Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Πρωθυπουργός της Γαλλίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ζορζ Κλεμανσό είπε το γνωστό “ο πόλεμος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στους στρατηγούς”. Έναν αιώνα αργότερα, σε συνθήκες παγκοσμίου οικονομικού πολέμου, οι τραπεζίτες, πραγματικοί έμποροι των εθνών, μοιάζουν να σκέφτονται ότι η πολιτική είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουν στους πολιτικούς.
Τι άλλο εκτός από ξεκάθαρη πολιτική παρέμβαση εν όψει των εκλογών της 17ης Ιουνίου συνιστά η “μελέτη” της Εθνικής Τράπεζας για τον οικονομικό Αρμαγεδώνα που υποτίθεται ότι θα συνιστούσε η επαπειλούμενη έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη; Όσοι διαθέτουν αυτό το σπάνιο πράγμα που λέγεται κοινή λογική, εύκολα αντιλαμβάνονται ότι το κόστος και τα οφέλη μιας παρόμοιας εξέλιξης εξαρτώνται από πλήθος απρόβλεπτων παραγόντων- ποιος θα έχει την πρωτοβουλία της εξόδου, τι κυβέρνηση θα έχουμε στην Ελλάδα, τι διεθνείς συμμαχίες θα έχει οικοδομήσει, σε τι κατάσταση θα βρίσκεται εκείνη τη στιγμή η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια οικονομία κλπ- που καθιστούν κάθε πρόβλεψη καθαρή εικασία. Ωστόσο, οι αλχημιστές του τοκογλυφικού κεφαλαίου επιμένουν να ενδύονται λεοντή φυσικού επιστήμονα, εκσφενδονίζοντας στα κεφάλια των αδαών ποσοτικές προβλέψεις με μια σιγουριά που θα τη ζήλευαν και οι αστρολόγοι των πρωινάδικων: Ύφεση 22%, ανεργία 34%, πτώση εισοδήματος 55%, υποτίμηση του νομίσματος 65%- και η υποτίμηση της νοημοσύνης μας τείνει στο συν άπειρο.
Τις γανγκστερικές μεθόδους που χρησιμοποιεί το τοκογλυφικό κεφάλαιο για να εκβιάσει ένα εκλογικό αποτέλεσμα της αρεσκείας του ήρθε να υπογραμμίσει και το πολύκροτο ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, σύμφωνα με το οποίο ο εξ επαγγέλματος τραπεζίτης και εποχιακός πολιτικός Λουκάς Παπαδήμος ζήτησε ο ίδιος από τον πρόεδρο της Κομισιόν να βγει και να απειλήσει την Ελλάδα με έξοδο από το ευρώ, αν δεν τηρήσει το μνημόνιο. Η λακωνικότατη και χλιαρή διάψευση του πρώην πρωθυπουργού δεν αναίρεσε την πεποίθηση ότι όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει φωτιά. Πολύ περισσότερο που ήταν ο ίδιος ο Παπαδήμος εκείνος ο οποίος λίγο έλειψε να προκαλέσει τραπεζικό πανικό τις προάλλες, “αποκαλύπτοντας” σε διεθνή μέσα ενημέρωσης προετοιμασίες για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Είναι ηλίου φαεινότερο πλέον ότι ισχυροί κύκλοι, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, παίζουν με τη φωτιά, φλερτάροντας με την ιδέα να προκαλέσουν οικονομική καταστροφή που θα τρομοκρατήσει τον κόσμο, ώστε να αποτραπεί η νίκη της Αριστεράς στην ερχόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ενδεικτικό από αυτή την άποψη ήταν “ρεπορτάζ” του CNN Money, οικονομικής ιστοσελίδας του CNN και του Fortune, που είδε το φως της δημοσιότητας στις 21 Μαίου. Κάτω από τον εύγλωττο τίτλο “Ίσως η Ελλάδα να χρειάζεται μια τραπεζική κρίση” διαβάζουμε:
“Μήπως οι Έλληνες χρειάζονται ένα πικρό φάρμακο; Η εξώθηση των τραπεζών αυτής της οικονομικά πάσχουσας χώρας στο χείλος της χρεωκοπίας μπορεί να είναι αυτό ακριβώς που θα καταστήσει δυνατή την εφαρμογή των μέτρων λιτότητας.
