Ο θύλακος της Σρεμπρένιτσα τελούσε υπό την προστασία του ΟΗΕ κατά την κατάληψή του, τον Ιούλιο του 1995, από τις σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας.
Η πόλη είχε κηρυχθεί ασφαλής περιοχή από τα στρατεύματα του ΟΗΕ δυο χρόνια νωρίτερα και φυλασσόταν.
Όταν οι Σέρβοι κατέλαβαν την Σρεμπρένιτσα, οι Ολλανδοί σταρτιώτες δεν έριξαν ούτε μια τουφεκιά για να υπερασπίσουν την πόλη, ενώ αρκετοί Βόσνιοι που κατέφυγαν στο στρατόπεδο του ΟΗΕ για να ζητήσουν προστασία δεν έγιναν δεκτοί.
«Δεν εμπόδισαν το φόνο χιλιάδων αμάχων», δήλωσε ο Μάρκο Γκέριτσεν, δικηγόρος των εναγουσών, κατά την αγόρευσή του ενώπιον του δικαστηρίου της Χάγης.
Οι «Μητέρες της Σρεμπρένιτσα», μια ένωση που αντιπροσωπεύει τις μητέρες και τις χήρες των θυμάτων, θέλουν πριν από όλα να αναγνωρισθεί η ευθύνη της Ολλανδίας, καθώς όπως ισχυρίζονται οι στρατιώτες είχαν καθήκον να αντισταθούν και να προστατεύσουν τους άμαχους πολίτες.
Οι γυναίκες ζητούν ακόμη αποζημίωση από τις ολλανδικές αρχές, αν και αυτή η τελευταία είναι ήσσονος σημασίας για αυτές, όπως διαβεβαίωσε ο Σεμίρ Γκουζίν, ένας από τους συνηγόρους των εναγουσών.
Ο Μ. Γκέριτσεν κατηγόρησε το ολλανδικό κράτος ότι κρύβεται πίσω από τη δικαιολογία ότι οι Ολλανδοί στρατιώτες δεν μπορούσαν να κάνουν χρήση των όπλων τους για να αμυνθούν:
«Η νόμιμη άμυνα έχει ορισμό ευρύτερο απ' ό,τι θέλει να παραδεχθεί το κράτος. Η προστασία των αμάχων είναι μια αρχή που έπρεπε να προηγηθεί όλων», τόνισε.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2002, η ολλανδική κυβέρνηση είχε παραιτηθεί μετά τη δημοσίευση μιας έκθεσης που της απέδιδε ευθύνες για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα.
Η ολλανδική δικαιοσύνη είχε αρνηθεί να προσφύγει εναντίον του ΟΗΕ λόγω της ασυλίας της οποίας χαίρει βάσει του καταστατικού του ο παγκόσμιος οργανισμός, μια άρνηση που επιβεβαιώθηκε σε δεύτερο και σε τρίτο βαθμό και τέλος από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τον Ιούνιο του 2013.
Η διαδικασία εναντίον του ολλανδικού κράτους είχε ανασταλεί μέχρι να ληφθεί απόφαση σχετικά με τον ΟΗΕ.
(Πληροφορίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ)