του Θάνου Καμήλαλη
Ρωτούσαν και ξαναρωτούσαν (άλλη δουλειά δεν είχαν), πού είναι οι καλλιτέχνες να κάνουν αντιπολεμική συναυλία. «Τι έγινε, για την Ουκρανία δεν θα πείτε;».
Εμφανίζονται λοιπόν τόσοι πολλοί καλλιτέχνες μαζί, αφιλοκερδώς, ονόματα μάλιστα από διαφορετικούς πολιτικούς χώρους. Βγάζουν μία αφίσα για την Ειρήνη. Γράφουν στο κάλεσμα, πάνω πάνω, «όταν κερδίζει ο πόλεμος, χάνει η ζωή. Να σταματήσει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Να σιγήσουν τα όπλα. Tραγουδάμε όλοι μαζί για την ειρήνη». Η «Αλληλεγγύη για όλους» που διοργανώνει τη συναυλία, έχει δημοσιεύσει τραπεζικό λογαριασμό για την αγορά αντιβιοτικών και εξειδικευμένου ιατροφαρμακευτικού υλικού, ενώ λειτουργεί εδώ και μέρες σημείο συγκέντρωσης ανθρωπιστικής βοήθειας. Όλα αυτά μαζί συγκροτούν μία πολύ όμορφη πρωτοβουλία που αξίζει υποστήριξης.
Χύμηξαν (δεν μιλάμε για απλές πολιτικές διαφορές) γνωστοί αλλόφρονες να τους φάνε για «ξέπλυμα» και, το κλασικό των ημερών, «αόριστη καταδίκη» σε ακόμα ένα κυνήγι μαγισσών. Τους πείραξε η αφίσα, η γραμματοσειρά, το μήνυμα, η συμμετοχή, η πιθανότητα να μαζευτεί κόσμος. Πρέπει να τους ρωτάμε κιόλας δηλαδή: Για πείτε, «περνάει» το αφισάκι ; Είναι αρκετά δυνατή η καταδίκη της ρωσικής εισβολής στο συνοδευτικό κείμενο; Μήπως να κάνουμε καμιά Επιτροπή να βγάλει πόρισμα και να στείλουμε εκεί κατηγορούμενους διοργανωτές/τριες και συμμετέχοντες/ουσες;
Μήπως έχετε χάσει εντελώς την μπάλα σε όλο αυτό;
Συγγνώμη, αλλά με τόσο ακραίες αντιδράσεις, πασπαλισμένες με μπόλικη χυδαιότητα και αστήρικτες κατηγορίες, μπορεί να πιστέψουμε πως ο εσμός που εκφράζεται έτσι δεν επιθυμεί την ειρήνη, αλλά τον πόλεμο. Μπορεί να πιστέψουμε επίσης πως ούτε η πολλή δημοκρατία τους αρέσει ιδιαίτερα, με τόσες συνεχείς και αήθεις επιθέσεις απέναντι σε ξεκάθαρες τοποθετήσεις γύρω από τη ρωσική εισβολή, καθώς περισσότερο φαίνεται να επιθυμούν να δημιουργήσουν κλίμα στιγματισμού, τρομοκρατίας και δολοφονίες χαρακτήρα όποιων ξεφεύγουν από τη γραμμή τους.
