Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε χθες σε όλους τους τόνους, αναφέρει η «Ναυτεμπορική»,  ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία παρέκκλιση από όσα έχουν αποφασιστεί και δρομολογηθεί και παράλληλα η χώρα πρέπει να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Ωστόσο δεν έμεινε εδώ. Για πρώτη ίσως φορά περιέγραψε τις προθέσεις του για μια σταδιακή, όπως ο ίδιος λέει, «αποσυμπίεση» της κοινωνίας, αρχής γενομένης από τους πιο αδύναμους οικονομικά.

Έτσι μετά το πρωτογενές πλεόνασμα που θα πάει στους χαμηλοσυνταξιούχους εντός των προθέσεων του Πρωθυπουργού είναι να προαναγγείλει σειρά δράσεων για την ενίσχυση των χαμηλότερων εισοδημάτων, αλλά και πρωτοβουλίες για τη σταδιακή μείωση για παράδειγμα των φόρων στο πετρέλαιο, των τιμολογίων της ΔΕΗ, των τελών κυκλοφορίας κ.ά., φυσικά πάντα με αυστηρά κοινωνικά κριτήρια.


Συνεργάτες του κ. Σαμαρά σημειώνουν ότι η χώρα, απαλλαγμένη από την παρουσία του ΔΝΤ, μπορεί εντός του 2014 να ξαναβγεί σταδιακά στις αγορές. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις δεν θα είναι άστοχο να μιλήσει κανείς και για το τέλος των μνημονίων. Σε κάθε περίπτωση πάντως το Μαξίμου «χτενίζει» στην κυριολεξία την ομιλία Σαμαρά στη ΔΕΘ το ερχόμενο Σάββατο. Κι αυτό διότι από τη μία θέλει να καθησυχάσει την κοινή γνώμη ότι δεν θα πάνε χαμένες οι σκληρές θυσίες, από την άλλη όμως δεν θέλει επ’ ουδενί να στείλει λάθος μήνυμα και να υπάρξει χαλάρωση της προσπάθειας.

Στον πολιτικό σχεδιασμό της Ν.Δ. είναι και η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ του Εαάγγελου Βενιζέλου. Οι πληροφορίες θέλουν τον κ. Βενιζέλο να ζητά αλλαγές στον εκλογικό νόμο και συγκεκριμένα να προτείνει στον πρωθυπουργό, με το σχέδιο Προγραμματικής Συμφωνίας που του παρέδωσε, το bonus των 50 εδρών να μοιράζεται αναλογικά μεταξύ των κομμάτων που προεκλογικά θα διακηρύττουν ότι θα συνεργαστούν μεταξύ τους.

Μπορεί κάτι τέτοιο να επιβεβαιώνει την πρόθεση της ηγεσίας του κινήματος για στρατηγική συμμαχία με τη Ν.Δ. και τον Αντώνη Σαμαρά και για μετά τις εκλογές, αλλά υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις από την πλευρά της Ν.Δ.. Σε κάθε περίπτωση οι δύο άνδρες θα συναντηθούν εκ νέου σήμερα το απόγευμα με αντικείμενο τις εξελίξεις στη Συρία. Είναι όμως βέβαιο ότι η ατζέντα της συζήτησης θα περιλαμβάνει και άλλα θέματα, όπως την προγραμματική συμφωνία Νέας Δημοκρατίας – ΠΑΣΟΚ. 

Σε τεντωμένο σκοινί

Όπως αναφέρει το «Βήμα», ο Αντ. Σαμαράς δείχνει ιδιαίτερη έφεση στο «μικρο-μάνατζμεντ», ενώ η στρατηγική του είναι μεσοπρόθεσμη, υπό την παραδοχή, ότι όλα μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή και άρα δεν μπορεί να γίνει μαρκοπρόθεσμος σχεδιασμός.
 
