Ως τη σημαντικότερη πρόκληση για το τραπεζικό σύστημα χαρακτηρίζει το ζήτημα των κόκκινων δανείων η Τράπεζα της Ελλάδας. Μεταξύ άλλων, προτείνει τη δημιουργία εταιρειών ειδικού σκοπού για τη διαχείριση στεγαστικών
Menelaos Myrillas / SOOC
Ο λόγος των κόκκινων δανείων του ιδιωτικού τομέα προς το σύνολο των τραπεζικών δανείων ήταν στο τέλος Σεπτεμβρίου στο 34,2%, ο υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, που επισημαίνει τη σοβαρή επιδείνωση της κατάστασης τα τελευταία έξι χρόνια.
Η αντιμετώπιση του σύνθετου προβλήματος αποτελεί τη «σημαντικότερη πρόκληση» για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα σημειώνει και στο πλαίσιο αυτό προτείνει δημιουργία εταιρειών ειδικού σκοπού για τη διαχείριση προβληματικών στεγαστικών δανείων, ενεργή ανάμειξη των τραπεζών σε διοικητικές αποφάσεις εταιρειών με προβληματικά δάνεια, αλλά και την αξιοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας.
Αναλυτικά, στην ετήσια έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας για το έτος 2014 αναφέρεται πως τα τελευταία έξι χρόνια παρατηρείται σοβαρή χειροτέρευση της ποιότητας του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών, με τον λόγο των δανείων του ιδιωτικού τομέα σε καθυστέρηση προς το σύνολο των τραπεζικών δανείων να ανέρχεται στο τέλος Σεπτεμβρίου 2014 σε 34,2% και είναι ο υψηλότερος στην ΕE.
Η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει πως η αντιμετώπιση αυτού του σύνθετου προβλήματος αποτελεί τη «σημαντικότερη πρόκληση» για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Όπως υπογραμμίζεται, λόγω του ύψους των συσσωρευμένων προβληματικών στοιχείων στο ενεργητικό των τραπεζών, η οικονομική ανάπτυξη, αν και αποτελεί τον κατ’ εξοχήν μηχανισμό για την αποκλιμάκωση του λόγου δανείων σε καθυστέρηση, στην παρούσα συγκυρία στην Ελλάδα δεν μπορεί από μόνη της να εξασφαλίσει επίλυση του προβλήματος.
Στη βάση αυτή προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής που μπορούν να προσαρμοστούν στην ελληνική πραγματικότητα, προκειμένου να μειωθεί σημαντικά ο λόγος των δανείων σε καθυστέρηση.
Τα παραδείγματα Ιρλανδίας και Ισπανίας
Όπως χαρακτηριστικά τονίζεται, στην Ιρλανδία και στην Ισπανία δημιουργήθηκαν εταιρείες ειδικού σκοπού για τη διαχείριση προβληματικών στεγαστικών δανείων. Η υλοποίηση βέβαια ενός τέτοιου εγχειρήματος στην Ελλάδα θα απαιτούσε χρηματοδότηση, ιδανικά από πηγές εκτός των τραπεζικών ισολογισμών και του κρατικού προϋπολογισμού και με γνώμονα την αποφυγή δημιουργίας νέων κεφαλαιακών αναγκών για τις τράπεζες.
Μία ακόμα επιλογή είναι εκείνη της ενεργού διαχείρισης των δανείων σε καθυστέρηση, η οποία θα περιόριζε τα προβλήματα που δημιουργούν τα στοιχεία αυτά. Για αυτό, οι τράπεζες θα πρέπει να αξιοποιήσουν το πλαίσιο εποπτικών υποχρεώσεων, αλλά και τις επιλογές που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας.
Θετική επίσης επίδραση εκτιμάται ότι θα έχουν η συνεργασία των τραπεζών στις περιπτώσεις που έχουν κοινούς πιστούχους, αλλά και οι στοχευμένες παρεμβάσεις (π.χ. μέσω ενεργού ανάμειξης των τραπεζών σε διοικητικές αποφάσεις εταιρειών με στόχο τη βιωσιμότητα του χρέους τους) σε κλάδους που εμφανίζουν υψηλή συγκέντρωση προβληματικών δανείων.