Σε ερώτηση για τον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ παρεμβαίνει στο ζήτημα της Ελλάδας, ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος απαντά ότι «πρόκειται για αδιανόητο τρόπο για δημόσιο φορέα. 

»Είναι λίγο σαν οι αμερικανοί ηγέτες να άφηναν την Καλιφόρνια να φτάσει στη χρεοκοπία χωρίς να κουνήσουν ούτε το μικρό τους δαχτυλάκι! Η ΕΚΤ δεν αφήνει σχεδόν κανένα περιθώριο ελιγμού στην ελληνική κυβέρνηση. Αυτό είναι πραγματικά λάθος. 

Βολές κατά Τρισέ

»Η στάση της δεν είναι μεμπτή μόνο σήμερα, ήταν και κατά τη διάρκεια της κρίσης, κυρίως στη διαχείριση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Η ΕΚΤ, της οποίας προήδρευε τότε ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ, ήταν αντίθετη σε αυτό για καιρό. 

»Η κύρια ανησυχία της ήταν να εμποδίσει χρεοκοπία, η οποία θα ενεργοποιούσε τα CDS και θα ανάγκαζε ως εκ τούτου τους αγοραστές των κερδοσκοπικών εργαλείων να παίξουν τον ρόλο τους ως ασφαλιστές. 

»Αυτή είναι περίεργη προτεραιότητα για τράπεζα ρυθμιστή! Και δεν μιλάω καν για το ιστορικό σφάλμα που διέπραξε αυξάνοντας τα επιτόκιά της στην αρχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης..».

Σε ερώτηση σχετικά με το αν κατανοεί το επιχείρημα του «ηθικού κινδύνου» που χρησιμοποιούν κυρίως οι Γερμανοί σχετικά με την Ελλάδα, ο Στίγκλιτς επισημαίνει ότι «στην πραγματικότητα το επιχείρημα του ηθικού κινδύνου χρησιμοποιείται πάντα προς όφελος των πιστωτών. 

»Πώς μπορεί κάποιος να φανταστεί ότι μπορεί μία χώρα να θέλει να φτάσει σε τόσο κρίσιμη κατάσταση ώστε να ζητήσει σχέδιο διάσωσης; Αυτό δεν βγάζει νόημα. 

Το κόστος εξόδου

»Πρέπει επίσης να έχουμε κατά νου ότι, αν η Ελλάδα έβγαινε από την ευρωζώνη, το κόστος θα ήταν πολύ πιο υψηλό από της διάσωσης. Αυτό που χρειαζόταν από την έναρξη της κρίσης ήταν στρατηγική επικεντρωμένη στην ανάκαμψη της οικονομίας.

Εξάλλου το ΔΝΤ τασσόταν περισσότερο υπέρ αυτής της πολιτικής, όμως δεν ήταν μόνο του στη διαχείριση του ελληνικού ζητήματος».

Όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η ΕΚΤ θα μπορούσε να φανεί πιο χρήσιμη στην ευρωπαϊκή οικονομία, ο Στίγκλιτς, ο οποίος τιμήθηκε με το Νόμπελ Οικονομίας το 2001, δηλώνει στη Les Echos ότι πιστεύει, «όπως και ο Γιάνης Βαρουφάκης, ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε καλύτερη χρήση του απολογισμού της ΕΚΤ, συνδυάζοντάς τον με τις παρεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ).

»Η ιδέα θα ήταν να αγοράζονται από την κεντρική τράπεζα μαζικές ποσότητες ομολόγων που εκδίδονται από την ΕΤΕπ, προκειμένου να μπορεί να επενδύσει σε πολλά προγράμματα που είναι χρήσιμα για την ευρωπαϊκή οικονομία. 

»Θα πρέπει να προχωρήσουμε πιο μακριά από ό,τι το σχέδιο Γιούνκερ. Η ιδέα συνεργασίας της ΕΚΤ και της ΕΤΕπ μου φαίνεται καλή, αλλά μπορούμε να φανταστούμε επίσης τη χρήση και άλλων θεσμών ή τη δημιουργία νέων για να ξεκινήσουμε μεγάλο σχέδιο επενδύσεων».

Ευρωπαϊκό New Deal

Ο Στίγκλιτς, από τα κεντρικά πρόσωπα του φόρουμ του Ινστιτούτου για τη Νέα Οικονομική Σκέψη, που διεξήχθη στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα, είχε συνομιλίες με αφορμή το συνέδριο με τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη με τον οποίο μοιράζεται πολλές ιδέες. 

Οι δύο άντρες εξέφρασαν τη λύπη τους για την έλλειψη αλληλεγγύης στους κόλπους της ευρωζώνης, όπως επίσης για τα καταστροφικά σφάλματα κρίσης της τρόικας (ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΔΝΤ) κατά την κρίση. 

Σήμερα τάσσονται υπέρ ενός ευρωπαϊκού New Deal, το οποίο θα προχωρεί πέραν του σχεδίου επενδύσεων του Γιούνκερ. Η ΕΚΤ και η ΕΤΕπ θα πρέπει να διαδραματίσουν πολύ πιο σημαντικό ρόλο για την ανάκαμψη της οικονομίας, σύμφωνα με τους δύο οικονομολόγους.