Η επιλογή του Πρωθυπουργού έχει το ρίσκο της, αλλά δεν κρίνεται απαραίτητα και κακή, από μια σειρά υπουργών, ενώ συνεργάτες του, μιλάνε για τη νέα αρχιτεκτονική που χτίζει ο κ. Σαμαράς, ακόμα στο πεδίο άσκησης κυβερνητικής πολιτικής.
 
Το «μικρο-μάνατζμεντ» που κάνει ο κ. Σαμαράς κρίνεται ως πολύ θετικό από κορυφαίο υπουργό που θεωρεί ότι ο Πρωθυπουργός «δεν αφήνει να πέσει τίποτα κάτω», ενώ άλλος υπουργός, που ανήκει στο ΠαΣοΚ, δηλώνει εντυπωσιασμένος από το βαθμό της ενεργητικότητας του κ. Σαμαρά και έλεγε προ ημερών: «Είναι πάνω σε όλους και η πίεση που ασκεί είναι μεγάλη για όλα, από τα μικρά έως τα μεγάλα».
 
Αυτή η πολιτική ασκείται με επιμέλεια από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό που έχει προετοιμάσει την φθινοπωρινή του ατζέντα, με στόχο να μην εκτροχιαστεί από την γραμμή που έχει χαράξει.
 
Ο ίδιος δεν διανοείται να μην πετύχει ο σχεδιασμός του, αλλά κατανοεί ότι όλα είναι ρευστά και το επόμενο τρίμηνο θα είναι το πιο δύσκολο της πρωθυπουργίας του. Στόχος παραμένει να ανέβει στην κορυφή του…«Ολύμπου» και δεν είναι διατεθειμένος να κάνει το άλμα στο κενό, με ότι αυτό συνεπάγεται εάν υπάρξουν νέες πιέσεις από την τρόικα για νέα μέτρα, για τα οποία είναι κατηγορηματικά αντίθετος.
 
Εάν διαβεί, με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες, μέσα απ΄ το φθινοπωρινό καμίνι, θα ατενίσει με μεγαλύτερη αισιοδοξία το μέλλον, όπου κεντρική θέση έχει η ελληνική προεδρία της Ε.Ε. που ξεκινάει την 1η Ιανουαρίου του 2014.
 
Σε αυτό το ρευστό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, στο Μέγαρο Μαξίμου σχεδιάζουν «νέες δράσεις» βάσει ενός «μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού», που επεξεργάζονται κατά τμήματα και εισηγούνται στον Πρωθυπουργό, στενοί του συνεργάτες.
 
Ωστόσο στο Μέγαρο Μαξίμου προβληματίζονται καθώς αντιλαμβάνονται ότι ο έγκαιρος σχεδιασμός – όπως λένε οι μυημένοι με ορίζοντα τον Μάιο του 2014 και τις τριπλές εκλογές: αυτοδιοικητικές, ευρωεκλογές και βουλευτικές- εξασφαλίζει απαραιτήτως και τις λύσεις για τα προβλήματα που υπάρχουν.
 
H κατάσταση παραμένει εξαιρετικά κρίσιμη και δεν χωρεί εφησυχασμός, όπως μεταδίδεται, παρά τα αισιόδοξα μηνύματα από τον τουρισμό και την κρυφή ελπίδα ότι θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα στο τέλος του έτους.
 
Εξάλλου, όπως λέει και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός σταθερά στους συνομιλητές του, η δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος, αποτελεί «το πρώτο αποφασιστικό βήμα για να βγούμε από την ανάγκη συνεχών μνημονίων».
 
Παράλληλα κεντρικό επικοινωνιακό μήνυμα του Μεγάρου Μαξίμου την επόμενη περίοδο θα είναι: «όχι νέο μνημόνιο, όχι νέα μέτρα». Η δέσμευση αυτή θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα αναφέρεται και στην προγραμματική συμφωνία ΝΔ και ΠαΣοΚ που είναι στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας της.

