Αναφορικά με τους δασικούς χάρτες, οι οργανώσεις κάνουν λόγο για οπισθοδρόμηση, ενώ αποσαφηνίζουν ότι η εν λόγω διάταξη «αίρει αναδρομικά την αποδεικτική ισχύ όλων ανεξαιρέτως των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη» με άμεση συνέπεια την απομείωση της προστασίας της δασικής γης, την επ’ αόριστον καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της εξαιρετικής σημασίας και την πρόκληση σοβαρού πλήγματος στην ασφάλεια δικαίου και την ισονομία.

Στην βάση των παραπάνω οι οργανώσεις εκτιμούν ότι οι νέες προβλέψεις αναμένεται να πλήξουν σοβαρά το κύρος των δασικών χαρτών, καθώς εντάσσεται  εκ των υστέρων ένας «ευρύτατος και ασαφής» κύκλος πράξεων εξαίρεσης περιοχών,χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερη πρόνοια ή εγγυήσεις για την διασφάλιση της νομιμότητας της διαδικασίας.

Όπως επισημαίνεται, επιχειρείται δια του νόμου η παρέμβαση και μεταβολή σχετικά με περιοχές που ήδη έχουν ελεγχθεί και κυρωθεί υπό ένα ορισμένο καθεστώς και η τοποθέτηση τους εντός ενός νέου πλαισίου που δεν εξασφαλίζει περισσότερες εγγυήσεις προστασίας αλλά αντίθετα αφαιρεί περιοχές από το πλέγμα αυτό, με τον δρόμο να ανοίγει στα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εστιάζουν την κριτική τους εκτός από την εν λόγω διατάξεις και στην διαδικασία που προβλέπεται αναφορικά με τις επιτροπές ελέγχου, αφήνοντας να εννοηθεί  ότι το κύρος των δασικών χαρτών θα είναι αμφισβητούμενο, καθώς όπως αναφέρεται « έχει πληγεί σοβαρά το κύρος των επιτροπών εξέτασης αντιρρήσεων και η σοβαρότητα της όλης διαδικασίας» επισημαίνοντας την ιδιαίτερη βιασύνη που επιδεικνύει το Υπουργείο ώστε να προχωρήσει άμεσα η κύρωση της διαδικασίας.

«Μπορεί εύλογα να φανταστεί κάποιος με πόση βιασύνη θα εξεταστούν υποθέσεις περίπλοκες και δύσκολες, ειδικά σε περιοχές βεβαρημένες με αυθαίρετες εγκαταστάσεις ή μίξη χρήσεων γης», σχολιάζουν οι οργανώσεις.

Υπενθυμίζεται ότι ο ίδιος ο Υπουργός Περιβάλλοντος έχει διευκρινίσει ότι οι διαδικασίες θα προχωρήσουν ταχύτατα, δίνοντας εύρος ολοκλήρωσης 2 ετών, «θα καταβάλουμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια για την ανάρτηση των χαρτών που σε 2 χρόνια θα έχει ολοκληρωθεί», έχει αναφέρει σε δηλώσεις του.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις κρίνουν αντισυνταγματικές τις αντίστοιχες προβλέψεις και ζητούν από την Κυβέρνηση να προωθήσει άμεσα και χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις το έργο της ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών και του δασολογίου, καταγγέλλοντας ότι εάν ο νόμος 4685/2020 δεν είχε προκαλέσει αυτή τη σημαντική οπισθοδρόμηση, η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα είχε ευλόγως ολοκληρωθεί, καλύπτοντας το σύνολο της δασικής γης χώρας με ένα ζωτικής περιβαλλοντικής σημασίας θεσμικό εργαλείο προστασίας, διαφάνειας και χρηστής διοίκησης.

Επί των προβλέψεων του Νομοσχεδίου έχει τοποθετηθεί ήδη η Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων (ΠΕΔΔΥ) κινούμενη στο ίδιο μήκος κύματος. Για αντισυνταγματικές και επικίνδυνες επιλογές που θα οδηγήσουν σε νέους αλλά και πάλι «προβληματικούς» δασικούς χάρτες κάνει λόγο η ένωση. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή την έκδοση της υπουργικής απόφασης για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών κάνει λόγο για εξέλιξη που, με δεδομένα τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια και τις τραγικές ελλείψεις σε δασικό επιστημονικό προσωπικό, σηματοδοτεί το άδοξο τέλος του έργου των Δασικών Χαρτών και διερωτάται αν αυτό τελικά ήταν η επιδίωξη της Κυβέρνησης.

Ορόσημο τα 2 χρόνια από τον Χατζηδάκη για τους δασικούς χάρτες με τους Δασολόγους να προειδοποιούν για επικίνδυνες επιλογές

Η ανακοίνωση των περιβαλλοντικών οργανώσεων για τους δασικούς χάρτες:

Η πρόσφατη απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη για τους δασικούς χάρτες επιβεβαιώνει τις χειρότερες ανησυχίες των περιβαλλοντικών οργανώσεων για την πολιτική του υπουργείου σε σχέση με την προστασία της ελληνικής φύσης.

