Σύστημα εκμετάλλευσης μεταναστών στις Ευρωπαϊκές βιομηχανίες κρέατος

«Το σύστημα είναι ‘άρρωστο’ παντού σε όλη την Ευρώπη. Βασίζεται σε φθηνές τιμές για το κρέας και στην εκμετάλλευση εργαζομένων», δήλωσε ο Ενρίκο Σομαλία , αναπληρωτής γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συνδικάτων Τροφίμων, Γεωργίας και Τουρισμού. «Έχετε εργαζόμενους πλάι-πλάι, που κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά υπό διαφορετικές συνθήκες», πρόσθεσε.

Οι επισφαλείς εργαζόμενοι έχουν συχνά απροσδιόριστο ωράριο εργασίας, συμβάσεις μηδενικών ωρών, ψεύτικο καθεστώς αυτοαπασχολούμενου και καμία αμοιβή ασθενείας. Οι ίδιοι περιγράφουν ότι ζουν σε χώρες όπου δεν μιλούν τη γλώσσα και επομένως αγωνίζονται να κατανοήσουν τις συνθήκες και τα νόμιμα δικαιώματά τους. «Μπορούν να σε απολύσουν αμέσως και να χάσεις τα πάντα», δήλωσε ένας Ρουμάνος μετανάστης που εργάζεται στην Ολλανδία.

Στην Ολλανδία – ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς κρέατος στην Ευρώπη με πωλήσεις αξίας 8,8 δισ. ευρώ – η επιθεώρηση εργασίας είπε ότι οι μετανάστες, με βραχυπρόθεσμες συμβάσεις, αποτελούν το 90% του εργατικού δυναμικού της χώρας.

Τα εργοστάσια επεξεργασίας κρέατος του Ηνωμένου Βασιλείου αντιμετωπίζουν έλλειψη εργαζομένων καθώς προετοιμάζονται για τα Χριστούγεννα, καθώς πολλοί από τους ανατολικοευρωπαίους εργαζόμενους στον τομέα επέστρεψαν στις χώρες τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και έπειτα παρέμειναν εκεί και δεν επέστρεψαν.

Τα εργατικά συνδικάτα προβλέπουν ότι η εργασία με υπεργολαβία θα γίνει πιο διαδεδομένη στο μεταναστευτικό κοινό, επειδή οι ντόπιοι δεν επιθυμούν να εργαστούν σε μονάδες κρέατος.
Τα συνδικάτα ζητούν άμεση πανευρωπαϊκή απαγόρευση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων μεταναστών σε μονάδες κρέατος. «Χωρίς αμφιβολία, οι υπηρεσίες και οι υπεργολαβίες πρέπει να απαγορευτούν», δήλωσε ο Μπεβ Κλάρκσον από την «Unite Union».

Ο Σερίφ Ερόλ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Ρουρ-Μπόχουμστη Γερμανία, δήλωσε: «Εάν οι βιομηχανίες κρέατος δεν μπορούν να κερδίσουν τα περιθώρια μέσω της πώλησης των προϊόντων, έχουν την ευκαιρία να τα καταφέρουν πληρώνοντας τους απασχολούμενους στον κλάδο τους.”

Η διεύρυνση της ΕΕ από το 2004 – και η ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη – έφερε μια τεράστια ομάδα ανθρώπων από τη Ρουμανία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, την Πολωνία και την Ουγγαρία, πρόθυμη να μεταναστεύσει αναζητώντας καλύτερες εργασιακές συνθήκες. Σε όλη την Ευρώπη, η ελευθερία κυκλοφορίας των εργαζομένων έχει καταχραστεί, δήλωσε η Όζλεμ Αλέβ Ντεμιρέλ , ευρωβουλευτής από το γερμανικό κόμμα «Ντίε Λίνκε».

«Οι εργοδότες έχουν μειώσει τους μισθούς μεταφέροντας εργαζόμενους από χώρες όπου οι μισθοί είναι χαμηλότεροι και τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης είναι αδύναμα και αυτό δεν είναι αποδεκτό», τόνισε ο Γερμανός ευρωβουλευτής και πρόσθεσε ότι σε όλη την Ευρώπη οι εργαζόμενοι στον ίδιο τομέα χρειάζεται να απολαμβάνουν τις ίδιες βιώσιμες εργασιακές συνθήκες και τα ίδια χρήματα.

Καθώς οι οικονομίες χωρών όπως η Πολωνία βελτιώθηκαν και η ανάγκη για μια αναπληρώσιμη πηγή φθηνού εργατικού δυναμικού αυξήθηκε, η αναζήτηση επεκτάθηκε σε όλο τον κόσμο σε χώρες όπως η Ουκρανία, η Λευκορωσία, το Καζακστάν, το Βιετνάμ, οι Φιλιππίνες, το Τιμόρ-Λέστε, η Γεωργία, Ινδία, Κίνα και Αρμενία.

Τα ρουμανικά πρακτορεία φέρνουν τώρα εργαζόμενους από όλον τον κόσμο: τη νότια Ασία, πιο συγκεκριμένα από το Νεπάλ και τη Σρι Λάνκα. Οι βίζες τους εξαρτώνται από τις δουλειές που αναλαμβάνουν, διότι αν απολυθούν, γίνονται παράνομοι. «Στη Ρουμανία, εκμεταλλευόμαστε τους Νεπαλέζους με τον ίδιο τρόπο που άλλες χώρες συμπεριφέρονται στους Ρουμάνους», δήλωσε η Νόρα Λάμπο, η οποία εργαζόταν για την Ανεξάρτητη Ένωση Εργαζομένων στην Ιρλανδία μέχρι νωρίτερα φέτος.

Ο Νίκολας Σμιτ, επίτροπος της ΕΕ για θέσεις εργασίας και κοινωνικά δικαιώματα, δήλωσε ότι εναπόκειται στα κράτη μέλη να τηρήσουν το εργατικό δίκαιο. «Το δίκαιο της ΕΕ είναι σαφές: Σε όλους τους εργαζόμενους που προσλαμβάνονται μέσω πρακτορείων και υπεργολάβων θα πρέπει να διασφαλίζονται τα ίδια δικαιώματα με τους μόνιμους υπαλλήλους. Οι εθνικές αρχές πρέπει να εφαρμόσουν αυτούς τους κανόνες».

Ο Κάρστεν Μάιερ, γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εμπορικής Κτηνοτροφίας και Κρέατος , που αντιπροσωπεύει 20.000 εταιρείες του εμπορίου κτηνοτροφίας και κρέατος σε όλη την Ευρώπη, καθώς και στην Ιαπωνία, τη Ρωσία και την Ουκρανία, δήλωσε ότι δεν είναι αρμοδιότητα της Ένωσης ο καθορισμός των συνθηκών εργασίας στις βιομηχανίες κρέατος, αλλά την ευθύνη την έχουν οι ίδιες οι εταιρίες.

«Καμία κατάχρηση κάθε είδους δεν θα γίνει ανεκτή», δήλωσε ο Μάιερ, προσθέτοντας ότι όλες οι υποθέσεις πρέπει να διώκονται ανάλογα.