Θολό το μέλλον του ΑΠΕ

Της Αγγέλας Νταρζάνου

«Να βρεθούν λύσεις έτσι ώστε να ενισχυθεί άμεσα το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, το οποίο θα πρέπει να διατηρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα του: προσωπικά θα απέκλεια προτάσεις για ιδιωτικοποίηση ή σύμπραξη με ιδιώτες. Υπάρχουν τρόποι το Πρακτορείο να μην κοστίζει ούτε ένα ευρώ στον ελληνικό λαό».
 
Αυτή είναι η τοποθέτηση στον «ΚτΕ» του Ηλία Μάτσικα, γενικού διευθυντή του ΑΠΕ, την ώρα που οι 319 εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι για τον Ιανουάριο, οι ερωτήσεις από βουλευτές όλου του φάσματος της αντιπολίτευσης πέφτουν βροχή στη Βουλή και ακόμα χειρότερα: η κυβέρνηση εγκρίνει ετήσιο προϋπολογισμό για το ΑΠΕ 9,4 εκατ. ευρώ, όταν μόνο το κόστος μισθοδοσίας αγγίζει τα 11 εκατομμύρια και το συνολικό λειτουργικό κόστος τα 13εκατ. ευρώ. Το εγκριθέν κονδύλι από τον πολιτικό προϊστάμενο Γ. Πεταλωτή, υπολογίζεται να καλύψει τις ανάγκες ως τον Σεπτέμβριο – και μετά βλέπουμε.

    Σε αυτή τη δυσάρεστη συγκυρία παραμένουν άγνωστες οι προθέσεις της κυβέρνησης, καθώς όπως φαίνεται προχωρεί σε περικοπές αδιακρίτως, χωρίς σαφή στρατηγική: «βλέποντας και κάνοντας». Η έλλειψη σαφούς σχεδίου για το μέλλον του Πρακτορείου οδηγεί σε προβλήματα επικοινωνίας και έλλειψης ενημέρωσης όσων έχουν ενδιαφέρον για το μέλλον του Πρακτορείου, περιλαμβανομένων και των δημοσιογράφων.
    Η πρόσφατη ένταξη του Πρακτορείου στο νόμο περί ΔΕΚΟ συνεπάγεται όλες τις πιέσεις που υφίσταται σήμερα ο δημόσιος τομέας. «Πρέπει είτε να εξαιρεθούμε από το νόμο, είτε να υπογραφεί ειδική ρύθμιση, προκειμένου το Πρακτορείο να δουλέψει απερίσπαστο», λεει στον ΚτΕ ο Η.Μάτσικας. «Παρέχουμε μια δημόσια υπηρεσία 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα. Με τις περικοπές στους μισθούς και τα πλαφόν, και τον περιορισμό ‘μια πρόσληψη για πέντε αποχωρήσεις’  είναι αδύνατο να καλυφθούν οι βάρδιες. Ποιος θα δουλέψει Σαββατοκύριακο; Ποιος θα βγάλει τις βάρδιες; Ποιος θα φύγει εκτός έδρας;»

Οι περικοπές στους μισθούς και τα δώρα των εργαζομένων και η μείωση της σπατάλης εξασφάλισαν περί τα 3 εκατ. ευρώ το 2010, οπότε το κόστος λειτουργίας έπεσε στα 13 εκατ. ευρώ το χρόνο. Ωστόσο, μαζί με το κόστος μειώθηκαν και τα έσοδα του Πρακτορείου - κυρίως από συνδρομές εφημερίδων, τηλεοπτικών σταθμών, ιστοσελίδων, οργανισμών του δημοσίου αλλά και ιδιωτικών εταιρειών- από 3,3 εκατ. το 2009 σε 1,6 εκατ. το 2010. Αυτό οφείλεται τόσο στην οικονομική κρίση που οδηγεί πελάτες να κόβουν ή να μην καταβάλλουν τη συνδρομή τους, όσο και στην αποδυνάμωση του εισπρακτικού μηχανισμού του Πρακτορείου λόγω συνταξιοδοτήσεων. Μετά από 107 χρόνια η λειτουργία του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων κινδυνεύει σοβαρά.
Το τιμολόγιο των συνδρομών εξαρτάται από το είδος του μέσου, (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδα) την εμβέλεια του μέσου (πανελλαδικό ή τοπικό) από τις πωλήσεις του (πχ κυκλοφορία εφημερίδων). Έτσι η απλή συνδρομή μπορεί να κυμαίνεται από 800 ευρώ το μήνα για μια ημερήσια πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδα με πωλήσεις κάτω των 15.000 φύλλων (και ακόμα λιγότερο για επαρχιακές εφημερίδες ανάλογα και με τον πληθυσμό της έδρας τους) έως 3.500 ευρώ για ένα κανάλι πανελλαδικής εμβέλειας με τηλεθέαση άνω του 10%.

Οι προτάσεις και τα προτεινόμενα σενάρια για το ΑΠΕ δεν είναι λίγα. Ένα σενάριο προτείνει τη χρηματοδότησή του από το ανταποδοτικό τέλος της ΕΡΤ: ως δημόσιο μέσο να χρηματοδοτείται με το 4,3% του εσόδου της κρατικής τηλεόρασης. Άλλο σενάριο κάνει λόγο για ανάπτυξη υπηρεσιών και νέων τεχνολογιών, ώστε να αυξηθούν τα έσοδα από νέες πωλήσεις. Σε αυτό το σενάριο θα μπορούσε να ενταχθεί ακόμα και η λιανική πώληση υπηρεσιών σε ιδιώτες: ενημέρωση πελατών μέσω κινητής τηλεφωνίας (sms), αποστολή emails, υπηρεσίες ενημέρωσης σε ipad και ταμπλέτες, για εξειδικευμένα θέματα ή «πακέτα» ειδησεογραφίας. Τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων Reuters, AFP, ANSA κοκ μπορούν να δώσουν χρήσιμες ιδέες.

Η συγκυρία πάντως για επενδύσεις δεν δείχνει ευνοϊκή, καθώς το ΑΠΕ δεν χρηματοδοτείται ούτε κάν για τα λειτουργικά του έξοδα. Η βροχή των ερωτήσεων στη Βουλή διαδοχικά, από βουλευτές της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ, της Δημοκρατικής Αριστεράς και του Λαός φανερώνουν την ανησυχία για το μέλλον του Πρακτορείου, αλλά και για τον τρόπο διοίκησης του: η προσπάθεια καθαίρεσης του εκλεγμένου εκπροσώπου των εργαζομένων στο Δ.Σ. της εταιρείας, η ιεράρχηση των θεμάτων στην πρώτη σελίδα του πρακτορείου που κρίνεται ως κυβερνητική, καθώς απουσιάζουν τα κόμματα, οι περικοπές των μισθών των εργαζομένων.
Ιδιαίτερη ανησυχία έχει προκαλέσει ο «άτυπος διαγωνισμός για παροχή οικονομικών υπηρεσιών» με ελεγκτική εταιρεία, [προκειμένου να παρέχει οικονομικές και λογιστικές υπηρεσίες, συντονισμό των οικονομικών υπηρεσιών και «μελέτη των αναγκαίων αλλαγών για την καλύτερη οργάνωση και τον έλεγχο του Πρακτορείου». Ο φόβος που εκφράζεται μεταξύ των εργαζομένων είναι ότι θα επιχειρηθεί η αποτίμηση της αξίας του ΑΠΕ, προκειμένου να ιδιωτικοποιηθεί σταδιακά, μερικώς ή ολικώς.