Εκτός από τις αυστηρές προϋποθέσεις που αίρουν την προστασία της πρώτης κατοικίας και οδηγούν στους πλειστηριασμούς δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες, το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών εισάγει μία ακόμη επικίνδυνη διάταξη. Θεσμοθετεί τον ορισμό του «συνεργάσιμου οφειλέτη»…
Του Γεράσιμου Λιβιτσάνου
'Εναν κώδικα συμπεριφοράς στο οποίο ο κάθε δανειολήπτης οφείλει να συμμορφώνεται προκειμένου το εκάστοτε τραπεζικό ίδρυμα να συναινεί σε συμβιβασμούς για την αποπληρωμή του δανείου και στις όποιες περιόδους χάριτος, ή διευκολύνσεις αποπληρωμής είναι εφικτές . Με βάση αυτό η δανείστρια Τράπεζα έχει – μεταξύ άλλων- το δικαίωμα να ενημερώνεται για κάθε μεταβολή των οικονομικών δεδομένων του οφειλέτη στο παρών ή στο μέλλον. Να ελέγχει ουσιαστικά την ζωή του….
Για να είμαστε όμως συγκεκριμένοι:
Σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 8 του νομοσχεδίου ορίζεται πώς «ο οφειλέτης υποχρεούται καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του παρόντος νόμου όπως επίσης και κατά τη διάρκεια της τριετούς περιόδου χάριτος να επιδεικνύει τη συμπεριφορά συνεργάσιμου δανειολήπτη υπό την έννοια της Απόφασης της Τράπεζας της Ελλάδος Ευρωσύστημα Επιτροπή Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων (ΦΕΚ 2287/27.8.2014) σε σχέση με τους συνεργάσιμους δανειολήπτες». Με τον τρόπο αυτό αναδιατυπώνεται η παράγραφος 4 του άρθρου 10 του ν. 3869/2010 που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Ουσιαστικά το άρθρο αυτό του νομοσχεδίου παραπέμπει στον …ορισμό του συνεργάσιμου δανειολήπτη όπως αυτός διαμορφώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδας και την κυβέρνηση Σαμαρά –Βενιζέλου. Παράλληλα δίνει ουσιαστικά την δυνατότητα στα τραπεζικά ιδρύματα να μην συναινούν σε συμβιβασμούς, να προσβάλλουν δικαστικά διακανονισμούς και φυσικά να εξαιρούν δανειολήπτες που δεν συνάδουν με το προφίλ του «ιδανικού οφειλέτη» όπως οι ίδιοι τον έχουν ορίσει.
Πρόκειται για ένα μοντέλο οφειλέτη που … «κάθεται σούζα» απέναντι στα τραπεζικά ιδρύματα. Είναι σχεδόν ανά πάσα στιγμή στην διάθεση τους και τους ενημερώνει πλήρως για την οικονομική του κατάσταση λεπτομερώς ακόμη και για ατομικό ή τον οικογενειακό προγραμματισμό του στο μέλλον:
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο περίφημο ΦΕΚ 2287/27.8.2014 : «Ένας δανειολήπτης είναι συνεργάσιμος έναντι των δανειστών του όταν:
α) Παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία επικοινωνίας στους δανειστές ή όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό τους (π.χ. αριθμούς σταθερού, κινητού τηλεφώνου και τηλεομοιοτυπίας, ηλεκτρονική διεύθυνση, διεύθυνση κατοικίας και εργασίας) και προβαίνει σε ορισμό συγγενικού ή φιλικού προσώπου, ως αντικλήτου επικοινωνίας για κάθε περίπτωση που ο ίδιος δεν είναι διαθέσιμος
β) Είναι διαθέσιμος σε επικοινωνία με τον δανειστή ή με όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό αυτού και ανταποκρίνεται με ειλικρίνεια και σαφήνεια, σε κλήσεις και επιστολές του δανειστή ή όποιου ενεργεί νομίμως για λογαριασμό του, αυτοπροσώπως είτε διά του αντικλήτου του, με κάθε πρόσφορο τρόπο, εντός 15 εργάσιμων ημερών
γ) Προβαίνει αυτοπροσώπως είτε διά του αντικλήτου του σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών προς το δανειστή ή όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό του, αναφορικά με την τρέχουσα οικονομική του κατάσταση, εντός 15 εργασίμων ημερών από την ημέρα μεταβολής της ή εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα ζητηθούν ανάλογες πληροφορίες από το δανειστή ή όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό του
δ) Προβαίνει αυτοπροσώπως είτε διά του αντικλήτου του, σε πλήρη και ειλικρινή γνωστοποίηση πληροφοριών, προς το δανειστή ή όποιον ενεργεί για λογαριασμό του, οι οποίες θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην μελλοντική οικονομική του κατάσταση, εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα περιέλθουν σε γνώση του (π.χ. πλήρωση προϋποθέσεων λήψης επιδόματος, εμφάνιση νέων περιουσιακών στοιχείων που θα περιέλθουν στην κυριότητα του [κληρονομιά κ.λπ.], απώλεια κυριότητας περιουσιακών στοιχείων, ανακοινώσεις απόλυσης, καταγγελίες μισθώσεων, εξαγορά ασφαλιστικών προϊόντων, κέρδη οποιασδήποτε μορφής κ.λπ.)
ε) Συναινεί σε διερεύνηση εναλλακτικής πρότασης αναδιάρθρωσης με το δανειστή ή όποιον ενεργεί νομίμως για λογαριασμό του, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κώδικα Δεοντολογίας του Ν. 4224/2014,
Τα παραπάνω κριτήρια διαμορφώνεται μεταξύ άλλων με βάση το καταστατικό της Τράπεζας της Ελλάδας, την οδηγία 2013/36/ΕΕ και τον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη», όπως αποφασίστηκε στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Ν. 4224/2013