από το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων
Kατά την ΑΥΓΗ, το εξώδικο είναι σε «ιταμό ύφος, λες και απευθύνεται σε υπηκόους χώρας-μπανανίας» ενώ κατά την Eldorado πρόκειται για μια «καλή τη πίστη προσπάθεια φιλικής επίλυσης του ζητήματος». Τα αποσπάσματα που δημοσιεύει η ΑΥΓΗ δείχνουν σαφώς το πρώτο – άλλωστε παρόμοιο ύφος έχουμε δει και σε άλλα έγγραφα της Ελληνικός Χρυσός προς τις Ελληνικές αρχές την τελευταία πενταετία.
Αρχικά πρέπει να τονιστεί οτι μία εξώδικη επιστολή δεν αποτελεί τίποτε άλλο από μια καταγεγραμμένη σε δημόσιο έγγραφο δήλωση προθέσεων. Κανείς, ούτε οι αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις, δεν περιμένει να απαντήσει η Ελλάδα θετικά στο εξώδικο και να προσφέρει στην Eldorado 750 εκατ. ευρώ. Η κίνηση ερμηνεύεται ως μία καταγραφή των ελάχιστων οικονομικών απαιτήσεων της εταιρείας, για την περίπτωση που η υπόθεση οδηγηθεί σε διαιτητικό δικαστήριο. Δηλαδή ως ένας ξεκάθαρος εκβιασμός για την έκδοση των αδειών. Η εταιρεία πιέζεται τρομακτικά από τους μετόχους της που χάνουν περιουσίες με τη μετοχή να έχει κατρακυλήσει κάτω από το $1 δολάριο και να είναι στα πρόθυρα της διαγραφής από το NYSE ή του reverse split.
Εκεί που μας χρωστούσε, ζητάει να πάρει και το βόδι η Eldorado/Ελληνικός Χρυσός και καλά κάνει από την πλευρά της, αφού ο κ. Σταθάκης της έδωσε τα «πατήματα» για να το κάνει. Το εξώδικο ήταν το απολύτως αναμενόμενο αποτέλεσμα της ανερμάτιστης πολιτικής Σταθάκη από το Νοέμβριο 2016 που ανέλαβε το ΥΠΕΝ και της απροθυμίας του να διαφυλάξει τα συμφέροντα του Δημοσίου απέναντι σε μια εταιρεία που συστηματικά αρνείται να τηρήσει τις υποχρεώσεις της.
Η εταιρεία κατηγορεί το Δημόσιο για «αντισυμβατική, παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά» λόγω της καθυστέρησης στην έκδοση των υπολειπόμενων αδειών για το μεταλλείο των Σκουριών. Kατά την πάγια τακτική της επιχειρεί να αποσυνδέσει αυτές τις άδειες από το υπόλοιπο Επενδυτικό Σχέδιο το οποίο βρίσκεται στον αέρα από το 2016, λόγω της απόρριψης της τεχνικής μελέτης της μεταλλουργίας (αποφάσεις Σκουρλέτη).
Το δελτίο τύπου του ΥΠΕΝ σχετικά με το εξώδικο αίτημα της εταιρείας, σωστά, επανασυνδέει τις άδειες με τη μεταλλουργία:
«Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της εταιρείας «Ελληνικός Χρυσός ΑΕΜΒΧ» σχετικά με την κατάθεση αιτήματος αποζημίωσης ως αποτέλεσμα της διαδικασίας αδειοδότησης του Μεταλλείου των Σκουριών, επισημαίνουμε την πάγια θέση του Ελληνικού Δημοσίου, ότι η ανάπτυξη των Μεταλλείων Κασσάνδρας είναι, σύμφωνα με τους όρους της Σύμβασης, μια ενιαία επένδυση. Ως εκ τούτου, βασική προϋπόθεση για την έναρξη και λειτουργία των επιμέρους τμημάτων αυτής, είναι η προσκόμιση, εκ μέρους της Εταιρείας, των απαραίτητων εγγυήσεων για την υλοποίηση της υποχρέωσης παραγωγής καθαρών μετάλλων. Στο πλαίσιο της θέσης αυτής, εξετάζεται από τη Διοίκηση και το κατατεθέν αίτημα της εταιρείας».
Οι Σκουριές είναι τμήμα της ενιαίας και αδιαίρετης «επένδυσης» των Μεταλλείων Κασσάνδρας και δεν μπορούν να αδειοδοτηθούν αν δεν ξεκαθαριστεί πλήρως το ζήτημα της μεταλλουργίας, δηλαδή αν η εταιρεία δεν αποδείξει οτι η μεταλλουργική τεχνολογία (flash smelting) που έχει επιλέξει για την επεξεργασία του υψηλού αρσενικού μίγματος συμπυκνωμάτων Σκουριών και Ολυμπιάδας είναι τεχνικά εφαρμόσιμη και περιβαλλοντικά αποδεκτή. Μέχρι στιγμής, η εταιρεία αρνείται πεισματικά οτι υπάρχει οποιοδήποτε λάθος ή παράλειψη στην τεχνική μελέτη της μεταλλουργίας παρ’οτι η αρμόδια υπηρεσία την έχει απορρίψει επισημαίνοντας σωρεία σοβαρών προβλημάτων που οδηγούν σε τεχνικά προβλήματα στην εφαρμογή και – κυρίως – στη διακινδύνευση της δημόσιας υγείας. Κατά πληροφορίες, και τις δύο φορές που επεστράφη η μελέτη ακολούθησαν επιστολές της εταιρείας αντίστοιχου ιταμού και αποικιοκρατικού ύφους με το πρόσφατο εξώδικο.
