Συγχαρητήρια, εξαιρετικό ποδαρικό για την εξάμηνη προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης

«Μέσα σ’ αυτή την προεδρία θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε δύο στόχους. Πρώτα απ’ όλα να βάλουμε όλες τις χώρες της Ευρώπης να ομονοήσουν σε ένα κοινό πλαίσιο θέσεων και δεύτερον να αναδείξουμε όλες τις πτυχές που έχουν να κάνουν με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Με αυτόν τον τρόπο, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης έθεσε προ ημερών τον πήχη της ελληνικής εκ περιτροπής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, σε μία χρονική συγκυρία όπου το πιο γνωστό του όργανο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) συμπληρώνει φέτος 70 χρόνια λειτουργίας. Σημειώνεται πως ήταν το Πρωτόκολλο του ΕΣΔΑ που χρειάστηκε για να καταργηθεί από την ελληνική νομοθεσία η θανατική ποινή.

«Υπό αυτές τις έκτακτες συνθήκες, είναι ακόμη πιο επιτακτικό να υπογραμμίσουμε τις θεμελιώδεις αρχές και αξίες που βρίσκονται στον πυρήνα της αποστολής του Συμβουλίου της Ευρώπης: Δημοκρατία, κράτος δικαίου και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» δήλωσε ακόμα το κυβερνητικό στέλεχος κατά την ανάληψη της προεδρίας πριν από δύο σχεδόν εβδομάδες. Από κοντά και ο πρωθυπουργός, που στο μήνυμά του στους Ευρωπαίους εταίρους υπερθεματίζει στα όσα αναφέρει ο υφιστάμενός του, κουνώντας το δάχτυλο ακόμα και για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές χάρτες των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Χρειάζεται μόνο μία μικρή αναδρομή στην ιστορία του Βασίλη Δημάκη για να αναδειχτεί πόσο ψευδεπίγραφα προκύπτουν όλα τα παραπάνω, αλλά και πόσο δρόμο έχει ακόμα να διανύσει η χώρα μας για να μπορεί να υπονοήσει έστω πως σέβεται, τόσο την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, όσο και όσα πρεσβεύουν τα ευρωπαϊκά ιδεώδη για την Δημοκρατία, το Κράτος Δικαίου και τις λοιπές μεγαλοστομίες.

Η ιστορία του Βασίλη Δημάκη αποκαλύπτει αυτοστιγμεί πόσο ψευδεπίγραφες είναι αυτές οι διακηρύξεις. Εάν ο 40χρονος κρατούμενος ήταν πρωταγωνιστής κάποιου μυθιστορήματος ή ταινίας του κινηματογράφου, η ιστορία του μέχρι σήμερα θα προκαλούσε φωτεινή έμπνευση και βαρύ αίσθημα αδικίας σε όσους την γνωρίσουν. Φοιτητής του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, και μάλιστα υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, χρειάστηκε τα προηγούμενα χρόνια να προχωρήσει ξανά σε απεργία πείνας και δίψας για να διεκδικήσει (και να κερδίσει) το δικαίωμά του σε αυτό που θα έπρεπε να βρίσκεται στην ταμπέλα του σωφρονιστικού συστήματος κάθε ευνομούμενου κράτους: Μία δεύτερη ευκαιρία.

Η αντιμετώπιση του κράτους, του πολιτικού συστήματος και του ζοφερού συστήματος παραπληροφόρησης των μέσων ενημέρωσης, έχουν υποχρεώσει τον Βασίλη Δημάκη να μάχεται για αυτό το δικαίωμα στη δεύτερη ευκαιρία κάθε ημέρα. Σύμφωνα με την κρατική οπτική, διά στόματος της γενικής γραμματέως Αντεγκληματικής Πολιτικής του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, Σοφίας Νικολάου, ο Β. Δημάκης μετήχθη «για λόγους ασφαλείας» από τις φυλακές Κορυδαλλού στα Γρεβενά, παρότι ελέω κορονοϊού δεν πραγματοποιούνταν μεταγωγές, με την ίδια να υποστηρίζει πως «υπήρξε βασικός υποκινητής εξέγερσης των κρατουμένων κατά τη διάρκεια των μέτρων για τον περιορισμό» της πανδημίας. Για την ακρίβεια, μόνο το χθεσινό δελτίο τύπου της κας Νικολάου περιλαμβάνει σειρά ψευδών εναντίον του κρατούμενου, για τα οποία ο ίδιος θα κινηθεί νομικά, όμως αυτά αναλύονται και θα αναλυθούν από ειδικότερους.

