Συνέντευξη στις Νεκταρία Ψαράκη & Γεωργία Κριεμπάρδη
Η Πάολα Ρεβενιώτη. Η Πάολα που δε χώρα σε καλούπια, δε στριμώχνεται στα κοινωνικά πρέπει τους και σε ταμπέλες. Η Πάολα που λέει τα πράγματα όπως είναι, με το όνομα τους και δεν πιστεύει στις κακές λέξεις. Έχει δει τον Έλληνα όπως κανείς. Μιλά ξεκάθαρα για την υποκρισία του Έλληνα νοικοκυραίου και δε βρίσκει χώρο σε μια κοινωνία του τρίπτυχου πατρίς-θρησκεία-οικογένεια. Η Πάολα που ξέρει τη νύχτα στην Αθήνα, μιλά για τις πιάτσες του χθες και του σήμερα, τον δρόμο του χθες και του σήμερα.
«Σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των τρανς γυναικών, δυστυχώς είναι ακόμη μονόδρομος η σεξεργασία, αλλά το αισιόδοξο είναι ότι συναντάω νέα παιδιά τώρα τα οποία είναι τρανς και δεν οδηγούνται στο πεζοδρόμιο. Τα στηρίζει οικογένειά τους. Όλα ξεκινάνε από την οικογένεια. Αν δεν σε στηρίξει η οικογένεια δεν μπορείς να σταθείς μόνη σου στη ζωή. Όλες οι τρανς, οι οποίες έκαναν πεζοδρόμιο, δεν είχαν απλά στήριξη από την οικογένειά τους. Αν είχαν στήριξη, δε θα κατέφευγαν εκεί οι περισσότερες. Και τώρα είναι τρομερά δύσκολο να βρει δουλειά μία τρανς. Υπάρχει ένα πρόγραμμα στον ΟΑΕΔ που χρηματοδοτεί επιχειρήσεις για να προσλαμβάνουν τρανς όμως θα πρέπει εγώ να γνωρίζω και να προτείνω την επιχείρηση. Ποια τρανς ξέρει κάποιον εργοδότη για να τη στηρίξει και να την πάρει στη δουλειά;» σημειώνει η ίδια, ήδη από την αρχή της συζήτησης, περιγράφοντας πόσο δύσκολη μπορεί να γίνει η ζωή για μια τρανς.
«Τα τρανς άτομα είναι ακόμα αόρατα ως προς τα δικαιώματα αλλά πάντα ήταν ορατές στην Ελληνική κοινωνία, γιατί ήταν για δεκαετίες μέρος της σεξουαλικότητας του Έλληνα. Στη Συγγρού, στις πιάτσες των τρανς κάθε μέρα γινόταν λαϊκό προσκύνημα. Δεν ήταν περιθωριακές. Βεβαίως υπάρχουν τρανς γυναίκες οι οποίες χαίρονται που βρίσκονται στον δρόμο όπως και εγώ το χάρηκα» θα πει, μιλώντας για τις πιάτσες που χθες, για το πεζοδρόμιο «την εποχή της επιθυμίας». Μια εποχή με «έντονη πολιτική άποψη, που τα πράγματα δεν ήταν τόσο ενοχοποιητικά. Δεν υπήρχαν τόσο οι ταμπέλες. Ένα λαϊκό αγόρι ήταν πάρα πολύ εύκολα να πάει με ένα άλλο θηλυπρεπές αγόρι γιατί δεν χαρακτηριζόταν ομοφυλόφιλος. Από τη στιγμή που μπήκαν οι ταμπέλες ενοχοποιήθηκαν τα πράγματα».
Η Πάολα Ρεβενιώτη λέει ότι κατέληξε στο πεζοδρόμιο διότι δεν είχε άλλη επιλογή. «Ήταν σκληρές εποχές ήμουν 15 χρονών παιδί που είχα ζήσει επί τρία χρόνια σε ένα στρατόπεδο για να γίνω υπαξιωματικός του ναυτικού. Βρέθηκα στον δρόμο. Δεν θα μπορούσα να γυρίσω σπίτι μου σε μία συνοικία λαϊκή στο Κερατσίνι παρόλο που η μητέρα μου δεν με πρόσβαλε ποτέ δεν μπορούσα και να ζήσω διαφορετικά. Εδώ αν ήσουν θηλυπρεπές αγοράκι δεν μπορούσες να βρεις δουλειά και το θέμα ήταν και ταξικό πάντα. Όσοι είχαν χρήματα ήταν κοινωνικά αποδεκτοί και περνούσαν καλά. Οι υπόλοιποι καταλαβαίνεις…». Πέρασε καλά, όμως, η ίδια και το επισημαίνει πολλές φορές στη συζήτηση. «Δεν πέρασα άσχημα φυσικά. Υπήρχαν τα κρατητήρια, η αστυνομία που θα μπορούσε να σε ξεφτιλίσει. Αναγκαζόμουν όταν με χτύπαγε κάποιος αστυνομικός να του κάνω μήνυση μετά τα 18 και τα 19 μου. Αντιδρούσα, αντιστεκόμουν. Από την άλλη όμως χαιρόμουν και τη ζωή. Υπήρχαν άλλες τρανς οι οποίες δεν μπορούσα να χαρούν τη ζωή. Εμένα με βοήθησε όπως και άλλες τρανς η εμφάνιση μου. Ήμουν όμορφη, ήμουν χαριτωμένη και αυτό σε βοηθάει να σου συμπεριφέρονται οι άνθρωποι πιο καλά».
