του Γιώργου Ρουμελιώτη, Μέλους της ΚΕ και Συντονιστή του Τομέα Δημόσιας Διοίκησης του ΜέΡΑ25

Κάποτε τα σκουπίδια τα θεωρούσαμε άχρηστα και τα πετούσαμε. Σήμερα τα θεωρούμε πλούτο, τα συλλέγουμε και τα αξιοποιούμε. Κάποτε θεωρούσαμε τον αέρα το απόλυτο τίποτα, ακόμα και σήμερα τον λέμε «αέρα κοπανιστό». Σήμερα παράγουμε από αυτόν ενέργεια. Κάποτε θεωρούσαμε τις γυναίκες κατώτερες και τις υποτιμούσαμε. Σήμερα μας απέδειξαν ότι είναι πλήρως ισότιμες με τους άντρες και πλουτίζουν την κοινωνία μας με τις ικανότητές τους. Κάποτε θεωρούσαμε τα άτομα με ειδικές ανάγκες ντροπή και τα κρύβαμε. Σήμερα αναγνωρίζουμε την αξία τους και θαυμάζουμε το παράδειγμά τους.

Χρειάζεται μάλλον να περάσουν πολλά χρόνια για να εκπαιδευτεί και να καλλιεργηθεί μια κοινωνία για να μάθει πως αυτό που θεωρεί μειονέκτημα, δεν είναι μειονέκτημα αλλά πλεονέκτημα και ότι μέσα στο «άχρηστο» μπορεί να βρει τη μεγαλύτερη αξία. Το παράδοξο είναι ότι αυτό δεν μπορούν να το καταλάβουν ούτε οι νεοφιλελεύθερες κοινωνίες που ξέρουν υποτίθεται πολύ καλά πώς μπορούν να κερδίζουν και να αποκτούν πλούτο. Για την ακρίβεια, ως συντηρητικές κοινωνίες, δεν μπορούν να αφομοιώσουν εύκολα τις κοινωνικές αλλαγές γιατί θεωρούν ότι κινδυνεύουν τα ατομικά τους συμφέροντα. Γιατί αυτές οι κοινωνίες που υποκινούνται από τον φόβο και υπακούουν στον αυταρχισμό, τρέφονται από την ταξική ανισότητα και στηρίζονται στις διακρίσεις. Μια απότομη στροφή επομένως σε μια άλλη κοινωνική κουλτούρα θα έθετε σε κίνδυνο τα ατομικά τους συμφέροντα πριν προλάβουν να τα διασφαλίσουν, θα τους στερούσε την τροφή των διακρίσεων και των ανισοτήτων και θα υπέσκαπτε όλη την κοσμοθεωρία της ύπαρξής τους. Γιατί τα μέλη μιας τέτοιας κοινωνίας θεωρούν πλούτο μόνο ό,τι περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό τους και ό,τι τους αφορά άμεσα.

Παλιά θεωρούσαμε άχρηστα τα σκουπίδια, τον αέρα, τις γυναίκες και τα ΑΜΕΑ, σήμερα θεωρούμε άχρηστους τους πρόσφυγες. Μας χτυπούν την πόρτα και τους διώχνουμε γιατί ακόμα και ο πιο μεγάλος ολιγάρχης δεν μπορεί να δει ή δεν είναι έτοιμος να αξιοποιήσει τον πλούτο που κρύβουν μέσα τους. Πλούτο πολιτισμικό, οικονομικό αλλά και κοινωνικό. Την ίδια στιγμή που οι εθνικιστικοί, οι ρατσιστικοί και οι θρησκευτικοί μεγαλοϊδεατισμοί μας δεν μας επιτρέπουν να δούμε το «πρόβλημα» ως λύση, ολόκληρα χωριά ερημώνουν, η υπογεννητικότητα καλπάζει και ολόκληρες τοπικές κοινωνίες υποβαθμίζονται και αφανίζονται.

Οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να εμπλουτίσουν τον πολιτισμό, την οικονομία και τα χωριά μας, με τη δική τους κουλτούρα, τις δεξιότητές τους και τις ιδέες τους. Και δεν είναι μόνο ο Αντετοκούμπο που τον άρπαξαν μέσα από τα χέρια μας όταν εμείς δεν του δίναμε καν την ελληνική υπηκοότητα. Δεν είναι μόνο η μικρή Αρεζού που από τη Μόρια της Λέσβου πήρε υποτροφία για να συνεχίσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή της σε σχολείο της Αμερικής. Είναι όλοι οι πρόσφυγες, όχι μόνο οι άριστοι πρόσφυγες. Γιατί μια υγιής κοινωνία συντίθεται από όλους μαζί και όχι μόνο από επιλεκτικά αποστειρωμένα κομμάτια της.
Όχι μόνο αδυνατούμε να σκεφτούμε και να τολμήσουμε κάτι τέτοιο αλλά και όταν το κάνουν κάποιοι άλλοι τους καταδικάζουμε και τους κλείνουμε στη φυλακή, όπως έγινε με τον δήμαρχο Λουκάνο στο Ριάτσε της Ιταλίας. Γιατί «Σαλβίνι» έχουμε πολλούς κι εδώ στη χώρα μας.

Ούτε από την προσφυγική ιστορία μας θέλουμε να διδαχθούμε. Είτε δεχθήκαμε πρόσφυγες στη χώρα μας, είτε προσφύγαμε εμείς σε άλλες χώρες, οι πρόσφυγες μόνο πλούτο προσέφεραν στις κοινωνίες που ενσωματώθηκαν. Γιατί εκεί βρίσκεται ο πλούτος, στην πολυπολιτισμικότητα και στη διαφορετικότητα, στην αλληλεγγύη και στην ανθρωπιά. «Να σκεφτόμαστε ανοιχτόμυαλα», όπως μας λέει η μικρή Αρεζού. Μέχρι να το καταλάβουμε αυτό θα υψώνουμε φράχτες και θα μετράμε τα έρημα χωριά μας και τα άδεια σχολεία μας.