Το εξαμηνιαίο δελτίο οικονομικού κλίματος* μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων για το β’ εξάμηνο του 2020 έδωσε στη δημοσιότητα η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών, Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδος, αποτυπώνοντας το οικονομικό κλίμα που επικρατεί στην αγορά αλλά και τις δυσμενείς συνθήκες για τις εν λόγω επιχειρήσεις.
Ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος το Β εξάμηνο του 2020 διατηρείται σε εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο καθώς διαμορφώνεται στις 20,1 μονάδες. Δεν έχει μεταβληθεί, δηλαδή, σε σχέση με το Α εξάμηνο του 2020 όπου κατέγραψε πτώση 46 μονάδων.
Άξιο σημασίας είναι ότι όσον αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα και για πόσο καιρό αυτά επαρκούν για να καλύψουν τις βασικές υποχρεώσεις της επιχείρησης, 1 στις 2 επιχειρήσεις προκύπτει ότι έχουν ταμειακά διαθέσιμα το πολύ για ένα μήνα.
«Η πανδημική κρίση δεν επηρεάζει με την ίδια ένταση όλες τις επιχειρήσεις. Ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις που έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους με κρατική εντολή βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσμενή θέση. Στην έρευνα καταγράφεται μια μικρή αύξηση τόσο των επιχειρήσεων που επωφελούνται από την κρίση όσο και των επιχειρήσεων που έχουν καταφέρει να απορροφήσουν τις δυσμενείς της επιπτώσεις. Για την πλειοψηφία όμως των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων φαίνεται πως η κατάσταση έχει επιδεινωθεί περαιτέρω, ναρκοθετώντας τις προοπτικές τους για το μέλλον», αναφέρει η έρευνα.
Από την έρευνα προκύπτει ότι:
- 8 στις 10 επιχειρήσεις (79,8%) δήλωσαν πως η οικονομική κατάσταση τους επιδεινώθηκε, έναντι μόλις 4,2% που δήλωσε ότι βελτιώθηκε και 15,9% που δήλωσε πως παρέμεινε αμετάβλητη.
- 7 στις 10 επιχειρήσεις (70,7%) δήλωσαν πως μειώθηκε ο τζίρος τους έναντι μόλις του 11,1% που δήλωσε πως αυξήθηκε και του 16,9% που δήλωσε πως παρέμεινε αμετάβλητος.
- Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 32,4% το Β΄ εξάμηνο του 2020, έναντι 40,1% που είχε καταγραφεί το Α εξάμηνο.
Δυσμενέστερη είναι κατάσταση που καταγράφεται στις επιχειρήσεις που ανέστειλαν τη λειτουργία τους με κρατική εντολή, καθώς 8 στις 10 επιχειρήσεις δήλωσαν πως το Β΄ εξάμηνο του 2020 μειώθηκε ο τζίρος τους, ενώ αντίστοιχα είναι και τα στοιχεία των πληττόμενων βάσει ΚΑΔ επιχειρήσεων όπου το 74,4% δήλωσε πως κατέγραψε μείωση του τζίρου το Β εξάμηνο του 2020.
- H μεσοσταθμική μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων που ανέστειλαν τη λειτουργία με κρατική εντολή ανήλθε στο 39,3% και των επιχειρήσεις εστίασης στο 44,2%
- Το 66,8% δήλωσε πως κατά το Β εξάμηνο μειώθηκε η ζήτηση, έναντι του 13,7% που δήλωσε πως αυξήθηκε και του 19,1% που δήλωσε πως παρέμεινε αμετάβλητη.
- Το 71,5% δήλωσε πως το Β εξάμηνο του 2020 μειώθηκαν οι παραγγελίες, έναντι του 9,2% που δήλωσε πως αυξήθηκαν και του17,7% που δήλωσε πως οι παραγγελίες παρέμειναν σταθερές.
- Το 74,9% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι το Β εξάμηνο του 2020 μειώθηκε περεταίρω η ρευστότητα του, έναντι μόλις του 7,5% που δήλωσε ότι αυξήθηκε και του 16,9% που δήλωσε ότι δεν μεταβλήθηκε.
Αναφορικά με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές, σχεδόν 1 στις 2 επιχειρήσεις (46,4%) φαίνεται πως έχει τουλάχιστον 1 ληξιπρόθεσμη οφειλή, 1 στις 4 επιχειρήσεις (21,6%) έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο (εφορία και ασφαλιστικά ταμεία), ενώ επίσης 1 στις 4 επιχειρήσεις (19,7%) έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές στις μισές τουλάχιστον από τις 8 κατηγορίες υποχρεώσεων της έρευνας.
Επιπλέον:
- 1 στις 4 επιχειρήσεις (23,8%) δήλωσε πως έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία (ΦΠΑ, ΦΜΥ κλπ)
- 1 στις 4 επιχειρήσεις (26,3%) δηλώνει πως έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τον πρώην ΟΑΕΕ
- Το 14,9% των επιχειρήσεων που απασχολούν προσωπικό δήλωσε πώς έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το πρώην ΙΚΑ
- το 32,9% των επιχειρήσεων που έχουν τραπεζικά δάνεια δήλωσε πως έχει καθυστερημένες οφειλές
- το 23% των επιχειρήσεων που έχουν ενοίκιο δήλωσε πως έχει καθυστερημένες οφειλές
- Το 22,6% έχει καθυστερημένες οφειλές προς προμηθευτές
Δυσοίωνο μέλλον
Οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες βλέπουν ότι και το επόμενο διάστημα θα είναι δύσκολο με τις 4 στις 10 (38,2%) μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις να εκφράζουν τον φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητας τους κατά το επόμενο διάστημα.
