Έντονες είναι οι αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης στη σκιά του νέου πτωχευτικού κώδικα που τέθηκε από σήμερα 1η Ιουνίου σε ισχύ και προβλέπεται να σαρώσει χιλιάδες νοικοκυριά και μικρές/μεσαίες επιχειρήσεις, αντιμετωπίζοντας τον κάθε οφειλέτη ως επιχείρηση. Το νομοσχέδιο που υπερψηφίστηκε επί της αρχής μόνο με τις ψήφους της ΝΔ, άναψε μια νέα πολιτική κόντρα με την αντιπολίτευση να εξαπολύει πυρά κατά της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για «ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική» και έναν «νόμο λαιμητόμο». Σύσσωμα τα κόμματα υποστηρίζουν πως ο νέος πτωχευτικός κώδικας θα οδηγήσεις σε πτώχευση χιλιάδες φυσικά πρόσωπα, θα κλείσει χιλιάδες σπίτια και περιουσιακά στοιχεία χιλιάδων οφειλετών θα βρεθούν σε ξένα χέρια. Το κλείσιμο μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων είναι ένα σημείο που επίσης η αντιπολίτευση πιστώνει στο σχέδιο της κυβέρνησης, όπως και την αύξηση της ανεργίας και της μαύρης εργασίας.
Αντίστοιχες ανησυχίες εξέφρασε και η πρώην πρωθυπουργός Βασιλική Θάνου αναφορικά με τον νέο πτωχευτικό κώδικα που μπαίνει από 1η Ιουνίου σε ισχύ, τονίζοντας καμία μνημονιακή κυβέρνηση δε σκέφτηκε να καταργήσει την προστασία πρώτης κατοικίας και να δώσει το δικαίωμα στον δανειστή να προχωρήσει σε αναγκαστική εκτέλεση πλειστηριασμού. «Μέχρι τώρα πτώχευε μόνο έμπορος και για πρώτη φορά θα πτωχεύουν και τα φυσικά πρόσωπα, χάνοντας το σύνολο μάλιστα των περιουσιακών τους στοιχείων» τόνισε χαρακτηριστικά.
ΣΥΡΙΖΑ: Χιλιάδες οφειλέτες, φυσικά πρόσωπα, έμποροι και επαγγελματίες, οδηγούνται σε πτώχευση με συνοπτικές διαδικασίες
«Η πρώτη κατοικία στερείται πλέον οποιασδήποτε προστασίας», αναφέρουν σε κοινή δήλωσή τους οι τομεάρχες Οικονομικών και Δικαιοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου και Θεόφιλος Ξανθόπουλος, και ο υπεύθυνος Χρηματοπιστωτικού Τομέα του κόμματος, Αλέκος Φλαμπουράρης. Αναφέρουν ειδικότερα ότι «σήμερα τίθεται σε πλήρη εφαρμογή ο νέος πτωχευτικός κώδικας της κυβέρνησης Μητσοτάκη και απελευθερώνονται πλήρως όλοι οι πλειστηριασμοί ακινήτων», προσθέτοντας ότι «χιλιάδες οφειλέτες, φυσικά πρόσωπα, έμποροι και επαγγελματίες, οδηγούνται σε πτώχευση με συνοπτικές διαδικασίες».
