Περισσεύει η υποκρισία για τις διαφημίσεις παιδικών παιχνιδιών
Περισσεύει η υποκρισία για τις διαφημίσεις παιδικών παιχνιδιών
Της Σόνιας Χαϊμαντά
Της Σόνιας Χαϊμαντά
Δεν υπάρχει πιο μεγάλη στρέβλωση στα διαφημιστικά χρονικά από αυτήν που έχει παγιωθεί, έχει γίνει καθεστώς θα λέγαμε, αναφορικά με την απαγόρευση διαφήμισης παιδικών παιχνιδιών στην τηλεόραση από τις 7 π.μ. έως τις 10 μ.μ. Το μέτρο θυμίζει λίγο τον «δακτύλιο» που επιτρέπει την κυκλοφορία μονών – ζυγών Ι.Χ. αυτοκινήτων εκ περιτροπής και στην πράξη να έχουν βρει χιλιάδες συμπολίτες μας τρόπους να κυκλοφορούν με άδεια κατά παράβαση του κανόνα. Ετσι και τα παιδικά παιχνίδια. Με έναν νόμο που θεωρεί εξ ορισμού ότι ο γονιός είναι ευάλωτος στην άσκηση πίεσης του παιδιού, διαχωρίζεται ο κόσμος των παιδικών παιχνιδιών σε εκπαιδευτικά και μη…σε μονά και ζυγά…Λες και ένα ψυχαγωγικό παιχνίδι δεν είναι και εκπαιδευτικό (αγωγή της ψυχής) και σαν να μην είναι και ψυχαγωγικό ένα καθαρά εκπαιδευτικό παιχνίδι. Λες και είναι δύσκολο για έναν κατασκευαστή παιχνιδιών να βαπτίσει, να χρίσει ένα παιχνιδάκι «εκπαιδευτικό» κοροϊδεύοντας και τα παιδιά, και τους γονείς, και πάνω από όλα την Πολιτεία…
Στη λογική αυτή τιμωρήθηκε σχετικά πρόσφατα ακόμη και η κρατική ΕΡΤ με πρόστιμο 15.000 επειδή η ΕΤ1 πρόβαλε σε απαγορευμένες ώρες διαφημιστικά μηνύματα 5 παιδικών παιχνιδιών στα οποία δεν προέχει ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας, όπως επιτάσσει η νομοθεσία για να εξαιρέσει ορισμένα προϊόντα. Το ΕΣΡ δέχθηκε, δεν γνωρίζουμε ακριβώς με ποιόν τρόπο (συγκέντρωσε τα παιχνίδια στο κτίριο επί της οδού Αμερικής; ή αυτοσχεδίασε;) ότι η «ηλεκτρονική ατζέντα Dora the explorer» είναι εκπαιδευτικό παιχνίδι, όπως άλλωστε και ο «προτζέκτορας ζωγραφικής προγκίπησες Disney», ο «προτζέκτορας ζωγραφικής Spiderman», το «Computer Winx», ο «πίνακας γραφής Spiderman», το «super έξυπνο computer» κ.ά. Αντιθέτως δεν φαίνεται να εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της οδηγίας παιχνίδια όπως η «κονσόλα Power Rangers» , το «τραπέζι και καρεκλάκι Spiderman», η «ατζέντα κρυφά μυστικά», το «θρανίο Fisher Price» και το «τραπέζι και καρεκλάκι WINX». Ως αιτιολογική βάση για την απόφασή του για την επιβολή προστίμου το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης πρόβαλε ότι τα παιχνίδια που προβλήθηκαν εντός της απαγορευμένης τηλεοπτικής ζώνης συνιστούν μικροέπιπλα και όχι εκπαιδευτικά εργαλεία για την ανάδειξη των δεξιοτήτων των παιδιών.
