Το κάλεσμα για πόλεμο στον καπιταλισμό, αλλά και παραδοσιακά πολιτιστικά στοιχεία της κινεζικής κοινωνίας σηματοδότησε την επιστροφή του Μάο σε θέση ηγεμονίας μετά το αποτυχημένο Μεγάλο Άλμα Μπροστά και την οικονομική κρίση που το είχε ακολουθήσει τα προηγούμενα χρόνια.
Ο Μάο ζήτησε από τη νεολαία να «εκκαθαρίσει» την κινεζική κοινωνία από τα ρεβιζιονιστικά στοιχεία, καθώς και να αναβιώσει το επαναστατικό πνεύμα που είχε οδηγήσει στη νίκη μετά τον εμφύλιο πόλεμο και στον σχηματισμό της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
Σύντομα, δημιουργήθηκαν ομάδες Ερυθροφρουρών, αρχικά από μαθητές, αργότερα και με τη συμμετοχή εργατών, που εξαπέλυαν επιθέσεις ενάντια σε πολίτες-«φορείς αστικών προτύπων» και διανοούμενους.
Στη διάρκεια της πρώτης φάσης της Πολιτιστικής Επανάστασης, ο στρατάρχης Λιν Πιάο φρόντισε το γνωστό σήμερα Κόκκινο Βιβλίο του Μάο να τυπωθεί και να κυκλοφορήσει σε εκατομμύρια αντίτυπα σε ολόκληρη την Κίνα.
Αργότερα, απαγορεύτηκε η κυκλοφορία βιβλίων που δεν συμβάδιζαν με τη σκέψη του Μάο.
Ο συγγραφέας Φρανκ Ντικότερ υποστηρίζει ότι ο Μάο ήλπιζε πως οι κινήσεις του θα καθιστούσαν την Κίνα στον κολοφώνα της σοσιαλιστικής διεθνούς.
Η Πολιτιστική Επανάσταση συνεχίστηκε σε διάφορα στάδια μέχρι τον θάνατο του Μάο το 1976. Ωστόσο οι απαγορεύσεις, τα βασανιστήρια και η βίαιη καταστολή που την σημάδεψαν, οδηγώντας στον θάνατο 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους, καθόρισαν τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στη χώρα για δεκαετίες.
Η κληρονομιά της Πολιτιστικής Επανάστασης μπορεί να είναι σημαντική για τη μαρξιστική σκέψη και να έχει εμπλουτίσει το επαναστατικό κίνημα με σημαντική εμπειρία, καθώς έθεσε σε αμφισβήτηση πολλά συστατικά στοιχεία του σοβιετικού μοντέλου, που θεωρούνταν δεδομένα μέχρι τότε και άνοιξε σημαντικό διάλογο μέσα στην Αριστερά.
Όμως η αποτυχία της σήμερα πληρώνεται με αίμα, καθώς η νέα ιστορία της Κίνας δε γράφεται πια από τους Ερυθροφρουρούς, αλλά από την εξαθλιωμένη εργατική τάξη που στηρίζει στις πλάτες της τον παγκόσμιο καπιταλισμό.