Άγνωστη είναι η πηγή των 700 σελίδων φερομένων ως απορρήτων εγγράφων προερχόμενων το Υπουργείο Πληροφοριών και Ασφαλείας του Ιράν, που έφερε στο φως το Ιντερσεπτ (The Intercept). Σύμφωνα με όσα δηλώνουν οι δημοσιογράφοι, η πηγή απλώς τα συνόδευσε με ένα μήνυμα που ανέφερε ότι ήθελε «να μάθει κόσμος τι κάνει το Ιράν στην πατρίδα [του] το Ιράκ» – προφανώς διότι ο κόσμος γνωρίζει καλά τι έχουν κάνει εκεί οι ΗΠΑ.

Τα φερόμενα ως απόρρητα έγγραφα αφορούν στην περίοδο της μεγαλύτερης ισχύος της ISIS, οπότε και η κατάληψη της Μοσούλης, η σφαγή των Γιαζιντι κ.α., ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτά καταγράφεται ως ακατανόητη η στάση των ΗΠΑ να μη συνεργαστούν με το Ιράν κατά του «Χαλιφάτου». «Η επιμονή των Αμερικάνων να μη συνεργαστούν με το Ιράν στον πόλεμο κατα της ISIS και να μη μετέχουν στις συσκέψεις των δέκα κρατών της περιοχής – των αραβικών και της Τουρκίας- όπως και οι ακραίες θέσεις των δυτικών και αραβικών κρατών επί της παρουσίας και του ρόλου του Ιράν είχαν αρνητική επιρροή», γράφεται συγκεκριμένα σε ένα από τα έγγραφα. Στο αρνητικό, για τις ΗΠΑ, κλίμα συνέβαλε και η αργοπορία τους να βοηθήσουν κατά του «Χαλιφάτου», ενώ το Ιράν ήταν πάντα παρόν από την πρώτη στιγμή. Παράλληλα, καταγράφεται και η εισδοχή των ιρανικών μυστικών υπηρεσιών στην ISIS, που βοήθησε σημαντικά στη συλλογή πληροφοριών. Τέλος, από τις πιο ενδιαφέρουσες «αποκαλύψεις», είναι η προσέγγιση Σιιτών (Ιράν) και Σουνιτών (Μουσουλμανική Αδελφότητα), με στόχο την επίτευξη νέας ισορροπίας στην περιοχή, προς όφελος και των δύο και η πρόταση της Αδελφότητας να ενωθούν εναντίον των Σαουδαράβων, αναπτύσσοντας κοινή δράση στην Υεμένη, ισχυρισμός που μπάζει, καθώς μπορεί η Αδελφότητα να έχει ως πρωτο και βασικό στόχο τους Σαουδάραβες, αλλά η Υεμένη δεν προσφέρεται ως το καλύτερο πεδίο.

Η συνάντηση (;) στην Τουρκία

Στη συνάντηση (;) , που έλαβε χώρα σε τουρκικό ξενοδοχείο, το 2014, συμμετείχαν στελέχη της Κουντζ, των ειδικών δυνάμεων που ηγείται ο στρατηγός – όχι όμως ο ίδιος ο Σολεϊμανί, όμως, γιατί …δεν του έδωσε βίζα η Τουρκία – και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, και στόχος ήταν να βρεθεί τρόπος να αντιμετωπίσουν το «Χαλιφάτο», και να επανεξεταστεί η συνεργασία τους, που έγινε πολύ δυσκολότερη με τον Σίσι στην αιγυπτιακή προεδρία. Σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρευσαν, οι μυστικές υπηρεσίες του Ιράν παρακολουθούσαν, με δικό τους κατάσκοπο, τις συνομιλίες, διότι «οι μυστικές υπηρεσίες ζηλεύουν την δύναμη και την επιρροή των Φρουρών της Επανάστασης και προσπαθούν να κρατάνε αρχεία των ενεργειών των Φρουρών ανά τον κόσμο».