Ωστόσο, αξίζει κανείς να ξύσει λίγο την επιφάνεια της αναφοράς σε «εξέγερση των κρατούμενων» και τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο κρατούμενος. Ήταν 14 Μαρτίου όταν οι κρατούμενοι στις γυναικείες φυλακές του Κορυδαλλού αναγκάζοντας να συντάξουν δημόσιο κείμενο για να επικοινωνήσουν την εξαιρετικά προβληματική κατάσταση που αντιμετώπιζαν εντός των φυλακών, την ώρα που ο πρωθυπουργός έδινε τον τόνο «Μένουμε σπίτι» και η κοινωνία έπαιρνε τα μέτρα της κατά της πανδημίας. Μερικά σημεία που μπορεί να ξεχωρίσει κανείς σε εκείνο τους το κείμενο, είναι η κραυγή αγωνίας για τις υποσχέσεις περί «αποσυμφόρησης», καθώς και η μετριοπάθεια τους ακόμα και σε μέτρα που θίγουν βάναυσα την κατάστασή τους, όπως η απαγόρευση ανοιχτών επισκεπτηρίων με συγγενείς και δικηγόρους, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Στη συνέχεια, όποιος αναζητούσε να ενημερωθεί για την κατάσταση στις ελληνικές φυλακές και ειδικότερα στον Κορυδαλό, θα έβρισκε στις αναζητήσεις του στο διαδίκτυο, είτε δηλώσεις της κας Νικολάου για το «άνδρο ανομίας» του εν λόγω σωφρονιστικού ιδρύματος, είτε διθυράμβους από φιλικά δημοσιεύματα για την δικής της εμπνεύσεως καμπάνιας «Κουβεντιάζοντας με τους κρατούμενους για τα αιτήματά τους», δημοσιεύματα που ερμηνεύονται ποικιλοτρόπως μετά την αποκάλυψη της Εφημερίδας των Συντακτών για απευθείας ανάθεση της επικοινωνιακής προβολής των δράσεων της ΓΓ Αντεγκληματικής Πολιτικής ύψους 24.800 ευρώ, η οποία μάλιστα υπεγράφη αποκλειστικά για τη δική της προβολή. Μία μόνο από τις εξαιρετικά κοστοβόρες, βαριές σκιές που την περιβάλλουν.

Ο καιρός κύλησε, το ημερολόγιο έφτασε στα μέσα του περασμένου Απριλίου και οι «κουβέντες με τους κρατούμενους για τα αιτήματά τους» έλαβαν χώρα με παροιμιώδη αποτυχία. Όχι μόνο επειδή με εξαίρεση την κατάργηση αδειών και επισκεπτηρίων δεν ελήφθη μέχρι τότε άλλο ουσιαστικό μέτρο, αλλά και επειδή αποκαλύφθηκε ο προσβλητικός εμπαιγμός των κρατούμενων με ψεύτικες υποσχέσεις για «αποσυμφορητικό νόμο έως την Παρασκευή», δέσμευση της κας Νικολάου κατά την επίσκεψή της στον Κορυδαλλό στις 30 Μαρτίου. Οι άκαρπες επαφές με την γγ Αντεγκληματικής Πολιτικής με την τριμελή επιτροπή της οποίας μέλος ήταν και ο Β. Δημάκης, οδήγησαν τους κρατούμενους στη σύνταξη ενός συγκλονιστικού κειμένου, αποκαλυπτικού για την κατάσταση που βιώνουν στις φυλακές, με τους ίδιους να ζητούν τα βασικά και αυτονόητα δικαιώματά τους:

«ΖΗΤΟΥΜΕ», ανέφεραν στην επιστολή τους προς τα υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, αλλά και την γενική γραμματεία:

• Την άμεση αποφυλάκιση όσων έχουν εκτίσει το 1/3 ή Θέλουν ένα χρόνο να το συμπληρώσουν ως πραγματική έκτιση .
• Άμεση αποφυλάκιση όσων εκτίουν ποινές έως 5 έτη .
• Άμεση αποφυλάκιση των ευπαθών ομάδων με χρήση των άρθρων 110α και 105 του Ποινικού Κώδικα .
• Επανεξέταση του χώρου κράτησης νοσούντων κρατουμένων με κορονοϊό από κλιμάκιο ειδικών επιστημόνων και γιατρών .
• Εξέταση των ύποπτων συμπτωμάτων κατά προτεραιότητα .
• Απολύμανση σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους .
• Πρόσβαση σε μάσκες ,γάντια ,αντισηπτικά και υγειονομικά υλικά .
• Άμεση και αναλυτική ενημέρωση των κρατουμένων ,από ειδικούς ιατρούς για τα μέτρα που ελήφθησαν και για αυτά που πρόκειται να ληφθούν .
• Να δοθεί προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την εξέταση από τον φονικό ιό .
• Να περιοριστεί ο αριθμός του διοικητικού και οργανικού προσωπικού ,(φύλακες και διοικητικοί) , που εργάζονται αυτό το διάστημα στο κατάστημα ,μειώνοντας τις πιθανότητες διασποράς του ιού .
• Διακοπή των μεταγωγών ,μέχρι την λήξη του συναγερμού από τον ιό ,όσες δε αφορούν 18μηνο να τηρούνται οι 14 ημέρες καραντίνας σε ξεχωριστό χώρο !
• Άμεση αποφυλάκιση των προφυλακισμένων με χρήση του γεωεντοπισμού (βραχιολάκι) ή και χωρίς αυτό σε κατ οίκον περιορισμό ,για όλα τα μη ειδεχθή αδικήματα !

