του Pawel Pienazek για το Political Critique
Περίπου 400 άτομα συγκεντρώθηκαν μπροστά από το υπουργείο Εθνικής Παιδείας στη Βαρσοβία. «Το σχολείο είναι δικό μας!», ονομάστηκε η διαμαρτυρία που διοργάνωσε η Ένωση Πολωνών Εκπαιδευτικών. Χτύπησαν τα κουδούνια και οι μαθητές ανέμιζαν σημαίες (οι περισσότεροι κρατούσαν σημαίες με τα χρώματα του ουράνιου τόξου). Ένας διαδηλωτής ήρθε με ένα πανό που έλεγε «θέλουμε εκπαίδευση, όχι ψέματα». Συμμετείχαν επίσης βουλευτές της αντιπολίτευσης και ακτιβιστές.
«Είστε έξαλλοι;», ρώτησε η Ντόροτα Λομπόντα από την εξέδρα. Η Λομπόντα είναι συνιδρύτρια του κινήματος Γονείς Κατά της Μεταρρύθμισης στην Εκπαίδευση. Τον Μάιο, μαζί με άλλες οργανώσεις, συγκέντρωσαν σχεδόν ένα εκατομμύριο υπογραφές ζητώντας την απόσυρση του νομοσχεδίου. Μια σύντομη σιωπή και το πλήθος απάντησε με ένα αβέβαιο «Ναιιι!». Οι διαδηλωτές δεν έχουν κανέναν λόγο για να είναι ικανοποιημένοι. Η κυβέρνηση πέρασε το νομοσχέδιο και κανείς δεν μπορούσε να την σταματήσει.
Φιλόδοξη μεταρρύθμιση
Μετά από μακρές συζητήσεις και ένα κύμα διαμαρτυριών, τέθηκε σε ισχύ η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. «Οι διακοπές τελειώνουν. Επιστρέφουμε στα θρανία. Επιστρέφουμε σε σχολεία διαφορετικά από αυτά που αφήσαμε τον Ιούνιο», δήλωσε η πρωθυπουργός Μπεάτα Σίντλο σε μια επαγγελματική σχολή στο Ντομπρότσιν της επαρχίας Πόντκαρπάτσι, την περιοχή της Πολωνίας όπου η κυβέρνηση έχει τη μεγαλύτερη υποστήριξη.
Αυτήν τη χρονιά η κυβέρνηση θα δαπανήσει επιπλέον 300 εκατομμύρια PLN (84 εκατομμύρια αμερικανικά δολάρια) και άλλα 350 εκατομμύρια PLN (98 εκατομμύρια αμερικανικά δολάρια) μέχρι τα τέλη του 2019.
Τα γυμνάσια, στα οποία πήγαιναν οι μαθητές μετά το δημοτικό σχολείο και όπου φοιτούσαν για 3 χρόνια, θα κλείσουν μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Μόνο οι μαθητές της δεύτερης και της τρίτης τάξης θα πάνε σε αυτά τα γυμνάσια. Οι μαθητές που ήταν να πάνε στην πρώτη γυμνασίου, θα συνεχίσουν στην έβδομη τάξη του δημοτικού σχολείου, το οποίο θα διαρκεί τώρα οκτώ χρόνια. Μετά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν μεταξύ μιας τετραετούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή αναμορφωμένων επαγγελματικών και τεχνικών σχολών όπου θα σπουδάσουν για άλλα 5 χρόνια.
Μαζί με αυτές τις αλλαγές, η κυβέρνηση τροποποίησε επίσης το σχολικό πρόγραμμα σπουδών. Σήμερα εφαρμόζεται για την πρώτη, την τέταρτη και την έβδομη τάξη του δημοτικού σχολείου. Οι υπόλοιποι μαθητές εξακολουθούν να διδάσκονται σύμφωνα με το παλαιό πρόγραμμα σπουδών.
Η κυβέρνηση επίσης έχει υποσχεθεί δωρεάν ιατρική περίθαλψη για όλους τους μαθητές στα σχολεία.
