Πώς η αμερικανική παρέμβαση στην Κούβα δημιουργεί μια ψευδή εικόνα της κοινωνίας της

Των Μανόλο Ντε Λος Σάντος και Βιτζάι Πρασάντ*

Πηγή: Peoples Dispatch, Μετάφραση: Παναγιώτης Παπαδομανωλάκης

Ο Αμερικανός Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής της Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο
φαίνεται να έχει εμμονή με την Κούβα. Κάθε λίγες μέρες βγαίνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή κάνει σχόλια στον Τύπο για την επιθυμία του να ανατρέψει την Κουβανική Επανάσταση. Τους τελευταίους μήνες, ο Ρούμπιο έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στην Κούβα. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021, για παράδειγμα, ο Ρούμπιο τουΐταρε: «Οι γενναίοι άνθρωποι της Κούβας υπερκέρασαν το φόβο τους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη δικτατορία που τους καταπιέζει. Η Χολγουίν υψώνει τη φωνή της ενάντια στην τυραννία». Ο Ρούμπιο συμπεριέλαβε ένα άρθρο για την κουβανική πόλη Χολγουίν στο tweet του, όπου «μια ομάδα Κουβανών πολιτών» σχεδιάζει να πραγματοποιήσει «πορεία κατά της βίας» στις 20 Νοεμβρίου. Αυτό το άρθρο εμφανίστηκε στο Diario de Cuba, έναν ειδησεογραφικό ιστότοπο με έδρα το Μαϊάμι της Φλόριντα, ο οποίος έλαβε σημαντική χρηματοδότηση από το Εθνικό Ταμείο για τη Δημοκρατία (NED) από το 2016 έως 2019, μια ανεξάρτητη μη κερδοσκοπική οργάνωση που χρηματοδοτείται σε μεγάλο βαθμό από το «Κογκρέσο των ΗΠΑ».

Μια γρήγορη μελέτη της ιστοσελίδας Diario de Cuba αποκαλύπτει ότι δημοσιεύει τακτικά νέα σχετικά με τις απόψεις του Μάρκο Ρούμπιο κατά της κουβανικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με το άρθρο του Diario de Cuba που κοινοποιήθηκε από τον Ρούμπιο στις 20 Νοεμβρίου, η πρωτοβουλία προωθήθηκε από μια ομάδα ονόματι Archipiélago, η οποία προτείνει την πραγματοποίηση ειρηνικών διαδηλώσεων σε όλη την Κούβα. Ο Ρούμπιο επέκτεινε την υποστήριξή του για την πορεία, τουϊτάροντας στις 29 Σεπτεμβρίου σχετικά με ένα αίτημα των πολιτών του Γκουαντάναμο που ζητούσαν παρόμοια άδεια για να κάνουν πορεία στις 20 Νοεμβρίου. Υπάρχουν πολλές άλλες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες που κάνουν δημοσιεύσεις για την Κούβα και που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών και από ιδρύματα όπως το Open Society και το NED, συμπεριλαμβανομένων των ADN Cuba, Cubanos por el Mundo, Cubita NOW, CubaNet, El Estornudo, Periodismo de Barrio, Terrida Nota, El Toque και YyucaByte.

Ένα ευρύ φάσμα αυτών των ιστοσελίδων που χρηματοδοτούνται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και πολιτικοί όπως ο Ρούμπιο έχουν καθοδηγήσει την προπαγάνδα προς υποστηριξη περισσότερων διαδηλώσεων στην Κούβα. Στις 5 Οκτωβρίου, η αμερικανική κυβέρνηση του Προέδρου Τζο Μπάιντεν υποστήριξε επίσης αυτήν την ατζέντα. Ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για το Δυτικό Ημισφαίριο, Μπράιαν Νίκολς , τουΐταρε, «Ο αγώνας για την ελευθερία του τύπου και την ελεύθερη έκφραση συνεχίζεται στην Κούβα.» Εν τω μεταξύ, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που φιλοξενήθηκε από το Ινστιτούτο Τζόρτζταουν, ο Χουάν Γκονσάλες, ο ανώτερος διευθυντής του Δυτικού Ημισφαιρίου στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας, επέκρινε την κουβανική κυβέρνηση για τη σύλληψη καλλιτεχνών και διαδηλωτών. «Όταν βάζεις καλλιτέχνες στη φυλακή για το τραγούδι και για την απαίτηση ελευθερίας, κάτι δεν πάει καλά με σένα», είπε.

