της Γεωργίας Κριεμπάρδη
Με αφορμή το τραγικό περιστατικό της Καρπάθου, ήθελα να δώσω βήμα και φωνή σε γονέα που αγαπά το παιδί του χωρίς αστερίσκους. Είναι η υπέροχη μαμά Μαρία. «Είχα καταλάβει πριν μου μιλήσει το παιδί μου και για να τον βοηθήσω να νιώσει καλύτερα του εξήγησα πως δεν ενδιαφέρομαι για την σεξουαλική ταυτότητα κανενός από τα παιδιά μου. Συγκεκριμένα, του είπα ότι αυτό που με ενδιαφέρει είναι η σωματική και ψυχική του υγεία και όχι με ποιον θα είναι στο κρεβάτι του. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν ψύχραιμη. Το θεώρησα απολύτως φυσιολογικό» θα πει και από την αρχή την συζήτησης καταλαβαίνεις ότι έχεις να κάνεις με ένα υπέροχο πλάσμα.
Αν και το περιβάλλον που μεγάλωσε και ζει είναι συντηρητικό, η ίδια αδιαφορεί και στηρίζει ανοιχτά το παιδί της. «Επειδή αποτελούμε όλοι μαζί την κοινωνία αυτή, προσπαθώ να αφήνω κι εγώ το “λιθαράκι” μου, με το οποίο να περνάω το μήνυμα “πρέπει να αλλάξω εγώ για να αλλάξει η κοινωνία”. Πρέπει πάντοτε να θυμόμαστε ότι “μπορεί να μην συμφωνώ με αυτό που λες αλλά δεν θα σταματήσω να υπερασπίζομαι το δικαίωμα σου να το λες”» τονίζει.
«Στην αρχή σκέφτηκα μήπως έχω κάνει κάτι λάθος. Το σκέφτηκα στα πλαίσια που κάθε μητέρα πάντα προβληματίζεται για το αν έχει κάνει κάποιο λάθος. Ωστόσο, δε θεωρώ πως έχω κάνει κάποιο λάθος στην ανατροφή του παιδιού, μιας και τον βλέπω υγιή και ευτυχισμένο και αυτό είναι το μόνο που με ενδιαφέρει» προσθέτει και σημειώνει πως στηρίζει ενεργά το παιδί της, «χωρίς να αφήνω περιθώρια για την έκφραση αρνητικού σχολιασμού σε βάρος του».
«Δε θα συμμετείχα ποτέ συνειδητά σε παρελάσεις που θεωρώ πως εξευτελίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και κυρίως την αξιοπρέπεια προς την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Αντίθετα, θα συμμετείχα με χαρά σε μια ενημερωτική εκδήλωση προς γονείς και παιδιά που θα τους βοηθούσε να καταλάβουν ότι τίποτα δεν είναι άσπρο μαύρο. Υπάρχουν κι άλλα χρώματα αρκεί να ανοίξουμε τα μάτια μας για να τα δούμε. Η αληθινή αγάπη δεν έχει αστερίσκους» σχολιάζει η υπέροχη μαμά.
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην αγάπη
Η ενημέρωση των γονέων για να αντιληφθούν την αξία της αποδοχής και της διαφορετικότητας είναι απόλυτα σημαντική. Η ενημέρωση πρέπει να γίνεται από ειδήμονες και ψυχολόγους, είτε μέσα από τα σχολεία, είτε μέσα από καμπάνιες ενημέρωσης και διάφορες εκδηλώσεις. Μεγάλη είναι η συνεισφορά και των ΜΜΕ που φέρνουν σε επαφή τους γονείς με τη διαφορετικότητα και τους βοηθούν να λάβουν τα διάφορα ερεθίσματα που οδηγούν στην κατανόηση των παιδιών τους, όπως εξηγεί η ίδια. «Δε θα θεωρούσα μάλιστα, παράλογη την συνεισφορά της εκκλησίας. Θα ήθελα να ακούσω να τοποθετούνται επί του θέματος ιερείς και να μιλήσουν ανοιχτά για την αγάπη που δίδαξε ο Κύριος και ότι η αγάπη αυτή δεν ξεχωρίζει ανθρώπους ανάλογα με το χρώμα, το φύλο, την ταυτότητα και την καταγωγή». Η θρησκεία, οι ιδέες και η ψυχή που κουβαλά αυτή η μαμά είναι ο ουσιαστικός ορισμός του ανθρωπισμού.
«Δεν σταματώ να δηλώνω ξεκάθαρα πόσο περήφανη είμαι για το παιδί μου και πόσο μεγάλη είναι η αγάπη μου γιαυτό. Ο κάθε γονέας οφείλει να μεγαλώνει τα παιδιά του με τέτοιο τρόπο ώστε κι αυτά να αποδέχονται την διαφορετικότητα» αναφέρει, ενώ σχολιάζει και εκείνους που αντιδρούν απέναντι σ’ αυτή την επιλογή του παιδιού τους. «Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ ως μητέρα είναι ότι οι γονείς αυτοί μεγάλωσαν με πολλά στερεότυπα και χωρίς αγάπη, κάνοντας του ανίκανους να αποδεχτούν την επιλογή των παιδιών τους. Η καταπίεση που έχουν βιώσει τους έχει οδηγήσει σε ένα ατέρμονο τούνελ, δε θέλουν να βρουν το φως και να ξεφύγουν από αυτό, κι αυτό οφείλεται στον φόβο και την ανασφάλεια για το τι υπάρχει έξω από το τούνελ αυτό. Πιστεύω πως οι γονείς δεν έχουν το δικαίωμα να ζουν στη βολεμένοι στα κοινωνικά στερεότυπα που τους έχουν επιβληθεί. Δεν έχουν το δικαίωμα να επιβάλουν στα παιδιά τους αυτά που αυτοί δεν κατάφεραν καθώς οφείλουν να δείχνουν ειλικρινή αγάπη στις επιλογές του παιδιού τους».
Συμβουλεύει τα παιδιά να είναι ειλικρινή, να καταλάβουν πως η ζωή είναι δική τους, τους ανήκει και δε θα πρέπει να αφήσουν ούτε μια μέρα χαμένη που να μην είναι ο εαυτός τους. «Θα πρέπει να διεκδικήσουν το δίκιο και την ελευθερία τους και να εξηγήσουν στους γονείς και στο περιβάλλον τους τι είναι αυτό που αισθάνονται και να ζητήσουν να το αγαπούν».
«Τι θα λέγατε σε έναν γονέα που δεν αποδέχεται το παιδί του;» την ρωτάω. «Τα παιδιά μας τα αγαπάμε για αυτό που είναι. Όπως εγώ λέω στα δικά μου παιδιά, το μόνο που δεν θέλω να κάνουν θα ήταν να μην κάνουν ποτέ κακό στον εαυτό τους και στους άλλους. Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην αγάπη. Όταν αγαπάμε κάποιον, δεν τον αγαπάμε για αυτό που θέλουμε εμείς να είναι, αλλά για αυτό που πραγματικά είναι. Δεν φέραμε τα παιδιά μας στον κόσμο για να ακολουθήσουν τα δικά μας θέλω ή/και τα δικά μας πιστεύω αλλά για να τα βοηθήσουμε να είναι ελεύθερα και να ανοίξουν τα δικά τους φτερά και να πετούν όπου αυτά ονειρεύονται. Θα προσπαθούσα να πείσω τους γονείς ότι οφείλουμε να είμαστε κοντά στα παιδιά μας χωρίς να επιτρέπουμε σε κανέναν να τα εμποδίσει και να τα κριτικάρει».
Το πρόβλημα της κοινωνίας που χαρακτηρίζεται τόσο συντηρητική και τόσο αναχρονιστική οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη παιδείας. «Από μικρή ηλικία πρέπει τα παιδιά να μάθουν να αναγνωρίζουν το σώμα τους με τη βοήθεια ειδικών, χωρίς να αναζητούν μόνα τους μη έγκυρες πηγές που μπορεί να τα οδηγήσουν σε λάθος συμπεράσματα και λάθος συμπεριφορές. Ακούμε τελευταία συνέχεια για βιασμούς και γυναικοκτονίες. Θεωρώ ότι είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη η έλλειψη ενημέρωσης και σεξουαλικής αγωγής από μικρή ηλικία καθώς, τα άτομα που οδηγούνται σε τέτοιες συμπεριφορές δεν κατανοούν τις συνέπειες των πράξεων τους και δεν γνωρίζουν από που πρέπει να ενημερώνονται μιας και το σχολείο αδιαφορεί επί του θέματος» σχολιάζει η μαμά Μαρία, που θεωρεί παραπάνω από απαραίτητη τη σεξουαλική αγωγή στο σχολικό πρόγραμμα.
Μιλήσαμε και για τη γραμμή στήριξης 11528, που βοηθά τόσο τους γονείς όσο και τα παιδιά που προβληματίζονται επί του θέματος. «Όλοι μας είμαστε υπεύθυνοι για την συντηρητική κοινωνία, με τις επιλογές μας αφήνουμε να διαιωνίζονται τα προβλήματα και τα ταμπού. Εμείς είμαστε οι πολίτες της ίδιας κοινωνίας που ψηφίζουμε και στηρίζουμε κυβερνήσεις οι οποίες για το μόνο που δεν ενδιαφέρονται είναι ο άνθρωπος και οι ελευθερίες αυτού. Άρα είμαστε κι εμείς συνυπεύθυνοι» καταλήγει.
