Την Παρασκευή, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης έκρινε αθώους, όλους τους κατηγορούμενους, μέλη του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στην Χαλκιδική, για «την εμπρηστική επίθεση στο εργοτάξιο της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός», το Φεβρουάριο του 2013, στις Σκουριές Χαλκιδικής Ο Τόλης Παπαγεωργίου είχε απαλλαχθεί νωρίτερα, με βούλευμα, από την υπόθεση.
«Σήμερα, ένας πρόεδρος πολύ σοβαρός, που κράτησε μια διαδικασία σε πάρα πολύ υψηλό επίπεδο, μας ανακοίνωσε την απόφαση η οποία έλεγε με λίγα λόγια, ότι αυτά που έλεγε η αστυνομία δεν μας έχουν πείσει», ανέφερε ο κ.Παπαγεωργίου και λίγο αργότερα, πρόσθεσε: «Έτσι 21 παιδιά σήμερα, 21 νέοι άνθρωποι με δουλειές, με οικογένειες, που ποτέ δεν είχαν κάνει τίποτα, σήμερα για πρώτη φορά κι αυτοί κι εμείς και οι οικογένειές τους, γελάσαμε»
Τα 21 μέλη της τοπικής κοινωνίας της Χαλκιδικής βρίσκονταν επί χρόνια αντιμέτωπα με ένα βαρύτατο κατηγορητήριο. Στο παραπεμπτικό βούλευμα του αρμόδιου Δικαστικού Συμβουλίου, περιγράφονταν, μεταξύ άλλων, τα κακουργήματα της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, της απόπειρας ανθρωποκτονίας, της έκρηξης, της κατοχής εκρηκτικών, της ληστείας κ.ά. Τέσσερις εκ των διωκόμενων είχαν κριθεί αρχικά προφυλακιστέοι για την υπόθεση, αλλά αφέθηκαν στην πορεία ελεύθεροι με περιοριστικούς όρους.
«Η βασική κατηγορία ήταν η πρόθεση ανθρωποκτονίας, η οποία έπεσε από την πρώτη στιγμή, όταν κατέθεσαν οι σεκιουριτάδες, οι άνθρωποι της εταιρείας και αυτοί, ενάντια των οποίων υποτίθεται ότι θα γινόταν η απόπειρα. Οι άνθρωποι είπαν ότι κανένας ποτέ δεν μας απείλησε, ούτε νιώθαμε ότι κινδυνεύαμε. Από εκεί και πέρα, έμειναν η φθορά και η χρήση όπλων, αλλά και αυτά οι μάρτυρες της αστυνομίας δεν μπόρεσαν να τα θεμελιώσουν. Το βασικότερο ήταν ότι σε κανένα στοιχείο δεν έχει τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται για τη συλλογή των πειστηρίων, για την απόδειξη ότι τα στοιχεία αυτά βρίσκονταν σε συγκεκριμένο σημείο. Θα σας πω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: Εγώ και η Μαρία η Καδόγλου ήμασταν «ηθικοί αυτουργοί». Και όταν το δικαστήριο ρώτησε τους μάρτυρες γιατί κατήγγειλαν εμάς ως ηθικούς αυτουργούς, αυτοί απάντησαν ότι «η εταιρεία μας είπε να τους καταγγείλουμε»»
Συγκεκριμένα, όπως έχει αναφέρει το omniatv, στη δεύτερη δικάσιμο έλαβε χώρα ο παρακάτω διάλογος:
[…]
[Αναφέρει ότι δυο μέρες πριν τους είχαν δώσει ατομικούς πυροσβεστήρες. Περιγράφει την επίθεση.]Συνήγορος 1: Λέτε ότι ακούσατε μια οικεία φωνή.
Μάρτυρας: Ναι, νομίζω μάλιστα ότι αυτή η φωνή μου έμοιαζε με ενός που δούλευε πάνω.
Συνήγορος 1: Πού, στο εργοστάσιο;
Μάρτυρας: Ναι.
Συνήγορος 1: Δηλαδή, λέτε ότι αυτός που ακούσατε είναι από το εργοστάσιο;
Μάρτυρας: Ναι, πολύ πιθανό.
Συνήγορος 1: Δηλαδή τώρα εγώ αν κάνω υπόθεση για προβοκάτσια;
Μάρτυρας: Τώρα αυτό δεν το ξέρω.
Συνήγορος 2: Πείτε μας για την κατάθεσή σας.
