της Τζένης Τσιροπούλου
Η Άντισσα είναι ένα μικρό ορεινό χωριό στα δυτικά της Λέσβου. Οι ντόπιοι την γνωρίζουν για την πλακόστρωτη γραφική πλατεία της με τα δροσερά πλατάνια. Μαγαζιά δεν υπάρχουν παρά μόνο δυο-τρία καφενεία, μανάβικο, κουρείο, κρεοπωλείο και περίπτερο. Τους τουρίστες ο δρόμος δεν τους βγάζει κατά κει. Εκεί φτάνουν συνήθως όσοι χάνονται. Το καλοκαίρι του 2015, οι ούτε 700 κάτοικοί της αντίκρισαν αίφνης γυναίκες με μωρά στην αγκαλιά τους και άντρες που μιλούσαν γλώσσες παράξενες. Είχαν χαθεί κι αυτοί, αναζητώντας το μεγάλο μπαχίρα, δηλαδή το μεγάλο καράβι.
ThePressProject/Jenny Tsiropoulou. Άντισσα Λέσβου, Αύγουστος 2015. Στην αυλή ντόπιας στεγνώνουν τα ρούχα προσφύγων.
Το καλοκαίρι του 2015 βρισκόμουν στην Άντισσα. Οι χωριανοί στέγνωναν στις αυλές τους τα βρεγμένα ρούχα των προσφύγων, ενώ έσπευδαν να προσφέρουν ό,τι διέθεταν. Τύρι, ψωμί, νερό, φρούτα, σεντόνια και κουβέρτες για όσο οι πρόσφυγες έμεναν να κοιμούνται έξω από το αστυνομικό τμήμα του χωριού, περιμένοντας το λεωφορείο που θα τους μετέφερε στην, δύο περίπου ώρες μακριά, Μυτιλήνη.
Σε αυτό το χωριό ζει η 15χρονη Δήμητρα Παυλή, η μαθήτρια που βραβεύτηκε στον 8ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Ποίησης, τον οποίο διοργάνωσε και φέτος ο Σύλλογος Εκδοτών Βορείου Ελλάδας στο Κέντρο Πολιτισμού Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
«Γιατί όταν αγαπάς, πρέπει να απορρίπτεις
κάθε κριτική απέναντι στο άτομο που αγαπάς, γιατί
η αγάπη δε γνωρίζει σύνορα, πρόσωπα και χώρες»
«Εμπνεύστηκα από την έλλειψη αγάπης, στοργής και αλληλεγγύης που υπάρχει μεταξύ των ανθρώπων» θα απαντήσει η Δήμητρα στο πώς αποφάσισε μια μέρα να πάρει χαρτί και στυλό και να αποτυπώσει ό,τι ένιωθε.
«Γιατί όταν αγαπάς πρέπει να αντιστέκεσαι
με κάθε τρόπο,
να αντιστέκεσαι με τα πόδια στη γη
και το βλέμμα καρφωμένο στον ουρανό,
δημιουργώντας το δικό σου κόσμο
γιατί η ίδια η αγάπη είναι επανάσταση»
«Η πρώτη χαρακτηριστική εικόνα που θυμάμαι ήταν πολύ σκληρή. Ενώ πήγαινα με τους γονείς μου στην Καλλονή, είδαμε περίπου δέκα πρόσφυγες να περπατάνε με προορισμό τη Μυτιλήνη. Ανάμεσα τους ήταν ένας άντρας με ένα βρέφος στα χέρια. Το μωρό πρέπει να ήταν μηνών και το χειρότερο ήταν ότι περπατούσαν στη βροχή. Ένιωσα φριχτά. Όχι μόνο επειδή είδα αυτή την εικόνα, που μου έχει μείνει χαραγμένη, αλλά και επειδή σκεφτόμουν όλα όσα θα είχαν περάσει οι άνθρωποι αυτοί πριν να διασχίσουν τη θάλασσα, στην οποία πολλές φορές κάποιοι άφηναν την τελευταία τους πνοή. Όσο για το αν συζητάμε με τους συμμαθητές μου, η αλήθεια είναι ότι στην αρχή μιλούσαμε περισσότερο, γιατί μας φαινόταν ξένο όλο αυτό. Μιλούσα κυρίως με ανθρώπους που έχουν την ίδια γνώμη με εμένα, επειδή φοβόμουν να ακούσω ρατσιστικά σχόλια, τα οποία απεχθάνομαι» μου γράφει η Δήμητρα στη συνομιλία μας στο facebook.