Συνήθως, τα τραπεζικά κραχ καταλήγουν σε οικονομική καταστροφή. Κάθε υπεύθυνη κυβέρνηση προσπαθεί να τα αποτρέψει, ωστόσο η Ελλάδα ενδέχεται να αποτελεί την εξαίρεση. Αν ο κόσμος σπεύσει να αποσύρει τις καταθέσεις του από τις ελληνικές τράπεζες, η κρίση που θα προκύψει μπορεί να αποτρέψει την έξοδο της υπερχρεωμένης χώρας από το ευρώ.
Αυτή την ασυνήθιστη συμβουλή δίνει ο Γιάκομπ Φουνκ Κίρκεγκααρντ, από το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Μελετών Πέτερσον (σ.σ. Ιδρύθηκε το 1981 από τον Φρεντ Μπέργκστεν, Αμερικανό αξιωματούχο, συνεργάτη του Χένρι Κίσινγκερ και από τον Ντέιβιντ Ροκφέλερ, πατριάρχη της γνωστής φαμίλιας). Σε μελέτη που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, ο Κίρκεγκααρντ αναλύει πως η επιτάχυνση της τραπεζικής κρίσης θα μπορούσε να αφυπνίσει, επιτέλους, τους Έλληνες ψηφοφόρους, επαναφέροντάς τους στην πραγματικότητα”.
Δεν γνωρίζουμε, βέβαια, αν παρόμοια, τυχοδιωκτικά σενάρια ανωμαλίας δρομολογηθούν προ των εκλογών- ένα εγχείρημα πολύ υψηλού πολιτικού ρίσκου, καθώς θα μπορούσε να πυροδοτήσει πραγματική κοινωνική εξέγερση. Και μόνο που διατυπώνονται, όμως, αποτελεί ένδειξη πανικού των κυρίαρχων ελίτ, για τις οποίες η πολιτική διαχείριση της ελληνικής κρίσης εξελίσσεται σε άλυτο γρίφο. Όλες οι σοβαρές δημοσκοπήσεις καταγράφουν την επιταχυνόμενη πόλωση ανάμεσα στο αστικό μπλοκ, που συσπειρώνεται γύρω από μια έξαλλα αντικομμουνιστική Νέα Δημοκρατία και το λαϊκό μπλοκ, που εκφράζεται από την Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Βεβαίως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ευαγγελίζεται την κοινωνική επανάσταση και τον κομμουνισμό. Ωστόσο, για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εμφανίζεται ως άμεσο, ρεαλιστικό ενδεχόμενο η ανάδειξη κυβέρνησης από την πέραν της σοσιαλδημοκρατίας Αριστερά σε μια χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Και μάλιστα όχι σε εποχή κοινωνικής νηνεμίας, αλλά σε συνθήκες ιστορικής κρίσης και έξαρσης των λαϊκών κινημάτων, γεγονός που θα μπορούσε να μετατρέψει τη μικρή Ελλάδα σε παράγοντα πολιτικής “μόλυνσης” ολόκληρης της Ευρώπης με το μικρόβιο του αριστερού ριζοσπαστισμού.
Το κυριότερο, οι προειδοποιητικές βολές που δέχεται σήμερα η Αριστερά υποδηλώνουν τη σκληρότατη σύγκρουση που θα ακολουθήσει ενδεχόμενη εκλογική της νίκη- ίσως ανάλογης σφοδρότητας με εκείνη που δέχθηκε η κυβέρνηση λαϊκής ενότητας του Αλιέντε στη Χιλή. Βέβαια, στη σημερινή Ευρώπη είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιηθούν μέθοδοι Πινοτσέτ χωρίς να προκαλέσουν πανευρωπαϊκή εξέγερση. Ωστόσο, το ρόλο των τανκς μπορεί να παίξει, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, η οικονομική τρομοκρατία, ειδικά σε μια χώρα που αρκεί μια μικρή σπρωξιά για να την οδηγήσει στο γκρεμό.
Σ'αυτό το φόντο, οι εκλογές της 17ης Ιουνίου προοιωνίζονται όχι την αρχή του τέλους, αλλά το τέλος της αρχής της σύγχρονης, ελληνικής τραγωδίας. Η σύγκρουση οδηγείται προς μια δραματική κορύφωση κι η Αριστερά θα χρειαστεί όλα τα αποθέματα τόλμης και σύνεσης, στρατηγικής καθαρότητας και τακτικής ευελιξίας, αποφασιστικότητας και συμμαχιών, ώστε να βγει από την αναπόφευκτη σύγκρουση νικήτρια, δικαιώνοντας τις τεράστιες, λαϊκές προσδοκίες που έχουν επενδυθεί πάνω της.
Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Πρωθυπουργός της Γαλλίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ζορζ Κλεμανσό είπε το γνωστό “ο πόλεμος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στους στρατηγούς”. Έναν αιώνα αργότερα, σε συνθήκες παγκοσμίου οικονομικού πολέμου, οι τραπεζίτες, πραγματικοί έμποροι των εθνών, μοιάζουν να σκέφτονται ότι η πολιτική είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουν στους πολιτικούς.
Τι άλλο εκτός από ξεκάθαρη πολιτική παρέμβαση εν όψει των εκλογών της 17ης Ιουνίου συνιστά η “μελέτη” της Εθνικής Τράπεζας για τον οικονομικό Αρμαγεδώνα που υποτίθεται ότι θα συνιστούσε η επαπειλούμενη έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη; Όσοι διαθέτουν αυτό το σπάνιο πράγμα που λέγεται κοινή λογική, εύκολα αντιλαμβάνονται ότι το κόστος και τα οφέλη μιας παρόμοιας εξέλιξης εξαρτώνται από πλήθος απρόβλεπτων παραγόντων- ποιος θα έχει την πρωτοβουλία της εξόδου, τι κυβέρνηση θα έχουμε στην Ελλάδα, τι διεθνείς συμμαχίες θα έχει οικοδομήσει, σε τι κατάσταση θα βρίσκεται εκείνη τη στιγμή η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια οικονομία κλπ- που καθιστούν κάθε πρόβλεψη καθαρή εικασία. Ωστόσο, οι αλχημιστές του τοκογλυφικού κεφαλαίου επιμένουν να ενδύονται λεοντή φυσικού επιστήμονα, εκσφενδονίζοντας στα κεφάλια των αδαών ποσοτικές προβλέψεις με μια σιγουριά που θα τη ζήλευαν και οι αστρολόγοι των πρωινάδικων: Ύφεση 22%, ανεργία 34%, πτώση εισοδήματος 55%, υποτίμηση του νομίσματος 65%- και η υποτίμηση της νοημοσύνης μας τείνει στο συν άπειρο.
Τις γανγκστερικές μεθόδους που χρησιμοποιεί το τοκογλυφικό κεφάλαιο για να εκβιάσει ένα εκλογικό αποτέλεσμα της αρεσκείας του ήρθε να υπογραμμίσει και το πολύκροτο ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters, σύμφωνα με το οποίο ο εξ επαγγέλματος τραπεζίτης και εποχιακός πολιτικός Λουκάς Παπαδήμος ζήτησε ο ίδιος από τον πρόεδρο της Κομισιόν να βγει και να απειλήσει την Ελλάδα με έξοδο από το ευρώ, αν δεν τηρήσει το μνημόνιο. Η λακωνικότατη και χλιαρή διάψευση του πρώην πρωθυπουργού δεν αναίρεσε την πεποίθηση ότι όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει φωτιά. Πολύ περισσότερο που ήταν ο ίδιος ο Παπαδήμος εκείνος ο οποίος λίγο έλειψε να προκαλέσει τραπεζικό πανικό τις προάλλες, “αποκαλύπτοντας” σε διεθνή μέσα ενημέρωσης προετοιμασίες για έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη.
Είναι ηλίου φαεινότερο πλέον ότι ισχυροί κύκλοι, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, παίζουν με τη φωτιά, φλερτάροντας με την ιδέα να προκαλέσουν οικονομική καταστροφή που θα τρομοκρατήσει τον κόσμο, ώστε να αποτραπεί η νίκη της Αριστεράς στην ερχόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ενδεικτικό από αυτή την άποψη ήταν “ρεπορτάζ” του CNN Money, οικονομικής ιστοσελίδας του CNN και του Fortune, που είδε το φως της δημοσιότητας στις 21 Μαίου. Κάτω από τον εύγλωττο τίτλο “Ίσως η Ελλάδα να χρειάζεται μια τραπεζική κρίση” διαβάζουμε:
“Μήπως οι Έλληνες χρειάζονται ένα πικρό φάρμακο; Η εξώθηση των τραπεζών αυτής της οικονομικά πάσχουσας χώρας στο χείλος της χρεωκοπίας μπορεί να είναι αυτό ακριβώς που θα καταστήσει δυνατή την εφαρμογή των μέτρων λιτότητας.
