Υπενθυμίζεται ότι για την πρακτική της καταδίκης προσφύγων ύστερα από δίκες που κρατούν ελάχιστα λεπτά, ως τάχα διακινητών σε εξοντωτικές ποινές φυλάκισης, ενώ είναι γνωστό ότι οι πραγματικοί διακινητές έχουν εγκαταλείψει το σκάφος πριν αυτό αναχαιτιστεί από τις ελληνικές αρχές, ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Στέλιος Κούλογλου έχει ξεκινήσει μια διεθνή εκστρατεία ανάδειξης του θέματος σε διεθνές επίπεδο, με πλούσια δράση τόσο στα νησιά της Χίου και της Λέσβου όσο και στις Βρυξέλλες και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
«Στην Ελλάδα, οι μετανάστες αντιμετωπίζονται ως οι πιο απεχθείς εγκληματίες. Λαμβάνουν μεγαλύτερες ποινές από αυτές που επιβλήθηκαν στα μέλη του νεοναζιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή, που έχουν κατηγορηθεί για φόνο και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση», δήλωσε ο Στ. Κούλογλου, στο Voxeurop. .
Ολόκληρο το ρεπορτάζ του Fabien Perrier στο Voxeurop:
Όλα ξεκίνησαν τη νύχτα της 18ης Ιουνίου, με μια ειδοποίηση που στάλθηκε στο κέντρο «Alarm Phone», μια τηλεφωνική γραμμή που παρέχει βοήθεια σε μετανάστες που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο. Στη μία τα ξημερώματα η ΜΚΟ, που διαχειρίζεται τη γραμμή αυτή, μετέδωσε το μήνυμα στον λογαριασμό της στο Twitter: «Στο Αιγαίο βυθίζεται βάρκα κοντά στη Μύκονο». Διευκρίνισαν, «είμαστε σε επαφή με μια ομάδα 80 ατόμων που αντιμετωπίζουν προβλήματα στα νοτιοδυτικά του νησιού της Μυκόνου. Ειδοποιήσαμε την ακτοφυλακή που μας είπε ότι έχουν ξεκινήσει έρευνα». Λίγες ώρες αργότερα, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μητράκης, ανάρτησε στο Twitter: «8 μετανάστες αναφέρθηκαν αγνοούμενοι και 104 διασώθηκαν στις Κυκλάδες, σε ιστιοφόρο που ταξίδευε από τις τουρκικές ακτές προς την Ευρώπη. Η Τουρκία μπορεί να κάνει καλύτερη δουλειά συνεργαζόμενη με την Ευρώπη και την Ελλάδα για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και την εξάλειψη των δικτύων λαθρεμπορίου».
Την επομένη της διάσωσης, πηγή του ελληνικού υπουργείου Ναυτιλίας διευκρίνισε στο Voxeurop ότι «γίνεται έρευνα για να διαπιστωθεί ο ρόλος που έπαιξαν οι πρόσφυγες στο πλοίο. Έξι θα δικαστούν σύντομα». Το έγκλημά τους; «Είναι ύποπτοι ως ότι ήταν στο τιμόνι και ότι συγκυβερνούσαν το σκάφος», συνέχισε η πηγή. «Πιθανότατα είναι λαθρέμποροι». Κατά κάποιον τρόπο, η ποινή έχει ήδη εκδοθεί πριν καν γίνει η δίκη.
Η υπόθεση είναι απλώς άλλη μια σε μια ολοένα και μεγαλύτερη λίστα με δίκες που αφορούν μετανάστες. Και οι δίκες αυτές είναι πάντα οι ίδιες: γρήγορες. «Μόλις η ελληνική ακτοφυλακή αναχαιτίσει ένα σκάφος μεταναστών, κοιτάζει να δει ποιος από τους μετανάστες ήταν στο τιμόνι», εξηγεί ο δικηγόρος Αλέξανδρος Γεωργούλης. Προσφέρει ως απόδειξη τις περιπτώσεις των μεταναστών που εκπροσωπεί, κυρίως στα νησιά Χίο, Σάμο και Λέσβο, λίγα χιλιόμετρα από την Τουρκία. Όλοι έχουν μια παρόμοια ιστορία: αυτή των εξόριστων που καταδικάστηκαν επειδή προσπάθησαν να σώσουν ζωές.