Η πιάτσα του χθες και του σήμερα
«Τώρα τα πράγματα είναι τραγικά έχουν αλλάξει οι συνθήκες έχει έρθει το ίντερνετ» θα πει η Πάολα, ενώ περιγράφει γλαφυρά όσα έζησε. «Για να το πω απλά, όταν έβγαιναν όλα τα τεκνάκια με τα μηχανάκια και τα παπάκια και πήγαιναν για χαβαλέ στις πιάτσες και κάνανε τσάρκα στα μπουρδέλα, κάναμε τον χαβαλέ τους και γίνονταν φίλοι μας. Όχι μόνο φίλοι μας, αλλά είχαμε και έρωτες. Έβλεπαν ότι εκτός από την εικόνα που τους έχουν μάθει ότι πρέπει να έχουν οι τρανς, αν τις πλησιάσουν και συζητήσουν, βλέπουν ότι είναι άνθρωποι σαν κι αυτούς και τίποτα άλλο. Αυτή η εκπαίδευση υπήρχε πάρα πολλά χρόνια. Εγώ το είδα όταν πήγαινα στα στρατόπεδα. Διότι τη μισή μου ζωή την πέρασα, στα στρατόπεδα έξω από το Μεγάλο Πεύκο. Πήγαινα εκεί και έκανα χαβαλέ με τους φαντάρους. Όλα τα παιδιά που ήρθαν σε επαφή με την Πάολα, που πάντα ήταν κοινωνική, που πάντα ήμουν η φίλη τους, που δεν ήμουνα τραβέλι που απλά κάνει πίπες και πηδιέται -αυτό θέλει λίγο ταλέντο να το καταφέρεις και πάντα το καταφέρνω- δεν νομίζω να έχουν πλέον διαφορετική άποψη για τις τρανς τώρα που μεγάλωσαν και να τη μεταδώσουν στο παιδί τους» εξηγεί.
«Πλέον η πιάτσα δεν έχει γκλαμουριά. Στις πιάτσες της Αθήνας ήταν τα ωραιότερα τέκνα τα ωραιότερα αγόρια από όλες τις ηλικίες από όλες τις τάξεις τις κοινωνικές της Αθήνας υπήρξαμε και της μόδας τη δεκαετία του 90 πάρα πολύ. Ο καθένας ήταν υπερήφανος να έχει μία κοπέλα τρανς δίπλα του. Παλιά έβλεπες τα αγοράκια με την κοπελιά του στο μηχανάκι και θα σου φώναζε με την κοπέλα του μαζι «Γεια σου Πάολα» ή θα σου έλεγε «πάολα να σου φέρω ένα φίλο μου κούκλο». Δεν το έκαναν ποτέ κρυφά. Σήμερα στις ίδιες πιάτσες έχει μία ερημιά μία μιζέρια. Μία ο κορονοϊός, μία η οικονομική κρίση, να και το ίντερνετ, μπερδεύτηκαν και λίγο τα πράγματα μέσα από το ίντερνετ από διάφορα αγόρια τα οποία βάζουν περούκες και είναι crossdressers και λένε ότι είναι τρανς. Ο κορονοϊός και οικονομική κρίση της κατέστρεψε τις τρανς» επισημαίνει με λύπη ενώ περιγράφει και τα κακώς κείμενα της τότε εποχής που διαπίστωνε. « Τους περισσότερους κινδύνους δεν τους αντιμετωπίζαμε από άτομα του υποκόσμου ή από φυλακόβιους. Τον αντιμετωπίσαμε από τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας, τον μικροαστούλη ο οποίος θα κατέβαινε στην πιάτσα με τα προβλήματα τα δικά του, για να ξεσπάσει να βρίσει να βγάλει τις κακίες του. Συνήθως όλοι αυτοί το μεγαλύτερο ποσοστό οι οποίοι κατέβαιναν και δημιουργούσαν προβλήματα στις πιάτσες ήταν καταπιεσμένοι ομοφυλόφιλοι ή απλά ζήλευαν την ελευθερία που έχεις να τους γράφεις στα τέτοια σου και να κάνεις την καύλα σου. Την ελευθερία που είχαμε ζήλευαν. Από την άλλη τα έξυπνα αγόρια τα πιο καυλιάρικα μας είχαν θεές και έχουμε χιλιάδες αναμνήσεις να θυμόμαστε από αυτά και ακόμα να συνεχίσουμε να έχουμε. Αν τα βάλουμε σε μία ζυγαριά τα οφέλη είναι περισσότερα, οι καλές αναμνήσεις είναι περισσότερες».