Η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «εμμένει στην υλοποίηση της ακραίας, νεοφιλελεύθερης και αντικοινωνικής πολιτικής της, αδιαφορώντας προκλητικά, παρότι γνωρίζει τις τεράστιες επιπτώσεις που θα έχει στην κοινωνία και την οικονομία». Επιπλέον, ο ΣΥΡΙΖΑ υπογραμμίζει πως η κυβέρνηση «δε διστάζει, μάλιστα, να ενεργοποιήσει το πλαίσιο των μαζικών πτωχεύσεων εν μέσω πανδημίας και χωρίς να δίνει την παραμικρή ευκαιρία σε όσους επλήγησαν από την υγειονομική κρίση και υλοποιεί μια σαφή πολιτική αντίστροφης αναδιανομής υπέρ των μεγάλων και ισχυρών». Η μόνη πραγματική λύση – κατά τον ΣΥΡΙΖΑ- υπέρ της κοινωνικής πλειοψηφίας είναι η κατάργηση του νέου πτωχευτικού κώδικα και η αντικατάστασή του με το πλαίσιο ρύθμισης οφειλών και διαγραφής ιδιωτικού χρέους που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
ΜέΡΑ25: Θα κλείσουν σπίτια και θα διαλυθούν οικογένειες
«Από σήμερα ξεκινά η εφαρμογή του νέου πτωχευτικού κώδικα, ενός νόμου λαιμητόμου που θα κλείσει σπίτια και θα διαλύσει οικογένειες», τονίζει το ΜέΡΑ25 σε ανακοίνωσή του. Προσθέτει ότι «οι εξώσεις, οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί που θα ακολουθήσουν, θα διαλύσουν την πραγματική οικονομία και τον κοινωνικό ιστό». Το ΜέΡΑ25 επισημαίνει ότι «μέσα στην πανδημία, με διαδικασίες fast track, χωρίς ουσιαστικά έννομη προστασία, χωρίς διαδικασίες ρύθμισης των οφειλών τους, εκατομμύρια συμπολίτες μας θα αποξενωθούν από τη μικροϊδιοκτησία τους για να εισπράξουν εκατομμύρια τα αρπακτικά ταμεία. Χωρίς προσωποποιημένη διαδικασία με αδιαφανείς ηλεκτρονικές πλατφόρμες, όπου κάθε ρύθμιση χρεών στο δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία θα τίθεται υπό την έγκριση των τραπεζών». Το ΜέΡΑ25 προειδοποιεί την κυβέρνηση να σταματήσει άμεσα την εφαρμογή των πολιτικών που διαιωνίζουν την οικονομική ασφυξία και να ακολουθήσει την πρόταση νόμου που έχει προτείνει για την επίλυση των χρεών των πολιτών. Διαβεβαιώνει μάλιστα ότι «θα αγωνιστούμε με όσα μέσα διαθέτουμε, στη Βουλή και στο δρόμο, για την κατάργηση του νομοθετικού εκτρώματος του Νέου Πτωχευτικού Κώδικα και θα προσπαθήσουμε να αποτρέψουμε το τσουνάμι των εξώσεων που θα ξεσπάσει».
ΚΙΝΑΛ: Κλείσιμο χιλιάδων μικρών επιχειρήσεων, πλειστηριασμός χιλιάδων ακινήτων, αύξηση ανεργίας και μαύρης εργασίας
To Κίνημα Αλλαγής με ενημερωτικό κείμενο δέκα σημείων του αρμόδιου κοινοβουλετικού εκπροσώπου, Μιχάλη Κατρίνη, επικρίνει έντονα την κυβέρνηση για τις σημαντικές συνέπειες που θα επιφέρει η ισχύς του νέου πτωχευτικού κώδικα στους οικονομικά ασθενέστερους με σημαντικότερη τον κίνδυνο να μείνει απροστάτευτη η πρώτη κατοικία. Τα δέκα σημεία έχουν ως εξής:
Σύμφωνα με το ΚΙΝΑΛ, παύει η οποιαδήποτε προστασία της 1ης κατοικίας, ακόμα και για τους πληττόμενους από την πανδημία, ενώ ξεκινούν τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις) που θα οδηγήσουν, εντός ολίγων μηνών, σε μαζικούς πλειστηριασμούς. Ήδη, έχουν ξεκινήσει κατασχέσεις λογαριασμών για χρέη στην εφορία, ενώ έχουν εκδοθεί διαταγές πληρωμής. «Μήπως είναι κινδυνολογία η κουβέντα περί πλειστηριασμών;» διερωτάται το κόμμα και απαντά: «Καθόλου, αφού είχαν παγώσει ως σήμερα λόγω των κλειστών δικαστηρίων, ενώ ο ίδιος ο επικεφαλής μιας από τις εταιρίες διαχείρισης μίλησε ευθέως για 250.000 πλειστηριασμούς ακινήτων την επόμενη πενταετία στη χώρα».
