«Έγκλημα της ενδημικής διαφθοράς που ξεπερνά το ίδιο το κράτος» χαρακτήρισε την έκρηξη της 4ης Αυγούστου, ο απελθών πρωθυπουργός του Λιβάνου, Χασάν Ντιάμπ, τη Δευτέρα, στο διάγγελμα με το οποίο ανακοίνωσε την παραίτησή του, προσθέτοντας ότι αποφάσισε «από δω και πέρα να πολεμήσει δίπλα στο λαό». «Ο Θεός ας προστατεύσει το Λίβανο», ήταν η κατακλείδα της ομιλίας του.

Η παραίτηση της κυβέρνησης αναμένονταν από το πρωί και έγινε αμέσως δεκτή από τον πρόεδρο της χώρας, Μισέλ Αούν. Κατά τη διάρκεια του διαγγέλματος, δεκάδες διαδηλωτές είχαν και πάλι συγκεντρωθεί έξω από το κοινοβούλιο της χώρας, αλλά διαλύθηκαν γρήγορα, με τη χρήση υπερβολικής ποσότητας δακρυγόνων από την αστυνομία, που έκανε ιδιαίτερα έκδηλη την παρουσία της. Άγνωστος ως αυτή την ώρα ο αριθμός των τραυματιών που θα προστεθούν στους 738 των προηγούμενων ημερών.

H παραίτηση Ντιάμπ, υποστηρικτή της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, υπέρ της οποίας είχε ταχθεί με προηγούμενο διάγγελμά του, ήταν προδιαγεγραμμένη, και έρχεται μετά και την παραίτηση τριών υπουργών, των Περιβάλλοντος, Νταμιανός Καττάρ, Πληροφοριών, Μανάλ Αμπντέλ Σαμάντ και Δικαιοσύνης, Μαρί Κλωντ Ναζμ, αλλά και ορισμένων βουλευτών. Αναλυτές συνδέουν τις παραιτήσεις με την επίσκεψη του προέδρου της Γαλλίας στο Λίβανο, προ διημέρου.

«Ήταν μεγάλη έκπληξη να δούμε το Μακρόν εδώ μέσα σε δύο ημέρες μέσα» μου λέει ο αναλυτής και συνάδελφος, Λαϊθ Μαρούφ. «Και ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη ήταν ότι κάλεσε όλα τα κόμματα να συναντηθούν στη Γαλλική Πρεσβεία, εκεί που ο Λίβανος ανακηρύχθηκε χώρα από τους Γάλλους. Η μεγαλύτερη των εκπλήξεων όμως ήtαν ότι κάλεσαν τον πολιτικό σχηματισμό Πίστη στην Αντίσταση (كتلة الوفاء للمقاومة‎ ), που εκπροσωπεί πολιτικά τη Χεσμπολλάχ. Ήταν ο Ραάντ εκεί. Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ. Είναι η πρώτη φορά που οποιοσδήποτε Δυτικός ηγέτης δέχθηκε το κόμμα… Kι όταν Καταέμπ και Φαλλαγγίτες πήγαν να γυρίσουν το θέμα στα όπλα της Χεσμπολλάχ, τους είπε ο Μακρόν να σκάσουν… Κατόπιν μίλησε μόνος του περισσότερα από δέκα λεπτά με τον εκπρόσωπο της Πίστης στην Αντίσταση. Χωρίς κανέναν άλλον παρόντα. Κι αυτό προκάλεσε θυμό σε όλους τους ιμπεριαλιστικούς πολιτικούς σχηματισμούς». Τα ερωτήματα για όσα μπορεί να ειπώθηκαν σε αυτό το δεκάλεπτο είναι πάρα πολλά, συμφωνούμε. Υπήρξε όντως το μήνυμα του Τραμπ προς τη Χεσμπολλάχ, που λέγεται ότι μετέφερε ο Μακρόν; «Μήπως Ισραήλ και Σαουδική Αραβία έδρασαν χωρίς την άδεια των ΗΠΑ και προκάλεσαν την έκρηξη; Πως θα αντιδρούσαν ΗΠΑ και Γαλλία αν τα εργαλεία τους άρχιζαν να δρουν μόνα τους; Υπάρχει πιθανότητα να ζητήθηκε από τη Χεσμπολλάχ να μην πει ότι πρόκειται για επίθεση και να μην ανταποδώσει τα ίσα, με ότι αυτό σημαίνει;». Όλα στη σφαίρα των σεναρίων. Που ωστόσο τα μεγεθύνει η στάση του ηγέτη της Χεσμπολλάχ, Χασάν Νασράλλα. «Αφού ανέβαλε το διάγγελμά του, έτσι κι αλλοιώς, γιατί ο Νασράλλα δεν περίμενε το πόρισμα, την έκθεση των ειδικών για το δυστύχημα πριν μιλήσει; Μήπως ήθελε να πιέσει τον [σύμμαχό του] Αούν, να πει εκείνος, όπως και είπε, ότι υπάρχει σοβαρή περίπτωση να πρόκειται για επίθεση; Μήπως μέσω Αούν ήθελε να πιέσει τη Δύση;».