Μάρτυρας: Άλλα είπα στην κατάθεσή μου και άλλα γράψανε οι αστυνομικοί.
Συνήγορος 3: Σε κάποια αποστροφή του λόγου σας είπατε ότι σας έδωσαν προσωπικό πυροσβεστήρα.
Μάρτυρας: Ναι.
Συνήγορος 3: Δηλαδή 2 μέρες πριν σας δίνει προσωπικούς πυροσβεστήρες. Μήπως ξέρετε αν μηχανήματα αξίας μεταφέρθηκαν μακριά;
Συνήγορος 3: Μήπως κάποιοι ασφάλισαν τα μηχανήματά τους.
Μάρτυρας: Δε το ξέρω αυτό.
Μάρτυρας: Κοιτάξτε εμένα με μήνυσε η εταιρεία μου για συκοφαντική δυσφήμιση επειδή δήλωσα ότι αυτή μου είπε να καταδείξω ως ενόχους για ηθική αυτουργία τους Τόσκα, Καδόγλου και Παπαγεωργίου. Αθωώθηκα τον προηγούμενο μήνα από αυτήν την υπόθεση.
Τα χωριά της Χαλκιδικής, το 2012-2013 δέχθηκαν μια πρωτοφανή επίθεση, που θυμίζει παρακράτος. Μαζικές προσαγωγές, ανακρίσεις ατόμων χωρίς παρουσία δικηγόρων, λήψη DNA κατά παράβαση της νομοθεσίας, παρακολούθηση τηλεφωνικών συνομιλιών, ρίψη δακρυγόνων ακόμα και σε αυλές σχολείων, εισβολές σε σπίτια, ψυχολογικά βασανιστήρια αναφέρονται σε μαρτυρίες που συνθέτουν ένα σκηνικό πραγματικής τρομοκρατίας. Ακολούθησαν χιλιάδες σελίδες δικογραφιών και αλλεπάλληλες δίκες, με βασικό «στοιχείο» κλήσεις που καταγράφηκαν μεταξύ των κατηγορουμένων. Γεγονός απόλυτα λογικό καθώς πρόκειται για συντοπίτες και μέλη του κινήματος. Το εξοργιστικό σε αυτό είναι ότι, μολονότι το περιεχόμενο των κλήσεων δεν ηχογραφήθηκε κι επομένως οι αρχές δεν γνωρίζουν τι ειπώθηκε, η ύπαρξη των συνομιλιών θεωρήθηκε «πειστήριο» ενοχής.
Στις προηγούμενες δίκες είχαμε τις εξής αποφάσεις:
- Αθωώθηκαν 17 κάτοικοι της Ιερισσού για «επεισόδια» με την αστυνομία τον Μάρτιο του 2013. Τότε που «μπήκαν στο χωριό τα ΜΑΤ» όπως τραγούδησαν και οι Υπεραστικοί, τότε που ολόκληρη η Ιερισσός πνίγηκε στα δακρυγόνα. Πέντε άλλοι όμως θα καθίσουν ξανά στο εδώλιο τον ερχόμενο Μάρτιο.
- Αθωώθηκαν ομόφωνα 21 κάτοικοι της Ιερισσού για τη συμβολική κατάληψη στο δημαρχείο, τον Μάρτιο του 2012.
- Καταδικάστηκαν σε ένα χρόνο φυλάκιση με αναστολή 4 κάτοικοι, επίσης για συμβολική κατάληψη στο δημαρχείο, παρά το γεγονός ότι μάρτυρες βεβαίωσαν το δικαστήριο ότι δεν συνέβη κάτι το μεμπτό.
«Όλο αυτός ο συρμός της τρομοκρατίας που έπεσε σε αυτό το χωριό, από τον Μάρτιο του 2012 είχε έναν σκοπό: Να σπάσει το ηθικό των ανθρώπων και να εξουδετερώσει το κίνημα το οποίο ήταν πρωτοφανές και ξεσήκωνε όλη την περιοχή. Οι δίκες που ακολούθησαν και οι δικογραφίες είχαν αυτόν τον σκοπό. Μόνο με μία διαφορά, ότι οι αστυνομικοί που οργάνωσαν και έφτιαξαν όλες αυτές τις κατηγορίες τα κάνανε, και κατά τα λόγια του εισαγγελέα και του προέδρου, μούσκεμα».
