Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη τις φυλετικές προκαταλήψεις, κι ας δούμε την ουσία της χθεσινής διένεξης στο Νομισματοκοπείο σε σχέση με την τύχη του καταυλισμού των Ρομά.
 
Η κυβέρνηση έλεγε κάτι απλό: Είμαστε αποφασισμένοι να διώξουμε τους Ρομά από την καταπατημένη περιοχή, έχουμε άλλωστε φροντίσει για τον τόπο μετεγκατάστασής τους.
 
Μια πρώτη παρατήρηση είναι ότι αυτή η ίδια η τοποθέτηση της κυβέρνησης διαψεύδει όσα ακούγονται ανεπίσημα και λέγονται καφενειακά. Για να φύγουν οι Ρομά, οφείλει η κυβέρνηση να τους εξασφαλίσει αξιοπρεπή διαβίωση αλλού. Αν δεν όφειλε, δεν θα το έκανε.
 
Διαβάζοντας αντιστρόφως αυτή τη διαπίστωση, αβίαστο βγαίνει το συμπέρασμα ότι αν το πλαίσιο μετεγκατάστασης δεν είναι αξιοπρεπές, οι Ρομά δεν πρέπει να απομακρυνθούν. Παρά τις διαβεβαιώσεις όμως της κυβερνητικής εκπροσώπου και την απέλπιδα ωραιοποίηση του παλιού στρατοπέδου στο όρος Πατέρα, αποδείχτηκε περίτρανα ότι το πλαίσιο μετεγκατάστασης για το οποίο υποτίθεται ότι μόχθησε η κυβέρνηση δεν είναι αξιοπρεπές. Υψόμετρο 750 μέτρα, πλήρης απομόνωση από τον κοινωνικό ιστό, απουσία κατάλληλων υποδομών και απαγορευτική απόσταση από τα πλησιέστερα σχολικά συγκροτήματα.  
 
Προς τι όμως η έκπληξη; Η κυβέρνηση αξιώνει την άμεση καταβολή του ΕNΦΙΑ χωρίς ν’ αλλάξει -ως όφειλε- τις αντικειμενικές τιμές, χωρίς να προβεί εγκαίρως στις απαραίτητες διορθώσεις, χωρίς να ενσωματώσει στο σύστημα κρίσιμες εκπτώσεις και απαλλαγές, χωρίς να εγγυάται την εύρυθμη λειτουργία του TAXIS, χωρίς να δώσει στους φορολογούμενους και στις τράπεζες το αναγκαίο περιθώριο ώστε η διαδικασία να εξελιχθεί ομαλά. Καθιέρωσε ένα σύστημα χωρίς να λάβει υπόψη της τις ανάγκες και τις δυνατότητες των φορολογουμένων, ακριβώς όπως έκανε και με τους Ρομά του Νομισματοκοπείου. Τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο. Πολύ περισσότερο δεν διαβουλεύθηκε με τους φορολογούμενους, ακριβώς όπως δεν διαβουλεύθηκε και με τους Ρομά. Δεν πα να πεθάνεις εσύ επειδή βρέθηκες στημένος επί ώρες στην ουρά για να πληρώσεις το φόρο; Πρόβλημά σου. Η κυβέρνηση νομοθέτησε και επιχείρησε να επιβάλει τις αποφάσεις της, χωρίς να έχει προηγουμένως εκπληρώσει τις μίνιμουμ υποχρεώσεις της. Γι’ αυτό και η κοινωνία αντιδρά.
 
Και τι κάνει η κυβέρνηση όταν η κοινωνία αντιδρά; Αφουγκράζεται την αντίδραση και ενεργεί αναλόγως; Α, μπα! Επαφίεται «στην παρέμβαση του εισαγγελέα και των αστυνομικών δυνάμεων», όπως δήλωσε χθες για το θέμα των Ρομά η κ. Βούλτεψη. Προεκτείνοντας την ιδέα, επαφίεται επίσης στην παρέμβαση του δικαστικού κλητήρα και των πλειστηριασμών. Αναλγησία και αυταρχισμός χέρι χέρι.
 
Το πιο αστείο είναι πως η κυβέρνηση, για να ενισχύσει τις απόψεις της, επικαλείται το γεγονός ότι οι νόμιμοι ιδιοκτήτες των καταπατημένων οικοπέδων πληρώνουν ΕNΦΙΑ. Αλήθεια; Μήπως αυτή είναι άλλη μία απόδειξη του παραλογισμού στον οποίο έχει οδηγήσει τη χώρα αυτός ο φόρος και τα κριτήρια με τα οποία εφαρμόζεται;
 
Αλλά υπάρχουν ακόμα πιο σημαντικά διδάγματα από τη χθεσινή αναμέτρηση στο Νομισματοκοπείο. Η αντίδραση μπορεί να φέρει αποτέλεσμα. Αφού τα κατάφεραν οι Ρομά, μπορεί να τα καταφέρει και ο άνεργος, και ο απλήρωτος ή ο επισφαλώς εργαζόμενος, ο καθένας τέλος πάντων που απειλείται και διώκεται εξαιτίας των μνημονιακών πολιτικών. Ο εισαγγελέας και η αστυνομία δεν αρκούν για να καταστείλουν τις αντιδράσεις όταν οι απειλούμενοι είναι ενωμένοι, όταν η συμπαράσταση εκδηλώνεται στην ώρα της, όταν η τοπική αυτοδιοίκηση και οι άλλοι συλλογικοί φορείς κάνουν καλά τη δουλειά τους. Εφόσον η αντίσταση είναι αποφασιστική, αλλόφρων η κυβερνητική πλειοψηφία τείνει να αναδιπλωθεί ακόμα και στα ελάχιστα μέτωπα (εκτός αν πρόκειται για την επιτακτική ανάγκη να στηθεί επιτέλους στην Αθήνα το… άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου).
 
Για μένα, ωστόσο, υπάρχει ένα ακόμα πιο μεγάλο και γόνιμο δίδαγμα από όλη αυτή την ιστορία: Η ατζέντα της Χρυσής Αυγής δεν περνάει εύκολα, ακόμα και όταν την αγκαλιάζει με προθυμία το κράτος. Ο ρατσισμός δεν περνάει εύκολα, ακόμα κι όταν όλες οι εξουσίες πέφτουν με τα μούτρα να επιβάλουν τις συνταγές του. Αλλά και η καταστολή, η άλλη όψη της ατζέντας της Χρυσής Αυγής, επίσης δεν περνάει όταν η αντίδραση είναι καίρια.
 
Μετά τις καθαρίστριες, εχθές καθάρισαν για όλη την κοινωνία οι Ρομά. Οι δήθεν  αδύναμοι κρίκοι αποδεικνύονται στους καιρούς της κρίσης οι πιο δυνατοί. Η ανάγκη μπορεί να υπερισχύσει τις σκοπιμότητας.