία 1958-1959 εργάστηκε στο Ινστιτούτο Ανωτέρων Σπουδών του Πρίνστον.
3. Έχω λάβει τιμητικούς τίτλους από πολλά πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, το Πανεπιστήμιο του Σικάγου, το Πανεπιστήμιο Λογιόλα του Σικάγου, το Κολλέγιο Σουάρθμορ. Το Πανεπιστήμιο του Δελχί, το Κολλέγιο Μπαρντ, το Πανεπιστήμιο της Μασσαχουσέττης, το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, το Πανεπιστήμιο Τζωρτζτάουν, το Κολλέγιο Άμχερστ, το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άυρες, το Πανεπιστήμιο ΜακΓκίλ, το Πανεπιστήμιο Ροβίρα ι Βιργίλι της Ταραγκόνα, το Πανεπιστήμιο Κολούμπια, το Πανεπιστήμιο του Κοννέκτικατ, το Πανεπιστήμιο της Πίζας [Scuola Normale Superiore], το Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο, το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το Πανεπιστήμιο της Καλκούττας και το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Κολομβίας.
4. Είμαι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών και της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Επιπρόσθετα, είμαι μέλος και άλλων επαγγελματικών και εγνωσμένων σωματείων στις ΗΠΑ και το εξωτερικό και έχω βραβευτεί με το Βραβείο Διακεκριμένης Επιστημονικής Προσφοράς της Αμερικάνικης Ψυχολογικής Εταιρίας, το Βραβείο Βασικών Επιστημών του Κυότο, το Μετάλλιο Χέλμχολντζ, το Βραβείο Ειρηνοποιού Έλντριτζ, το Μετάλλιο Βενιαμίν Φραγκλίνου για την υπολογιστική Επιστήμη και πολλά ακόμη βραβεία.
5. Έχω εκτενώς γράψει και δώσει διαλέξεις σε θέματα Γλωσσολογίας, Φιλοσοφίας, Ιστορίας της Διανόησης, Σύγχρονα ζητήματα, διεθνείς σχέσεις και την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Στα έργα μου περιλαμβάνονται τα… [ακολουθεί μία σελίδα με τίτλους βιβλίων και εργασιών του]
6. Μου ετέθη το ερώτημα αν η εργασία και οι πράξεις του Τζούλιαν Ασάνζ μπορούν να θεωρηθούν «πολιτικές», ένα ερώτημα που μαθαίνω ότι έχει ιδιαίτερη σημασία για την αντιμετώπιση του αιτήματος έκδοσης υπό των Ηνωμένων Πολιτειών, ώστε ο κος Ασάνζ να δικαστεί για κατασκοπεία επειδή συνέδραμε στην δημοσιοποίηση πληροφοριών που η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν ήθελαν να γίνουν γνωστές.
7. Έχω μιλήσει και παλαιότερα για το θέμα που καλούμαι να μιλήσω και σήμερα, σε σχέση με τον κο Ασάνζ. Οι ακόλουθες παράγραφοι συντάσσουν την οπτική μου. Επιβεβαιώνω το συμπέρασμά μου, ότι οι γνώμες και οι πράξεις του κου Ασάνζ θα πρέπει να γίνουν κατανοητές στη σχέση τους με τις προτεραιότητες της κυβέρνησης.
8. Καθηγητής της Επιστήμης της Διακυβέρνησης στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο διακεκριμένος φιλελεύθερος πολιτικόε επιστήμονας και σύμβουλος κυβερνήσεων, ο Σάμουελ Χάντιγκτον, παρατήρησε ότι «οι αρχιτεκτονες της εξουσίας στις Ηνωμένες Πολιτείες οφείλουν να δημιουργήσουν δύναμη που όλοι θα νοιώθουν μα κανείς δε θα βλέπει. Η εξουσία παραμένει ισχυρή, όταν παραμένει στο σκοτάδι. Αν την εκθέσεις στο φως, αρχίζει να εξατμίζεται». Έδωσε μερικά παραδείγματα περί αυτού, σχετικά με την αληθινή φύση του Ψυχρού Πολέμου. Αναφερόταν στις αμερικάνικες στρατιωτικές επεμβάσεις στο εξωτερικό, και παρατήρησε ότι «ίσως χρειαστεί να πουλήσεις την επέμβαση ή όποια άλλη στρατιωτική δράση με τρόπο ώστε να δημιουργηθεί η ψευδαίσθηση πως αυτός εναντίον του οποίου πολεμάς είναι η Σοβιετική Ένωση. Αυτό ακριβώς κάνουν οι ΗΠΑ από την εποχή του Δόγματος Τρούμαν» και υπάρχουν πολλές αποδείξεις αυτής της πρωταρχικής αρχής.
