Ο εκπεφρασμένος στόχος της ρωσικής ηγεσίας κατά την αρχή του πολέμου ήταν η «αποναζιστικοποίηση», δηλαδή μία αλλαγή καθεστώτος στην Ουκρανία, καθώς και η αποστρατιωτικοποίηση της χώρας και η ουδετερότητά της. Αν και η Ρωσία πέτυχε σχετικά γρήγορα τη διάλυση της ουκρανικής αεροπορίας κατά την πρώτη φάση του πολέμου, ο βασικός της στόχος δεν πραγματοποιήθηκε λόγω της πιστότητας του ουκρανικών ελίτ, στρατιωτικών και επιχειρηματικών στο φιλοδυτικό καθεστώς Ζελένσκι, ενώ φαίνεται ότι ήταν απρόβλεπτη για τους Ρώσους η διάθεση αντίστασης που επέδειξε ο ουκρανικός λαός. Μετά από το φθινόπωρο και την προσάρτηση τεσσάρων κρίσιμων επαρχιών της νοτιανατολικής Ουκρανίας, η Ρωσία αποδύεται πλέον σε έναν πόλεμο εξάντλησης της Ουκρανίας. Δεδομένου ότι οι Ουκρανοί έχουν προβεί σε μία αποτελεσματική γενική επιστράτευση και οι Ρώσοι αντιπαρατάσσουν ικανές δυνάμεις από τη δική τους μερική επιστράτευση, το αποφασιστικό είναι ποιος θα έχει τα περισσότερα πυρομαχικά. Και εκεί βεβαίως η βοήθεια από τη Δύση είναι αποφασιστική, οπότε στην ουσία ο πόλεμος κρίνεται στο επίπεδο των δυνάμεων της δυτικής και της ρωσικής στρατιωτικής βιομηχανίας και των δυνατοτήτων παραγωγής που έχουν. Η πιο επικίνδυνη κλιμάκωση από δυτικής πλευράς έγκειται στην παροχή συστημάτων Patriot μαζί με νατοϊκούς χειριστές και εκπαιδευτές, το οποίο θα άλλαζε τις ισορροπίες, αλλά και θα σήμαινε μία πολύ αμεσότερη σύγκρουση ΗΠΑ και Ρωσίας. Από τη ρωσική πλευρά, η αιχμή του δόρατος βρίσκεται στην πολεμική συνεργασία με τη Λευκορωσία του Λουκασένκο και σε μία νέα ενδεχόμενη επίθεση στην Ουκρανία από τα βόρεια, η οποία θα αποσπούσε ουκρανικές μονάδες από το νότιο μέτωπο. Η προσδοκία της Ρωσίας έγκειται σε μία μη επιδιορθώσιμη γρήγορη χρεωκοπία της Ουκρανίας, ωστόσο οι Ρώσοι δεν επιθυμούν την ολοκληρωτική καταστροφή των ουκρανικών υποδομών, σκεπτόμενοι την επόμενη ημέρα. Ως προς το πολεμικό μέτωπο, στις πρώτες γραμμές του πολέμου είναι μισθοφόροι της Wagner και Τσετσένοι που συνεργάζονται πλέον. Η Ρωσία αν και δεν κατόρθωσε να συντηρήσει το αφήγημα περί «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», δεν έχει προς το παρόν απωλέσει τις επιφάσεις κανονικότητας στη ζωή των κατοίκων της στο εσωτερικό, το οποίο φαίνεται ότι αποτελεί ένα «στοίχημα» της ρωσικής ηγεσίας.