Κουράσατε. Τόση σιγουριά, τόσος φανατισμός, τόση λογοδιάρροια και δεν μπορώ να καταλάβω τι ακριβώς υποστηρίζετε, γιατί όλος αυτός ο όχλος εξαντλείται στο «ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕ ΡΕ, ΚΙ ΑΛΛΟ». Οκ, ναι, μετά τι;
Η προσωπική μου θέση π.χ. είναι ότι τη λύση πρέπει να τη δώσει η διπλωματία και όχι τα όπλα. Ότι η λύση, που σε (κάποιες) επίσημες τοποθετήσεις δεν μοιάζει και πολύ μακριά, είναι μία (ένθεν κακείθεν) ανεξάρτητη, και ουδέτερη Ουκρανία, με εγγυήσεις ειρήνης, με τερματισμό των εχθροπραξιών και αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων. Μια συμφωνία πολύ κοντά στις Συμφωνίες του Μινσκ, χωρίς την αοριστία που συνόδευε ορισμένα σημεία τους. Αυτό το γράφω με συστολή, ως ένας απλός δημοσιογράφος που γράφει και σχολιάζει, χωρίς να πετάω πέτρες σε όποιον διαφωνεί μαζί μου. Είμαι επίσης αντίθετος στην αποστολή στρατιωτικού υλικού, στις απαγορεύσεις σε ΜΜΕ, Αθλητισμό, Πολιτισμό και θα ήθελα το κλείσιμο των βάσεων του ΝΑΤΟ, η παρουσία του οποίου τίποτα δεν έχει να προσφέρει στη χώρα, εκτός από το να τη σύρει σε όλο και πιο επικίνδυνες εμπλοκές. Αυτά, νομίζω, συγκροτούν μία άποψη.
Πριν από αυτά, όπως έγραψε ο Θανάσης Καμπαγιάννης, «ειρήνη» σημαίνει πρώτα και κύρια, κατάπαυση του πυρός. «Ακριβώς δηλαδή αυτό που χρειάζεται σήμερα ο κόσμος στη Μαριούπολη και σε όλες τις πόλεις της Ουκρανίας, σε Ανατολή και Δύση»
Μπορεί να συμφωνείς, μπορείς να διαφωνείς, μπορεί να λέω και κάτι σωστό, μπορεί να εκτιμώ κάτι λάθος, αλλά δεν θα ρωτήσω κανέναν, πόσο μάλλον κάποιον χούλιγκαν, πριν τα γράψω. Και η αλήθεια είναι πώς ό,τι και να γράψεις, επειδή δεν έχεις την ίδια άποψη με τον χούλιγκαν για την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αυτός θα σε χαρακτηρίσει «ξεπλυματία του Πούτιν».
Έχουμε βρεθεί εν δυνάμει κατηγορούμενοι και κατηγορούμενες από αυτόκλητους εισαγγελείς της φακής, καρτουνίστικους Κλουζώ, που δεν μπορούν να ψελλίσουν λέξη πέρα από το «κάτω ο Πούτιν» και διάφορα βρισίδια, ποστάροντας ουκρανικές σημαίες για να αποδείξουν πόσο «με την Ουκρανία» είναι, ετεροκαθοριζόμενοι μονίμως γύρω από μία υποτιθέμενη «έλλειψη καταδίκης», που βρίσκεται μόνο στα κεφάλια τους, «ανακαλύπτοντας» μία ευαισθησία που δεν είχαμε δει απέναντι σε προηγούμενες, αλλά και τωρινές, πολεμικές συρράξεις.
Το «όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι με τον Πούτιν», δεν είναι σοβαρή θέση. Το «εγώ πιστεύω ότι πρέπει να στείλουμε όπλα», ή «εγώ θέλω κι άλλα όπλα, θέλω να στείλουμε και στρατό», ή «εγώ πιστεύω ότι πρέπει να εμπλακεί το ΝΑΤΟ» είναι θέσεις. «Εγώ θέλω να συνεχιστεί η σύγκρουση μέχρι να επικρατήσει ολοκληρωτικά η Δύση», είναι επίσης θέση, όπως και το «εγώ θέλω να φτάσουν μέχρι τη Μόσχα». Θα διαφωνήσουμε, προτιμώ κόσμια, αλλά θα υπάρχουν δύο διαφορετικές οπτικές που αντιπαρατίθενται.