«Ο φορέας επαναπόκτησης ακινήτων, ο οποίος προβλεπόταν στον πτωχευτικό του Οκτωβρίου του 2020 και ο οποίος θα έδινε τη δυνατότητα σε μια μικρή περίμετρο αδύναμων δανειοληπτών να μείνουν στην κύρια κατοικία τους, δεν έχει συσταθεί ως τώρα, ούτε κάτι τέτοιο φαίνεται ορατό πριν το 1ο εξάμηνο του 2022. Μέχρι σήμερα, καμία επιδότηση δόσης αδύναμων δανειοληπτών δεν έχει ψηφιστεί στη Βουλή, παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις» υπογραμμίζει το ΚΙΝΑΛ.
Εκτενής αναφορά γίνεται στο ενημερωτικό κείμενο για τα προγράμματα ΓΕΦΥΡΑ 1 και ΓΕΦΥΡΑ 2. «Τα προγράμματα αυτά δεν βρήκαν ανταπόκριση, γιατί σχεδιάστηκαν στα μέτρα των τραπεζών. Κύριος στόχος τους ήταν η αποτροπή νέων “κόκκινων” δανείων (προς όφελος των ισολογισμών των τραπεζών) και όχι η πραγματική ανακούφιση των αδύναμων δανειοληπτών που είχαν μη εξυπηρετούμενα δάνεια λόγω της κρίσης. Η “ΓΕΦΥΡΑ 1” θα κλείσει με λιγότερα 180 εκατ. ευρώ επιδοτήσεις αντί των 512 εκατ. ευρώ που αρχικά είχαν εκτιμηθεί, ενώ από τους 75.000 δικαιούχους, πάνω από το 90% ήταν ενήμεροι δανειολήπτες, δεν κινδύνευε δηλαδή η κύρια κατοικία τους. Οι προϋποθέσεις που τέθηκαν για την 9μηνη επιδότηση δόσης δανείου ήταν απαγορευτικές για τους “κόκκινους” δανειολήπτες, αφού οι τράπεζες ζητούσαν πληρωμή εφάπαξ ποσού για να γίνει ρύθμιση και να επιδοτηθεί η δόση για 9 μήνες. Η “ΓΕΦΥΡΑ 2” παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για 120.000-150.000 επιχειρήσεις που θα συμμετείχαν, τελικά δέχτηκε- ως σήμερα- λιγότερες από 35.000 αιτήσεις, παρά την παράταση 20 ημερών, λόγω των πολύ αυστηρών προϋποθέσεων υπαγωγής. Χαρακτηριστικό της αμηχανίας του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι σταμάτησαν να δημοσιεύονται τα στοιχεία της σχετικής πλατφόρμας στις 16 Μαΐου» σημειώνεται χαρακτηριστικά.
«Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι περισσότερες από τις βραχυχρόνιες ρυθμίσεις “ξανακοκκινίζουν” εντός τριμήνου, με το σχετικό ποσοστό να προσδιορίζεται στο 65% στην αντίστοιχη έκθεση του Ιουνίου του 2020. Άρα, ρυθμίσεις γίνονται, αλλά δεν τηρούνται λόγω αδυναμίας των δανειοληπτών» σημειώνοντας πως «ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, έχει την ίδια φιλοσοφία με αυτόν που λειτούργησε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και απέδωσε 2.500 ρυθμίσεις σε 3,5 χρόνια λειτουργίας. Βασίζεται σε μια πλατφόρμα που προτείνει ρυθμίσεις, βάσει αλγορίθμου, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα εξατομικευμένης πρότασης βάσει των ειδικών και ιδιαίτερων συνθηκών που διαμορφώθηκαν, μετά τη δεκαετή κρίση και την κρίση της πανδημίας. Η πλατφόρμα προτείνει, ο οφειλέτης αντιπροτείνει χωρίς να είναι δεσμευτική η επανεξέταση της πρότασης. Οι 240 δόσεις δεν είναι υποχρεωτικές αλλά δυνητικές, ενώ η συνολική διαχείριση περνά μέσα από τον έλεγχο του βασικού πιστωτή, που συνήθως είναι οι τράπεζες και οι servicers. Ακόμα και για τα δάνεια που έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, δεν είναι ξεκάθαρο αν θα μπορέσουν να ενταχθούν στις διατάξεις του εξωδικαστικού».
Μύθος, σύμφωνα με το ΚΙΝΑΛ, το αφήγημα ότι τα κόκκινα δάνεια μειώνονται, «που καλλιεργείται από την κυβέρνηση στην προσπάθεια να εμφανιστεί ως “success story”‘ η ακολουθούμενη οικονομική πολιτική. Το ιδιωτικό χρέος έχει ξεπεράσει τα 245 δισ. ευρώ, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το δημόσιο και τα ταμεία αυξάνονται κάθε τρίμηνο (παρά το πάγωμα των χρεών της πανδημίας ως το τέλος του 2021), ενώ και τα ΜΕΔ αυξήθηκαν, παρά τον πανηγυρισμό των τραπεζών γιατί δεν έφτασαν τα 10 δισ., όπως εκτιμούσε η ΤτΕ!»
Το Κίνημα Αλλαγής πρότεινε από τον Νοέμβριο του 2019 μια σειρά μέτρων:
- Επαναφορά του Ν.3869/10 με νέα, επικαιροποιημένα κριτήρια για τους πραγματικά αδύναμους δανειολήπτες.
- Δυνατότητα αγοράς του δανείου από τον οφειλέτη, πριν πωληθεί στο fund, μάλιστα με τίμημα υψηλότερο από αυτό που τελικά θα το αγοράσει η εταιρία διαχείρισης απαιτήσεων.
- Πλαφόν στο περιθώριο κέρδους από την αγορά ενός δανείου για ένα fund, το οποίο δε θα υπερβαίνει το τριπλάσιο της αξίας κτήσης, όταν αφορά σε κύρια κατοικία.
- Ρύθμιση οφειλών σε εφορία και ταμεία σε 120 δόσεις με κούρεμα 30% του χρέους, εφ’ όσον τηρείται η ρύθμιση. Οι οφειλές που ρυθμίζονται δεν περιορίζονται στα χρέη της πανδημίας (3-4 δισ.) αλλά στο συνολικό χρέος (148 δισ.). Η κυβέρνηση εφάρμοσε ήδη το κούρεμα στην επιστρεπτέα προκαταβολή (50%) και το προβλέπει (θεωρητικά τουλάχιστον) στον πτωχευτικό. Άρα, μπορεί να γίνει.
- Εξάντληση των 240 δόσεων στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ώστε να απλωθούν οι οφειλές σε πολλές και μικρές δόσεις.
- Αναστολή πλειστηριασμών για τους αδύναμους δανειολήπτες μέχρι το τέλος του 2021.
«Όλοι γνωρίζουν ότι η πρόσβαση στην τραπεζική χρηματοδότηση είναι πολύ δύσκολη για τις επιχειρήσεις, αφού και η απλή καθυστέρηση μίας δόσης οδηγεί σε “λευκό Τειρεσία”. Πόσο μάλλον, όταν θα μιλάμε για έναν επιχειρηματία, που θα έχει πτωχεύσει και ο οποίος δε θα μπορέσει ΠΟΤΕ να δανειστεί από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, αφού θα είναι και με τη βούλα του δικαστηρίου αφερέγγυος. Επίσης, αν ο δανειολήπτης έχει χαρακτηριστεί “στρατηγικό κακοπληρωτής” (γιατί δανείστηκε παραπάνω από όσο μπορούσε) μέρος των εισοδημάτων του θα θεωρείται κομμάτι της πτωχευτικής περιουσίας και θα παρακρατείται» τονίζει το ΚΙΝΑΛ και καταλήγει πως ο πτωχευτικός κώδικας της κυβέρνησης Μητσοτάκη θα οδηγήσει:
- Στο κλείσιμο χιλιάδων μικρών και ατομικών επιχειρήσεων, οι οποίες φέρουν οικονομικά τραύματα από τη συνεχιζόμενη κρίση.
- Στον πλειστηριασμό χιλιάδων ακινήτων, τα οποία ήδη έχουν βρει αγοραστές (από το εξωτερικό).
- Στην αύξηση της ανεργίας και την μαύρης εργασίας, αφού χιλιάδες δανειολήπτες θα συνεχίζουν να χρωστούν και μετά τη ρευστοποίηση της περιουσίας τους.