Παραμένει το γεγονός ότι επικράτηση του ενός από τους δύο αντιπάλους, ήτοι της Ρωσίας ή της Δύσης, σημαίνει υπαρξιακή απειλή μη ανεκτή για τον έτερο. Και από όταν η Ρωσία αναγνώρισε τις τέσσερις επαρχίες ως μέρος του εδάφους της αναίρεσε κάθε δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Σε ένα βαθμό μάλιστα οι αντιπαρατιθέμενες δυνάμεις κινδυνεύουν να καταστούν οι ίδιες αιχμάλωτες της ανάγκης για κλιμάκωση, θυμίζοντας το ολέθριο αντίστοιχο προηγούμενο πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ΗΠΑ με πάνω από 800 βάσεις σε πάνω από 80 χώρες έχουν την επιθετική πρωτοβουλία, καθώς έχοντας πρόσβαση τόσο στον Ατλαντικό όσο και στον Ειρηνικό, ελέγχουν τις θαλάσσιες διαδρομές. Στο πλαίσιο αυτό η εμμονή του Δημοκρατικού κυρίως κόμματος με τη Ρωσία θυμίζει τον Κάτωνα τον Τιμητή, ο οποίος επέμενε ότι η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί, προκειμένου να οικοδομηθεί η ρωμαϊκή οικουμένη. Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαιτέρως σημαντικά για το 2023 θα είναι και τα υπόλοιπα μέτωπα στα οποία θα κινδυνεύσει να μεταφερθεί η παγκόσμια αντιπαράθεση.
Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία
Αυτή τη στιγμή ο πλέον επικίνδυνος υποψήφιος για διάνοιξη μετώπου είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο Αζερμπαϊτζάν και την Αρμενία. Ο διάδρομος του Λατσίν συνδέει τους Αρμένιους αυτονομιστές της «Δημοκρατίας του Αρτσάχ» στο Ναγκόρνο Καραμπάχ με την Αρμενία και τον υπόλοιπο κόσμο. Όμως τον έχουν αποκλείσει Αζέροι που κατέλαβαν με οργανωμένο τρόπο την περιοχή με το πρόσχημα της οικολογίας, ενώ η Ρωσία, που επισήμως είναι προστάτρια δύναμη της συμφωνίας, διστάζει να παρέμβει δυναμικά σε άλλο ένα μέτωπο στο μαλακό της υπογάστριο, τη στιγμή που δοκιμάζεται στην Ουκρανία. Οι περίπου 120.000 στον αρμενικό θύλακα φοβούνται εθνοκάθαρση. Το Αζερμπαϊτζάν αισθάνεται δυνατό λόγω της συμμαχίας του με την Τουρκία στο πλαίσιο της νεο-οθωμανικής και παντουρανικής ιδεολογίας του Τούρκου Προέδρου Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και με το Ισραήλ, που το θεωρεί κομβικό σημείο για μια πιθανή επέμβαση στο Ιράν, αν αυτό προωθήσει περαιτέρω το πυρηνικό του πρόγραμμα σε στρατιωτική κατεύθυνση. Και όντως ο συγχρονισμός των διαδηλώσεων στο Ιράν είναι ενδεικτικός για μια προσπάθεια ενδεχόμενης αλλαγής καθεστώτος που μπορεί να επιχειρηθεί και εκεί, ιδίως μετά τη νέα κυβέρνηση Νετανιάχου στο Ισραήλ που είναι υπέρ της δυναμικής εξωτερικής πολιτικής.
Στο μεταξύ στην ίδια την Τουρκία εν όψει των εκλογών ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν καταφεύγει σε αυταρχικές μεθόδους παραμονής του στην εξουσία, όπως την άρση του δικαιώματος του εκλέγεσθαι στον δήμαρχο Κωνσταντινουπόλεως Εκρέμ Ιμάμογλου, με πρόσχημα την ύβρη προς δημόσιους λειτουργούς, αλλά με ουσιαστικό λόγο ότι θα μπορούσε να είναι ο ηγέτης μιας ανανεωμένης συνασπισμένης αντιπολίτευσης. Η θέληση του Ερντογάν να παραμείνει πάση θυσία στην εξουσία, προκειμένου να αποφύγει ακόμη και ενδεχόμενες ποινικές διώξεις, αποτελεί έναν αστάθμητο παράγοντα που εγκυμονεί κινδύνους για πολεμικά επεισόδια.
