Ούτε βαθμοί, ούτε χρονοδιάγραμμα: Ένα βερολινέζικο σχολείο ανάποδα

Υποχρεωτικά μαθήματα είναι μόνο τα μαθηματικά, τα Γερμανικά, τα Αγγλικά και οι κοινωνικές σπουδές, τα οποία συμπληρώνονται από μαθήματα όπως η «υπευθυνότητα» ή η «πρόκληση».

Για την «πρόκληση», παρέχεται σε μαθητές ηλικίας 12 έως 14 ετών ποσό 150 ευρώ για να οργανώσουν την περιπέτειά τους: Κάποιοι πηγαίνουν για καγιάκ, άλλοι εργάζονται σε φάρμα, ένας πήγε για πεζοπορία στις Άλπεις.

Κίνητρα για δράση 

Όπως εξηγούν στον Guardian οι εμπνευστές αυτών των εκπαιδευτικών καινοτομιών, οι απαιτήσεις της αγοράς εργασίας αλλάζουν. Οι «έξυπνες» συσκευές σε συνδυασμό με το ίντερνετ, αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίοι οι νέοι αποκτούν την πληροφορία.  Πλέον, το πιο πολύτιμο εφόδιο που μπορεί να προσφέρει το σχολείο στους μαθητές είναι η ικανότητα να είναι σε θέση να κινητοποιούν τους εαυτούς τους.

Τα παιδιά σε ηλικία τριών ή τεσσάρων ετών είναι γεμάτα αυτοεκτίμηση και συχνά δεν βλέπουν την ώρα να ξεκινήσουν το σχολείο. Όμως, παραδόξως, τα περισσότερα ιδρύματα καταφέρνουν να γκρεμίσουν την αυτοπεποίθησή τους, εξηγεί η Μάργκρετ Ράσφελντ, υπεύθυνη εκπαιδευτικού προγράμματος στο σχολείο.    

Ψάχνοντας την αλλαγή

Η Ευαγγελική Σχολή του Βερολίνου επιχειρεί να «επανεφεύρει» το σχολείο. Η αποστολή ενός προοδευτικού εκπαιδευτικού ιδρύματος, θα πρέπει να είναι το να προετοιμάσει νέους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν την αλλαγή ή ακόμα καλύτερα, να αποζητούν την αλλαγή, υποστηρίζει η Ράσφελντ.

Στον 21ο αιώνα, τα σχολεία θα έπρεπε να βλέπουν το έργο τους σαν μία προσπάθεια να αναπτύξουν ισχυρές προσωπικότητες, όπως εξηγεί.

Το να υποχρεώνεται ο μαθητής να ακούει τον καθηγητή επί 45 λεπτά και το να τιμωρείται, επειδή συνεργάστηκε με τον συμμαθητή του σε κάποια άσκηση, δεν είναι απλά πρακτικές εκτός πραγματικότητας, είναι πρακτικές απολύτως αντιπαραγωγικές.

Τίποτα δεν κινητοποιεί τους μαθητές περισσότερο από το να ανακαλύπτουν την ουσία ενός θέματος μόνοι τους, προσθέτει.

Ηλεκτρονικό παιχνίδι ή τεστ;

Οι μαθητές ενθαρρύνονται να σκεφτούν εναλλακτικούς τρόπους για να δείξουν τα προσόντα που απέκτησαν, όπως η κωδικοποίηση ενός ηλεκτρονικού παιχνιδιού, αντί να λύνουν ασκήσεις μαθηματικών.

Στη Γερμανική Ομοσπονδία, καθένα από τα 16 κρατίδια σχεδιάζει το δικό του εκπαιδευτικό σύστημα και παραδοσιακά, δίνεται η ευκαιρία σε ελεύθερα μοντέλα να αναπτυχθούν.

Πάντως, σε αντίθεση με άλλες σχολές, όπως οι Sudbury, Montessori ή Steiner, στο εν λόγω ίδρυμα, η τιμωρία δεν αποτελεί απαγορευτική πρακτική.

Η τιμωρία της «σιωπής»

Ενθαρρύνεται η τάση των μαθητών να αυτό-προσδιορίζονται, όμως αυτό γίνεται μέσα από ένα αυστηρό σύστημα κανόνων, εξηγεί η Ράσφελντ.

Οι μαθητές που χαζεύουν την ώρα του μαθήματος, υποχρεώνονται να έρθουν στο σχολείο το Σάββατο το πρωί για την τιμωρία της «σιωπής». «Όσο περισσότερη ελευθερία έχεις, τόσο περισσότερη δομή χρειάζεσαι», εξηγεί.

Πείραμα με αποτελέσματα

Η αιτία της αυξανόμενης φήμης που αποκτά το σχολείο, ως το καλύτερο στη Γερμανία, είναι το ότι η πειραματική φιλοσοφία του έχει σημαντικά αποτελέσματα.

Χρόνο με τον χρόνο, οι μαθητές του έχουν τον υψηλότερο μέσο όρο στη βαθμολογία σε ολόκληρο το Βερολίνο. Και όλα αυτά, έχοντας ανοίξει το 2007 με μόλις 16 μαθητές.

Σήμερα, το σχολείο λειτουργεί με 500 μαθητές, ενώ οι λίστες αναμονής των υποψηφίων διαρκώς μακραίνουν.

Ανθρωπογεωγραφία και δίδακτρα

Όσον αφορά την ανθρωπογεωγραφία του σχολείου, το ένα τρίο των μαθητών έχουν βαφτιστεί,  σε ποσοστό 30% προέρχονται από οικογένειες μεταναστών και ένα 7% από σπίτια όπου δεν μιλούν τα Γερμανικά.

Πρόκειται για ένα από τα 5.000 ιδιωτικά σχολεία στη Γερμανία, με τα δίδακτρά του να κυμαίνονται μεταξύ 720 και 6.636 ευρώ τον χρόνο, ενώ ποσοστό 5% των μαθητών εξαιρούνται από τα δίδακτρα.

Υπουργεία-τάνκερ

Ήδη, περίπου 40 σχολεία στη Γερμανία εξετάζουν την υιοθέτηση κάποιων ή όλων των μεθόδων του.

«Στην εκπαίδευση μπορείς να δημιουργήσεις την αλλαγή από τη βάση. Αν οι διαταγές έρχονται από την κορυφή, τα σχολεία θα αντισταθούν. Τα υπουργεία είναι σαν γιγάντια τάνκερ: Θέλουν πολύ χρόνο για να στρίψουν. Χρειαζόμαστε μικρά ταχύπλοα για να δείξουμε ότι τα πράγματα μπορούν να γίνουν αλλιώς», καταλήγει η Ράσφελντ.

Πηγή: www.theguardian.com