Η απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956/03.07.2020 (ΦΕΚ Β΄ 2773) έρχεται ως εφαρμογή του νόμου 3685/2020, ο οποίος αποξήλωσε σημαντικές προστατευτικές διατάξεις του νόμου για τη βιοποικιλότητα (3937/2011), αποδυνάμωσε τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και επέφερε ένα σημαντικό πλήγμα στην προστασία της δασικής γης.

Ειδικά όσον αφορά τους δασικούς χάρτες, η απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας αίρει αναδρομικά την αποδεικτική ισχύ όλων ανεξαιρέτως των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη, με αποτέλεσμα:

  • την απομείωση της προστασίας της δασικής γης,
  • την επ’ αόριστο καθυστέρηση της ολοκλήρωσης του εξαιρετικής σημασίας, αλλά επί δεκαετίες παρακωλυόμενου έργου των δασικών χαρτών και της ολοκλήρωσης του δασολογίου, λόγω της πρόβλεψης νέου σταδίου αντιρρήσεων με διευρυμένο αντικείμενο,
  • την πρόκληση σοβαρού πλήγματος στην ασφάλεια δικαίου και την ισονομία, ιδίως όσων σέβονται θεσμούς και νόμους και δεν καταπατούν φυσική γη για ιδιοτελή οφέλη.

Τόσο η σχετική ρύθμιση του ν. 4685/2020, όσο και η ίδια η υπουργική απόφαση καταβαραθρώνουν το κύρος των δασικών χαρτών, εισάγοντας εκ των υστέρων έναν ευρύτατο και ασαφή κύκλο πράξεων εξαίρεσης περιοχών, χωρίς μάλιστα καμία πρόνοια ελέγχου της νομιμότητάς τους. Έρχεται δηλαδή η πολιτεία, με μια απλή υπουργική απόφαση, να αναιρέσει ήδη κυρωμένους χάρτες, εισάγοντας ως κατηγορίες εξαιρέσεων «πράξεις που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της αγροτικής νομοθεσίας», ή «με σκοπό τη βιομηχανική και τουριστική ανάπτυξη της χώρας, όπως με σκοπό την εγκατάσταση βιομηχανικής ή τουριστικής μονάδας».

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ήδη από τη σχετική διάταξη του άρθρου 49 του ν. 4685/2020 έχει πληγεί σοβαρά το κύρος των επιτροπών εξέτασης αντιρρήσεων και η σοβαρότητα της όλης διαδικασίας, καθώς προβλέπεται ότι «[σ]την περίπτωση που στο τέλος εκάστου μήνα δεν έχει ολοκληρωθεί η εξέταση εκατό (100) υποθέσεων, δεν θα καταβάλλεται αποζημίωση στα μέλη της ΕΠ.Ε.Α.». Μπορεί εύλογα να φανταστεί κάποιος με πόση βιασύνη θα εξεταστούν υποθέσεις περίπλοκες και δύσκολες, ειδικά σε περιοχές βεβαρημένες με αυθαίρετες εγκαταστάσεις ή μίξη χρήσεων γης.

Με τη ρύθμιση του ν. 4685/2020 και την εφαρμοστική απόφαση Κωστή Χατζηδάκη δεν έχουμε απλώς εξαίρεση ορισμένων τμημάτων (επιπρόσθετες κατηγορίες αποφάσεις παραχώρησης και οικιστικές πυκνώσεις) από τους δασικούς χάρτες, αλλά άρση της αποδεικτικής ισχύος όλων των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη, και μάλιστα αναδρομικά, είτε θίγονται από αντιρρήσεις είτε όχι.

Εάν ο νόμος 4685/2020 δεν είχε προκαλέσει αυτή τη σημαντική οπισθοδρόμηση, η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα είχε ευλόγως ολοκληρωθεί, καλύπτοντας το σύνολο της δασικής γης χώρας με ένα ζωτικής περιβαλλοντικής σημασίας θεσμικό εργαλείο προστασίας, διαφάνειας και χρηστής διοίκησης.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις καλούν το υπουργείο να καταργήσει το άρθρο 48 του ν. 4685/2020 και την υπουργική απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956, τα οποία θεωρούν αντισυνταγματικά, και να προωθήσει άμεσα και χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις το έργο της ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών και του δασολογίου. 45 χρόνια μετά τη θέσπιση της προστασίας του περιβάλλοντος ως συνταγματικής επιταγής, είναι καιρός να ολοκληρωθεί η «σύνταξη δασολογίου [που] συνιστά υποχρέωση του Κράτους».

Η πανδημία αναδεικνύει περίτρανα τη σύνδεση υγιούς φυσικού περιβάλλοντος με την ανθρώπινη υγεία, ενώ είναι πλέον επιστημονικά αναμφισβήτητο ότι τα ζωντανά φυσικά οικοσυστήματα αποτελούν μια από τις πιο αποτελεσματικές λύσεις στην κλιματική αλλαγή. Οι οργανώσεις καλούν την κυβέρνηση να θέσει επιτέλους την προστασία των οικοσυστημάτων στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, ως εθνικό συμφέρον και ζήτημα ανθρώπινης επιβίωσης.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις:

  1. Αρκτούρος

  2. Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης

  3. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών

  4. Καλλιστώ

  5. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης

  6. Greenpeace

  7. MEDASSET

  8. WWF Ελλάς