Άλυτα προβλήματα
Αυτές οι τόσο δραστικές μεταρρυθμίσεις απαιτούν την ανοικοδόμηση των σχολικών κτιρίων. Ορισμένες από τις εργασίες αυτές δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Στην πόλη Τρζεμπνίτσα, στην Κάτω Σιλεσία, οι μαθητές ξεκίνησαν τη σχολική χρονιά στο Πολιτιστικό Κέντρο της πόλης. Για τις επόμενες δύο εβδομάδες ή και περισσότερο, οι μαθητές στα πρώτα τέσσερα χρόνια του σχολείου θα κάνουν μάθημα εκεί. Τα μεγαλύτερα παιδιά θα κάνουν μάθημα σε ένα ανακαινισμένο κτίριο.
Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί δωρεάν βιβλία για τους περισσότερους μαθητές στο δημοτικό σχολείο. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές αναφορές σε όλη τη χώρα ότι τα βιβλία δεν έχουν παραδοθεί εγκαίρως. Το υπουργείο Παιδείας κατηγόρησε τα σχολεία ότι άργησαν να παραγγείλουν τα βιβλία. Από την άλλη πλευρά, τα σχολεία κατηγόρησαν το υπουργείο Παιδείας ότι δεν εξέδωσε εγκαίρως τον κατάλογο των επιδοτούμενων σχολικών βιβλίων.
Η πρωθυπουργός Σίντλο ανακοίνωσε αύξηση των μισθών κατά 15% μέχρι τον Ιανουάριο του 2020. Ωστόσο, ο επικεφαλής της Ένωσης Πολωνών Εκπαιδευτικών, Σλάβομιρ Μπρόνιαρς, δήλωσε ότι σχεδόν δέκα χιλιάδες δάσκαλοι έχασαν τη δουλειά τους ως αποτέλεσμα αυτής της μεταρρύθμισης και περισσότεροι από είκοσι χιλιάδες εργάζονται λιγότερο από ό,τι πριν.
Πολλές πτυχές αυτής της μεταρρύθμισης εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενες και κάπως ασαφείς. Στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι μαθητές πιθανόν να έχουν μόνο ένα μάθημα την εβδομάδα για την επιστήμη της πληροφορικής και μόνο κατά το πρώτο έτος. Ταυτόχρονα, θα δοθεί μια επιπλέον ώρα σε μάθημα πολιτικής άμυνας. Η αλλαγή αυτή προτάθηκε από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Αντόνι Ματσιέρεβιτς. Πιστεύει ότι οι μαθητές πρέπει να μάθουν όχι μόνο τις πρώτες βοήθειες αλλά και τα σχετικά με την εισαγωγή στο στρατό.
Χωρίς συζήτηση
Όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε αυτές τις μεταρρυθμίσεις τον Ιούνιο του 2016, η λαϊκή υποστήριξη ήταν με τη μεριά της. Ωστόσο, τα αυξανόμενα προβλήματα έχουν αλλάξει τη γνώμη των ανθρώπων. Τον Απρίλιο του 2017, το 60% του πληθυσμού ήταν ενάντια στη μεταρρύθμιση, με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν σχεδόν ένα εκατομμύριο υπογραφές. Ο κόσμος πίστευε πραγματικά ότι θα καταφέρει να σταματήσει τη μεταρρύθμιση. Αλλά η κυβέρνηση τους αγνόησε. Στις 4 Σεπτεμβρίου, οι κόσμος ένιωσε απογοητευμένος. «Πού είναι ο υπουργός;», φώναξε το πλήθος. Ζήτησαν ανοικτές συζητήσεις, στις οποίες θα ακουστούν επιτέλους οι φωνές τους. Προφανώς, ο υπουργός δεν εμφανίστηκε. Ο κόσμος, που στεκόταν στο κρύο, κάτω από τη βροχή, είχε χάσει τον αγώνα του να επηρεάσει το εκπαιδευτικό σύστημα. Θα μπορούσαν μόνο να ανακοινώσουν ότι θα ακολουθήσουν την μεταρρύθμιση που έχει μπει σε εφαρμογή.