Θεωρούμε ότι η αυστηρότητα και η υποκρισία της Πολιτείας σε θέματα διαφήμισης εξαντλείται εδώ και 15 περίπου χρόνια στην περίπτωση της απαγόρευσης προβολής παιδικών παιχνιδιών από τις 7 π.μ. έως τις 10 μ.μ. σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 του Ν.2251/1994 όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.3587/2007 και όπως ορίζει η οδηγία 7/2002 του ΕΣΡ. Πάγιο αίτημα του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδας αλλά και της Ενωσης Εταιρειών Διαφήμισης και Επικοινωνίας είναι να λειτουργήσουν οι κανόνες αυτορύθμισης και οι κώδικες αυτοδέσμευσης με προσοχή και σεβασμό προς τον καταναλωτή και τους μικρούς αποδέκτες των προϊόντων αυτών. Παράλληλα και οι Ελληνες έμποροι και κατασκευαστές παιδικών παιχνιδιών ζητούν επί σειρά ετών ακρόαση προκειμένου να τους επιτραπεί να προβάλλουν τα προϊόντα τους σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο υπερτερούν τα ξένα παιχνίδια μιας και λόγω της ευρωστίας των εταιρειών που τα διακινούν έχουν καλύτερη μεταχείριση στο ράφι. Δεν είναι λίγοι αυτοί που αξιοποιούν/εκμεταλλεύονται τις εξαιρέσεις της νομοθεσίας σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η προβολή παιδικών παιχνιδιών αν προέχει καταφανώς ο εκπαιδευτικός τους χαρακτήρας, ή πρόκειται για χειροτεχνήματα που αναπτύσσουν τις δεξιότητες του παιδιού ή για αντικείμενα που αποτελούν απομίμηση αντικειμένων χρησιμοποιούμενων από ενήλικες και με την προϋπόθεση ότι έχουν ανάλογη χρηστική αξία και για τα παιδιά ή αφορά διακοσμητικά αντικείμενα μικρογραφιών με προδήλως συλλεκτικό σκοπό ή πρόκειται για προϊόντα, τρόφιμα ή χρηστικά αντικείμενα που συνοδεύονται από δώρα ευτελούς σε σχέση με το διαφημιζόμενο προϊόν αξίας.
Τι αναφέρει στην γνωμοδοτική της έκθεσης η δικηγόρος – ειδική επιστήμονας του ΕΣΡ Χάρις Τσίγκου: Ότι «για την επιλογή του είδους και την επιμέτρηση των επιβαλλόμενων από την Ολομέλεια διοικητικών κυρώσεων λαμβάνονται υπόψιν η βαρύτητα της παράβασης, η τηλεθέαση που συγκεντρώνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το μερίδιο αγοράς τηλεοπτικών υπηρεσιών που τυχόν έχει αποκτήσει το τηλεοπτικό κανάλι, το ύψος της επένδυσης που έχει πραγματοποιηθεί καθώς και η τυχόν ύπαρξη υποτροπών (άρθρο 16 παρ. 1 εδ. Γ’ του Ν.2644/1998 σχετικά με την παροχή συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών).