9. Οι πράξεις του Τζούλιαν Ασάνζ, που χαρακτηρίστηκαν εγκληματικές, είναι πράξεις που εξέθεσαν την εξουσία στο φως, πράξεις που μπορούν να εξαερώσουν την εξουσία αν ο πληθυσμός αδράξει την ευκαιρία και μετατραπεί σε ανεξάρτητους πολίτες μιας ελεύθερης κοινωνίας, από υπήκοοι ενός αφέντη που δρα κρυφίως. Αυτή είναι η επιλογή, και είναι από καιρό γνωστό ότι η κοινωνία μπορεί να εξαερώσει την εξουσία.
10. Ο σημαντικός διανοούμενος που κατανόησε και ερμήνευσε αυτό το κρίσιμο δεδομένο, ήταν ο Ντέηβιντ Χιούμ, γράφοντας για τις Πρώτες Αρχές της Διακυβέρνησης (First Principles of Government), σε μία από τις πρώτες σύγχρονες εργασίες της πολιτικής θεωρίας, πριν από περισσότερα από 250 χρόνια. Το είπε τόσο σαφώς και καθαρά που απλώς θα τον αναφέρω. Ο Χιουμ βρήκε ότι «τίποτε δεν προκαλεί μεγαλύτερη έκπληξη από να βλέπεις την ευκολία με την οποία οι πολλοί κυβερνώνται από τους λίγους και να παρατηρείς τη σιωπηλή υποταγή με την οποία οι άνθρωποι παραιτούνται των ίδιων τους των συναισθημάτων και επιθυμιών προς όφελος των εξουσιαστών τους. Αν διερρευνήσουμε με ποιά μέσα επιτυγχάνεται αυτό το θαύμα, θα καταλήξουμε ό,τι καθώς η ισχύς είναι πάντα στην πλευρά των κυβερνούμενων, οι κυβερνώντες δεν έχουν καμμία άλλη υποστήριξη πλην της γνώμης (opinion). Είναι λοιπόν στη γνώμη που θεμελιώνεται η κυβέρνηση, και αυτό απλώνεται από τις πιο δεσποτικές και πιο στρατιωτικές κυβερνήσεις ως τις πιο ελεύθερες και λαοφιλείς».
11. Στην πραγματικότητα, ο Χιουμ υποτιμά την αποτελεσματικότητα της βίας, αλλά τα λόγια του είναι πολύ ταιριαστά στις κοινωνίες όπου οι λαϊκοί αγώνες δεκαετιών κέρδισαν ένα σημαντικό βαθμό ελευθερίας. Σε τέτοιες κοινωνίες, όπως φυσικά είναι και η δική μας, η ισχύς είναι όντως στην πλευρά των κυβερνούμενων και οι κυβερνήσεις δεν έχουν τίποτε άλλο να στηριχθούν, πέραν της γνώμης. Αυτός είναι ο λόγος που η τεράστια βιομηχανία των δημοσίων σχέσεων είναι η μεγαλύτερη μηχανή προπαγάνδας στην ανθρώπινη ιστορία, μια προσέγγιση που αναπτύχθηκε και έφτασε στις πιο εκλεπτυσμένες μορφές της στις πιο ελεύθερες κοινωνίες, τις ΗΠΑ και τη Βρετανία. αυτό ξεκίνησε πριν περίπου έναν αιώνα, όταν οι ελίτ θεώρησαν ότι η ελευθερία που είχε κερδίσει ο λαός ήταν πολύ παραπάνω από όση θα μπορούσε να ελεγχθεί με βίαια μέσα, οπότε ήταν αναγκαίο να ελεγχθούν οι διαθέσεις και οι γνώμες. Κάτι που κατάλαβαν πολύ καλά και οι φιλελεύθερες διανοούμενες ελίτ, γι’ αυτό και προέτρεψαν, για να ακριβολογήσω, να απορρίψουμε «δημοκρατικούς δογματισμούς περί του ότι οι ίδιοι οι λαοί είναι οι καλύτεροι κριτές των δικών τους συμφερόντων». Δεν είναι. Είναι «αμόρφωτοι και ενοχλητικοί αποσυνάγωγοι» και γι’ αυτό πρέπει «να τους βάλουμε στη θέση τους» ώστε να μην ενοχλούν τους «υπεύθυνους ανθρώπους» που κυβερνούν στο σκοτάδι.