Ας αφήσουμε την θέση ότι Σουνίτες και Σιιίτες θα ενώνονταν στην Υεμένη. Πολλές απορίες γεννά και ο υπόλοιπος ισχυρισμός, αφού δεν υπήρχε περίπτωση κάτι τέτοιο να μην είναι γνωστό στους Φρουρούς. Ομοίως, αστεία είναι και η άποψη ότι ο Σολεϊμανί δεν παρακολούθησε γιατί θα χρειαζόταν επίσημη βίζα για την Τουρκία (λες και δεν θα του έδινε διπλωματικό διαβατήριο η κυβέρνησή του, ή λες και συνηθίζει να ανακοινώνει τις κινήσεις του, όταν τα σχέδια κι οι απόπειρες δολοφονίας του είναι γνωστά). Σιγά σιγά θα τον αναζητούν και στα αντίστοιχα ΚΕΠ, που υποβάλλει αιτήσεις για βίζα…

Γι αυτό και θα τολμήσω να πω ότι, είναι πιθανό τουλάχιστον ορισμένα εκ των 700 εγγράφων να είναι «φυτευτά» και ειδικά όσα αναφέρονται στο συγκεκριμένο συμβάν, και σε σχέση με τον στρατηγό, που πολύ πρόσφατα πρόσβαλε τις ΗΠΑ. Ειδικά καθώς ένας εκ των φερόμενων ως παρόντων, από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, διαψεύδει κάθετα όσα αναφέρονται.

Oι ήρωες των εγγράφων

Κεντρικό πρόσωπο αναδεικνύεται, μέσα από τα έγγραφα, ο στρατηγός Κασέμ Σολεϊμανί, διοικητής των Φρουρών της Επανάστασης και της ειδικής δύναμης Κουντζ (Ιερουσαλήμ), που αποτελεί την ελίτ των στρατιωτικών δυνάμεων της χώρας, με ρόλο και μυστικών υπηρεσιών. Πηγές τον έφεραν, μόλις προ δύο εβδομάδων, να ηγείται συζητήσεων με κυβερνητικά στελέχη στη Βαγδάτη, ώστε να στηριχθεί ο εκεί πρωθυπουργός, Αντίλ Αμπντούλ Μαγντί, όπως και να δίνει ο ίδιος την εντολή να χτυπήσουν με αληθινά πυρά τους διαδηλωτές. Απόπειρα δολοφονίας του στρατηγού Σολεϊμανί, με τόνους εκρηκτικών, σε ώρα προσευχής, και σύλληψη των υπευθύνων πρακτόρων των ΗΠΑ, είχε καταγγείλει προ ολίγων εβδομάδων το Ιράν.

Tα έγγραφα, τα οποία ως αυτή την ώρα δεν έχουν σχολιάσει Ιρανικές αρχές, παρουσιάζουν ως σχετικά πρόσφατο εγχείρημα την εξάπλωση της επιρροής του Ιράν στο Ιράκ και κάνουν λόγο για τις στρατηγικές που απαιτούνται ώστε να μπορέσει το Ιράν να έχει λόγο στα τεκταινόμενα στη γειτονική του χώρα.

Τα λαϊκά κινήματα στο Λίβανο και το Ιράκ – με κοινά αιτήματα κατά της διαφθοράς και των προβλημάτων της καθημερινότητας- αποτέλεσαν απειλή για την ισορροπία στην περιοχή, στην οποία ελπίζει, για να μην δεχθεί την επίθεση των Νατοϊκών, το Ιράν. Στο Ιράκ, οι λαϊκές πιέσεις ήταν κατά της κυβέρνησης του Αντίλ Αμπντούλ Μαγντί, που απάντησε με βία και νεκρούς. Σε ένα από τα έγγραφα που διέρρευσαν ο Αντίλ Αμπντούλ Μαχντί  – όπως και άλλοι σιίτες αξιωματούχοι- φέρεται να έχει, ήδη από το 2014 και ως υπουργός Πετρελαίου, «ειδική σχέση» με το Ιράν. Η ειδική αυτή σχέση δεν αναλύεται, και ο αμερικανός αναλυτής του οποίου ζητούν τη γνώμη από το The Intercept, λέει πως δεν πρέπει να ερμηνευτεί πολιτικά. Υπενθυμίζεται ότι η άνοδος του Μαγντί στην πρωθυπουργία είχε και τις αμερικάνικες ευλογίες.

Οι «φτωχοί» διπλοί πράκτορες της CIA

Όσα έρχονται στο φως με τη διαρροή ερμηνεύονται, ειδικά από τους New York Times, ως (επιτυχής) απόπειρα του Ιράν να καλύψει το κενό της αποχώρησης των ΗΠΑ, η οποία άφησε «τους ανθρώπους της CIA» στη χώρα «άνεργους και χωρίς υλικά μέσα επιβίωσης», με αποτέλεσμα να στραφούν στο Ιράν, πουλώντας όσα γνώριζαν για τη δράση της CIA στο Ιράκ. Επίσης, δείχνουν «την σκληρή δουλειά των Ιρανών κατασκόπων στην συνεργασία με πολιτικά στελέχη, την μετατροπή των πρακτόρων των ΗΠΑ σε δικούς τους και την διάβρωση κάθε πολιτικού, οικονομικού και θρησκευτικού χώρου του Ιράκ».

