Περίπου 800, σύμφωνα με μαρτυρίες, κάτοικοι της περιοχής Τλαουελίλπαν, στην Πολιτεία Ιδάλγο, είχαν συγκεντρωθεί την Παρασκευή για να μαζέψουν το καύσιμο που διέρρεε από τμήμα αγωγού μεταφοράς καυσίμων που οι αρχές πιστεύουν ότι είχε υποστεί διάτρηση από κακοποιούς.

Το δυστύχημα ακολούθησε τις μεγάλες ελλείψεις βενζίνης οι οποίες πλήττουν το κεντρικό Μεξικό, καθώς ο πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ άρχισε στα τέλη του Δεκεμβρίου μια εκστρατεία για την πάταξη της μάστιγας των κλοπών καυσίμων, στο πλαίσιο της οποίας διακόπηκε η λειτουργία κάποιων αγωγών.

Πλέον τα πρατήρια καυσίμων ανεφοδιάζονται με τεράστια και αυστηρά φρουρούμενα βυτιοφόρα, όμως αυτό έχει οδηγήσει σε σημαντικές ελλείψεις κι έτσι οι Μεξικανοί αναγκάζονται είτε να περιμένουν σε τεράστιες ουρές για να βάλουν βενζίνη είτε την αγοράζουν από τη μαύρη αγορά.

Σύμφωνα με μαρτυρίες ανθρώπων στον τόπο της τραγωδίας, ήταν κυρίως αυτές οι ελλείψεις που ώθησαν πολλούς κατοίκους να πάνε να μαζέψουν το καύσιμο που διέρρεε από τον αγωγό αυτό. Εξάλλου, τη Δευτέρα άλλος αγωγός υπέστη διάτρηση από κλέφτες καυσίμων μερικά χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Τλαουελίλπαν, στο χωριό Τεοκάλκο, αλλά το σημείο πολύ γρήγορα αποκλείστηκε από στρατιώτες.

Η κυβέρνηση του Λόπες Ομπραδόρ δέχεται επικρίσεις για το πώς  χειρίστηκε την υπόθεση, ενώ εγείρονται επίσης ερωτήματα όσον αφορά το γιατί η Pemex καθυστέρησε τόσο να σταματήσει τη ροή στον αγωγό, καθώς γνώριζε ήδη ώρες πριν σημειωθεί η έκρηξη πως υπήρχε διαρροή.

Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο τεστ για τον Λόπες Ομπραδόρ και το σχέδιό του να καταπολεμήσει την κλοπή καυσίμων, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή στις 27 Δεκεμβρίου. Τοπικά μέσα ενημέρωσης είχαν ήδη επικρίνει το σχέδιο αυτό ως πολύ ακραίο και ενδεχομένως επικίνδυνο για τη ζωή και πολιτών προτού καν σημειωθεί η έκρηξη την Παρασκευή.

Μία εβδομάδα πριν το τραγικό συμβάν ο νέος πρόεδρος του Μεξικού είχε δηλώσει: «Ας δούμε ποιος θα υποχωρήσει πρώτος. Διότι θα τους σταματήσουμε από το να κλέβουν καύσιμα». Το 2018 η Pemex κατέγραψε 12.500 κλοπές καυσίμων από αγωγούς που της κόστισαν περίπου 3 δισεκατομμύρια δολάρια.