https://www.youtube.com/watch?v=7K7e8DOK11o
Το Τείχος της ντροπής
Το ντοκιμαντέρ του Μιχάλη Κατσούρη και της Νατάσας Παπανικολάου λαμβάνει ως αφορμή την εκτεταμένη ρατσιστική επίθεση κατά προσφύγων στη κεντρική πλατεία της Μυτιλήνης το 2018 και προσπαθεί να αναλύσει τους λόγους που το άλλοτε «νησί της αλληλεγγύης» μετατράπηκε σε πεδίο δράσης ακροδεξιών ομάδων.
Η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Μυρσίνη Τζινέλλη, ο Μιχάλης Ψημίτης, ο δημοσιογράφος Γιώργος Αυγερόπουλος, ο πρώην Υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βιτσας, ο ανθρωπολόγος Ηλίας Πιστικός, η δικηγόρος της HIAS Έλλη Κριωνά Σαράντη και ο Iman A. πρόσφυγας από το Αφγανιστάν, διηγούνται τα μεγάλης έκτασης βίαια γεγονότα που εκδηλώθηκαν στο νησί την Άνοιξη του 2018 και ξετυλίγουν το κουβάρι της ανόδου του πιο σκοτεινού κι άρρωστου κομματιού της Λέσβου
Το χρονικό της υπόθεσης
Στις 22 Απριλίου του 2018, περίπου 150 άτομα επιτέθηκαν σε 200 και πλέον πρόσφυγες που είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία Σαπφούς διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες στον καταυλισμό της Μόριας. Οι επιτιθέμενοι έριξαν πέτρες και κροτίδες προς τους συγκεντρωμένους και εξαπέλυσαν απειλές και ύβρεις, με προσβλητικές αναφορές στα εθνικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά των προσφύγων.
Οκτώ μήνες μετά την επίθεση, τον Νοέμβριο του 2018, η Αστυνομική Διεύθυνση Λέσβου ταυτοποίησε 26 πιθανούς δράστες. Τέσσερις μήνες αργότερα, τον Φεβρουάριο του 2019, η Εισαγγελία Μυτιλήνης άσκησε ποινική δίωξη κατά των δραστών, μεταξύ άλλων και με το άρθρο 81Α του παλαιού Ποινικού Κώδικα (82Α του νέου ΠΚ) που τιμωρεί εγκλήματα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά και παρήγγειλε κύρια ανάκριση, διαβιβάζοντας τη δικογραφία σε τακτικό ανακριτή 36 μήνες μετά την επίθεση, 26 μήνες μετά την άσκηση της ποινικής δίωξης.
«Όταν ξεκινούσαμε να αναζητούμε τα γεγονότα που οδήγησαν στο πογκρόμ της πλατείας Σαπφούς τον Απρίλη του 18 δεν φανταζόμασταν τη ζοφερή συνέχεια. Συζητώντας τότε με τον καθηγητή και Πρόεδρο του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Μιχάλη Ψημίτη, ο οποίος ουσιαστικά μας έδωσε και τον τίτλο της μικρού μήκους ταινίας μας, αντιληφθήκαμε αυτό που όλοι γνωρίζαμε, πως δηλαδή κάτω από το υπέροχο μιντιακό πέπλο του «νησιού της αλληλεγγύης» κρυβόταν ένα σκοτεινό τέρας. Ένα τέρας που ποτέ δεν κοιμάται και έτσι ξέσπασε ξανά στις 22 Απριλίου του 2018 ρίχνοντας το «Τείχος της Ντροπής» σημειώνουν οι συντελεστές της ταινίας.
Σήμερα, 4 χρόνια μετά την επίθεση, η υπόθεση παραμένει ουσιαστικά «παγωμένη».
Αυτή η αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης έχει πλήξει και συνεχίζει να πλήττει την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δικαιοσύνη και υπονομεύει το κράτος δικαίου στο νησί της Λέσβου. Συνεπεία των ανωτέρω έχει αναπτυχθεί ένα κλίμα ατιμωρησίας, το οποίο εκφράζεται μέσω της συνεχιζόμενης εκδήλωσης περιστατικών ρατσιστικής βίας και μίσους, με παραδείγματα αλλά και το κύμα επιθέσεων και άλλων αξιόποινων πράξεων που εκδηλώθηκαν στο διάστημα μεταξύ 3ης Φεβρουαρίου και 7ης Μαρτίου του 2020 στη Λέσβο.
Τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2020, έλαβαν χώρα επιθέσεις κατά ατόμων, λιθοβολισμοί κατοικιών και αυτοκινήτων, παράνομα μπλόκα και παράνομοι έλεγχοι, με στόχο τους πρόσφυγες, εργαζομένους και εθελοντές σε ΜΚΟ, αλλά και δημοσιογράφους.
Το κύμα επιθέσεων εξέθεσε την Ελληνική Πολιτεία και σε διεθνές επίπεδο, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις επιθέσεις, στην έκθεσή της σχετικά με το Κράτος Δικαίου στην ΕΕ το έτος 2020.
Συμμετέχουν οι:
Γιώργος Αυγερόπουλος, Δημοσιογράφος/ Ντοκιμαντερίστας
Δημήτρης Βίτσας Πρώην υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής
Έλλη Κρυωνά- Σαράντη, Δικηγόρος
Ηλίας Πιστικός, Ερευνητής
Μυρσίνη Τζινέλλη, Δημοσιογράφος
Μιχάλης Ψημίτης, Καθηγητής τμήματος κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Iman A.
Σκηνοθεσία -Διεύθυνση Φωτογραφίας-παραγωγή :Μιχάλης Κατσούρης
Ηχοληψία -Μοντάζ Αλέξανδρος Σπάθης
Έρευνα-Παραγωγή Νατάσα Παπανικολάου