Συνήθως, τα τραπεζικά κραχ καταλήγουν σε οικονομική καταστροφή. Κάθε υπεύθυνη κυβέρνηση προσπαθεί να τα αποτρέψει, ωστόσο η Ελλάδα ενδέχεται να αποτελεί την εξαίρεση. Αν ο κόσμος σπεύσει να αποσύρει τις καταθέσεις του από τις ελληνικές τράπεζες, η κρίση που θα προκύψει μπορεί να αποτρέψει την έξοδο της υπερχρεωμένης χώρας από το ευρώ.
Αυτή την ασυνήθιστη συμβουλή δίνει ο Γιάκομπ Φουνκ Κίρκεγκααρντ, από το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Μελετών Πέτερσον (σ.σ. Ιδρύθηκε το 1981 από τον Φρεντ Μπέργκστεν, Αμερικανό αξιωματούχο, συνεργάτη του Χένρι Κίσινγκερ και από τον Ντέιβιντ Ροκφέλερ, πατριάρχη της γνωστής φαμίλιας). Σε μελέτη που δόθηκε στη δημοσιότητα την περασμένη εβδομάδα, ο Κίρκεγκααρντ αναλύει πως η επιτάχυνση της τραπεζικής κρίσης θα μπορούσε να αφυπνίσει, επιτέλους, τους Έλληνες ψηφοφόρους, επαναφέροντάς τους στην πραγματικότητα”.
Δεν γνωρίζουμε, βέβαια, αν παρόμοια, τυχοδιωκτικά σενάρια ανωμαλίας δρομολογηθούν προ των εκλογών- ένα εγχείρημα πολύ υψηλού πολιτικού ρίσκου, καθώς θα μπορούσε να πυροδοτήσει πραγματική κοινωνική εξέγερση. Και μόνο που διατυπώνονται, όμως, αποτελεί ένδειξη πανικού των κυρίαρχων ελίτ, για τις οποίες η πολιτική διαχείριση της ελληνικής κρίσης εξελίσσεται σε άλυτο γρίφο. Όλες οι σοβαρές δημοσκοπήσεις καταγράφουν την επιταχυνόμενη πόλωση ανάμεσα στο αστικό μπλοκ, που συσπειρώνεται γύρω από μια έξαλλα αντικομμουνιστική Νέα Δημοκρατία και το λαϊκό μπλοκ, που εκφράζεται από την Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Βεβαίως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ευαγγελίζεται την κοινωνική επανάσταση και τον κομμουνισμό. Ωστόσο, για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εμφανίζεται ως άμεσο, ρεαλιστικό ενδεχόμενο η ανάδειξη κυβέρνησης από την πέραν της σοσιαλδημοκρατίας Αριστερά σε μια χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Και μάλιστα όχι σε εποχή κοινωνικής νηνεμίας, αλλά σε συνθήκες ιστορικής κρίσης και έξαρσης των λαϊκών κινημάτων, γεγονός που θα μπορούσε να μετατρέψει τη μικρή Ελλάδα σε παράγοντα πολιτικής “μόλυνσης” ολόκληρης της Ευρώπης με το μικρόβιο του αριστερού ριζοσπαστισμού.
Το κυριότερο, οι προειδοποιητικές βολές που δέχεται σήμερα η Αριστερά υποδηλώνουν τη σκληρότατη σύγκρουση που θα ακολουθήσει ενδεχόμενη εκλογική της νίκη- ίσως ανάλογης σφοδρότητας με εκείνη που δέχθηκε η κυβέρνηση λαϊκής ενότητας του Αλιέντε στη Χιλή. Βέβαια, στη σημερινή Ευρώπη είναι πολύ δύσκολο να χρησιμοποιηθούν μέθοδοι Πινοτσέτ χωρίς να προκαλέσουν πανευρωπαϊκή εξέγερση. Ωστόσο, το ρόλο των τανκς μπορεί να παίξει, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, η οικονομική τρομοκρατία, ειδικά σε μια χώρα που αρκεί μια μικρή σπρωξιά για να την οδηγήσει στο γκρεμό.
Σ'αυτό το φόντο, οι εκλογές της 17ης Ιουνίου προοιωνίζονται όχι την αρχή του τέλους, αλλά το τέλος της αρχής της σύγχρονης, ελληνικής τραγωδίας. Η σύγκρουση οδηγείται προς μια δραματική κορύφωση κι η Αριστερά θα χρειαστεί όλα τα αποθέματα τόλμης και σύνεσης, στρατηγικής καθαρότητας και τακτικής ευελιξίας, αποφασιστικότητας και συμμαχιών, ώστε να βγει από την αναπόφευκτη σύγκρουση νικήτρια, δικαιώνοντας τις τεράστιες, λαϊκές προσδοκίες που έχουν επενδυθεί πάνω της.