Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται το διπλωματικό θρίλερ μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας-Λατινικής Αμερικής, έπειτα και από την συνέντευξη που παραχώρησε την περασμένη Παρασκευή ο Edward Snowden μέσα από το αεροδρόμιο της Μόσχας. 

Εκεί ο πρώην πράκτορας της NSA ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ανανεώσει το αίτημα του για πολιτικό άσυλο στη Ρωσία, ξεκαθαρίζοντας, ωστόσο, πως μακροπρόθεσμα θα επιδιώξει να καταφύγει με ασφάλεια στη Λατινική Αμερική. 

Αντιδρώντας άμεσα στην ομιλία του Snowden, o Jay Carney από το Γραφείο Τύπου του προέδρου Ομπάμα δήλωσε σχετικά: “Θα ήθελα απλώς να πω ότι η παροχή μιας πλατφόρμας για προπαγάνδα στον κ. Snowden έρχεται σε αντίθεση με προηγούμενες διαβεβαιώσεις της ρωσικής κυβέρνησης για ουδετερότητα της Ρωσίας, αλλά και με δηλώσεις της ότι δεν έχει κανένα έλεγχο επί της παρουσίας του στο αεροδρόμιο. Είναι επίσης ασυμβίβαστη με τις ρωσικές διαβεβαιώσεις ότι η κυβέρνηση δεν θέλει ο κ. Snowden να ζημιώσει περαιτέρω τα συμφέροντα των ΗΠΑ.” Ο αμερικανός αξιωματούχος τόνισε, ωστόσο, πως το γεγονός αυτό δεν θα πρέπει να επηρεάσει τις διμερείς σχέσεις.

Από τη ρωσική πλευρά, εκπρόσωπος του προέδρου Πούτιν επανέλαβε προηγούμενη ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία ο Snowden οφείλει να διακόψει τις διαρροές, αν επιθυμεί άσυλο. Ο Ρώσος βουλευτής, Vyacheslav Nikonov, που παρευρέθηκε στη συνάντηση επιβεβαίωσε ότι ο Σνόουντεν σκοπεύει να ζητήσει άσυλο από τη Ρωσία, τηρώντας μάλιστα την συγκεκριμένη προϋπόθεση. Μέχρι και το απόγευμα της Δευτέρας, ωστόσο, ο Snowden φαίνεται πως δεν είχε καταθέσει ακόμη επίσημο αίτημα χορήγησης ασύλου, σύμφωνα και με την αρμόδια Υπηρεσία Μετανάστευσης.

Σύμφωνα με τις τελευταίες δηλώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Snowden πρόκειται να εγκαταλείψει τη χώρα μόλις του το επιτρέψουν οι συνθήκες. O Snowden δεν ταξίδευε σε πρώτη φάση για τη Ρωσία, αλλά καθώς έγινε γνωστό πως βρίσκεται στον αέρα, “οι Αμερικανοί συνεργάτες μας” μπλόκαραν την πτήση του. “Ο Snowden γνωρίζει τις συνθήκες που αφορούν την παροχή πολιτικού ασύλου, και κρίνοντας από τις τελευταίες δηλώσεις, μετατρέπει τη θέση του. Η κατάσταση παραμένει αβέβαιη για την ώρα”.

Και αν στην περίπτωση της Ρωσίας, οι ΗΠΑ δεν επίθυμουν να εμπλακούν σε έναν ανοιχτό διπλωματικό πόλεμο, ιδιαίτερα εύφλεκτες κρίνονται οι σχέσεις με τις Βενεζουέλα, Νικαράγουα και Βολιβία, χώρες που έχουν ήδη ξεκαθαρίσει την πρόθεση τους να χορηγήσουν άσυλο στον Snowden, αλλά και το Εκουαδόρ που ακόμη δεν έχει ξεκαθαρίσει απόλυτα τις προθέσεις του, αν και αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο ασύλου.

Μία εβδομάδα μετά την απαγόρευση της πτήσης του αεροσκάφους του προέδρου της Βολιβίας στον εναέριο χώρο τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών, ο Έβο Μοράλες ανάφερθηκε δημόσια τις προηγούμενες μέρες, σύμφωνα με το AFP, στις υποκλοπές του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου υψηλά ιστάμενων βολιβιανών αξιωματούχων από πράκτορες των ΗΠΑ. 

Μάλιστα, ο Υπουργός Εξωτερικών της Αργεντινής, Hector Timerman, επιβεβαίωσε με τη σειρά του την παρακολούθηση τουλάχιστων 100 αργεντίνων αξιωματούχων, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί σε κάποια ορισμένη χώρα.

Βραζιλία, Αργεντινή, Βενεζουέλα και Νικαράγουα, από κοινού με τη Βολιβία, έχουν ήδη αποσύρει τους πρεσβευτές τους από τις Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία αντιδρώντας έτσι στην παράνομη παρακώλυση της πτήσης του βολιβιανού προέδρου.

Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε η Κίνα το θέμα του Snowden στο ημιαυτόνο Χονγκ Κονγκ , με τον William Burns, αναπληρωτή γραμματέα της κυβέρνησης να δηλώνει πως “ο χειρισμός της Κίνας είναι ασύμβατος με το νέο είδος σχέσης που επιχειρούν να χτίσουν οι δύο χώρες”. 

Πρόταση για την υποψηφιότητα Snowden για το Νόμπελ Ειρήνης

Ο Σουηδός καθηγητής Κοινωνιολογίας, Stefan Svallfors, πρότεινε σήμερα με επιστολή του την υποψηφιότητα Snowden για το Νόμπελ Ειρήνης, κάνοντας λόγο για “ηρωϊκή προσπάθεια με μεγάλο προσωπικό κόστος”. Χάρη στη γενναιότητά του, ο Snowden “βοήθησε τον κόσμο να γίνει λίγο καλύτερος και πιο ασφαλής”, δήλωσε ο Svallfors, ο οποίος αντίλαμβανεται μια τέτοια υποψηφιότητα  ως συμβολική κίνηση, καθώς δείχνει “πως τα άτομα μπορούν να μάχονται για θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες τους.”

Η υποψηφιότητα του Snowden δεν θα μπορέσει να συμπεριληφθεί σε εκείνες του 2013, καθώς οι υποψηφιότητες υποβάλλονται μέχρι το Μάιο, αλλά θα πρέπει να παραπεπεμφθεί για το 2014.

Ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής της Ρωσικής Κρατικής Δούμας, Aleksey Pushkov, έγραψε σχετικά στο twitter: “Ούτε σε ένα εκατομμύριο χρόνια δεν πρόκειται να επιτρέψουν οι ΗΠΑ στο Snowden να λάβει το Νόμπελ Ειρήνης. Η υποψηφιότητά του όμως είναι σημαντική. Πολλοί στη Δύση τον βλέπουν σαν πρωταθλητή της δημοκρατίας.”

Πηγές: RT, Guardian