Παράλληλα, την Μεγάλη Τετάρτη, 15 Απριλίου, έλαβε χώρα ειρηνική, συμβολική διαμαρτυρία των κρατούμενων, καθώς δεν είχαν γίνει ούτε τα στοιχειώδη για την προστασία τους. Η «εξέγερση» στην οποία αναφέρεται η γενική γραμματέας, με την επόμενη εξέλιξη να αποκαλύπτει το εκδικητικό των αποφάσεών της. Ποια ήταν η επόμενη εξέλιξη; Στις 17 Απριλίου, ο Β. Δημάκης μετήχθη από τις φυλακές Κορυδαλλού στις φυλακές Γρεβενών, εκεί όπου αναγκάστηκε να προχωρήσει σε λευκή απεργία μέχρι την επιστροφή του στον Κορυδαλλό, και έπειτα ξανά σε λευκή απεργία στον Κορυδαλλό όπου παρέμεινε αποκλεισμένος σε συνθήκες καραντίνας πέραν των 14 ημερών, με τη συνέχεια γνωστή.

Αν όχι, γνωστή την κάνει δικηγόρος του, Θανάσης Καμπαγιάννης, περιγράφοντας μία συμπεριφορά των κρατικών αρχών και θεσμών που εάν αφορούσαν χώρες όπως η Ουγγαρία του Ορμπάν θα προκαλούσαν αυστηρότατα σχόλια των δημοσιολόγων της χώρας:

Μιλώντας για «γνωστή ιστορία», βέβαια, δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει κανείς την ενημέρωση των πολιτών από τη συστημική ενημέρωση. Διότι, σε ένα ακόμα ακραίο σημείο συγκάλυψης και παραπληροφόρησης, για ακόμα μία φορά στις μέρες μας, η κρατική τηλεόραση επιδόθηκε σε έναν ανταγωνισμό πλειοδοσίας στη συσκότιση των πολιτών με τα συστημικά ΜΜΕ, την οποία περιέγραψε και πάλι ο νομικός παραστάτης του κρατούμενου, στον οποίο δόθηκε ο λόγος μόνον κατόπιν εξωδίκου:

Όλα τα παραπάνω συμβαίνουν την ώρα που η Επιτροπή Πρόληψης Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT) έχει εδώ και καιρό σε έκθεσή της επιστήσει την προσοχή της ελληνικής πολιτείας για την ανάγκη λήψης μέτρων για τον κορονοϊό στις φυλακές, υπογραμμίζοντας τις συνεχιζόμενες συστημικές αποτυχίες συμπεριλαμβανομένων του υπερπληθυσμού, της έλλειψης προσωπικού και των ακατάλληλων υγειονομικών συνθηκών, καθώς και την αναποτελεσματικότητα της διερεύνησης ισχυρισμών κακομεταχείρισης:

«Η πλειοψηφία των σωφρονιστικών καταστημάτων αποτελείται από απαρχαιωμένα κτίρια που στοιβάζουν σε κελιά δέκα τετραγωνικών τρεις ή και πέντε ακόμη κρατούμενους, που κοιμούνται και τρώνε παρέα με εκατοντάδες κατσαρίδες και κοριούς. Ο υπερπληθυσμός σε συνδυασμό με την κάκιστη σίτιση και την ανεπαρκή ιατρική περίθαλψη και πρόληψη μετατρέπει τα σωφρονιστικά καταστήματα σε υγειονομικές βόμβες που εκρήγνυνται συνεχώς. Έτσι, μεγάλος αριθμός κρατουμένων πάσχει από δερματικές ασθένειες, μεταδοτικές νόσους (ηπατίτιδα) ή πνευμονικές λοιμώξεις (φυματίωση).