12. Ένα από τα εργαλεία ελέγχου του πληθυσμού είναι να δρας κρυφίως, ώστε αμόρφωτοι και ενοχλητικοί αποσυνάγωγοι να μένουν στη θέση τους, μακρυά από τα στρώματα εξουσίας, στην οποία δεν έχουν καμμία δουλειά. Αυτός είναι και ο κύριος σκοπός της διαβάθμισης εγγράφων. Οποιοσδήποτε έχει εντρυφήσει στα αρχεία αυτών των εγγράφων, όταν αποχαρακτηρίζονται, πολύ γρήγορα κατανοεί πως, όσα κρατήθηκαν μυστικά πολύ σπάνια έχουν κάποια σχέση με την ασφάλεια, εκτός αν μιλάμε για την ασφάλεια των ηγετών από τον εσωτερικό τους εχθρό, τον ΄διο το λαό τους. Είναι τόσο συνήθης αυτή η πρακτική, που είναι περιττό να καταφύγει κανείς σε παραδείγματα. Θα αναφερθώ μόνο σε μία σύγχρονη υπόθεση. Τις παγκόσμιες συμφωνίες εμπορίου, Ειρηνικού και Ατλαντικού, που είναι στην πραγματικότητα συμφωνίες για τα δικαιώματα των επενδυτών που καλύπτονται κάτω από το πέπλο του ελεύθερου εμπορίου. Όλες οι διαβουλεύσεις γίνονται εν κρυπτώ. Μετά περνούν για μια σταλινικού στυλ επικύρωση από το κοινοβούλιο – που ψηφίζει Ναι ή Όχι- που φυσικά σημαίνει Ναι, χωρίς συζήτηση ή διάλογο, αυτό που λέμε στις Ηνωμένες Πολιτείες κατεπείγον (fast track). Για την ακρίβεια, οι διαβουλεύσεις δεν γίνονται με απόλυτη μυστικότητα. Τα δεδομένα είναι γνωστά στους δικηγόρους των εταιριών και στους λομπίστες, οι οποίοι γράφουν τις λεπτομέρειες με τέτοιο τρόπο που να προστατεύουν τα συμφέροντα αυτών που εκπροσωπούν, που, φυσικά, δεν είναι ο λαός. Ο λαός, αντιθέτως, είναι ο εχθρός που προσπαθούν να τον κρατήσουν στην άγνοια.
13. Το φερόμενο ως έγκλημα του Τζούλιαν Ασάνζ στην προσπάθειά του να αποκαλύψει κρατικά μυστικά, είναι ότι έπληξε τις βασικές αρχές της εξουσίας, αποκάλυψε όσα μυστικά παρεμπόδιζαν τον έλεγχο προστατεύοντας την εξουσία, εμπόδισαν την εξάτμισή της – και θα το επαναλάβω, είναι οι ισχυροί γνωρίζουν πολύ καλά ότι η αποκάλυψη στο φως μπορεί να οδηγήσει στην εξάτμιση της εξουσίας. Μπορεί να οδηγήσει έως και σε αληθινή ελευθερία και δημοκρατία, αν ένας εξεγερμένος λαός κατανοήσει ότι η ισχύς είναι προς την πλευρά των κυβερνούμενων και μπορεί να γίνει δική τους εξουσία αν αποφασίσουν να ελέγξουν οι ίδιοι τη μοίρα τους.
14. Κατά την γνώμη μου, ο Τζούλιαν Ασάνζ κρατά ψηλά, με γενναιότητα, πολιτικές θέσεις που οι περισσότεροι από μας λέμε ότι μοιραζόμαστε, προσέφερε τεράστια υπηρεσία σε όλους τους λαούς του κόσμου που θεωρούν πολύτιμες τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας και που γι’ αυτό απαιτούν να γνωρίζουν τι κάνουν οι εκλεγμένοι τους εκπρόσωποι. Και αυτές οι πράξεις του οδήγησαν στην βάναυση και απαράδεκτη δίωξή του.
Ο υπογράφων,
Νόαμ Τσόμσκυ»
το κείμενο απέδωσε στα ελληνικά η Λαμπρινή Θωμά