Τα σενάρια για χρέος και νέο μνημόνιο

Η κα Merkel, λέει το capital.gr, έκανε χθες μία έμμεση νύξη για το μέγεθος του τρίτου δανείου προς την Ελλάδα, λέγοντας ότι δεν μπορεί να γνωρίζει ακόμα το μέγεθός του. Η αλήθεια είναι ότι ο προβληματισμός που έχει αποκρυσταλλωθεί στα αρμόδια κοινοτικά όργανα και το ΔΝΤ είναι πως το τρίτο δάνειο είναι απαραίτητο αλλά δεν έχει οριστικοποιηθεί η εκτίμηση για το αν θα είναι ένα τρίτο μικρό δάνειο ή κάτι διαφορετικό.
 
Τα δύο σενάρια που μελετούνται έχουν ως ακολούθως.
 
* Το ένα προβλέπει την κάλυψη των επιπλέον χρηματοδοτικών αναγκών για την διετία 2014 – 2015 η οποία με τα σημερινά (αμφίβολα) δεδομένα είναι της τάξης των 11 έως και 14 δισ. ευρώ ανάλογα με την πρόβλεψη για την πορεία του ΑΕΠ.
 
Το σενάριο αυτό περιορίζεται σε ένα ποσό που θα καλύψει “στενά” σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα τις χρηματοδοτικές ανάγκες ώστε να μη παρουσιασθεί πρόβλημα ανταπόκρισης στις πληρωμές των λήξεων των δόσεων των δανείων (αφορούν μόνο το ΔΝΤ) και των μετά το PSI+ ομολόγων, που λήγουν στην διετία αυτή και βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια της ΕΚΤ, των κεντρικών τραπεζών και ένα μέρος τους βρίσκεται “ελεύθερο” στις αγορές.
 
* Το δεύτερο σενάριο είναι πολύ διαφορετικό. Έχει στην βάση του την απορρόφηση όλων των δανείων που έχουν γίνει σε διακρατικό επίπεδο (από το πρώτο δάνειο) από ένα νέο δάνειο που θα χορηγηθεί από το ESM και το οποίο θα… αντικαταστήσει τις οφειλές προς τις χώρες – δανειστές, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα τις υπόλοιπες δόσεις προς την Ελλάδα συν το επιπλέον πακέτο. Όπως είναι φανερό ένα τέτοιο δάνειο προϋποθέτει ένα νέο “αναθεωρημένο” μνημόνιο που θα διαμορφωθεί στην βάση των προϋποθέσεων δανειοδότησης από το νεοπαγές ESM και την ακύρωση των παλαιών ή για την ακρίβεια, την ενσωμάτωση των δεσμεύσεων του εν ισχύ μνημονίου στο νέο MoU.
 
Μια τέτοια ρύθμιση φαίνεται να “λύνει” για τους κοινοτικούς και τις κυβερνήσεις/δανειστές πολλά από τα τρέχοντα πολιτικά κυρίως προβλήματα (πως δηλαδή θα γίνει η αναδιάρθρωση του χρέους, με κούρεμα ή επιμήκυνση), ενώ παράλληλα ενσωματώνει δυνατότητες για ελαστικότερη διαχείριση του περιβόητου θέματος χρηματοδότησης εν όλο ή εν μέρει των τραπεζών από το ESM και όχι από το δάνειο.
 
Τα δύο σενάρια είναι στην φάση της μελέτης και οι οριστικές αποφάσεις συνδέονται με την ταχύτητα που θα προχωρήσουν μετά τις γερμανικές εκλογές οι συνολικές ρυθμίσεις στην Ευρωζώνη για το κομβικό θέμα της τραπεζικής ενοποίησης και της σταδιακής αμοιβαιοποίησης του χρέους.
 
Κυρίως όμως θα εξαρτηθεί από την αξιολόγηση των κινδύνων που συνδέονται με τις συνέπειες από την αλλαγή στην νομισματική πολιτική των ΗΠΑ και την πολιτική που θα επιλέξει τελικά να ακολουθήσει η ΕΚΤ την επόμενη διετία όταν το αμερικανικό “tapering” θα έχει πάρει οριστικές διαστάσεις.