«Αυτό που ακούμε από γονείς που καλούν είναι “τι έχω κάνει λάθος” και εκεί συμπυκνώνεται όλη η ομοφοβία της ελληνικής κοινωνίας»
Το 11528 είναι γραμμή ψυχολογικής στήριξης για λεσβίες, γκέι, αμφί, τρανς, τις οικογένειές τους κι εκπαιδευτικούς & για κάθε άνθρωπο που έχει ερωτήματα σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα ή/και έκφραση φύλου. Στο ΤΡΡ μίλησε μέλος της γραμμής, ο Θάνος Βλαχογιάννης, και με αφορμή το περιστατικό της Καρπάθου, συζητήσαμε για την ελληνική ομοφοβική κοινωνία, για τις επαρχίες αλλά και τις μικροκοινωνίες που υπάρχουν στα μεγάλα αστικά κέντρα που πλημμυρίζουν συντηρητισμό. Μιλήσαμε για την αγάπη και την αποδοχή.
«Το 2015 ενώθηκαν 4 οργανώσεις (Athens Pride, Thessaloniki Pride, Θετική Φωνή, ΟΛΚΕ) και δημιούργησαν την γραμμή τηλεφωνικής στήριξης, με τη βοήθεια του ιδρύματος Solidarity Now και άλλων χρηματοδοτήσεις και ιδρυμάτων, όπως το Σταυρός Νιάρχος. Φέτος για πρώτη φορά συνεργαζόμαστε με την Pantene και την P&G» αναφέρει ο κ. Βλαχογιάννης. Σχολίασε μάλιστα και τις επικριτικές τοποθετήσεις για τη συγκεκριμένη συνεργασία που κάνουν λόγο για pinkwashing. «Εδώ μιλάμε για ένα εξαίρετο παράδειγμα κοινωνικής εταιρικής ευθύνης, μια προσπάθεια να επικοινωνηθεί σε ένα μη εξοικειωμένο κοινό με την ΛΟΑΤΚΙ+ η έννοια της αποδοχής και του φυσιολογικού. Θα έπρεπε να ακολουθήσουν το παράδειγμα κι άλλες εταιρείες» λέει χαρακτηριστικά.
«Σε κάθε τηλεφώνημα απαντούν αποκλειστικά εξειδικευμένοι ψυχολόγοι, παρέχουν ψυχολογική, ψυχοσυναισθηματική και κοινωνική στήριξη, βοήθεια σε κρίσεις και οι κλήσεις είναι εμπιστευτικές και ανώνυμες. Αυτό που ακούμε από γονείς που καλούν είναι “τι έχω κάνει λάθος” και εκεί συμπυκνώνεται όλη η ομοφοβία της ελληνικής κοινωνίας. Αλλά η κίνηση να σηκώσουν το ακουστικό είναι καθοριστική, είναι έτοιμοι να ακούσουν, χρειάζονται βοήθεια, να βρουν έναν καλύτερο τρόπο να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους» υπογραμμίζει ο ίδιος.
Οι ιστορίες που καθημερινά περνούν το ακουστικό της γραμμής είναι πολλές. Πολλά και τα «ευχαριστώ» στο τέλος της μέρας. Ένα ευχαριστώ που μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους. «Κάνατε ένα μυαλό καλό στην οικογένεια μου. Τώρα για πρώτη φορά μπορώ να καταλάβω το παιδί μου» είναι ένα ακόμα ευχαριστώ.
Στη συζήτηση γρήγορα μπήκε και η έννοια του «τιμητικού στίγματος». Στην ψυχολογία, κάνουν λόγο για ενδεχόμενη κοινωνική δυσκολία και στιγματισμό των ατόμων που σχετίζονται με ένα ήδη στιγματισμένο άτομο, όπως εξηγεί στο ΤΡΡ, ο κ. Βλαχογιάννης. «Για τους μπαμπάδες είναι πιο δύσκολο να το “χωνέψουν”. Βιώνουν ένοχες και τύψεις, ντροπή. Πνίγονται από τον κοινωνικό περίγυρο. Η ρίζα είναι οι πατριαρχικές αντιλήψεις και η ομοφοβία» θα πει, ενώ μιλά και για την τοξική αρρενωπότητα. «Για παράδειγμα, αν στη θέση ενός γκέι που διέρρευσε το βίντεο του ήταν ένας στρέιτ, στις περισσότερες περιπτώσεις, ο γονιός δε θα ένιωθε ντροπή, θα καμάρωνε».
«Είναι απαραίτητη η σεξουαλική αγωγή στο σχολείο, από μικρή ηλικία. Τα παιδιά να απενοχοποιήσουν το σεξ και να μάθουν το σώμα τους, να μάθουν πως υπάρχουν κι άλλοι σεξουαλικοί προσανατολισμοί κι όλοι είναι φυσιολογικοί. Δε θα υπάρχει χλεύη και bullying γι’ αυτά τα θέματα, αν τα παιδιά μάθουν πως όλα είναι φυσιολογικά, σύμφωνα και με τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα» τονίζει και στην ερώτηση «τι θα έλεγε σε γονιό που δεν αποδέχεται το παιδί του» απαντά: «Να μη γίνουν οι πρώτοι θύτες των παιδιών τους».