Πέρα από το πρόστιμο που καλείται να καταβάλλει η ΕΡΤ το θέμα που τίθεται, πέρα από την ανάγκη της άρσης απαγόρευσης της προβολής παιδικών παιχνιδιών, είναι η τυποποίηση – κατηγοριοποίηση των παιδικών παιχνιδιών ως «εκπαιδευτικά». Γιατί θα πρέπει να εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του ΕΣΡ να κρίνει ποιο παιχνίδι είναι εκπαιδευτικό και να μην υπάρχει μια αρχή, μια υπηρεσία στο ΥΠΑΝ (διεύθυνση Εμπορίου) που να ορίζει ποια παιχνίδια είναι διαφημιζόμενα όλες της ώρες της ημέρας και ποια όχι; Ετσι η …Dora καρεκλάκι δεν θα μένει απέξω ως έπιπλο για να επιτραπεί η Dora τραπεζάκι με PC. Κάτι τέτοιο είναι αυθαίρετο και μη ανταγωνιστικό. Ιδίως σε περιόδους κρίσης…
Δεν υπάρχει πιο μεγάλη στρέβλωση στα διαφημιστικά χρονικά από αυτήν που έχει παγιωθεί, έχει γίνει καθεστώς θα λέγαμε, αναφορικά με την απαγόρευση διαφήμισης παιδικών παιχνιδιών στην τηλεόραση από τις 7 π.μ. έως τις 10 μ.μ. Το μέτρο θυμίζει λίγο τον «δακτύλιο» που επιτρέπει την κυκλοφορία μονών – ζυγών Ι.Χ. αυτοκινήτων εκ περιτροπής και στην πράξη να έχουν βρει χιλιάδες συμπολίτες μας τρόπους να κυκλοφορούν με άδεια κατά παράβαση του κανόνα. Ετσι και τα παιδικά παιχνίδια. Με έναν νόμο που θεωρεί εξ ορισμού ότι ο γονιός είναι ευάλωτος στην άσκηση πίεσης του παιδιού, διαχωρίζεται ο κόσμος των παιδικών παιχνιδιών σε εκπαιδευτικά και μη…σε μονά και ζυγά…Λες και ένα ψυχαγωγικό παιχνίδι δεν είναι και εκπαιδευτικό (αγωγή της ψυχής) και σαν να μην είναι και ψυχαγωγικό ένα καθαρά εκπαιδευτικό παιχνίδι. Λες και είναι δύσκολο για έναν κατασκευαστή παιχνιδιών να βαπτίσει, να χρίσει ένα παιχνιδάκι «εκπαιδευτικό» κοροϊδεύοντας και τα παιδιά, και τους γονείς, και πάνω από όλα την Πολιτεία…
Στη λογική αυτή τιμωρήθηκε σχετικά πρόσφατα ακόμη και η κρατική ΕΡΤ με πρόστιμο 15.000 επειδή η ΕΤ1 πρόβαλε σε απαγορευμένες ώρες διαφημιστικά μηνύματα 5 παιδικών παιχνιδιών στα οποία δεν προέχει ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας, όπως επιτάσσει η νομοθεσία για να εξαιρέσει ορισμένα προϊόντα. Το ΕΣΡ δέχθηκε, δεν γνωρίζουμε ακριβώς με ποιόν τρόπο (συγκέντρωσε τα παιχνίδια στο κτίριο επί της οδού Αμερικής; ή αυτοσχεδίασε;) ότι η «ηλεκτρονική ατζέντα Dora the explorer» είναι εκπαιδευτικό παιχνίδι, όπως άλλωστε και ο «προτζέκτορας ζωγραφικής προγκίπησες Disney», ο «προτζέκτορας ζωγραφικής Spiderman», το «Computer Winx», ο «πίνακας γραφής Spiderman», το «super έξυπνο computer» κ.ά. Αντιθέτως δεν φαίνεται να εμπίπτουν στις εξαιρέσεις της οδηγίας παιχνίδια όπως η «κονσόλα Power Rangers» , το «τραπέζι και καρεκλάκι Spiderman», η «ατζέντα κρυφά μυστικά», το «θρανίο Fisher Price» και το «τραπέζι και καρεκλάκι WINX». Ως αιτιολογική βάση για την απόφασή του για την επιβολή προστίμου το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης πρόβαλε ότι τα παιχνίδια που προβλήθηκαν εντός της απαγορευμένης τηλεοπτικής ζώνης συνιστούν μικροέπιπλα και όχι εκπαιδευτικά εργαλεία για την ανάδειξη των δεξιοτήτων των παιδιών.