Από την άλλη, στο φόντο της ενεργειακής κρίσης, το Αζερμπαϊτζάν είναι πάρα πολύ σημαντικό για την προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο τόσο από το ίδιο, όσο και από το Τουρκμενιστάν. Η συμμαχία της Τουρκίας με το Τουρκμενιστάν διά του Αζερμπαϊτζάν, η οποία θα μπορούσε να επισφραγιστεί με έναν αγωγό φυσικού αερίου υπό την Κασπία θάλασσα, θα σηματοδοτούσε την αποκορύφωση των παντουρανικών φιλοδοξιών της Τουρκίας και θα άλλαζε τα δεδομένα στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας, καθώς το Τουρκμενιστάν έως τώρα διατηρούσε καλές σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα.
Ταυτοχρόνως, μεταξύ άλλων και με ρωσική διαμεσολάβηση, η Τουρκία φρόντισε να κλείσει το συριακό της μέτωπο μετά από μια δεκαετία διακοπής των μεταξύ τους διπλωματικών σχέσεων. Από την άλλη, η νέα κυβέρνηση Νετανιάχου στο Ισραήλ επιδιώκει εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία, αποφεύγοντας να τοποθετηθεί με σαφή τρόπο ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το γεγονός αυτό δείχνει μια τάση της νέας ισραηλινής κυβέρνησης να θέλει να έχει πολλές επιλογές στην εξωτερική πολιτική της, την ίδια στιγμή που στο εσωτερικό του Ισραήλ επικρατούν ακροδεξιές πολιτικές, όπως η προκλητική επίσκεψη του Υπουργού Ασφαλείας Ιτάμαρ Μπεν Γκβιρ στο τέμενος Αλ Άκσα, που θίγει τις ευαισθησίες των μουσουλμάνων. Τη στιγμή που το Ιράν αναπτύςσει το πυρηνικό του πρόγραμμα και δεν μπορεί να σταματηθεί ως προς αυτό από τους παραδοσιακούς συμμάχους του Ισραήλ, η αντίδραση του τελευταίου είναι απρόβλεπτη.
Κεντρική Ασία
Στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν δεν έχουν επιτύχει τον πλήρη έλεγχο της χώρας με αποτέλεσμα να επανέρχεται η απειλή της Βόρειας Συμμαχίας, την οποία στηρίζει το γειτονικό Τατζικιστάν, μία από τις λίγες χώρες της περιοχής που δεν συνεργάζεται με τη Ρωσία. Υπάρχουν, όμως, εντάσεις και μεταξύ του Τατζικιστάν και του Κιργιζιστάν που απειλούν να οδηγήσουν σε μία ευρύτερη ανάφλεξη. Το Τουρκμενιστάν επίσης φιλοδοξεί να εμπλακεί στη χώρα ενεργειακά, προμηθεύοντας το καθεστώς των Ταλιμπάν με φυσικό αέριο. Διά του Τουρκμενιστάν, όμως, επιδιώκει να επανέλθει και η Τουρκία σε μια περιοχή από την οποία είχε αποκλειστεί.