Είναι η πρώτη φορά – στο δελτίο τύπου – που η αδειοδότηση των Σκουριών συνδέεται ευθέως με το ζήτημα της μεταλλουργίας και λογικά σε αυτό το πνεύμα θα είναι και η επίσημη απάντηση στις απαιτήσεις της εταιρείας. Σωστά τα λέει τώρα ο κ. Σταθάκης αλλά δεν ήταν αυτά που έπραξε στη διάρκεια της θητείας του ως Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας:
– Η πρώτη υπογραφή του κ. Σταθάκη ως Υπουργού ΠΕΝ ήταν μια έγκριση δευτερεύουσας μελέτης για τις Σκουριές, παρότι με απόφασεις του προκατόχου του, Πάνου Σκουρλέτη, είχαν ήδη απορριφθεί τόσο η μελέτη της μεταλλουργίας όσο και η αίτηση θεραπείας της εταιρείας. Μια έγκριση ασήμαντη ουσιαστικά, αλλά δηλωτική της πρόθεσης του νέου Υπουργού να ανεχθεί την παραβίασης της σύμβασης.
– Η εφαρμογή των αποφάσεων Σκουρλέτη επέβαλε την ανάκληση της ΑΕΠΟ και των εγκρίσεων τεχνικών μελετών που παραβιάζονται. Εν συνεχεία ο Υπουργός μπορούσε να προβεί σε ακύρωση της σύμβασης, με υπαιτιότητα της Ελληνικός Χρυσός, και να διεκδικήσει αποζημιώσεις υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου από την εταιρεία όπως προβλέπει το άρθρο 4 της σύμβασης. Αντί γι’αυτό, κατάφερε να κάνει ακριβώς το αντίθετο και να μας ζητάει τωρα αποζημιώσεις η εταιρεία, εκβιάζοντας για άδειες που δεν δικαιούται να λάβει.
– Αδειοδότησε πλήρως το υποέργο Ολυμπιάδας, παραβιάζοντας ο ίδιος το ενιαίο και αδιαίρετο της «επένδυσης» και έδωσε σειρά παράνομων προσωρινών αδειών και παρατάσεων στο ΧΥΤΕΑ Κοκκινόλακκα.
– Προσέφυγε σε διαιτησία με στόχο να παρακάμψει τις αποφάσεις Σκουρλέτη και να βγάλει την εταιρεία από το νομικό αδιέξοδο. Παρ’οτι η επιλογή των προσώπων και το κείμενο του δικογράφου έδειχναν μια στημένη υπέρ της εταιρείας διαδικασία, η τελική απόφαση ήταν μόνο κατ’ονομα «νίκη» για την εταιρεία. Το διαιτητικό δικαστήριο αναγνώρισε την ισχύ των αποφάσεων Σκουρλέτη και την αποκλειστική αρμοδιότητα του ΣτΕ να τις ακυρώσει και έτσι κανένα πρόβλημα για την εταιρεία δεν λύθηκε. Ο κ. Σταθάκης δεν έδωσε ποτέ στη δημοσιότητα το ντροπιαστικό για τον ίδιο και αρνητικό για την εταιρεία κείμενο της απόφασης, αλλά το δημοσιεύσε το «Παρατηρητήριο» και θα το βρείτε εδώ και μια πολύ σύντομη κριτική/ερμηνεία της απόφασης εδώ.
– Αντί να εξηγήσει στα μέσα ενημέρωσης τι σημαίνει πραγματικά η διαιτητική απόφαση, ο κ. Σταθάκης την έκρυψε και άφησε το πεδίο ελεύθερο στην εταιρεία να διαδίδει την προπαγάνδα της και να διασύρει το Ελληνικό Δημόσιο. Οι άδειες για τις Σκουριές δεν δίνονται αλλά χωρίς καμμία εξήγηση γι’αυτό. Το ΥΠΟΜΝΗΜΑ μας με τίτλο “Γιατί το ΥΠΕΝ δεν νομιμοποιείται να εκδώσει άδειες για τις Σκουριές» έμεινε αναπάντητο, όπως και οι σχετικές κοινοβουλευτικές ερωτήσεις. Mε τη νέα επίκαιρη ερώτηση του κ. Σκρέκα και της Νέας Δημοκρατίας τι θα κάνει; Θα την αφήσει και αυτήν αναπάντητη;
Εδώ και έξι μήνες η εταιρεία αλωνίζει στα Ελληνικά και ξένα μέσα ενημέρωσης παριστάνοντας την αδικημένη ενώ ο Υπουργός απλά σιωπά. Αλλά με τη σιωπή του δίνει την εντύπωση οτι αποδέχεται τους ισχυρισμούς της εταιρείας, με αποτέλεσμα να έχει «περάσει» παντού η άποψη της εταιρείας οτι η Ελλάδα παραβιάζει τη σύμβαση και τους όρους των αδειών και εγκρίσεων, ενώ συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο!
Θα έπρεπε να γνωρίζει ο κ. Σταθάκης οτι δεν μπορεί να πατάει για πολύ καιρό σε δυο βάρκες. Θα έπρεπε να προβλέψει οτι η πολυεθνική θα εκμεταλλευόταν την απερίσκεπτη πολιτική του της επιλεκτικής έκδοσης αδειών, προκειμένου να εκβιάσει για να πάρει και τις υπόλοιπες. Με το εξώδικο της εταιρείας τα πράγματα σοβάρεψαν. Θα σοβαρευτεί και ο Υπουργός να τηρήσει το νόμο και να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον και τη δημόσια υγεία;