Τίποτε δεν μπορεί ακόμη να απαντηθεί – όλα τα ερωτήματα απλώς ανοίγουν ακόμη περισσότερο το δρόμο σε σενάρια, σε υποθέσεις, περιπλέκουν το ήδη πολύπλοκο τοπίο. Το σίγουρο είναι ότι, η Δύση δε φαίνεται να πιέστηκε και ο Μακρόν θα έχει τις νέες εκλογές που ζήτησε, την ώρα που η διεθνής κοινότητα κοροϊδεύει το Λίβανο στα μούτρα του – τι είναι 250 εκατομμύρια, ελεημοσύνη, και μάλιστα υπό όρους, μπρος σε ζημιές δέκα με δεκαπέντε δισεκατομμυρίων δολλαρίων, εκ των οποίων μόνον τρία ανήκουν σε ασφαλισμένες περιουσίες; Πως μπορεί να βγει με αυτή την υποτιθέμενη βοήθεια από την κρίση η ήδη, πριν την έκρηξη, οικονομικά κατεστραμμένη χώρα; Η ραγδαία νέα φτωχοποίηση είναι στον ορίζοντα, και το ΔΝΤ το ίδιο…

Γι΄αυτό και οι παραιτήσεις και τα διαγγέλματα υπέρ πρόωρων εκλογών δεν πρόκειται επουδενί να οδηγήσουν στην εκτόνωση της οργής του λαού, όχι μόνο για την εγκληματική αμέλεια των πολιτικών στο θέμα της παραμονής, επί εξαετία, του νιτρικού αμμωνίου στο λιμάνι, αλλά και για την αδιαφάνεια, τη διαφθορά και την διαπλοκή. Οι πορείες θα συνεχιστούν, είναι βέβαιο. Όμως, όπως τονίζει ο Λαϊθ, το βασικότερο πρόβλημα για τους διαδηλωτές ενάντια στη διαφθορά και την εκμετάλλευση των ελίτ, τόσο πέρισυ όσο και σήμερα, είναι ότι «δεν έχουν ούτε πολιτικό ούτε μηντιακό όχημα». Δεν έχουν κάποιο κόμμα ή πολιτικό σχηματισμό που να τους εκφράζει όλους απολύτως, ειδικά καθώς, μετά τη διαδήλωση, οι σέχτες, θέλουν δε θέλουν, εισβάλλουν πάλι βίαια στη ζωή τους και την καθημερινότητά τους. Δεν έχουν μηντιακό όχημα – τα πουλημένα ΜΜΕ του Λιβάνου ήταν γνωστό και στην πλατεία του φθινοπώρου του ’19, πως βρίσκονταν εκεί μόνο και μόνο για να περάσουν τη δική τους ατζέντα, την ατζέντα των ελίτ και της πρεσβείας.

Όσο ο συνομιλητής μου δέχεται ένα τηλεφώνημα, στήνω αυτί στις κουβέντες των διπλανών. «Έσπασε τίποτε στο σπίτι σου;» Τίποτε σπουδαίο «και είμασταν τυχεροί, έφυγαν ολόκληρα τα παράθυρα, με τις κάσες». Όχι, δεν έχει βρει ακόμη τζαμά, έβαλε μουσαμάδες στα παράθυρα και κατάφερε να κλείσει ένα ραντεβού για την άλλη βδομάδα. Ευτυχώς έχει ζέστη. Δυστυχώς, χτες έβρεξε. «Όλο το νιτρικό αμμώνιο μας το έφερε κάτω η βροχή».  Οι φίλοι συναντιώνται πάλι στα καφενεία, χαίρονται που οι οικογένειές τους είναι καλά, συζητούν τις ζημιές. Όμως οι αλλαγές δεν είναι λίγες στη ζωή τους.

Από τον Νοέμβριο, που έχω να έρθω, πολλά έχουν αλλάξει. Τώρα, στην είσοδο δε σου χαμογελούν – ή μάλλον, δεν τους βλέπεις να χαμογελούν. Φορούν μάσκες. Σου μετρούν τη θερμοκρασία κάθε μα κάθε φορά, ακόμη κι αν σε έχουν ξαναδεί το πρωί. Πιο ενδεικτικά, το μενού έχει αλλάξει, έχει μειωθεί δραστικά. Και ακόμη και σε αυτό, το μικρότερο μενού, καταλαβαίνεις πόσο μεγάλες είναι ο ελλείψεις. Δεν υπάρχει άλλο κρέας εκτός από κοτόπουλο. Οι μερίδες του λιβανέζικου ψωμιού, της πίττας, είναι περίπου στα δύο τρίτα από πέρισυ. Οι τιμές έρχονται γραμμένες παντού, όπως πάντα, με δύο νούμερα: δολλάρια και λιβανέζικες λίρες. Η επίσημη αντιστοιχία είναι χίλιες πεντακόσιες λίρες στο δολάριο. Η ανεπίσημη, η μαύρη, το λιγότερο επτά χιλιάδες λίρες στο δολάριο. Ο καφές που λέει 15.000 ή 10 δολάρια, στο λογαριασμό, στην ουσία μου κοστίζει δύο δολλάρια. Το ταξί των δέκα χιλιάδων λιρών, ως την πλατεία, που πέρισυ το σκεπτόμουν, σήμερα αντιστοιχεί σε ενάμισυ ευρώ και δεν το σκέφτομαι. Όλα αυτά που κάνουν την τωρινή μου επίσκεψη φτηνότερη, όλα αυτά κάνουν και το λαό του Λιβάνου φτωχότερο. Πριν καν εισβάλλει το ΔΝΤ και όλο το εξωραϊστικό νεοφιλελεύθερο συνάφι της «οικονομικής βοήθειας υπό όρους».