Τα προβλήματα είναι πάρα πολύ πιο σύνθετα από το να ουρλιάζεις «Εγώ είμαι Ολυμπιακός/Παναθηναϊκός, όποιος δεν φωνάζει αρκετά στην κερκίδα είναι βάζελος/γαύρος». Μιλάμε για πόλεμο, για την πιο επικίνδυνη κλιμάκωση των τελευταίων δεκαετιών στην Ευρώπη, ακούγονται λέξεις όπως «πυρηνικά όπλα» και «τρίτος παγκόσμιος» όχι σε ακαδημαϊκές αναλύσεις, ή σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, αλλά σε πολιτικούς λόγους κορυφαίων αξιωματούχων. Και οι άλλοι συμπεριφέρονται ως αστυνομία σκέψης, μη τυχόν προχωρήσει η κουβέντα ένα βήμα παραπέρα.. να κάτσουμε στρατιωτάκια και να περιμένουμε τις εντολές του στρατοπέδου για το τι θα κάνουμε και τι θα λέμε.
Όταν η μία πλευρά λέει «εγώ στηρίζω αυτό» και η άλλη απλώς τη βρίζει και τη συκοφαντεί, δεν έχεις αντιπαράθεση, αλλά προσπάθεια διάλυσης κάθε διαλόγου, κάθε κριτικής σκέψης, κάθε ανταλλαγής επιχειρημάτων. Όταν επιχειρείς να υποβιβάσεις ένα τέτοιας παγκόσμιας σημασίας ζήτημα σε άναρθρες κραυγές και «να την πεις» με κάθε ανήθικο τρόπο σε πολιτικούς σου αντιπάλους, τότε η τόσο φιλοσοφημένη άποψη που νομίζεις ότι εκφράζεις είναι, απλώς, άναρθρες κραυγές. Όταν ξοδεύεις τόσο πολύ χρόνο σε λογικά άλματα και ασύνδετα μεταξύ τους πράγματα, προκειμένου να επιβεβαιώσεις μία «συνωμοσία» που έχεις προαποφασίσει στο κεφάλι σου, είσαι ο όρος που εσύ απέδιδες με τόση ευκολία στο παρελθόν: «ψέκας». Όταν καταφεύγεις σε υπεραπλουστεύσεις ή φανταστικά σενάρια όπως «τι θα λέγατε αν η Τουρκία» ή «τι θα λέγατε στον 2ο Π.Π.», κάνεις άτσαλες υπεκφυγές.
Κι όταν όλα αυτά γίνονται τόσο συστηματικά ακραία και ανήθικα, τότε αυτό που επιδιώκεις είναι η μονοφωνία στα μέτρα σου, μία δημοκρατική κατρακύλα. Αυτοαποκαλούμενοι «μαχητές της ελευθερίας και της δημοκρατίας» έτοιμοι να τις διαλύσουν σαν ταύροι σε υαλοπωλείο, όποτε τους βολέψει. Αυτό δεν πρέπει να συμβεί.
«Η […] θα προσπαθήσει να στηριχθεί στη λεγόμενη πέμπτη φάλαγγα, σε εθνικούς προδότες, σε αυτούς που κερδίζουν χρήματα εδώ μαζί μας αλλά ζουν εκεί. Και εννοώ “ζουν εκεί” ούτε καν με τη γεωγραφική έννοια της λέξης, αλλά σύμφωνα με τις σκέψεις τους, τη δουλική τους συνείδηση. Ο κόσμος θα φτύσει τους προδότες όπως φτύνει ένα μυγάκι που μπήκε στο στόμα».
Αν δεν ξέρεις ποιος έκανε την παραπάνω φρικιαστική δήλωση, θα μπορούσες να τη φανταστείς και στην Ελλάδα, από κάποιον από τους πρόθυμους ανώνυμους και επώνυμους ιεροεξεταστές. Η δήλωση ανήκει στον Πούτιν βέβαια, η λέξη που λείπει στην αρχή είναι η «Δύση».
Δεν είναι δηλαδή και πολύ πρωτότυπες οι επιθέσεις. Τα έχουν πει κι άλλοι, πριν από εσάς, στα αυταρχικά καθεστώτα. Κουράσατε. Με την ειρήνη, με τους λαούς, κι ας μην σας αρέσει.