το αγγλικό κείμενο εδώ

Γύρω από τη Φυλακή Υψίστης Ασφαλείας του Μπέλμαρς κυριαρχεί το πράσινο.

Τίποτε δεν είναι πράσινο μέσα – μια μικρή εσωτερική αυλή, άγονη και έρημη, με κορνίζα του ουρανού τα κοφτερά συρματοπλέγματα. Εξαιρετικό μέρος για να φυλακίσεις ένα δημοσιογράφο, συγγραφέα και εκδότη.

Μες στον θόρυβο των συζητήσεων, κοιτάω με προσοχή τριγύρω μου, να βρω τον Τζούλιαν. Τον κρατούν, αποτελεσματικά, σε πλήρη απομόνωση πολλούς μήνες τώρα, καθαρίζουν τους διαδρόμους από τους άλλους φυλακισμένους πριν του επιτρέψουν καν να περάσει. Μέσα σε περίπου πενήντα κρατούμενους και τους επισκέπτες τους, δεν ήταν δύσκολο να τον ξεχωρίσω. Στεκόταν ανυπόμονος, κοιτώντας μπροστά του, κι έτρεξα να του κάνω μια τεράστια αγκαλιά. Ξέρει πολύ λίγα, τώρα, για όσα συμβαίνουν έξω από τους τοίχους της φυλακής. Ναι, είμαστε ακόμη δίπλα σου. Ναι, δε θα σταματήσουμε ώσπου να ελευθερωθείς. Οι κουβέντες βιαστικές, γρήγορες. Αν και είναι εμφανώς καταβεβλημένος και αγωνίζεται για να συγκεντρωθεί, τα καταφέρνει, επικρατεί, και, ναι, είναι ακόμη εδώ.

Παρά τα τόσα χρόνια διώξεων, και τώρα κι αυτό [τη φυλακή], είναι ακόμη ο Τζούλιαν. Ολοφάνερα ευφυής. Ο Ασανζ που είχε έναν μόνο, ξεκάθαρο στόχο και τον επιδίωξε με τόση επιτυχία ώστε η μεγαλύτερη δύναμη στον κόσμο να είναι αποφασισμένη να τον εξοντώσει, έτσι που να φοβηθούν οι υπόλοιποι. Αυτό είναι το τίμημα για όποιον κάνει μεγάλα και γενναία βήματα ώστε να εξισορροπήσει την ανισορροπία ισχύος, ώστε να ενδυναμώσει τους πολίτες παρέχοντας πληροφορία, ώστε να ενισχύσει τη Δημοκρατία. Και, τώρα, ξέρει ότι η ζωή του εξαρτάται από μας.

Αυτές οι σύντομες συναντήσεις με την οικογένειά του, τους υποστηρικτές του ή την ομάδα νομικής του υποστήριξης, παραείναι ακανόνιστες. Σε μια παροιμειώδη καταστρατήγηση κάθε κανονικής διαδικασίας, η νομική του ομάδα είχε πολύ λίγο χρόνο μαζί του, ώστε να ετοιμάσουν την υπεράσπισή του – αντιστοίχως, ο πανίσχυρος αντίπαλός του είχε μια δεκαετία να προετοιμαστεί, ενώ ο Τζούλιαν δεν έχει πρόσβαση σε όσα χρειάζεται – η δουλειά του και όλες του οι συσκευές έχουν κατασχεθεί και παραδοθεί στη CIA, ο αντίπαλός του κατάφερε να κατασκοπεύει τις ειδικού καθεστώτος συναντήσεις του Ασανζ, ως πελάτη, με τους δικηγόρους του, για χρόνια μέσα στην πρεσβεία του Ισημερινού – μια αδικία [στη διαδικασία αόδοσης δικαιοσύνης] που δεν μπορεί να διορθωθεί και θα αρκούσε κανονικά μόνο αυτή για να απορριφθεί η έκδοσή του στις ΗΠΑ. Από τότε ως τώρα, όμως, δεν επέδειξε σημάδια αμεροληψίας ο [βρετανός] δικαστής, απορρίπτοντας κάθε αίτημα των δικηγόρων του εναγομένου (Ασάνζ), συμπεριλαμβανομένης της αίτησης για παράταση του χρόνου στον οποίο πρέπει να υποβληθούν τα αποδεικτικά στοιχεία. Η πλήρης ισχύ της Βρετανικής δικαιοσύνης θα αποκαλυφθεί όταν ληφθεί η απόφαση έκδοσης, σε μια υπόθεση με ξεκάθαρα πολιτικά κίνητρα, η οποία μάλιστα διέπεται από μια διμερή συνθήκη που εξαιρεί την έκδοση με πολιτικά κίνητρα.

