Με μεγάλη απογοήτευση, πίκρα, οργή και άλλα αρνητικά συναισθήματα μας γέμισε η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ του πρωθυπουργού της Αλβανίας Έντι Ράμα και της Ιταλίδας ομολόγου του Τζόρτζια Μελόνι για τη δημιουργία στην Αλβανία καμπ μεταναστών και προσφύγων που κατευθύνονται στην Ιταλία. Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία “δομών φιλοξενίας” μέγιστης χωρητικότητας 3000 ατόμων με στόχο να περνάνε από αυτά μέχρι και 36000 άτομα το χρόνο. Με το παρόν κείμενο, ως άτομα μεταναστευτικής καταγωγής που ζούμε στην Ελλάδα, δηλώνουμε την πλήρη αντίθεσή μας σε αυτή την επαίσχυντη συμφωνία.
Η συμφωνία αυτή είναι χυδαία για μια σειρά από λόγους. Ο πρωταρχικός είναι η πρωτοφανής καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών και προσφύγων. Ειδικά οι πρόσφυγες θα αδυνατούν να αιτηθούν άσυλο στη χώρα που τους υποδέχεται αλλά θα οδηγούνται σε καμπς εκτός της χώρας αυτής (Ιταλία) αλλά και εκτός της Ε.Ε. γενικότερα. Σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει νομικό “παραθυράκι” στην καταπάτηση του διεθνούς δικαίου η συμφωνία προβλέπει ότι οι στα καμπς αυτά, αν και βρίσκονται εντος της Αλβανίας, θα ισχύει το ιταλικό (και συνεπώς και ευρωπαϊκό) δίκαιο. Με αυτό τον τρόπο δημιουργεί ένα πρόβλημα για να λύσει ένα άλλο, καθώς δημιουργεί εντός της Αλβανίας ζώνες που δεν είναι στη δικαιοδοσία του αλβανικού κράτους. Η συμφωνία αυτή έρχεται σα συνέχεια της προσπάθειας μετατόπισης των συνόρων όσων αφορά σε πρόσφυγες και μετανάστες εκτός της Ε.Ε. Άλλωστε και η συμφωνία της Ε.Ε. με την Τουρκία στο ίδιο μήκος κύματος κινείται. Σημειώνουμε δε πως μετά την Ιταλία παρόμοια πρόθεση έδειξε και ο καγκελάριος της Γερμανίας Ολαφ Σολτς. Η συμφωνία αυτή μοιάζει να είναι μια αντιγραφή εκείνης που προσπάθησε να συνάψει το Ηνωμένο Βασίλειο με τη Ρουάντα η οποία ήταν τόσο προβληματική σε νομικό επίπεδο ώστε την απέρριψε το ανώτατο δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στο στο Σεν Γιν και ενός καμπ παραμονής, μέχρι να εκδοθεί απόφαση αποδοχής αιτήματος ασύλου και μεταφοράς στην Ιταλία ή απόρριψης και απέλασης, στο Γκιάντερ. Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη εμπειρία για το τι σημαίνει κλειστή δομή φιλοξενίας. Γνωρίζουμε πως στην ουσία είναι ένας τόπος φυλάκισης και στοιβάγματος ανθρώπων χωρίς δίκη. Γνωρίζουμε τι σημαίνει Μαλακάσα, Αμυγδαλέζα και Μόρια και άλλα τόσα μέρη που έγιναν διαβόητα σε όλο τον πλανήτη. Ακόμα και η Μελόνι γνωρίζει τα ως άνω και σε μια προσπάθεια να προλάβει τις όποιες αντιδράσεις έσπευσε να μας καθησυχάσει για οσα παιδιά, έγκυες γυναίκες και άλλα άτομα που χρήζουν ειδικής προστασίας οτι δεν θα μεταβαίνουν στα κέντρα. Ωστόσο πάρα πολλά ζητήματα μένουν ανοιχτά. Τι θα γίνεται με ανθρώπους που δεν έχουν στοιχεία ταυτοποίησης; Aν απορριφθεί το αίτημα που σε στέλνουν πίσω αν αυτό είναι ακαθόριστο; Πόσος είναι ο χρόνος παραμονής και στέρησης ουσιαστικά της ελευθερίας των ανθρώπων;.