Η γενιά της Δήμητρας, και ειδικά τα παιδιά της Λέσβου, της Χίου και άλλων νησιών, κατέγραψαν μέσα τους σκληρές εικόνες ανθρώπων που εκτοπίστηκαν εξαιτίας του πολέμου. Εικόνες βιωματικές και όχι διαμεσολαβημένες στις οθόνες. Και ίσως για αυτό, το όνειρο αυτού του κοριτσιού είναι «να ζήσουμε σε έναν καλύτερο κόσμο όπου δεν θα υπάρχουν πόλεμοι, φτώχεια και πείνα, γιατί όλα αυτά θα τα έχει κατατροπώσει η αγάπη μεταξύ των ανθρώπων».
Ολόκληρο το ποίημα της Δήμητρας:
Όταν λες πως αγαπάς πρέπει να το δείχνεις
γιατί η αγάπη είναι ένα τριαντάφυλλο
που αν το αφήσεις απότιστο αργά ή γρήγορα
θα πεθάνει.Γιατί όταν αγαπάς παύεις να ονειρεύεσαι
με κλειστά μάτια
και αρχίζεις να ελπίζεις σε έναν καλύτερο κόσμο.Γιατί όταν αγαπάς πρέπει να είσαι δυνατός
για να ξεπεράσεις την οποιαδήποτε αποτυχία
και να προσπαθήσεις ξανά να πετύχεις
τον στόχο σου.Γιατί όταν αγαπάς νιώθεις ότι ενώ μέχρι τώρα
επέπλεες σε μια θάλασσα αποριών
και μιζέριας, ξαφνικά ανατέλλει ο ήλιος,
με έναν τρόπο που ποτέ δεν είχες παρατηρήσει.Γιατί όταν αγαπάς πρέπει να αντιστέκεσαι
με κάθε τρόπο,
να αντιστέκεσαι με τα πόδια στη γη
και το βλέμμα καρφωμένο στον ουρανό,
δημιουργώντας το δικό σου κόσμο
γιατί η ίδια η αγάπη είναι επανάσταση.Γιατί όταν αγαπάς ξυπνάς από το
παραμυθάκι του γαλάζιου πρίγκιπα
με το άσπρο άλογο
και αρχίζεις να ονειρεύεσαι
στην πραγματική ζωή,
ζώντας το δικό σου παραμύθι.Γιατί όταν αγαπάς πρέπει να μάθεις
ότι τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και ότι
πίσω από τα σύννεφα ο ουρανός
είναι πάντα γαλανός.Γιατί όταν αγαπάς, ωριμάζεις.
Σταματάς να φέρεσαι σαν παιδί και κοιτάς
για πρώτη φορά το μέλλον,με μια
ματιά διαφορετική,
με μια ματιά αισιοδοξίας.Γιατί όταν αγαπάς πρέπει να απορρίπτεις
κάθε κριτική απέναντι στο άτομο
που αγαπάς γιατί
η αγάπη δε γνωρίζει
σύνορα, πρόσωπα και χώρες.Γιατί όταν αγαπάς αλλάζεις
και νιώθεις ελεύθερος να κάνεις πράγματα
που μέχρι πριν δεν τολμούσες
να κάνεις.Όταν λοιπόν τα πετύχεις όλα αυτά, τότε ΝΑΙ!
Καταλαβαίνεις ότι έχεις πλέον την ευκαιρία
και την ελευθερία, να μεγαλώσεις,
να αλλάξεις, να φύγεις από την οικογένειά σου
και να πετάξεις για να ζήσεις
τη δική σου ιστορία
γιατί μπορεί πάντα να είχες τα φτερά
αλλά χωρίς ελευθερία, ποτέ
δε θα μπορούσες να τα αξιοποιήσεις.