15 Νοεμβρίου

Στις 9 Οκτωβρίου, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αβάνα εξέδωσε δήλωση, η οποία επέκρινε την απόφαση της κουβανικής κυβέρνησης «να πραγματοποιήσει στρατιωτικές ασκήσεις σε όλη τη χώρα στις 18 και 19 Νοεμβρίου, οι οποίες θα ολοκληρωθούν στις 20 Νοεμβρίου κατά την Ημέρα Εθνικής Άμυνας», χαρακτηρίζοντάς την «μια κατάφωρη προσπάθεια εκφοβισμού των Κουβανών». Η κουβανική κυβέρνηση κάνει αυτήν την τακτική άσκηση για να προετοιμάσει τα 11 εκατομμύρια πολίτες της για πολλαπλά σενάρια που κυμαίνονται από μια πιθανή εισβολή των ΗΠΑ μέχρι φυσικές καταστροφές. Συνήθως συμμετέχουν στρατιωτικοί, δυνάμεις πολιτικής άμυνας και μέλη του γενικού πληθυσμού.

Για να αντικρούσει αυτήν την ανακοίνωση, το Archipiélago ανακοίνωσε στη σελίδα του στο Facebook ότι η πορεία θα μεταφερθεί στις 15 Νοεμβρίου (από τις 20 Νοεμβρίου), την ημέρα που οι κουβανικές αρχές αναμένεται να ανοίξουν τα σύνορά τους στον τουρισμό. Εν τω μεταξύ, αρκετοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ και εκλεγμένοι Αμερικάνοι αξιωματούχοι στήριξαν αυτό που αποκαλείται «15N March».

Το πρώτο κύμα υποστήριξης προήλθε από τους εκλεγμένους αξιωματούχους των ΗΠΑ – οι περισσότεροι από τους οποίους παιδιά Κουβανών εξόριστων – που έχουν δεσμευθεί δημοσίως για την ανατροπή της Κουβανικής Επανάστασης. Στις 10 Οκτωβρίου, η βουλευτής της Φλόριντα Μαρία Ελβίρα Σαλασάρ έδωσε την υποστήριξή της για την 15η Μαρτίου. Η κυβέρνηση Μπάιντεν, ανέφερε ότι ο host ειδησεογραφικού προγράμματος σε τηλεοπτικό κανάλι του Μαϊάμι, πρέπει να παρέχει στους Κουβανούς διαδηλωτές μυστική πρόσβαση στο διαδίκτυο. Δύο μέρες αργότερα, στις 12 Οκτωβρίου, ο γερουσιαστής Ρούμπιο επέκρινε την κουβανική κυβέρνηση για τη λογοκρισία των ειδήσεων σχετικά με την πορεία, ενώ στις 15 Οκτωβρίου, ο γερουσιαστής της Φλόριντα Κάρλος Χιμένεζ, παιδί Κουβανών γονέων που ήταν γαιοκτήμονες πριν από το 1959, έγραψε επίσης προς υποστήριξη της πορείας. Ο Χιμένεζ συμπεριέλαβε ένα άρθρο από το Hill στο tweet του που αναφέρεται στην 15N ως «διαμαρτυρία για τις πολιτικές ελευθερίες». Ο άλλος γερουσιαστής της Φλόριντα, Ρικ Σκοτ, έγραψε στο Twitter ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ «δεν μπορεί να μείνει στο περιθώριο κατά τη διάρκεια αυτού του αγώνα για ελευθερία στην Κούβα». Ο Σκοτ εισήγαγε νομοσχέδιο στη Γερουσία για την αύξηση των οικονομικών κυρώσεων στην Κούβα. Εν τω μεταξύ, η κουβανική κυβέρνηση αρνήθηκε την άδεια στο Archipiélago να πραγματοποιήσει την πορεία στις 15 Νοεμβρίου.

Λίγο αργότερα, στις 16 Οκτωβρίου, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δημοσίευσε μια δήλωση που καταδίκασε την απόφαση της κουβανικής κυβέρνησης να «αρνηθεί την άδεια για ειρηνικές διαδηλώσεις». Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Νεντ Πράις έκανε ανάρτηση στο Twitter στις 16 Οκτωβρίου υποστηρίζοντας εκ μέρους των ΗΠΑ την «ειρηνική συνάθροιση» από τον κουβανικό λαό, η οποία αναδημοσιεύθηκε από την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αβάνα την ίδια ημέρα. Στις 17 Οκτωβρίου, ο Νίκολς τουΐταρε επίσης σχετικά με την άρνηση της Κούβας να δώσει άδεια για τη διαδήλωση της 15N. Αυτό αναδημοσιεύτηκε από την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αβάνα και από τον Μπραντ Φρέντεν, προσωρινό μόνιμο εκπρόσωπο των ΗΠΑ στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών.

Στις 20 Οκτωβρίου, ο Νίκολς μοιράστηκε μια έκθεση του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις διαδηλώσεις του Ιουλίου στην Κούβα, επικρίνοντας για άλλη μια φορά την κυβέρνηση για αποτροπή ειρηνικών πορειών. Δύο μέρες αργότερα, στις 22 Οκτωβρίου, ο Γκονζάλες προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να αναλάβουν δράση αν η Κούβα δεν επιτρέψει την πραγματοποίηση της διαδήλωσης του 15N.

Η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ και οι δεξιοί Κουβανοί που βρίσκονται στο Κογκρέσο των ΗΠΑ προσπάθησαν να στρώσουν το έδαφος για τις διαδηλώσεις στα μέσα Νοεμβρίου στην Κούβα. Θα εντείνουν τις πιέσεις για ανατροπή της κυβέρνησης.

Σχεδιασμός ατυχήματος

Τον Απρίλιο του 2021, το Αρχείο Εθνικής Ασφάλειας αποχαρακτήρισε τα άκρως απόρρητα έγγραφα της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ σχετικά με την Κούβα. Αυτά τα έγγραφα έδειξαν ότι τον Ιούλιο του 1960, η κυβέρνηση των ΗΠΑ σχεδίαζε να δολοφονήσει τον Ραούλ Κάστρο πληρώνοντας έναν πιλότο των Cubana Airlines για να συντρίψει το αεροπλάνο του. Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της CIA που ήταν μέρος του οργανισμού εκείνη την εποχή (ο πρώην Αναπληρωτής Διευθυντής των σχεδίων της CIA Τρέισι Μπαρνς, ο πρώην επικεφαλής της CIA του δυτικού τμήματος του ημισφαιρίου Τζόζεφ Κάλντγουελ Κινγκ και ο πρώην αξιωματικός της CIA στην Κούβα Ουίλλιαμ Μάρρεϊ) συνεργάστηκαν με τον Κουβανό πιλότο (Χοσέ Ραούλ Μαρτίνεζ) για να διασφαλιστεί ένα «θανατηφόρο ατύχημα» που θα οδηγούσε στον θάνατο του Ραούλ Κάστρο. Ο πιλότος, ωστόσο, δεν βρήκε ποτέ την «ευκαιρία» να πραγματοποιήσει ένα τέτοιο ατύχημα.

Η απόπειρα κατά της ζωής του Ραούλ Κάστρο ήταν ένα από τα πολλά σχέδια της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την ανατροπή της Κουβανικής Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένων των 638 αποπειρών δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο και της εισβολής στον Κόλπο των Χοίρων το 1961.

Η ανάγνωση των εγγράφων της CIA από το 1960 και μετά, τα περισσότερα από τα οποία είναι διαθέσιμα στο αναγνωστήριο της CIA, δείχνει πόσο κλισέ — και όμως επικίνδυνες — ήταν οι προσπάθειες ανατροπής της Κουβανικής Επανάστασης από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Η κλιμάκωση της15N φέρει όλα τα σημάδια αυτής της ιστορίας, μια μακάβρια συνωμοσία μαγειρεμένη και σε εκτέλεση από την Ουάσιγκτον και το Μαϊάμι.

*Ο Μανόλο Ντε Λος Σάντος είναι ερευνητής και πολιτικός ακτιβιστής. Για 10 χρόνια, εργάστηκε στην οργάνωση προγραμμάτων αλληλεγγύης και εκπαίδευσης, αμφισβητώντας το καθεστώς των παράνομων κυρώσεων και αποκλεισμού εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών. Με έδρα την Κούβα για πολλά χρόνια, ο Μανόλο έχει εργαστεί για τη δημιουργία διεθνών δικτύων κινημάτων και οργανισμών. Το 2018, έγινε ο ιδρυτικός διευθυντής του Λαϊκού Φόρουμ στη Νέα Υόρκη, ενός εκκολαπτηρίου κινημάτων για τις κοινότητες της εργατικής τάξης για την οικοδόμηση ενότητας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Συνεργάζεται επίσης ως ερευνητής με την Τριηπειρωτική:  Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών και είναι συνεργάτης του Globetrotter/People Dispatch. Είναι συν-εκδότης του Comrade of the Revolution, διαθέσιμο από το 1804 Books και το LeftWord Books.

Ο Βιτζάι Πρασάντ είναι Ινδός ιστορικός, συντάκτης και δημοσιογράφος. Είναι συνεργάτης και επικεφαλής ανταποκριτής στο Globetrotter. Είναι ο αρχισυντάκτης στο LeftWord Books και διευθυντής της Τριηπειρωτικής: Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών. Είναι ανώτερος μη κάτοικος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Τσονγκγιάνγκ για τις Οικονομικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο Ρένμιν της Κίνας. Έχει γράψει περισσότερα από 20 βιβλία, συμπεριλαμβανομένων των Darker Nations, The Poorer Nations και Washington Bullets, με εισαγωγή του Έβο Μοράλες. Είναι συν-εκδότης του Comrade of the Revolution, διαθέσιμο από το 1804 Books και το LeftWord Books.