Σε συνέντευξή της η Πάολα είχε πει ότι «έχω δει τα μυστικά του Έλληνα άνδρα τον έχω δει όπως τον είδαν λίγες και κυρίως όπως δεν θα καταφέρουν να τον δουν πότε οι γυναίκες και gay». «Αυτό το πράγμα» λέει πως «δεν εξηγείται με λόγια πρέπει να το ζήσεις και να το βιώσεις δεν εξηγείται εύκολα. Μου έχει τύχει πολλές φορές στη ζωή μου αγόρια που με είχαν συμπαθήσει δεδομένου ότι εγώ δεν κρατούσα ερωτικές συναισθηματικές σχέσεις, διότι ήξερα ότι στο τέλος εγώ θα πληγωθώ, αυτοί θα φύγουν θα πάνε στο σπιτάκι τους, θα πάνε με την γκομενίτσα τους, θα παντρευτούν, άρα κρατούσα τις ισορροπίες με τον τρόπο αυτό. Πολλά λοιπόν μου είχαν πει “Α ρε Πάολα, γιατί να μην είναι οι γυναίκες σαν και σένα;”. Εγώ δεν ερωτεύτηκα ποτέ μου στην πιάτσα, γιατί πάντα έβρισκα καλύτερο» λέει γελώντας.
«Με έχει κουράσει το θέμα της πολιτικής ορθότητας – Δεν υπάρχουν λέξεις που είναι κακές»
«Είναι τρομακτικό. Κάποιες φορές το βλέπω και σε πολλές φεμινίστριες και σε πολλά άτομα τα οποία από το πρωί μέχρι το βράδυ μιλούν για την πατριαρχία και την ομοφοβία. Μου βγάζει μία μιζέρια όλο αυτό. Είχα γράψει ένα αστείο εγώ ένα πρωί στο Facebook που ήταν ένας ακροδεξιός χρυσαυγίτης που έλεγε κάποια ελεεινά πράγματα για τις γυναίκες, και έγραψα εγώ ότι αυτός πρέπει να τον έχει τρεις πόντους, για πλάκα. Τι ήταν να το γράψω; Μου την έπεσαν από κάτω και μου είπαν ότι είμαι σεξίστρια. Η αλήθεια είναι ότι χρειάζεται μία κάποια αυστηρότητα και χρειάζεται να μη λέμε κάποια πράγματα, διότι οι Έλληνες είναι πολύ κακοί σε αυτά τα πράγματα. Αν παρατηρήσεις στο Tik tok μερικά και για άτομα τα οποία βγαίνουν εκεί στην κάμερα και ναρκισσεύονται και λένε τα δικά τους, το τι οχετός βρισίδι ρίχνεται από κάτω, δεν μπορείς να φανταστείς. Εγώ είμαι αθυρόστομη λέω τα πράγματα με το όνομα τους. Δεν έχω διάθεση να κυριλέψω ξαφνικά. Αδερφές, πούστηδες κωλόμπαραδες, τσολιά. Θα τα πω και δεν με νοιάζει. Εμένα μου συγχωρούν κάποια πράγματα που μου ξεφεύγουν. Η αλήθεια είναι αυτή. Αλλά είναι υπερβολικά όλα αυτά. Δεν τολμάς να πεις μία κουβέντα γιατί θα προσβληθεί ο άλλος είτε και την εμφάνιση του είτε για οτιδήποτε άλλο. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα εγώ τους γράφω και τα λέω και ας μου πουν ότι θέλουν. Δεν έχω πει κάτι που να έχω μετανιώσει» επισημαίνει.
Το βασικό που ενδιαφέρει την Πάολα αυτήν τη στιγμή είναι οι τρανς που δουλεύουν στον δρόμο και δεν έχουν έναν τρόπο να ζήσουν. Ακόμη και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες ποτέ δεν αποδέχτηκαν τις τρανς, ακριβώς επειδή είναι τρανς. «Υπάρχουν άτομα τα οποία κινδυνεύουν να μείνουν στον δρόμο. Δεν έχουν τα στοιχειώδη. Αυτό είναι το πρόβλημα είναι το μεγαλύτερο. Τώρα αν στην ταυτότητα το όνομά μου είναι Παύλος Ρεβενιώτης ή Πάολα Ρεβενιώτη ποσώς με ενδιαφέρει ετούτη τη στιγμή. Το θέμα είναι η επιβίωση. Έτσι κι αλλιώς Πάολα με ξέρει όλος ο κόσμος, και η Πάολα είμαι. Αυτό είναι καλό για τα νέα παιδιά που ξεκινούν τώρα τη ζωή τους και δεν θέλουν να έχουν προβλήματα» υπογραμμίζει.