Οι απάνθρωπες συνθήκες, ο συνεχής ψυχικός εκφοβισμός των εγκλείστων και η έλλειψη πραγματικής δικαιοσύνης, καθιστούν τις ελληνικές φυλακές σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης – κολαστήρια, που εξυπηρετούν μόνο στη βάναυση τιμωρία των κρατουμένων και όχι στην προσπάθεια της βελτίωσης της κοινωνικής τους επανένταξης».

Σημειώνεται πως η Ελλάδα ήταν το 2019 τρίτη στην σχετική κατάταξη της Ευρώπης των 27 σε σύνολο καταδικαστικών αποφάσεων για παραβιάσεις κατ’ άρθρο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), ενώ διαχρονικά οι καταδικες της χώρας ξεπερνούν τις 900, αφήνοντας πίσω της χώρες με μεγαλύτερους πληθυσμούς, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, με τις οποίες οι κυβερνώντες αρέσκονται συχνά να συγκρίνονται.

Συνοψίζοντας, ένας κρατούμενος που εκτίει την ποινή για εγκλήματα για τα οποία έχει καταδικαστεί, κατάφερε με τον κόπο του να μετουσιώσει τη σωφρονιστική διαδικασία σε αυτό που θα έπρεπε να είναι, μία νέα αρχή. Έκτοτε, αντιμετωπίζει την αποστροφή και τον φόβο του συστήματος. Στοχοποιείται από την πολιτική ηγεσία και κρατικούς αξιωματούχους, υφίσταται συνεχή κατασυκοφάντιση και ψεύδη εναντίον του, εμπαιγμό και μία σαδιστική συμπεριφορά που οδήγησε στα σημερινά. Με την ελπίδα να αποτελούν την τελευταία παράγραφο σε ένα ακόμα νικηφόρο κεφάλαιο της ζωής του, μέρος μιας μακράς σειράς που έχει ακόμα να γράψει πολλά κεφάλαια και διαβαστερούς τόμους, και θα αποτελεί φάρο για τους ανθρώπους που θα θελήσουν να ακολουθήσουν το παράδειγμά του.

«Έγινε δεκτό το αίτημα του να μετακινηθεί στην Δικαστική Φυλακή Κορυδαλλού Ι αναμένουμε την διεκπεραίωση της και την τελική υπογραφή από μένα προκειμένου να μεταφερθεί εκεί. Δεν θέλουμε να εκδικηθούμε τον Βασίλη Δημάκη. Έχει περάσει αυτό δυστυχώς, ενώ κάτι τέτοιο δεν ισχύει» δήλωσε, όψιμα πλέον, η κα Νικολάου, ενώ ανακοίνωνε από το βήμα της κρατικής τηλεόρασης την απόφαση της επιτροπής Μεταγωγών να κάνει δεκτό το αίτημα του Β. Δημάκη να μεταφερθεί πίσω στο κελί του. Μένει να φανεί εάν η φοίτησή του πλέον θα είναι απρόσκοπτη, χωρίς προσκόμματα, χωρίς προσχώματα και χωρίς άλλες πολιτικές ανορθογραφίες ακροδεξιάς κοπής.

«Η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου προβλέπει τη δυνατότητα προσωρινών και θεμιτών περιορισμών των προβλέψεών της σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, μεταξύ άλλων, για λόγους δημόσιας υγείας. Ωστόσο, η πανδημία δεν πρέπει να αποτελέσει πρόσχημα για τη μη συμμόρφωση στη δέσμευσή μας σε θεμελιώδεις αρχές και αξίες» ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στα μέσα Μαΐου, στο ποδαρικό του στην ελληνική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Πράγματι, η πανδημία δεν πρέπει να αποτελέσει πρόσχημα για τη μη συμμόρφωση στη δέσμευση της πολιτείας σε θεμελιώδης αρχές και αξίες. Συνεπώς, τι θα πράξετε κύριε πρωθυπουργέ όταν αυτό συμβαίνει, και πως θα διασφαλίσετε σήμερα πως τα δικαιώματα αυτά θα παρέχονται σε όλους και σε όλες, και πως ο σεβασμός τους δεν θα εξαρτάται από μία κομματική καρικατούρα Ιαβέρη;

ΥΓ. Το απόγευμα της Τετάρτης έγινε γνωστό από τους οικείους του Β. Δημάκη πως αποφάσισε να τερματίσει τη λευκή απεργία, πίνοντας ένα ποτήρι νερό στο κελί του, και ξεδιψώντας την αγωνία χιλιάδων ανθρώπων που στέκονται στο πλευρό του. Επιτέλους, και ευτυχώς! Με την ευχή να μην χρειαστεί κανένας άλλος να βάλει σε τέτοια δοκιμασία το ίδιο του το κορμί για τον σεβασμό στα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματά του.

Ο Βασίλης Δημάκης νίκησε τους βασανιστές του