Πολύ σημαντικές προειδοποιήσεις σχετικά με τη διαρκώς αυξανόμενη φτώχεια στην τρίτη ηλικία εκφράζει η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) με έδρα τη Φρανκφούρτη, Petra Hielkema, αν δεν μεταρρυθμιστούν άμεσα οι συνταξιοδοτικές πολιτικές που εφαρμόζονται.
«Ένας στους πέντε Ευρωπαίους κινδυνεύει ήδη να ζήσει σε συνθήκες φτώχειας στην τρίτη ηλικία», δήλωσε συγκεκριμένα η επικεφαλής. «Ειλικρινά, πρόκειται για ένα εξωφρενικά υψηλό ποσοστό. Και αν κοιτάξετε τις γυναίκες, διαπιστώνετε ότι ο κίνδυνος αυτός είναι 30% μεγαλύτερος για αυτές», συμπλήρωσε, μάλιστα στη συνέντευξή της στο Politico.
Τα στοιχεία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, λόγω και της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού. Όπως αναφέρει το Politico, ο πληθυσμός της Ευρώπης γερνάει ραγδαία και σε 40 χρόνια θα υπάρχουν μόνο 1,5 εργαζόμενοι για κάθε συνταξιούχο, δηλαδή, το μισό του σημερινού ποσοστού.
«Ορισμένες χώρες έχουν ήδη φτάσει σε αυτό το σημείο. Και αυτό είναι μη βιώσιμο», δήλωσε η Hielkema. «Η Ευρώπη έχει πρόβλημα με τις συντάξεις και οι χώρες που δεν διαθέτουν ισχυρά συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά συστήματα διατρέχουν πραγματικό κίνδυνο».
Στη συνέχεια, το άρθρο περιγράφει πως για δεκαετίες, το τυπικό ευρωπαϊκό μοντέλο βασιζόταν στο κρατικό συνταξιοδοτικό σύστημα για τη φροντίδα των πολιτών στην τρίτη ηλικία. Ωστόσο, καθώς οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και τα ποσοστά γεννήσεων μειώνονται, το κόστος χρηματοδότησης αυτών των συστημάτων αυξάνεται ραγδαία.
Κατεύθυνση της ΕΕ προς ιδιωτικά συνταξιοδοτικά συστήματα;
Από τα χρήσιμα στοιχεία που παρουσίασε η Petra Hielkema, το μέσο συμπεραίνει ότι μια λύση είναι η δημιουργία συμπληρωματικών ιδιωτικών ή εργασιακών συνταξιοδοτικών συστημάτων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι θα έχουν ένα προσωπικό συνταξιοδοτικό κεφάλαιο στο οποίο θα μπορούν να αντλήσουν κατά τη συνταξιοδότησή τους.
«Πρώτον, βλέπουμε ότι το πρόβλημα μεγαλώνει, και το ίδιο κάνουν και οι μεμονωμένες κυβερνήσεις. Και δεύτερον, ας είμαστε ειλικρινείς, γιατί οι συντάξεις βρίσκονται στην ατζέντα; Επειδή χρειαζόμαστε περισσότερες επενδύσεις, και ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε περισσότερες επενδύσεις είναι να μεταφέρουμε τις αποταμιεύσεις από τραπεζικούς λογαριασμούς σε επενδυτικά προϊόντα», ανέφερε η Hielkema ειδικότερα.
Σύμφωνα με την ίδια πηγή, τους επόμενους μήνες, αναμένεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκδώσει συστάσεις σχετικά με τους λογαριασμούς ταμιευτηρίου και τις συντάξεις, στο πλαίσιο αντιμετώπισης των δημογραφικών και οικονομικών προκλήσεων.
Μέχρι το τέλος του έτους, πρόκειται να προτείνει στις κυβερνήσεις να δημιουργήσουν ψηφιακούς λογαριασμούς για τις αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις που είναι διαθέσιμες για κάθε πολίτη, συστήματα παρακολούθησης των συντάξεων, πίνακες ελέγχου για την επικοινωνία των συνταξιοδοτικών παροχών και φορολογικά κίνητρα για να καταστούν οι αποταμιεύσεις για τη συνταξιοδότηση πιο ελκυστικές. Θα επανεξετάσει, επίσης ,τους κανόνες της ΕΕ για τα συνταξιοδοτικά ταμεία των εργαζομένων και τα συνταξιοδοτικά επενδυτικά προϊόντα.
Το βασικό μέτρο του πακέτου είναι ένα σύστημα αυτόματης εγγραφής των πολιτών σε επαγγελματικά συνταξιοδοτικά ταμεία, παρόμοιο με αυτό που ήδη ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Πολωνία και την Ιταλία.
«Αυτόματα, θα συμπεριληφθείτε στα συνταξιοδοτικά ταμεία αν εργάζεστε. Αν δεν το επιθυμείτε, πρέπει να επιλέξετε συνειδητά να εξαιρεθείτε» ανέφερε, χωρίς να εξηγήσει αν θα υπάρχει εναλλακτική. Επί του παρόντος, είπε, οι άνθρωποι μπορούν να επιλέξουν να συμμετάσχουν σε ένα συνταξιοδοτικό πρόγραμμα στο χώρο εργασίας τους, αλλά η αδράνεια σημαίνει ότι λίγοι το κάνουν.
«Η υπόθεση είναι ότι η αδράνεια θα λειτουργήσει και αντίστροφα», είπε η επικεφαλής της EIOPA, εννοώντας ότι λίγοι άνθρωποι θα επιλέξουν να αποχωρήσουν. Όπου εφαρμόζεται, ο μηχανισμός λειτουργεί και οδηγεί περισσότερους ανθρώπους να αποταμιεύουν μέσω της εργασίας τους για τη συνταξιοδότησή τους, υποστήριξε ακόμα.
Η ιδέα είναι να υπάρχει «κάτι που να είναι διαθέσιμο και για τους αυτοαπασχολούμενους ή τους περιστασιακούς εργαζόμενους, ώστε να διασφαλιστεί ότι και αυτοί μπορούν να αποταμιεύουν για το μέλλον», πρόσθεσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα αποτελεί ατομικό και όχι κρατικό ζήτημα η συνταξιοδότηση.
Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα των συντάξεων το τελευταίο διάστημα έχει απασχολήσει τα πολιτικά κινήματα και έχει προκαλέσει λαϊκές αντιδράσεις σε ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, η γαλλική κυβέρνηση του François Bayrou έχασε την υποστήριξη των Σοσιαλιστών όταν οι εργαζόμενοι αντιτάχθηκαν στις μεταρρυθμίσεις για τις συντάξεις.
Αυτό το καλοκαίρι, ο Γερμανός καγκελάριος Friedrich Merz πρότεινε στους νέους να αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότησή τους, προκαλώντας την αντίδραση των συνδικάτων που επιμένουν να υπερασπίζονται το κρατικό συνταξιοδοτικό σύστημα.