Οι ηγέτες των κρατών της ΕΕ συναντήθηκαν την Τετάρτη στη Σόφια της Βουλγαρίας και συμφώνησαν να τηρήσουν κοινή γραμμή σχετικά με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ωστόσο αποτελεί προϋπόθεση να συνεχίσει το Ιράν να τηρεί τις δικές του δεσμεύσεις που προβλέπονται στη συμφωνία του 2015, η οποία υπεγράφη ανάμεσα σε Ιράν, ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία και Κίνα.

Αναμένεται να προσπαθήσουν να καθησυχάσουν τις ΗΠΑ, που υποστηρίζουν ότι το Ιράν είναι ανεξέλεγκτο ως προς την κατασκευή πυρηνικών πυραύλων. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου, οι ηγέτες της ΕΕ δεσμεύθηκαν πως θα αναλάβουν πρωτοβουλίες προκειμένου «να προστατεύσουν τις ευρωπαϊκές εταιρείες οι οποίες πλήττονται από την αμερικανική απόφαση».

Με το ένα πόδι εκτός Ιράν εταιρίες – κολοσοί

Η απόφαση του Τραμπ  να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία και η επιθετική πολιτική της Ουάσινγκτον απέναντι στην Τεχεράνη, με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, έχει οδηγήσει αρκετές ευρωπαϊκές εταιρίες στο να δρομολογήσουν την αποχώρηση τους από τη χώρα. Η εταιρεία θαλάσσιων μεταφορών Maersk ανακοίνωσε ότι θα τερματίσει πολλές από τις συμφωνίες που είχε συνάψει με πελάτες στο Ιράν μέχρι τον Νοέμβριο, ενώ η γερμανική ασφαλιστική εταιρεία Allianz τόνισε πως σκέφτεται την αποχώρηση από το Ιράν. Τον ίδιο δρόμο φαίνεται να ακολουθεί και η γαλλική Total του ενεργειακού κλάδου.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας δεσμεύθηκαν ότι θα προσπαθήσουν να προστατεύσουν τις επενδύσεις στο Ιράν, ενώ για την προστασία των εταιριών δεσμεύθηκαν και οι 28 ηγέτες της ΕΕ, αν και αναγνώρισαν πως είναι εύλογο να υπάρχουν ανησυχίες εκ μέρους των εταιριών.

Συνιστούν ψυχραιμία Μέρκελ και Μακρόν

Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, δήλωσε ότι η συμφωνία που υπεγράφη το 2015 δεν είναι τέλεια, αλλά η ΕΕ πρέπει να παραμείνει σε αυτή και να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν. «Στην ΕΕ συμμεριζόμαστε την άποψη πως η συμφωνία δεν είναι τέλεια, αλλά οφείλουμε να παραμείνουμε σ' αυτή τη συμφωνία και να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν πάνω σε άλλα θέματα, όπως οι βαλλιστικοί πύραυλοι».

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ  Μακρόν, υπογράμμισε ότι θα πρέπει να παραμείνουν δεσμευμένοι στην υπάρχουσα συμφωνία, παρά τις όποιες αποφάσεις των ΗΠΑ. «Η συμφωνία του 2015 είναι ανάγκη να ολοκληρωθεί με μια συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα μετά το 2025, μια συμφωνία για τις βαλλιστικές δραστηριότητες και την περιφερειακή παρουσία. Θα εργασθούμε για να διατηρήσουμε το πλαίσιο της συμφωνίας του 2015 όποιες κι αν είναι οι αμερικανικές αποφάσεις».

Κοινή γραμμή απέναντι στις αμερικανικές απειλές

Οι 28 συμφώνησαν πως θα τηρήσουν κοινή γραμμή άμυνας σε περίπτωση που οι ΗΠΑ αποφασίσουν να επιβάλλουν επιπρόσθετους δασμούς στον εισαγόμενο χάλυβα κατά 25% και στο εισαγόμενο αλουμίνιο κατά 10%. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα η ΕΕ προστατεύεται από αυτό το ενδεχόμενο μέχρι τις 31 Μαΐου, όπως έχει δηλώσει ο Ντόναλντ Τραμπ.

Η Ένωση αξιώνει να υπάρχει μόνιμη εξαίρεση για τα μέλη της, ενώ σε περίπτωση που οι ΗΠΑ υλοποιήσουν την απειλή η ΕΕ έχει αποφασίσει να προχωρήσει σε αντίποινα, επιβάλοντας πρόσθετους δασμούς σε αμερικανικά είδη όπως τα τζιν, το μπέρμπον, και οι μοτοσικλέτες Harley Davidson.

Ευθύτατες βολές κατά Τραμπ από Τουσκ

O πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, άσκησε την Τετάρτη έντονη κριτική  στον Τραμπ για τις αποφάσεις του σχετικά με το Ιράν και το ζήτημα των δασμών. «Κοιτώντας κάποιος στις πρόσφατες αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ, θα μπορούσε να σκεφτεί: με τέτοιους φίλους, τι να τους κάνεις τους εχθρούς. Αλλά, ειλικρινά, η ΕΕ θα πρέπει να είναι ευγνώμων. Χάρη σε αυτόν δεν έχουμε πια αυταπάτες. Αντιλαμβανόμαστε ότι αν χρειαστούμε μια χείρα βοηθείας, θα τη βρούμε στην άκρη του χεριού μας».

Ο Τουσκ υποστήριξε ότι η ΕΕ πρέπει να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκακιέρας. «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι στο νέο παγκόσμιο παιχνίδι, η Ευρώπη θα είναι είτε ένας από τους σημαντικότερους παίκτες, είτε ένα πιόνι. Αυτή είναι η μόνη πραγματική εναλλακτική λύση. Για να είναι το θέμα και όχι το αντικείμενο της παγκόσμιας πολιτικής, η Ευρώπη πρέπει να είναι ενωμένη οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά όπως ποτέ άλλοτε. Για να το πούμε απλά: Είμαστε μαζί, ή δεν θα είμαστε καθόλου. Η Ευρώπη πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να προστατεύσει – παρά τη σημερινή διάθεση – τον διατλαντικό δεσμό. Αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για αυτά τα σενάρια όπου πρέπει να δράσουμε μόνοι μας».