του Θάνου Καμήλαλη
Την Τετάρτη λοιπόν, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε την πρώτη της απάντηση για την τεράστια κρίση στην Ευρωζώνη, λόγω του κορονοϊού. Το σχέδιο ονομάζεται Pandemic Emergency Purchase Program (Πρόγραμμα αγορών έκτακτης ανάγκης λόγω Πανδημίας) και προβλέπει την επαναγοράς, από την ΕΚΤ, δημόσιο και ιδιωτικού χρέους των χωρών της Ευρωζώνης συνολικού ύψους 750 δισ. Για την Ελλάδα το πρόγραμμα προβλέπει επαναγορά 12 δισ. Χρέους. Στόχος του προγράμματος είναι να ενισχυθεί η ρευστότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών, μέσω φτηνού χρήματος από την κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης, ώστε να αντιμετωπιστεί, όσο γίνεται, το «κραχ» που έρχεται.
Μέχρι εδώ καλά και το αν και πώς θα βοηθηθεί η Ελλάδα από όλο αυτό είναι μια τεχνική συζήτηση που δεν θα γίνει εδώ. Στο πολιτικό και επικοινωνιακό κομμάτι, η κυβέρνηση, μέσω «πηγών», που επικαλέστηκε το Αθηναϊκό Πρακτορείο, έσπευσε, όχι μόνο να πανηγυρίσει, αλλά να προσπαθήσει να μας πείσει ότι η η συμμετοχή της Ελλάδας στο έκτακτο πρόγραμμα δεν έγινε λόγω κορονοϊού, αλλά χάρη στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αναλυτικά η «διαρροή»:
Τεράστια επιτυχία «που δεν έγινε τυχαία και από μόνη της», χαρακτηρίζουν κυβερνητικές πηγές την ένταξη της Ελλάδας στα 750 δισ. ευρώ και στο καθεστώς QE (quantitative easing ή ποσοτική χαλάρωση)της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που αποκλιμακώνει το κόστος δανεισμού της χώρας και εξασφαλίζει μεγάλη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.
Οι ίδιες πηγές σχολίαζαν πως είναι «τεράστια προσωπική επιτυχία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη», καθώς έγινε έπειτα από τηλεφωνική συνομιλία που είχε ο ίδιος χθες το πρωί με την επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ. «Κάτι που δεν μπόρεσαν να κάνουν ο ΣΥΡΙΖΑ κ ο Τσίπρας επί 4,5 χρόνια», ανέφεραν χαρακτηριστικά. Ενήμεροι για το τηλεφώνημα ήταν μόνο ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας και ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης.
Ενώ ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, δήλωσε, μεταξύ άλλων:
Είναι όμως ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας, με την ξεχωριστή αναφορά που γίνεται σε αυτήν. Πλέον τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου είναι αποδεκτοί για το νέο πρόγραμμα τίτλοι.
Αυτό γίνεται για πρώτη φορά από το 2015, όταν και ξεκίνησε η ποσοτική χαλάρωση, το περίφημο QE, στην οποία η χώρα μας – με ευθύνη της προηγούμενης Κυβέρνησης – ουδέποτε συμμετείχε.
[…]
Η Ελλάδα συμμετέχει πλέον ισότιμα στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς στήριξης. Είναι και αυτή η απόφαση, μετά την πρόσφατη του Eurogroup, ένα ακόμη δείγμα ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζεται ως ένα κανονικό κράτος-μέλος, και όχι ως μία εξαίρεση.