Αυτή είναι η περίπτωση του Mohammad Hanad Abdi, ενός Σομαλού γεννημένου το 1993. Αφηγείται την ιστορία του από τη φυλακή στο νησί της Χίου. Έπρεπε να εγκαταλείψει την πατρίδα του αφού πέρασε από έναν αναγκαστικό γάμο, τραυματίστηκε σε επίθεση που διέπραξε η σομαλική ισλαμική τρομοκρατική ομάδα al-Shabaab εις βάρος του θείου του και αποκηρύχθηκε από την οικογένειά του. «Έτσι, αποφάσισα να φύγω, να φύγω για την Ελλάδα. Πρώτα πήγα στην Τουρκία, με αεροπλάνο», εξηγεί. Τον Δεκέμβριο του 2020, στη Σμύρνη, βρήκε έναν λαθρέμπορο και πλήρωσε 450 ευρώ για ένα ταξίδι στην Ελλάδα.
Ανακάλυψε τη σοβαρότητα της κατάστασης μόλις επιβιβάστηκε στο σκάφος. «Ήμασταν 34 άτομα. Μετά από λίγο, ο λαθρέμπορος έφυγε από το σκάφος. Πήρα το τιμόνι παρόλο που δεν είχα ιδέα πώς να το οδηγήσω. Επικοινωνήσαμε με την τουρκική ακτοφυλακή. Αλλά ήταν η ελληνική ακτοφυλακή που μας σταμάτησε». Το σκάφος είχε ήδη αρχίσει να παίρνει νερό. Δύο μετανάστες παρασύρθηκαν στη θάλασσα χωρίς να το καταλάβουν οι άλλοι επιβάτες. Ο Γεωργούλης, ο οποίος εκπροσωπεί τον Σομαλό, επιβεβαιώνει: «Γνώρισα πολλούς άλλους επιβάτες – όλοι λένε την ίδια ιστορία και λένε ότι ο Μοχαμάντ τους έσωσε».
Ωστόσο, όταν το σκάφος αναχαιτίστηκε από την ελληνική ακτοφυλακή, ο Mohammad Hanad Abdi συνελήφθη. Στις 13 Μαΐου 2021 πραγματοποιήθηκε η πρώτη του δίκη. Κανένας από τους άλλους επιβάτες δεν κλήθηκε να καταθέσει. Μετά από ακρόαση περίπου 45 λεπτών και συζήτηση μιάμιση ώρας, ανακοινώθηκε η ετυμηγορία. Ο Μοχάμεντ καταδικάστηκε σε 142 χρόνια φυλάκιση. «Οι δικαστές βασίστηκαν σε έναν ελληνικό νόμο του 2014, το άρθρο 30 του Ν. 4521/2014, για την ακρίβεια», εξηγεί ο Γεωργούλης. «Κάθε άτομο που αναλαμβάνει το τιμόνι θεωρείται λαθρέμπορος και αντιμετωπίζει ποινή κάθειρξης 15 ετών ανά άτομο που μεταφέρεται και ισόβια κάθειρξη για κάθε άτομο που πεθαίνει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού».
Οι δικαστές χρησιμοποίησαν τον ίδιο νόμο για να καταδικάσουν δύο Αφγανούς μετανάστες, τον Akif Rasuli και τον Amir Zahiri, σε 50 χρόνια φυλάκιση στην πρώτη τους δίκη. Οι δυο έφτασαν στην Ελλάδα τον Μάρτιο του 2020, προσπαθώντας να ξεφύγουν από τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Πλήρωσαν έναν λαθρέμπορο για να τους μεταφέρει από την Τουρκία στην Ελλάδα, πύλη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όπως και στην περίπτωση του Mohammad Hanad Abdi, ο λαθρέμπορος εγκατέλειψε το αυτοσχέδιο σκάφος μόλις οι μετανάστες βρέθηκαν στην ανοιχτή θάλασσα. Ο Ρασούλι και ο Ζαχίρι πήραν το τιμόνι και η ακτοφυλακή αναχαίτισε το σκάφος. Παραδέχθηκαν ότι κυβέρνησαν το σκάφος για να μην ανατραπεί. Καταδικάστηκαν μετά από μια δίκη που διήρκεσε λιγότερο από δύο λεπτά. Οι μόνοι μάρτυρες που ακούστηκαν ήταν η ελληνική ακτοφυλακή.
«Στην Ελλάδα, οι μετανάστες αντιμετωπίζονται ως οι πιο απεχθείς εγκληματίες. Λαμβάνουν μεγαλύτερες ποινές από αυτές που επιβλήθηκαν στα μέλη του νεοναζιστικού κόμματος Χρυσή Αυγή, που έχουν κατηγορηθεί για φόνο και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση», δήλωσε ο Στέλιος Κούλογλου, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.