R’n’R με κομμένη την ανάσα: Αποχαιρετώντας τον Τζέρρυ Λη Λούις

«Δεν είπα ποτέ ότι είμαι ο μεγαλύτερος. Λέω πως είμαι ο καλύτερος»

Τα μέσα ενημέρωσης είχαν βιαστεί να τον αποχαιρετήσουν, ασθενή αλλά ακόμη ζωντανό, την περασμένη Πέμπτη. Κάπως έτσι, όταν η είδηση έσκασε στα αλήθεια, χρειαζόταν να κοιτάξεις πια δυό φορές, να είσαι σίγουρος πως και αυτή τη φορά ο Φονιάς, the Killer, δεν ξεγέλασε το θάνατο. Στο κάτω κάτω, αν κάτι θα μπορούσε να τον νικήσει είναι η ωμή δύναμη εκείνου του ροκ εν ρολ που έφερε στη σκηνή και στην οθόνη αυτό το απίστευτα ταλαντούχο, μοναδικά ζωντανό επί σκηνής, εγωκεντρικό, κοντόφθαλμο, μεγαλοφυές παιδί του Αμερικάνικου Νότου.

Κι έτσι κάπως, ξαφνικά, αποχαιρετάς ακόμη έναν γίγαντα του ροκ εν ρολ, που μας άφησε Breathless ξανά και ξανά, που έκανε το πιάνο το πιο άγριο ροκ όργανο – το πιάνο! – και που το πρώτο του πιάνο το αγόρασαν οι πάμφτωχοι αγρότες γονείς του βάζοντας υποθήκη την λίγη γη που είχαν: από μικρός είχε δείξει το τεράστιο ταλέντο του στη μουσική, και μια κιθάρα δεν αρκούσε σε ένα τέτοιο, προικισμένο παιδί, που μπορούσε να παίξει όποιο κομμάτι κι αν άκουγε με την πρώτη.

Παιδί του Αμερικάνικου Νότου, με τα όλα του, ακόμη κι αν τον πέταξαν έξω από το χριστιανικό σχολείο της πρώτης του νιότης, γιατί είχε το απύθμενο θράσος να παίξει εκκλησιαστικούς ύμνους διασκευασμένους σε μπούγκυ. Όχι, ποτέ δε μάθαμε αν και εκεί, στην εκκλησία, κλώτσησε το σκαμνί κι άρχισε να χτυπάει τα πλήκτρα με το πόδι, αν ήδη ήταν ο Φονιάς Τζέρρυ Λη.  Παιδί του Νότου, που παντρεύτηκε την 13χρονη εξαδέλφη του, και είδε την καριέρα του να βουλιάζει γι΄αυτό. Παιδί του Νότου, κακοποιητής των γυναικών, εκ γενετής ρατσιστής, αλλά χωρίς πόντο υποχώρησης από την επαναστατικότητα του ροκ εν ρολ, που πίστευε ότι αυτός το γέννησε και άρα του ανήκει. Ήταν η απόλυτη μείξη της εποχής του.

Όμως, στα μάτια της γενιάς που ακολούθησε, η καταδίκη του ξεκίνησε με εκείνο το «μπόυ» – μειωτική λέξη εις βάρος των αφροαμερικάνων- που θρασύτατα εκστόμισε απευθυνόμενος στον Τσακ Μπέρυ, την ώρα που έβαζε επί σκηνής φωτιά στο πιάνο του. «Τώρα να σε δω, μπόυ» – πώς καταφέρνεις να με ξεπεράσεις, τώρα, βγαίνοντας στη σκηνή με το φλεγόμενο μου πιάνο; Η φωτιά μπήκε γιατί οι διοργανωτές της συναυλίας «τόλμησαν» να τον βάλουν να ανοίξει για τον Τσακ. Κι από τότε, λέει η ιστορία, ούτε ο Έλβις δε ζητούσε να κλείσει μετά τον Τζέρρυ Λη: ρατσιστής ξερατσιστής, τίποτε δεν μπορούσε να ξεπεράσει τα λάηβ του, αυτό τον μοναδικό συνδυασμό ελέγχου και ασυδοσίας, καταστροφής και πειθαρχίας.

Αυτό το ίδιο πιάνο, το πιάνο – καρφί και προσβολή στον Τσακ Μπέρρυ, επίδειξη λευκής ανωτερότητας, ήταν το πιάνο που ενέπνευσε τον Έλτον Τζων να παίξει μουσική, τους Rolling Stones και τους Who, τους Doors, ακόμη και τον Chuck D των Public Enemy που τον αποχαιρέτησε στο τουίτερ λέγοντας πως «πάντα τον γούσταρε»… Και πως να μη τον γουστάρεις, πως να μη σταθείς προσοχή στο τεράστιο ταλέντο του, σε αυτό το μείγμα βαθιάς μουσικής παιδείας, αστείρευτης ενέργειας και εφηβικής αυτοδικαίωσης, αυτό το μείγμα γνώσης και ροκ εν ρολ;

Παιδί του Αμερικάνικου Νότου με τα όλα του, και μαζί αντάρτης, με εκείνο το ωμό, άγριο ταλέντο που δεν το παρέδωσε ποτέ στις εταιρίες, δεν έγινε ποτέ του Έλβις, και δε συγχώρεσε ποτέ ούτε τον Έλβις ούτε το κοινό που επέτρεψαν να μπει ένα σκαλί πιο πάνω από κείνον ο «προδότης» του ροκ εν ρολ – ο Έλβις που στάθηκε απίστευτα γενναιόδωρος με το Τζέρρυ Λη παρ’ όλα αυτά, και που η κοινή τους στιγμή στο στούντιο της Sun, στο Μέμφις, με το Million Dollar Quartet – Πέρκινς και Τζόνυ Κας οι άλλοι δύο- έμελλε να γίνει σημείο αναφοράς στην ιστορία της μουσικής: εκείνο το χώμα έσκυψε και φίλησε ο Μπομπ Ντύλαν όταν πρωτομπήκε στα Sun Studios.

Γκρινιάρης και πείσμων, την μοναδική αυτή στιγμή θέλησε να την κάνει κι αυτή «δική του»: οι άλλοι πήγαν για εκείνον, εκείνος το προκάλεσε, εκείνος ήταν το κέντρο, εκείνος έπρεπε να καθήσει στο πιάνο, εκείνος και μόνον εκείνος ήταν η ψυχή της άγριας μουσικής που θα άλλαζε τον κόσμο για πάντα. Ο Τζέρρυ Λη δεν είχε φίλους, είχε κυρίως θαυμαστές. Γι’ αυτόν κανείς δε μπορούσε να σταθεί δίπλα του.

Τζόνστον: Τζέρρυ, να σου συστήσω το Μπομπ Ντύλαν

Λη (ενοχλημενος): Και;

Ντύλαν: θα ήθελα να κάνουμε κάτι μαζί όποτε μπορείτε.

Λη (κλείνοντας άγρια το καπάκι του πιάνου κι αποχωρώντας): Οχι.

Όχι, ο Τζέρρυ Λη δεν θα λείψει από κανέναν. Ναι, ο Τζέρρυ Λη ήταν κομμάτι της άγριας, ιδιοφυούς, ατίθασης καρδιάς του ροκ εν ρολ.