Η κυβέρνηση λοιπόν επιλέγει να κάνει επικοινωνιακή προπαγάνδα για μικροπολιτικά συμφέροντα σε μία πολύ ευαίσθητη στιγμή. Σκόπιμα, οι «πηγές» και ο Σταϊκούρας δεν αναφέρουν ότι πρόκειται για έκτακτο πρόγραμμα της ΕΚΤ, αλλά το συγχέουν με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης λόγω της οικονομικής κρίσης, που έτρεχε τα προηγούμενα χρόνια. Το ότι η απόφαση της Λαγκάρντ πάρθηκε μετά από τηλεφώνημα Μητσοτάκη μόνο ως αστείο μπορεί να εκληφθεί. Χρειάζεται στοιχειώδης λογική για να καταλάβει ο οποιοσδήποτε ότι θα ήταν σκάνδαλο να μείνει μία χώρα της Ευρωζώνης εκτός αυτού του τεράστιου τραπεζικού πακέτου, για την αντιμετώπιση μίας πρωτοφανούς παράλυσης των ευρωπαϊκών οικονομιών. Είναι μία έκτακτη κατάσταση που προφανώς πρέπει να συμπεριλάβει όλες τις χώρες, απλά για την Ελλάδα, επειδή σε άλλες περιπτώσεις δεν θα μπαίναμε, υπάρχει μία ειδική αναφορά στο ανακοινωθέν. Στο προηγούμενο πρόγραμμα η Ελλάδα δεν μπορούσε να συμπεριληφθεί, λόγω τρίτου μνημονίου, αλλά και μη «ρυθμισμένου» (με τα δεδομένα που «ρυθμίστηκε» το 2018) χρέους.
Ενώ όσον αφορά την «ισότιμη συμμετοχή» που αναφέρει ο Σταϊκούρας, να θυμίσουμε ότι παραμένουμε σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, σε δεσμεύσεις για υψηλά πλεονάσματα ου απλά αναβάλλονται λόγω πανδημίας, ενώ για οποιοδήποτε μέτρο οφείλουμε, ακόμα και σήμερα, όπως παραδέχθηκε ο Γεωργιάδης για το θέμα της πρώτης κατοικίας, να λαμβάνουμε την έγκριση των δανειστών.
Η κυβέρνηση βέβαια μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Μπορεί να πει ότι είναι επιτυχία του Πρωθυπουργού, μπορεί να υποστηρίξει ότι και τα 750 δισ. προέκυψαν μετά την παρέμβαση Μητσοτάκη, του σωτήρα της Ευρώπης, μπορεί να μας πει ότι δεν λέγεται Pandemic Program, αλλά Mitsotakis Program. Το πρόβλημα είναι ότι αυτά τα αήθη ψέματα πέρασαν, με εντυπωσιακούς τίτλους, σε δεκάδες ΜΜΕ, ως το «παρασκήνιο» της απόφασης. «Ανάσα 12 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ στην Ελλάδα με παρέμβαση Μητσοτάκη» διαβάζουμε στο «Πρώτο Θέμα», για το «κρίσιμο τηλεφώνημα Μητσοτάκη σε Λαγκάρντ» μιλάει το enikos.gr, για «μυστική επικοινωνία Μητσοτάκη με Λαγκάρντ» και «τη «βούλα» του Κυριάκου Μητσοτάκη φέρει η απόφαση της ΕΚΤ» στο newsit. Ενδεικτικά παραδείγματα μιας κλασικά δυστοπικής ενημέρωσης. Όλα διανθισμένα με επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ, στη «διαπραγμάτευση Βαρουφάκη» (τα Euroleaks δεν έχουν καμία σημασία) και μπόλικο πανηγυρισμό.
Δυστυχώς, έχουμε δει την συμπεριφορά της ΝΔ ως αντιπολίτευση σε τραγωδίες, όπως αυτήν στο Μάτι, που χρησιμοποιήθηκε, χυδαία, για μικροπολιτική εκμετάλλευση. Θα ήταν πολιτικά υπεύθυνο και στοιχειωδώς ηθικό να μην χρησιμοποιηθεί και μία Πανδημία για ενίσχυση του επικοινωνιακού προφίλ του Πρωθυπουργού. Επί μήνες ήταν το μόνιμο ζήτημα, ας κάνουμε ένα απαραίτητο διάλειμμα. Το ίδιο ισχύει και για τα ΜΜΕ, που στην καλύτερη των περιπτώσεων αναπαράγουν άκριτα, αφελώς και copy paste, στη χειρότερη ξέρουμε. Το ότι αναγνώστες και ψηφοφόροι έχουν άπειρο χρόνο πλέον και μπορούν να διαβάζουν μυθεύματα, δεν αποτελεί δικαιολογία.