Δημοσίευμα του Politico αναφέρει ότι η Ελλάδα ενδέχεται να χάσει τη χρηματοδότησή της από τη Frontex, καθώς η συνοριοφυλακή της Ευρωπαϊκής Ένωσης διερευνά 12 ανοιχτές υποθέσεις πιθανών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών στα σύνορά της. Οι περισσότερες υποθέσεις αφορούν σε φερόμενες εξαναγκαστικές επαναπροωθήσεις χιλιάδων ανθρώπων από τις ελληνικές αρχές, τόσο στα χερσαία σύνορα, όσο και στη θάλασσα. Την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες, η Frontex ετοιμάζει ένα πακέτο «προτάσεων προς υλοποίηση» για την Ελλάδα, με πιθανές συνέπειες σε περίπτωση αγνόησής τους.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Politico, 12 υποθέσεις παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα της Ελλάδας είναι ανοιχτές και προς διερεύνηση, αποτελώντας τον μεγαλύτερο αριθμό εν εξελίξει ερευνών ανά χώρα στην ΕΕ.
Η πλειονότητα των υποθέσεων σχετίζεται με φερόμενες εξαναγκαστικές επαναπροωθήσεις χιλιάδων ανθρώπων από τις ελληνικές αρχές στα χερσαία σύνορα και στη θάλασσα, μια πρακτική γνωστή ως «επαναπροωθήσεις», παραβιάζοντας τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το Διεθνές Δίκαιο.
Όπως τονίζει το δημοσίευμα, η Frontex δήλωσε ότι θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις προς υλοποίηση στην Ελλάδα — με πιθανές συνέπειες σε περίπτωση αγνόησής τους, με τον εκτελεστικό διευθυντή της Frontex να απαιτεί την πλήρη εφαρμογή όλων των συστάσεων.
Ο εκπρόσωπος της Frontex, δήλωσε στο Politico: «Διαφορετικά, θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο μείωσης ή διακοπής της χρηματοδότησης για τα συγχρηματοδοτούμενα μέσα», αναφερόμενος στα πλωτά σκάφη του ελληνικού λιμενικού.
Το Politco απηύθυνε αίτημα στο ελληνικό λιμενικό και στην ελληνική κυβέρνηση για σχολιασμό των εξελίξεων, το οποίο έμεινε αναπάντητο.
Τo Politico ακόμη θυμίζει ότι τον Ιανουάριο του 2025, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε τις ελληνικές αρχές ένοχες για τη συστηματική επαναπροώθηση μεταναστών, παραβιάζοντας το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ΕΕ έχει ζητήσει στο παρελθόν από την Ελλάδα να ερευνήσει καταγγελίες για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και απελάσεις από τις ελληνικές αρχές.
«Βάζουμε πλέον τα θεμελιώδη δικαιώματα στο επίκεντρο αυτών των διαπραγματεύσεων. Στο παρελθόν, αυτή η συζήτηση γινόταν στο τέλος των διαπραγματεύσεων, σαν δευτερεύον ζήτημα, αλλά τώρα είναι πραγματικά η καρδιά των διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο Μπορόβσκι.
Το δημοσίευμα του Politico αναφέρεται και στο πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου το 2023, όταν εκατοντάδες μετανάστες σκοτώθηκαν μετά τη βύθιση ενός αλιευτικού σκάφους που προσπαθούσε να φτάσει στην Ευρώπη από τη Λιβύη. Θυμίζει ότι ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης, ξεκίνησε ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο, αφού το Ελληνικό Λιμενικό αρνήθηκε ρητά να διεξαγάγει δική του έρευνα. Η ανεξάρτητη έρευνα πρότεινε πειθαρχικά μέτρα για οκτώ λιμενικούς που εμπλέκονταν στο περιστατικό.
Μετά από αυτή την εξέλιξη, ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex, Γιόνας Γκριμχέντεν, πρότεινε στη συνέχεια την προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων της υπηρεσίας στην Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε ξανά τις κατηγορίες.
«Πρέπει πραγματικά να συνεργαστούμε για να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τη συνεργασία μας με αποτελεσματικό τρόπο», δήλωσε ο Μπορόβσκι στο Politico. «Υπάρχουν δύο όψεις στο ίδιο νόμισμα: η προστασία των συνόρων, αλλά και η προστασία των αξιών μας, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο σεβασμός της αξιοπρέπειας των ανθρώπων με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή.»
To Politico ακόμη αναδεικνύει και την κανονικοποίηση της αντιμεταναστευτικής πολιτικής στην Ελλάδα, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να διορίζει πρόσφατα τον ακροδεξιό Μάκη Βορίδη στη θέση του υπουργού Μετανάστευσης, εντείνοντας την αντιμεταναστευτική ρητορική. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνάντηση Ευρωπαίων ηγετών τον Μάρτιο, δήλωσε ότι η Ελλάδα θα ηγηθεί των προσπαθειών της ΕΕ για την ενίσχυση των επιστροφών μεταναστών.
Ο Μπορόβσκι σχολίασε στο Politico ότι «η παρουσία και οι προσπάθειες της Ευρώπης (σ.σ. εννοεί η παρουσία της Frontex στις ζώνες έρευνας και διάσωσης) είναι απαραίτητες», διότι «η οποιαδήποτε απότομη αποχώρηση θα έθετε σε κίνδυνο και τις επιχειρήσεις διάσωσης στην περιοχή. Είναι μια πολύπλοκη και δύσκολη απόφαση. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να αντιμετωπιστεί αυτό, και ένας από αυτούς είναι η μείωση της χρηματοδότησης», πρόσθεσε ο Μπορόβσκι.