«Τους Έλληνες τους θεωρώ τσογλάνια και κακούς ανθρώπους»
Η Πάολα θα πει πως ποτέ δε θεώρησε τους Έλληνες ρατσιστές και ομοφοβικούς. «Τους θεωρούσα τσογλάνια και κακούς ανθρώπους στην πλειοψηφία διότι ποσώς τους ενδιαφέρει αν ο γιος τους είναι gay. Αυτό που ενδιαφέρει τον Έλληνα είναι τι θα πει η κοινωνία. Δεν κοιτάει το παιδί του που θέλει να περάσει καλά στη ζωή. Υπάρχει αυτή η υποκρισία της ελληνικής κοινωνίας. Τι να κάνουμε, ζούμε σε μία χώρα η οποία είναι όμορφη αλλά υπάρχει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που είναι κακοί άνθρωποι και το συναντάω και εγώ καθημερινά. Όταν πάω ας πούμε σε ένα νοσοκομείο που έχουν γραφειοκρατικές δουλειές ή σε μία δημόσια υπηρεσία, στην αρχή όταν σε βλέπουν αποφεύγουν να αναφερθούν στο φύλο. Μόλις τους δείξω την ταυτότητα και αντί να γράφει Πάολα Ρεβενιώτη γράφει Παύλος Ρεβενιώτης αρχίζουν το «Κύριε» για να σε προσβάλλουν και να σε ακούσει όλος ο κόσμος. Το ‘χω ζήσει πολλές φορές. Παλιά έβριζα άσχημα τώρα λέω “Άιντε στο διάολο, κεριά και λιβάνια”» σχολιάζει.
Δε γίνεται να μην ευχαριστηθείς συζήτηση με την Πάολα. Την Πάολα την αυθόρμητη, που λέει τα πράγματα με το όνομα τους. Αυθεντική. «Η μεγαλύτερη υποκρισία στον Έλληνα άντρα είναι ότι όλοι τουρλώνονται στα τέσσερα και παρακαλάνε να απαυτωθούν και μετά μας το παίζουν άντρες. Το έχω δει δεκάδες φορές. Όπου δείτε κορίτσια πολύ μαγκιά και πολύ αντριλίκι να υποψιάζεστε ότι αυτός τουρλώνεται. Είναι κακομοίρηδες που έχουν κόμπλεξ και ξεσπάνε πάνω στις γυναίκες. Όταν ήμουνα μικρό κοριτσάκι, στην Αθήνα υπήρχαν κάτι ξενοδοχεία που δούλευαν πουτάνες και όλες οι πουτάνες είχαν κάποιο δικό τους νταβατζή. Όταν δεν τους έβλεπαν οι πουτάνες, την έπεφταν εμένα, για να τους απαυτώσω και μετά το έπαιζαν άντρες. Αυτοί είμαστε. Υπάρχει και διαιωνίζεται από τις οικογένειές αυτό. Θα αλλάξει σιγά-σιγά αν και δεν ελπίζω και πολύ» λέει.
«Δε θεωρώ ότι θα αλλάξουν εύκολα αυτά τα πράγματα. Όσο υπάρχει αυτό το πατρίδα θρησκεία οικογένεια, και όσο υπάρχει αυτή η νοοτροπία δεν θα αλλάξει τίποτα. Προχωράμε ένα βήμα μπροστά και κάνουμε δύο βήματα πίσω. Τώρα δεν κοροϊδεύουμε τόσο εύκολα στον δρόμο μία τρανς, το κάνουμε όταν δεν είναι μπροστά, ούτε είμαστε τόσο επιθετικοί απέναντι τους. Δεν είναι τόσο βάρβαροι όσο ήταν, αλλά η πραγματικότητα είναι ίδια» καταλήγειι.
Η Πάολα πρώτη του μηνός πάει στο Βερολίνο για να παρουσιάσει το ντοκιμαντέρ της με τίτλο «Πικροδάφνες». Στις 15 Μαρτίου το ντοκιμαντέρ κάνει πρεμιέρα στον πολυχώρο «Μικρόκοσμος», ενώ μπορείτε να την ακούτε στο ράδιο ΜέΡΑ κάθε Πέμπτη 22:00 – 00:00.