Το The Intercept αναφέρει πως «πολλά από τα έγγραφα περιγράφουν σκηνές που μοιάζουν να έχουν βγει από μυθιστόρημα κατασκοπείας» και κάνει λόγο για συναντήσεις σε πάρτυ, φωτογραφήσεις αμερικανών στρατιωτών σε αεροδρόμια μες στη νύχτα, παρακολουθήσεις των στρατιωτικών πτήσεων και «δώρα σε κολώνιες, σαφράνι και φυστίκια αιγίνης» προς τις «πηγές» [πρόκειται για τυπικά, παραδοσιακά δώρα σε κάθε επίσκεψη στο Ιράν, ας σημειωθεί, που εδώ μετατρέπονται σε δήθεν ενδείξεις δωροδοκίας (αντίστοιχες ενός κουτιού με πάστες…)]. Και πάλι σύμφωνα με το The Intercept, στα έγγραφα καταγράφονται όλα τα έξοδα (λ.χ. 87,5 ευρώ για δώρα σε διοικητή των Κούρδων).  Η αναφορά στα είδη των δωροδοκιών μάλλον αποτελεί ένδειξη του βαθμού καθαρότητας των μυστικών υπηρεσιών του Ιράν, που δεν αφήνουν περιθώρια για διαφθορά, παρά ως «γραφικότητα», όπως αφήνουν να εννοηθεί τα έντυπα των αποκαλύψεων.

Ανάλογη αντιμετώπιση, ως πολύ σημαντικές, έχουν και πληροφορίες περί επισκέψεων ιρανών αξιωματούχων στα σπίτια στελεχών του κουρδικού αγώνα, για να συλλυπηθούν για θύματα της οικογενειας- κάτι που δείχνει απόλυτη άγνοια της σημασίας που έχουν τα θύματα πολέμου στην σιίτικη κουλτούρα και των παραδόσεων του ιρανικού λαού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εμμονή των αμερικανών σε μυθιστορηματικές προσεγγίσεις των πρακτόρων τους και των πηγών της. Χαρακτηριστικά, ένας από τους διπλούς πράκτορες είχε στη CIA την ονομασία «Ντόνι Μπράσκο», ενώ οι Ιρανοί τον ονόμαζαν «Πηγή 134992». Ο συγκεκριμένος άλλαξε πλευρά, όπως αναφέρεται, γιατί πίστευε ότι ήταν πιθανό η συνεργασία του με τους αμερικάνους να του κοστίσει τη ζωή του, και για να προστατευθεί έδωσε στους Ιρανούς όλα όσα γνώριζε για επιχειρήσεις και δράση της CIA: από τα ονόματα άλλων συνεργατών των αμερικάνων, και όπλα και μηχανήματα που χρησιμοποιούνταν, μέχρι γιάφκες. Αναφέρεται ότι έγραψε ο ίδιος όλα όσα γνώριζε (δεν αναφέρεται αν πετάχτηκε να βγάλει και φωτοτυπίες…) Ο συγκεκριμένος είχε δουλέψει για τη CIA για πολύ περισσότερα από φυστίκια Αιγίνης, πάντως: τρεις χιλιάδες δολάρια το μήνα, ένα μπόνους 20.000 δολαρίων και ένα αυτοκίνητο ήταν η αμοιβή του για 18 μήνες εργασίας.

Έχει ενδιαφέρον ότι, η συνεργασία με τη CIA παρουσιάζεται ως κάτι θετικό και η συνεργασία με τις Ιρανικές μυστικές υπηρεσίες ως αποτέλεσμα της αποχώρησης της CIA, γνωστού εγγυητή της σταθερότητας και της δημοκρατίας…

Τα έγγραφα αποκαλύπτουν, κατ’ ουσίαν, πως ο μυστικός μαινόμενος πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, έχει αποκτήσει νέο γήπεδο στο Ιράκ, και παρουσιάζουν τις μυστικές υπηρεσίες του Ιράν να έχουν νικήσει κατά κράτος, αλλά, επίσης, και σαν τον κατ’ εξοχήν σταθεροποιητικό παράγοντα στη χώρα, μετά την αμερικάνικη εισβολή. «Τα έγγραφα δείχνουν πως το Ιράν ξεπέρασε σε κάθε στροφή τις ΗΠΑ στον αγώνα για επιρροή», σημειώνεται χαρακτηριστικά – και ίσως αυτό είναι το πιο επικίνδυνο συμπέρασμα σε όσα διαβάζει κάποιος πέρα από τις γραμμές των εγγράφων.