Επίσης το 53,6% των επιχειρήσεων περιμένει μείωση του κύκλου εργασιών, το 52,8% μείωση της ζήτησης, το 54,6% μείωση των παραγγελιών, το 56,7% μείωση της ρευστότητας, ενώ μόλις το 6% των επιχειρήσεων προτίθεται να κάνει κάποιου είδους επένδυση.
Τη δύσκολη κατάσταση στην αγορά και τις επιπτώσεις της πανδημίας ενισχύει μάλιστα το γεγονός ότι μόλις το 7,4% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων εκτιμά πως θα κάνει προσλήψεις το Β’ εξάμηνο του 2021 με το 84,1% να δηλώνει πως θα το κρατήσει σταθερό. Επιπλέον περισσότερες από τις έξι στις δέκα επιχειρήσεις (63,1%) θεωρούν πως η οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία θα διαρκέσει για τουλάχιστον 2 χρόνια με τους επιχειρηματίες της εστίασης να καταγράφουν το μεγαλύτερο ποσοστό απαισιοδοξίας (72%).
Ο τομεάρχης Ανάπτυξης της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Χαρίτσης, σχολίασε ότι «με 1 στις 2 από αυτές να έχουν ταμειακά διαθέσιμα το πολύ για έναν μήνα και 4 στις 10 να αντιμετωπίζουν το φάσμα του λουκέτου, για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται η ανεπάρκεια των κυβερνητικών μέτρων ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας και κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Αλλά και οι καταστροφικές επιπτώσεις στο οικονομικό κλίμα από την παντελή απουσία ενός ρεαλιστικού και ολοκληρωμένου σχεδίου για την επανεκκίνηση της αγοράς. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί ότι η έρευνα αφορά στο 2ο εξάμηνο του 2020, συνάγεται ότι η δυσοίωνη αυτή εικόνα έχει επιβαρυνθεί πολύ περισσότερο τους πρώτους μήνες του 2021».
Στη συνέχεια, καταγράφει και επικροτεί τις προτάσεις της ΓΣΕΒΕΕ: «Απαιτούνται σοβαρές παρεμβάσεις, όπως αυτές που επισημαίνει η έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, που κάνει έκκληση για στήριξη των επιχειρήσεων με απευθείας ρευστότητα, προγράμματα διατήρησης των θέσεων εργασίας με κάλυψη και του μισθολογικού κόστους και κάλυψη μέρους των οφειλών της πανδημίας. Όσα δηλαδή έχει τεκμηριωμένα και κοστολογημένα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή της πανδημίας».
*Ταυτότητα έρευνας:
Η παρούσα έρευνα είναι η πρώτη για το 2021 που διεξάγει το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ σε εξαμηνιαία βάση από τον Μάιο του 2009 . Οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις διενεργήθηκαν από την εταιρία MARC AE σε πανελλαδικό δείγμα 801 πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων (0-49 άτομα προσωπικό), στο διάστημα 10-24 Φεβρουαρίου 2021. Η έρευνα έχει ως βασικό στόχο την αποτύπωση του οικονομικού κλίματος στις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στους κλάδους της μεταποίησης, του εμπορίου και των υπηρεσιών, που αποτελούν το 99,6% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Τα ευρήματα αυτής της έρευνας μπορούν να συγκριθούν με τα αντίστοιχα των προηγούμενων ερευνών (Μάιος 2009 – Ιούλιος 2020). Οι έρευνες αυτές αποτελούν το μοναδικό εργαλείο, σε πανελλαδικό επίπεδο, για την καταγραφή της κατάστασης και της πορείας του μεγαλύτερου τμήματος της πραγματικής οικονομίας στην Ελλάδα. Τα πρωτογενή δεδομένα οικονομικών και επιχειρηματικών προσδοκιών χρησιμοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (SME United) για την κατασκευή των δεικτών ευρωπαϊκού οικονομικού κλίματος και είναι συγκρίσιμα με τα στοιχεία άλλων χωρών της ΕΕ. Οπως και στις προηγούμενες έρευνες, έτσι και τώρα, υπάρχει μια σαφής καταγραφή των τάσεων του οικονομικού κλίματος καθώς και η παρακολούθηση των βασικών δεικτών λειτουργίας των μικρών επιχειρήσεων κατά το 2ο εξάμηνο του 2020, ενώ παράλληλα επιχειρείται οικονομική πρόβλεψη για το 1ο εξάμηνο του 2021.
Το παραδοτέο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Παρεμβάσεις της ΓΣΕΒΕΕ για τη συστηματική παρακολούθηση και πρόγνωση αλλαγών του παραγωγικού και επιχειρηματικού περιβάλλοντος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων» με κωδικό ΟΠΣ 5003864. Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία 2014-2020».