Οι δίκες όμως για τα μέλη του κινήματος δεν έχουν τελειώσει. Απομένει ακόμα μία, σε λίγες εβδομάδες:
«Έχουμε τώρα μια μεγάλη δίκη στις 19 Δεκεμβρίου, τη δίκη του Καρατζά. Με 26 κατηγορούμενους και παρόμοιες κατηγορίες. Κι εκεί εγώ είμαι ηθικός αυτουργός και οργανωτής. Αλλά κι εκεί η κατηγορία περί εγκληματικής οργάνωσης έχει πέσει παταγωδώς και το κατηγορητήριο έχει αποδυναμωθεί». Πράγματι, η «εγκληματική οργάνωση» κατέπεσε και μετατράπηκε σε «συμμορία» από το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Χαλκιδικής, αλλά οι κατηγορίες παραμένουν βαριές κακουργηματικές.
Εύλογα, οι δικαστικές μάχες των κατοίκων είναι μία μόνο πτυχή της υπόθεσης. Η δεύτερη, εύλογα, είναι η μάχη ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στην Χαλκιδική, απέναντι σε μια εταιρεία που εδώ και επτά χρόνια δεν μπορεί να αποδείξει ότι η μέθοδος μεταλλουργίας που η ίδια προτείνει είναι εφαρμόσιμη.
«Εγώ θα σας πω κάτι χαρακτηριστικό της επιτυχίας του κινήματος, παρά τα όσα έχουν γίνει εις βάρος του. Αυτήν τη στιγμή μια εταιρεία που ήρθε τον Φεβρουάριο του 2012 και με 2,5 δις. αγόρασε το εμπόρευμα που ο Πάχτας το πούλησε με 11 εκατ. στον Κούτρα και τον Μπόμπολα, είχε μια μετοχή που ήταν 17 δολάρια. Εδώ και επτά μήνες η μετοχή της είναι στα 60 και τα 50 σεντς και έχει παγώσει στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Επομένως δεν έχει δραχμή να επενδύσει και ουσιαστικά δεν υπάρχει Eldorado αυτήν τη στιγμή. Προσπαθεί μέχρι και σήμερα απεγνωσμένα μήπως και την αγοράσει κανένας, αλλά κανείς δεν φαίνεται να είναι τόσο ανόητος για να πατήσει εδώ πέρα. Έτσι, το πιστεύω μας είναι ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα, το κίνημα θα νικήσει ολοκληρωτικά και η Eldorado θα μας χαιρετήσει» υποστηρίζει ο κ.Παπαγεωργίου και προσθέτει, σχολιάζοντας τις κυβερνητικές ενέργειες
«Το θέμα είναι ότι σε αυτήν την προσπάθεια του κ.Σταθάκη και το κ.Φάμελλου να αποδείξουν ότι είναι υπέρ των επενδύσεων, πέφτουν από τη μία γκάφα στην άλλη. Γιατί το θέμα της Eldorado δεν είναι πια θέμα επένδυσης, ούτε υπάρχει επενδυτής, ούτε ποτέ υπήρξε γιατί δεν υπήρξε ποτέ δημόσιο όφελος. Από την αρχή όλο αυτό ήταν μια στημένη ιστορία, για να αρπάξουν ό,τι μπορούν να αρπάξουν και να αφήσουν έναν τόπο ρημαγμένο και να εισπράξουν όλα τα λεφτά έξω, ενώ το Δημόσιο δεν θα εισέπραττε τίποτα. Αυτό έχει πια πλήρως αποδειχθεί, γιατί οι δύο αποφάσεις του προηγούμενου υπουργού, του Σκουρλέτη, είναι τρομακτικές, δεν μπορεί να τις ανατρέψει κανένας, στις 5 του μήνα έχουμε το Συμβούλιο της Επικρατείας για την ανατροπή των αποφάσεων Σκουρλέτη. Αλλά αυτά είναι τεχνικά πράγματα και δεν μπορεί ένα Συμβούλιο της Επικρατείας να πει ότι το αρσενικό μπορεί να το βάλουμε στον καφέ μας. Γιατί αυτή είναι η ιστορία και πιστεύω ότι γι αυτό θα δούμε αυτήν την ιστορία να τελειώνει οσονούπω»
Και συνεχίζει, εξηγώντας λεπτομερώς τις δραστηριότητες της Εldorado αυτήν τη στιγμή στη Χαλκιδική, εκφράζοντας την αισιοδοξία του ότι η χρόνια μάχη των κατοίκων θα έχει αίσιο και πανηγυρικό τέλος:
«Αυτήν τη στιγμή στις Σκουριές δεν υπάρχει καμία δραστηριότητα, έχουν αποσυρθεί τα μηχανήματα, έχουν αποσυρθεί τα φορτηγά τα μεγάλα, μόνο μια δύναμη σεκιουριτάδων έχει μείνει για να φυλάνε τα εργοτάξια εκεί πάνω. Στο άλλο μεγάλο μέτωπο, το Στρατώνι, δηλαδή στη Στρατονίκη, στο μετάλλευμα της Μαύρης Πέτρας, έχει τελειώσει η εξόρυξη και από την άλλη μεριά ο Σταθάκη δεν δίνει επέκταση της εξόρυξης γιατί το χωριό βουλιάζει. Τι αδειοδότηση να δώσει, όταν το ξέρει και ο ίδιος ότι περίπου 200 σπίτια βουλιάζουν και το χωριό έχει ρημαχτεί. Επομένως και στο Στρατώνι η εξόρυξη είναι νεκρή. Και μένει η Ολυμπιάδα, το άλλο μέτωπο. Στην Ολυμπιάδα συμβαίνει αυτό που είχαμε πει εδώ και καιρό. Υπάρχει δηλητήριο, όπως το λένε οι μεταλουργοί, δηλαδή προσμίξεις που καταστρέφουν τα συμπυκνώματα. Τα κάνουν ανίκανα να πουληθούν. Έτσι στην Ολυμπιάδα έβγαλαν συμπυκνώματα, τα οποία όμως τα έχουν στοκάρει γιατί δεν μπορούν να τα πουλήσουν, ο μόλυβδος είναι κακής ποιότητας και δεν μπορούν να το πουλήσουν, γιατί έχιε αυτά τα προβλήματα. Στην ουσία δηλαδή η επένδυση τους στην Ελλάδα πάει από το κακό στο χειρότερο»
Αξίζει να σημειωθεί ότι η φράση «η Στρατονίκη βουλιάζει» δεν είναι μεταφορική. Το χωριό της Στρατονίκης βρίσκεται ακριβώς πάνω από μεταλλεία όπου υπάρχει εδώ και δεκαετίες εξορυκτική δραστηριότητα και πολλά κτίρια έχουν υποστεί τις συνέπειες: Βυθίζονται στο έδαφος, σε σημείο που πλέον η συνέχιση των εξορύξεων απειλεί ευθέως την ίδια την ύπαρξη του χωριού. Η εξόρυξη με εκρηκτικά είναι, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία, υπαίτια για τις καθιζήσεις και τις ρωγματώσεις των σπιτιών. Τον Αύγουστο, στην εθνική οδό Θεσσαλονίκη-Ιερισσσός-Ουρανούπολη κάτοικοι της Στρατονίκης έγραψαν «Το χωριό μας βουλιάζει, υπάρχει δήμαρχος;».
«Ο ίδιος ο πρόεδρος, ο Μαρκογιαννάκης, κατέβηκε επανειλημμένα στον υπουργείο Περιβάλλοντος και τους το είπε. Ο Μαρκογιαννάκης ήταν με την εταιρεία, όχι με το κίνημα, αλλά ο ίδιος κατέβηκε και τους είπε ότι το χωριό βουλιάζει και αν δεν κάνετε κάτι, θα θρηνήσουμε θύματα και θα είστε υπεύθυνοι»
Καταλήγοντας, ο Τόλης Παπαγεωργίου εκφράζει τη σιγουριά του, μετά από 20 χρόνια εμπειρίας στους αγώνες ενάντια στα μεταλλεία, ότι κανένα κίνημα δεν παλεύει επι ματαίω:
«Όποιος πιστεύει ότι οι κινηματικοί αγώνες, του κόσμου, οι αγώνες που βέβαια συνεπάγονται και θυσίες, σαν αυτές που έχoυμε υποστεί είναι επί ματαίω, κάνει ένα μεγάλο λάθος. Εμείς επί 20 χρόνια τους έχουμε ταράξει κυριολεκτικά, με δύο εταιρείες να μας στοχεύουν. Επί 20 χρόνια δεν κατάφεραν να βγάλουν ούτε μια ουγγιά χρυσού και πιστεύουμε ότι θα μας αφήσουν ήσυχους εδώ, να κοιτάξουμε την αυριανή μας μέρα κάτω από ένα άλλο πρίσμα.»
Μας αποχαιρετά με ένα ακόμα «ευχαριστώ», που καλύπτουμε το ζήτημα της εξόυρξης χρυσού και τον αφήνουμε να επιστρέψει στο γλέντι που στήθηκε στην Χαλκιδική.