Θεωρούμε ότι η αυστηρότητα και η υποκρισία της Πολιτείας σε θέματα διαφήμισης εξαντλείται εδώ και 15 περίπου χρόνια στην περίπτωση της απαγόρευσης προβολής παιδικών παιχνιδιών από τις 7 π.μ. έως τις 10 μ.μ. σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 του Ν.2251/1994 όπως τροποποιήθηκε από τον Ν.3587/2007 και όπως ορίζει η οδηγία 7/2002 του ΕΣΡ. Πάγιο αίτημα του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδας αλλά και της Ενωσης Εταιρειών Διαφήμισης και Επικοινωνίας είναι να λειτουργήσουν οι κανόνες αυτορύθμισης και οι κώδικες αυτοδέσμευσης με προσοχή και σεβασμό προς τον καταναλωτή και τους μικρούς αποδέκτες των προϊόντων αυτών. Παράλληλα και οι Ελληνες έμποροι και κατασκευαστές παιδικών παιχνιδιών ζητούν επί σειρά ετών ακρόαση προκειμένου να τους επιτραπεί να προβάλλουν τα προϊόντα τους σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον στο οποίο υπερτερούν τα ξένα παιχνίδια μιας και λόγω της ευρωστίας των εταιρειών που τα διακινούν έχουν καλύτερη μεταχείριση στο ράφι. Δεν είναι λίγοι αυτοί που αξιοποιούν/εκμεταλλεύονται τις εξαιρέσεις της νομοθεσίας σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται η προβολή παιδικών παιχνιδιών αν προέχει καταφανώς ο εκπαιδευτικός τους χαρακτήρας, ή πρόκειται για χειροτεχνήματα που αναπτύσσουν τις δεξιότητες του παιδιού ή για αντικείμενα που αποτελούν απομίμηση αντικειμένων χρησιμοποιούμενων από ενήλικες και με την προϋπόθεση ότι έχουν ανάλογη χρηστική αξία και για τα παιδιά ή αφορά διακοσμητικά αντικείμενα μικρογραφιών με προδήλως συλλεκτικό σκοπό ή πρόκειται για προϊόντα, τρόφιμα ή χρηστικά αντικείμενα που συνοδεύονται από δώρα ευτελούς σε σχέση με το διαφημιζόμενο προϊόν αξίας.
Τι αναφέρει στην γνωμοδοτική της έκθεσης η δικηγόρος – ειδική επιστήμονας του ΕΣΡ Χάρις Τσίγκου: Ότι «για την επιλογή του είδους και την επιμέτρηση των επιβαλλόμενων από την Ολομέλεια διοικητικών κυρώσεων λαμβάνονται υπόψιν η βαρύτητα της παράβασης, η τηλεθέαση που συγκεντρώνει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το μερίδιο αγοράς τηλεοπτικών υπηρεσιών που τυχόν έχει αποκτήσει το τηλεοπτικό κανάλι, το ύψος της επένδυσης που έχει πραγματοποιηθεί καθώς και η τυχόν ύπαρξη υποτροπών (άρθρο 16 παρ. 1 εδ. Γ’ του Ν.2644/1998 σχετικά με την παροχή συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών).
Πέρα από το πρόστιμο που καλείται να καταβάλλει η ΕΡΤ το θέμα που τίθεται, πέρα από την ανάγκη της άρσης απαγόρευσης της προβολής παιδικών παιχνιδιών, είναι η τυποποίηση – κατηγοριοποίηση των παιδικών παιχνιδιών ως «εκπαιδευτικά». Γιατί θα πρέπει να εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του ΕΣΡ να κρίνει ποιο παιχνίδι είναι εκπαιδευτικό και να μην υπάρχει μια αρχή, μια υπηρεσία στο ΥΠΑΝ (διεύθυνση Εμπορίου) που να ορίζει ποια παιχνίδια είναι διαφημιζόμενα όλες της ώρες της ημέρας και ποια όχι; Ετσι η …Dora καρεκλάκι δεν θα μένει απέξω ως έπιπλο για να επιτραπεί η Dora τραπεζάκι με PC. Κάτι τέτοιο είναι αυθαίρετο και μη ανταγωνιστικό. Ιδίως σε περιόδους κρίσης…