Ξεκινώντας την ομιλία του ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην επέτειο αποκατάστασης της δημοκρατίας, τονίζοντας ότι η χώρα πέρασε «από το κράτος των εθνικοφρόνων και τη διαίρεση στο κράτος δικαίου και τις εγγυήσεις της πολιτικής ελευθερίας».
«Όμως η διαδικασία της μεταπολίτευσης, όπως κάθε κοινωνική διαδικασία, ήταν αντιφατική. Οι κοινωνικοί αγώνες μετατράπηκαν σε αντιπαραθέσεις για την συντεχνιακή κατοχύρωση εγωιστικών συμφερόντων. Οι βασικές πολιτικές και ιδεολογικές διαχωριστικές γραμμές των πρώτων ετών της μεταπολίτευσης έδωσαν τη θέση τους στην τεχνοκρατική ιδεολογία. Στην ιδεολογία που αποδέχεται ότι οι λύσεις των κοινωνικών προβλημάτων δεν μπορούν να αποτελούν θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης ή οργανωμένης συμμετοχικής διαβούλευσης όλων των πολιτών», υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Κλείνει ο κύκλος της μεταπολίτευσης
Επισήμανε ότι ο κύκλος της μεταπολίτευσης κλείνει, προσθέτοντας ότι «η οικονομική κρίση ήταν τελικά το αποτέλεσμα της ήττας της μεταπολίτευσης».
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η απάντηση στα σημερινά προβλήματα είναι το «πέρασμα σε μια Νέα Μεταπολίτευση».
Η δημοκρατία πρέπει να γίνει το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα, ανέφερε και πρόσθεσε ότι χρειάζεται να ξεκινήσει μία νέα εποχή δίκαιης ανάπτυξης.
Ο Α. Τσίπρας κατέθεσε τις προτάσεις του για τη συνταγματική αναθεώρηση, χωρίζοντάς τις σε πέντε άξονες: Μεταρρυθμίσεις για την αρχιτεκτονική του Πολιτεύματος, ενίσχυση των θεσμών άμεσης δημοκρατίας, ενίσχυση του κράτους δικαίου, σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας και κοινωνικά δικαιώματα.
Απλή αναλογική και Πρόεδρος
Αναλυτικά, υπογράμμισε ως πρώτο μέτρο τη συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής και δεύτερο μέτρο ως συμπλήρωμα την υποχρέωση η πρόταση δυσπιστίας να συνοδεύεται από βιώσιμη πρόταση για νέο πρωθυπουργό.
Για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πρότεινε εκλογή από τη Βουλή μόνο αν υπάρχει υποστήριξη από τα δύο τρία, κάτι που θα πρέπει να διαπιστωθεί σε δύο διαδοχικές ψηφοφορίες. Αν αποβούν άκαρπες οι προσπάθειες αυτές, τότε η τρίτη ψηφοφορία θα ανήκει στο εκλογικό σώμα.
«Προτείνουμε την εκλογή ΠτΔ από τον λαό και δημοψηφίσματα για κρίσιμα ζητήματα», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Υποστήριξε παράλληλα, ότι η λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων του ΠτΔ μπορεί να ενισχύσει τη θέση του χωρίς να αγγίζει τον πυρήνα του πολιτεύματος.
Δύο θητείες για βουλευτές
Στο πλαίσιο ενίσχυσης του ελεγκτικού ρόλου του κοινοβουλίου σημείωσε ότι η θητεία των βουλευτών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις δύο θητείες ή τα οκτώ χρόνια, ενώ πρωθυπουργός θα πρέπει να ορίζεται μόνο εν ενεργεία βουλευτής.
Τόνισε ακόμα την ανάγκη να επιβληθεί υποχρέωση κύρωσης μόνο με δημοψήφισμα οποιασδήποτε συνθήκης μεταβιβάζει αρμοδιότητες του κράτους, για εθνικά θέματα, καθώς και δημοψήφισμα για ψηφισμένο νόμο μετά τη συλλογή με λαϊκή πρωτοβουλία άνω του 1 εκατ. υπογραφών, εκτός νόμων που αφορούν τα δημοσιονομικά.
«Πιστεύω βαθιά ότι είναι καιρός να αφήσουμε στην άκρη τον φόβο για τη λαϊκή κρίση. Να εμπιστευτούμε τον λαό ακόμα και αν πιστεύουμε ότι δεν είναι αλάνθαστος», ανέφερε χαρατκηριστικά ο πρωθυπουργός.
Κατάργηση ασυλίας βουλευτών
Για το κράτος δικαίου, υπογράμμισε την ανάγκη για ταχύτητα στην απονομή δικαιοσύνης, και έκανε λόγο για ειδικό γνωμοδοτικό όργανο από δικαστές ανώτατων δικαστών που σε εξαιρετικές περιπτώσεις θα γνωμοδοτεί για ψηφισμένο νόμο σε σύντομο διάστημα.
Επιπλέον, τάχθηκε υπέρ της κατάργησης της ασυλίας των βουλευτών και υπέρ της ριζικής, όπως είπε, τροποποίησης της διάταξης περί ευθύνης Υπουργών.
Για τις Ανερξάρτητες Αρχές, είπε ότι δεν αμφισβητεί την ανάγκη να υπάρχουν, αλλά ότι πρέπει να τεθεί το ερώτημα για τον έλεγχό τους.
Θρησκευτική ουδετερότητα
Ως προς τις σχέσεις Κράτους – Εκκλησίας, τόνισε ότι είναι ώριμο το αίτημα για ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του Κράτους, αλλά αναγνώριση της κρατούσας θρησκείας.
«Να προχωρήσουμε στην κατοχύρωση του πολιτικού όρκου», υπογράμμισε.
Κατοχύρωση Συλλογικών Διαπραγματεύσεων
Στο πεδίο των κοινωνικών δικαιωμάτων, έκανε λόγο για ρητή απαγόρευση της άρσης του δημόσιου ελέγχου για το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια, κατοχύρωση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων για τη ρύθμιση του κατώτατου μισθού και συνταγματική κατοχύρωση της Διαιτησίας.
«Για πρώτη φορά ο λαός να αποφασίσει για το Σύνταγμα, για πρώτη φορά η δημοκρατία στην εξουσία», τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
«Νέα Ελλάδα»
Τρία ήταν τα συνθήματα που αναγράφονταν πίσω από το βήμα στο οποίο ο πρωθυπουργός παρουσίασε την πρόταση: «Νέο Σύνταγμα», «Νέα Μεταπολίτευση» κσι «Νέα Ελλάδα».
Στην εκδήλωση είχαν προσκληθεί εκπρόσωποι της εκτελεστικής, νομοθετικής και δικαστικής εξουσίας. Ειδικότερα, προσκλήθηκαν οι αρχηγοί των κομμάτων, το προεδρείο της Βουλής, βουλευτές, ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί, εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων, εκπρόσωποι εργοδοτικών, συνδικαλιστικών και επιστημονικών φορέων και εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.