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω, είμαστε σχεδόν βέβαιοι πως οι άνθρωποι που θα μεταφέρονται εκεί θα προσπαθήσουν να φύγουν με οποιοδήποτε τρόπο. Αν έχεις περάσει ολόκληρη θάλασσα για να βρεθείς σε κάποια χώρα της δυτικής Ευρώπης δε θα μείνεις στην Αλβανία από την οποία μεταναστεύουν και οι ίδιοι οι Αλβανοί. Αυτό είναι κάτι που αποκλείεται να μην το έχουν σκεφτεί όσοι εμπνεύστηκαν αυτή τη συμφωνία για αυτό άλλωστε ο Ράμα δήλωσε πως θα εμπλακεί και ο στρατός στην φύλαξη. Είναι, λοιπόν, πρόθυμος να σκοτώσει μετανάστες και πρόσφυγες που θα προσπαθήσουν να το σκάσουν από τη φυλακή που βρέθηκαν απλά και μόνο γιατί είναι πρόσφυγες; Ελπίζουμε πως όχι. Τότε, όμως, αυτό που θα γίνει θα είναι το εξής, πρώτον, θα ενισχυθούν τα δίκτυα διακινητών, δεύτερον, αυτοί οι άνθρωποι θα χρησιμοποιηθούν ως μορφή φτηνής “μαύρης” εργασίας σε αντίστοιχες Μανωλάδες και στον κατασκευαστικό κλάδο.
Ίσως, όμως, το χυδαιότερο από όλα αυτά που έχουμε δει είναι η προσπάθεια προώθησης αυτής της συμφωνία ως ανθρωπιστική και ως επιστροφή προς την Ιταλία της αλληλεγγύης για τα κύματα μετανάστευσης του ‘90. Δεν υπάρχει τίποτα τέτοιο σε αυτή τη συμφωνία! Πόσο θράσος χρειάζεται να έχει κάποιος ώστε να δηλώσει πως είναι “ανθρωπισμός” και “απόδειξη φιλοξενίας” η φυλάκιση ανθρώπων που θα σε μια χώρα που δεν επιθυμούσαν από την αρχή να βρεθούν;! Όσο για την “ειδική σχέση Αλβανίας-Ιταλίας” θα μπορούσε να την ορίσει κανείς πιο σωστά ως μια σχέση υποτέλειας. Εμείς γνωρίζουμε πως στην θέση των προσφύγων και μεταναστών από την Αφρική και τη μέση Ανατολή πριν 25 χρόνια ήταν οι δικοί μας γονείς και συγγενείς. Τότε εμείς και οι οικογένειές μας είμασταν η “απειλή”. Τότε ήμασταν εμείς αυτοί που πνιγόντουσαν στο στενό του Οτράντο ή σκοτωνόμασταν στα Ελληνοαλβανικά βουνά. Είμασταν εμείς που βρισκόμασταν κλεισμένοι στα γήπεδα των ιταλικών πόλεων και σε άλλα καμπ και προσπαθούσαμε να διαφύγουμε για να γλιτώσουμε την απέλαση. Ήταν οι γονείς μας που υπέστησαν τη στυγνή εκμετάλλευση και το ρατσισμό. Συνεπώς, η συνδρομή της Αλβανίας σε μια πολιτική που αντιμετωπίζει τη προσφυγιά και τη μετανάστευση ως απειλή μας βρίσκει οριζοντίως και καθέτως αντίθετους. Ξεκαθαρίζουμε πως οι αισχρότητες του Ράμα, που ποιός ξέρει με τι ανταλλαγματα προσφέρεται να κάνει πολιτικό δώρο στην ακροδεξια Τζόρτζια Μελόνι, δε γίνονται στο όνομά μας!
Όχι στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ζήτω η αλληλεγγύη!