Κίνα
Εκτός, όμως, από το Ιράν και στην Κίνα έχουμε αποσταθεροποιητικές διαδηλώσεις με αφορμή την πανδημία και τη σχετική δυσφορία για την αντιμετώπισή της από την κυβέρνηση του Σι Τζινπίνγκ. Εν όψει του διεθνούς ανταγωνισμού, η χώρα βρίσκεται σε ένα μεταίχμιο, καθώς δεν αποτελεί πλέον την παγκόσμια εργατική δύναμη, αλλά θέλει να τονώσει και τη δική της κατανάλωση. Με την επίσκεψη της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, οι ΗΠΑ απέστειλαν μηνύματα, στα οποία η Κίνα απάντησε με στρατιωτικές ασκήσεις στην περίμετρο της νήσου. Αλλά και η αποφασιστική διαχείριση της πανδημίας από την Κίνα στην ουσία προετοιμάζει τη χώρα για μια πολεμικού τύπου επαγρύπνηση στην καταστολή εσωτερικών εχθρών. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση του Φούμιο Κισίντα στην Ιαπωνία αναγγέλλει ένα δικό της γενναίο πρόγραμμα επανεξοπλισμών που, όπως και το αντίστοιχο γερμανικό, ανατρέπει τις ισορροπίες μεταξύ νικητών και ηττημένων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι ΗΠΑ υποστήριξαν ενεργά την ιαπωνική αυτή πρωτοβουλία, επιθυμώντας να επιστρατεύσουν την Ιαπωνία μαζί με την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και δυνητικά και την Ινδία σε ένα μέτωπο ανάσχεσης της Κίνας στον Ινδοειρηνικό.
Σερβία
Στο Κοσσυφοπέδιο η κυβέρνηση Κούρτι επιχειρεί να εργαλειοποιήσει τη διεθνή συγκυρία, για να επιλύσει οριστικά το ζήτημα του σερβικού θύλακα στη Μιτρόβιτσα. Η σερβική κυβέρνηση Βούτσιτς ανεβάζει τους τόνους, αλλά καθώς παρεμβάλλονται νατοϊκές χώρες ανάμεσα στη Σερβία και τη Ρωσία, η τελευταία δεν μπορεί να προσφέρει αποφασιστική βοήθεια στη σύμμαχό της με αποτέλεσμα η Δύση να επιδιώκει δυναμικά την ταπείνωση μιας ευρωπαϊκής χώρας που περιμένει ρωσική συνδρομή, προκειμένου εντέλει να δείξει την αδυναμία της Ρωσίας να παρέμβει στην Ευρώπη. Η θρυαλλίδα που πυροδότησε τα τελευταία γεγονότα ήταν η σύλληψη του Σέρβου πρώην αστυνομικού Ντέγιαν Πάντιτς από τις αρχές του Κοσσυφοπεδίου με την κατηγορία ότι συμμετείχε σε οδοφράγματα. Η Σερβία ερμηνεύει αυτή τη σύλληψη ως καταστολή του σερβικού στοιχείου στο Κοσσυφοπέδιο. Μετά από τη σύλληψη στήθηκαν οδοφράγματα στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο και η αλβανική πλευρά προσπάθησε να εμπλέξει τον δυτικό παράγοντα με την αιτίαση ότι είχαν εμπλακεί στα σερβικά οδοφράγματα μισθοφόροι της ρωσικής Wagner. H Πρίστινα θεωρεί ότι μπορεί να εκμεταλλευτεί την περίσταση για να «επιλύσει» το ζήτημα της σερβικής μειονότητας, όμως μία πολεμική ανάφλεξη δεν θα συνέφερε κανέναν εκτός από τον δυτικό παράγοντα που θα προσπαθούσε να αποδείξει την αναξιοπιστία της Ρωσίας ως συμμάχου για ευρωπαϊκές χώρες.
Η συνήθης σοφία ότι όταν εκπυρσοκροτεί η πρώτη σκανδάλη σε έναν πόλεμο φεύγουμε από το πεδίο των σχεδιασμών και εισερχόμαστε σε ένα πεδίο αβεβαιότητας για το μέλλον ισχύει σαφέστατα και στις αρχές του νέου έτους 2023, που εγκυμονεί κινδύνους σε πολλά σημεία του πλανήτη και δη σε ένα ευρασιατικό τόξο που αρχίζει από τα Βαλκάνια και τελειώνει στην κεντρική Ασία, καθώς όλοι οι εμπλεκόμενοι στον πόλεμο της Ουκρανίας ευελπιστούν ότι κάποιος αντίπαλός τους θα «κλατάρει» πρώτος λόγω υπερβολικού ανοίγματος.