Οι ΗΠΑ έχουν απαγγείλει στο Τζούλιαν Ασάνζ 17 κατηγορίες, μέ βάση το νόμο περί Κατασκοπείας (Espionage Act) και μία κατηγορία περί συνωμοσίας. Η τελευταία επιφέρει ποινή πέντε ετών, αλλά το σύνολο των ετών φυλάκισης που επιδιώκουν είναι 175 – ουσιαστικά καταδίκη σε θάνατο. Η εκδίκαση του αιτήματος για την έκδοσή του στις ΗΠΑ έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 24 Φεβρουαρίου, μια ιστορικής σημασίας δίωξη υπό το νόμο περί κατασκοπείας για καθαρά δημοσιογραφική δράση, η οποία μάλιστα συνέβη εκτός των συνόρων των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με τον (whistleblower) Τζον Κυριακού, που κατήγγειλε τη CIA, αλλά και σύμφωνα με άλλους που γνωρίζουν τις διώξεις στην ανατολική πολιτεία της Βιρτζίνια, ο Ασάνζ δεν θα έχει μια δίκαιη δίκη στις ΗΠΑ. Η επιτυχής δίωξή του θα αποτελέσει επικίνδυνο προηγούμενο και θα έχει συντριπτική επίδραση τους δημοσιογράφους και τους εκδότες ανά τον κόσμο, γιατί θα επιβάλλει έναν εσωτερικό νόμο των ΗΠΑ ως διεθνή νομοθεσία.

Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί διώκοντας τους εκδότες της εφημερίδας Νιου Γιορκ Τάιμς ή της Γκάρντιαν (η οποία Γκάρντιαν όντως δημοσίευσε υλικό από τις αποκαλύψεις του 2010 για το Αφγανιστάν, και μάλιστα πριν από τα Wikileaks λόγω μιας τεχνικής τους δυσλειτουργίας – αυτό είναι εύκολο να επιβεβαιωθεί, ας έχει περάσει εν πολλοίς απαρατήρητο, αφού δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τον πρώην συνάδελφό μου Μαρκ Ντέηβις που ήταν στο καταφύγιο [wikileaks bunker] με τον Ασάνζ, όπως και υψηλόβαθμοι δημοσιογράφοι από την Νιου Γιορκ Τάιμς, την Γκάρντιαν και το περιοδικό Ντερ Σπήγκελ, που είχαν την αποκλειστικότητα μέχρι την κοινοποίηση των εγγράφων), αλλά διώκοντας κάποιον που δαιμονοποιήθηκε και συκοφαντήθηκε τόσο απόλυτα, ώστε να έχει πολύ μικρή υποστήριξη.Πως, όμως, η Αυστραλία με τόση ευκολία εγκαταλείπει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, επιτρέποντας να συμβεί κάτι τέτοιο σε έναν πολίτη της; Αρκεί να ρίξει κάποιος μια ματιά στις υποθέσεις δίωξης δημοσιογράφων και καταγγελόντων (whistlebowers) από την Αυστραλιανή κυβέρνηση, που φρόντισε πριν να περάσει νόμους που ποινικοποιούν τη δημοσιογραφία.