Περί της στάσης του Ιράν

Ο Λίβανος, η Συρία και το Ιράκ θεωρούνται ιδιαίτερα κρίσιμα για την ασφάλεια του Ιράν, μίας από τις χώρες του, σύμφωνα με τον Τζωρτζ Μπους, «Άξονα του Κακού» που δέχονται πολλαπλές πιέσεις από τους Αμερικανούς, λόγω και της αντοχής της και της αυτάρκειάς της, αλλά και λόγω της στρατηγικής της θέσης και των στενών του Χορμούζ. Στις τρεις αυτές χώρες, ο ρόλος του Κασέμ Σολεϊμανί, του «Τσε Γκεβάρα της Μέσης Ανατολής» θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμος. Ο στρατηγός «κρύβεται» πίσω από την νίκη της κυβέρνησης Άσαντ επί της ISIS και θεωρείται ο άμεσος συνομιλητής του Πούτιν, στη συνεργασία των δύο κρατών στη Συρία.

Στα δημοσιεύματα περί των διαρροών, η δύναμη Αλ Κουντζ της οποίας ηγείται ο Σολεϊμανί παρουσιάζεται σε αντιπαλότητα με τις επίσημες μυστικές υπηρεσίες της χώρας. Ωστόσο, είναι γνωστό πως ο στρατηγός έχει το «εν λευκώ» από τον αγιατολάχ Χαμενεϊ και είναι λαοφιλέστατος εντός και εκτός της χώρας του, στη Μέση Ανατολή.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πληροφορία, βάσει των διαρροών, ότι το Ιράν προσπάθησε, και δεν γνωρίζουμε αν κατόρθωσε, να αποκτήσει πηγή/κατάσκοπο και μέσα στο Στέητ Ντηπάρτμεντ, από πρόσωπα που είχαν πρόσβαση στην χάραξη πολιτικής των ΗΠΑ στο Ιράκ. Λέγεται ότι στα έγγραφα αναφέρονται επαφές της «πηγής» αυτής με ιρανούς, οι οποίοι προσέφεραν «χρήματα, χρυσό και άλλα δώρα» (φαίνεται εκείνο τον καιρό θα είχαν έλλειψη από φυστίκια…).

Οι πράκτορες του Ιράν χαρακτηρίζονται, στο άρθρο του , ως «υπομονετικοί, επαγγελματίες και πραγματιστές».

Ο πόλεμος στο Ιράκ έχει κοστίσει στις ΗΠΑ, σύμφωνα με αμερικάνικες στρατιωτικές πηγές, 4.500 ζωές στρατιωτών και άνω των δύο τρισεκατομμυρίων δολαρίων – σε εκατοντάδες χιλιάδες, δε, υπολογίζονται οι ζωές ιρακινών που χάθηκαν. Στις ίδιες εκτιμήσεις, αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν σχέδιο για το Ιράκ, μετά την αποχώρησή τους, και αυτό διευκόλυνε τη διείσδυση του Ιράν στην περιοχή.

Ωστόσο, με δεδομένο τον σχεδόν δεκαετή πόλεμο μεταξύ Ιράν – Ιράκ και την κατοπινή ισχυρή παρουσία των Αμερικάνων στο Ιράκ, το περίεργο θα ήταν να μη προσπαθήσει το Ιράν να αποκτήσει πηγές και επιρροή στο Ιράκ, και μάλιστα πολύ πριν τη συριακή κρίση. Η ακεραιότητα του Ιράν «περνάει» από την συλλογή πληροφοριών από τις εχθρικές χώρες και η πολλαπλή στοχοποίησή του από τους Αμερικανούς, μετά την Ιρανική Επανάσταση, όφειλε να απαντηθεί σε όλα τα επίπεδα. Η βοήθεια του Ιράν προς τη Συρία σήμαινε, επίσης, συνεργασία – τουλάχιστον σε επίπεδο πτήσεων – με το Ιράκ, κάτι που επετεύχθη χάρη στο Σολεϊμανί, επί προεδρίας Ομπάμα και άρσης των κυρώσεων. Σύμφωνα με το Ιράκ και το Ιράν, η αεροπορική μεταφορά αφορούσε σε ανθρωπιστική βοήθεια και σε πολιτικές πτήσεις για τη μεταφορά προσκυνητών, σύμφωνα με τις ΗΠΑ αφορούσε σε όπλα. Την μεταφορά προσκυνητών ακόμη και στις πιο άγριες στιγμές του πολέμου επιβεβαιώνει και το δικό μας ρεπορτάζ στη Συρία.