Το Μάη του 2011, ενώ ήταν σε κατ’ οίκον περιορισμό, ο Τζούλιαν, έχοντας περιορισμένη ελευθερία κίνησης, μπόρεσε να παραβρεθεί στην εκδήλωση που οργανώθηκε στη Λέσχη Πρώτη Γραμμή των δημοσιογράφων του Λονδίνου (Frontline Club), όπου, ως προεδρεύουσα του Ιδρύματος για την Ειρήνη του πανεπιστημίου του Σίδνεϋ, μαζί με τον ιδρυτή της, καθηγητή Στιούαρτ Ρης, του απονείμαμε το Μετάλλιο Ειρήνης του Σίδνεϋ, για τη γενναιότητά του και την εμμνή του στην διεκδίκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – ένα από τα πρώτα εκ των πολλών βραβείων που τόσο ο ίδιος όσο και τα wikileaks θα λάμβαναν, από τότε και μετά, για τη δημοσιογραφία τους. Η δαιμονοποίηση είχε ήδη ξεκινήσει. Παίζονταν πάρα πολλά και σημαντικά, και αντίστοιχη θα ήταν η ποινή που επεδίωκαν να του επιβάλλουν. Ένα χρόνο μετά, ο Τζούλιαν έμπαινε στην πρεσβεία του Ισημερινού [στο Λονδίνο], όπου ζήτησε και έλαβε άσυλο, για τον πραγματικό και βάσιμο φόβο της πολιτικής του δίωξης.

Στις αρχές του 2013 επισκέφθηκα το Τζούλιαν στην πρεσβεία του Ισημερινού, για ένα τριήμερο. Ήταν ξεκάθαρο πως θα χρειαζόταν ανθρώπους να τον στηρίξουν και να τον υπερασπιστούν. Ήθελα να γνωρίσω καλύτερα, σε προσωπικό επίπεδο, τον άνθρωπο που θα υπερασπιζόμουν. Δεν ήταν καθόλου νάρκισσος. Ήταν ένας νέος άνδρας με αρχές και γενναιότητα, με μεγάλη ευφυία,  βαθιά και λεπτομερή κατανόηση του γεωπολιτικού τοπίου και ξεκάθαρες φιλοδοξίες – να προστατεύσει την ταυτότητα των whistleblowers και να ενδυναμώσει τους πολίτες μέσω της αλήθειας, με πληροφορίες που θα έφερναν τους ισχυρούς ενώπιον των ευθυνών τους. Έχει προσφέρει απίστευτα στη Δημοσιογραφία και τη Δημοκρατία. Και γι’ αυτό βρίσκεται στη φυλακή του Μπελμαρς, ενώ παραμένουν ελεύθεροι όλοι οι εγκληματίες που εκείνος αποκάλυψε τα εγκλήματά τους.

Τελικά, μου δόθηκε το δικαίωμα να επισκεφτώ το Τζούλιαν στις 8 Οκτωβρίου του περασμένου έτους [2019], μετά από δύο μήνες ανεξήγητων καθυστερήσεων, που δε με εμφάνιζαν στην λίστα των εγκεκριμένων επισκεπτών και ενώ περίμενα στο βόρειο ημισφαίριο. Ο διαθέσιμος χρόνος πέρασε εξαιρετικά γρήγορα, κι αφού τον άφησα έτρεξα να κρατήσω σημειώσεις, μήπως ξεχάσω κάποια σημαντική λεπτομέρεια. Πίσω στον καταπράσινο εξωτερικό χώρο πάλι, σταμάτησα να φωτογραφίσω τα εξωτερικά της φυλακής. Ένας δεσμοφύλακας ήρθε γρήγορα να απαιτήσει να σβήσω κάθε φωτογραφία της φυλακής: «Στέκεστε σε έδαφος του Στέμματος», μου είπε.

*Τη μετάφραση/ απόδοση έκανε από τα αγγλικά η Λαμπρινή Θωμά.