Την εβδομάδα που πέρασε ήμουν στο Ντάραμ, σε ένα συνέδριο με θέμα τις «Καταχρήσεις της αρχαιότητας», την οικειοποίηση του αρχαίου κόσμου από την ακροδεξιά. Με ομιλίες για τον ρόλο και τις αντιστάσεις των κλασικών σπουδών στον απρόσμενο σύμμαχο που έχουν βρει στη διεθνή ακροδεξιά, την ώρα που το ενδιαφέρον για τον αρχαίο κόσμο φθίνει. Από το άρθρο της Donna Zuckerberck μέχρι την πιο πρόσφατη διαμάχη για τον Dan-el Padilla Peralta στο Πρίνστον, που έφτασε μέχρι τις δικές μας εφημερίδες (υπάρχει εκτενής συζήτηση στην Καθημερινή), υπάρχει μια συζήτηση για την αρχαιογνωσία που προσπαθεί να ανταποκριθεί στις προκλήσεις μιας εποχής που θυμάται την αρχαιότητα για τους χειρότερους λόγους και με τα χειρότερα κίνητρα, ενώ ως κλάδος επιχειρεί να στραφεί αναστοχαστικά στο παρελθόν της.

Στο σάιτ Pharos μπορείτε να βρείτε πλούσιο σχετικό υλικό, ενώ η ομιλία του εκδότη του, Curtis Dozier, έθεσε με πολύ διεισδυτικό τρόπο το πρόβλημα της επεξεργασίας απαντήσεων στην οικειοποίηση του παρελθόντος από την ακροδεξιά, διατρέχοντας μια σειρά από θεσμικές αντιδράσεις από το χώρο της φιλολογίας που κινούνται από τον διδακτισμό μέχρι την απώλεια ψυχραιμίας.

Όπως συμβαίνει και με μας όταν διορθώνουμε τα ορθογραφικά λάθη των χρυσαυγιτών, πολλοί παρατηρούν ότι αυτό πρώτον δεν ωφελεί και δεύτερον γίνεται πάντα από μια θέση εκπαιδευτικής ανωτερότητας, κοινώς προνομίου.

Κάποτε οι αναφορές στην αρχαιότητα είναι πρόχειρες και ερασιτεχνικές (εμείς στην Ελλάδα έχουμε κυρίως τέτοιες, κάπου μεταξύ Σαράντου Καργάκου και Τάκη Μπαλτάκου, αν δεν πρόκειται για τα ιδια τα βιβλία ακροδεξιάς μυθοπλασίας του Κασιδιάρη ή τα αρχαιολατρικά ποιήματα του Μιχαλολιάκου!), αλλά σε κάποιες περιπτώσεις γίνονται από πανεπιστημιακούς  με αδιαμφισβήτητα ακαδημαϊκά διαπιστευτήρια, συνεπώς ο σνομπισμός για την άγνοια όχι μόνο δεν μας πάει πολύ μακριά, αλλά  μερικές φορές δεν αποδίδει διότι δεν βρίσκει έδαφος. Η ακροδεξιά αρχαιογνωσία ασκείται ενίοτε σε πολύ υψηλό επίπεδο, όπως το έδειξε πολύ πειστικά στην ομιλία της η Anna Schriefl για τη γερμανική  Νέα  Δεξιά.

Η Helen Roche μελετά εδώ και χρόνια τη ναζιστική πρόσληψη της αρχαίας Σπάρτης, οπότε είναι ένας άνθρωπος που σκέφτηκα αμέσως μετά την είσοδο των Σπαρτιατών στη βουλή. Μιλήσαμε για τους Σπαρτιάτες και τη θέση της αρχαίας Σπάρτης στο φαντασιακό των ελλήνων ακροδεξιών. Αυτός ήταν και ο λόγος της δικής μου συμμετοχής (θα δημοσιεύσω τη σχετική ομιλία σύντομα).

Στο βίντεο που βλέπετε εδώ έχουμε κάνει μια σύντομη συζήτηση για το τι ακριβώς επιχειρούν να κάνουν σε αυτό το πρότζεκτ η Helen Roche μαζί με την Elisabeth Kirtsoglou, από την πλευρά των κοινωνικών επιστημών, μελετώντας την διεθνή ακροδεξιά στις αρχαιογνωστικές τις περιπέτειες.

 

Μετά το συνέδριο μίλησα με την Helen, η οποία περιγράφει σε μια πολύ συνοπτική συζήτηση πώς η Σπάρτη αποτέλεσε πρότυπο για τις γερμανικές στρατιωτικές σχολές, αλλά και πώς οι αναφορές στον Λεωνίδα χρησιμοποιήθηκαν από τον Γκαίρινγκ και τον Γαίμπελς και στη μάχη του Στάλινγκραντ, για να εμφυσήσουν κουράγιο στους στρατιώτες τους και πώς πίστευαν ότι τους συνδέουν δεσμοί αίματος με τους Σπαρτιάτες, τους οποίους θεωρούσαν βεβαίως Άριους. Ο ενθουσιασμός των ναζί με τη Σπάρτη δεν σταμάτησε ποτέ, και προφανώς η έρευνα συνεχίζεται αποδίδοντας πολύ ενδιαφέροντες καρπούς σε σημερινά memes, σημαίες και εμπορικά μπιχλιμπίδια με σπαρτιατική διακόσμηση, στον κόσμο της αμερικανικής άκρας δεξιάς, όπου το ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ

(παρεμπιπτόντως, πολύ ανορθόγραφα) φιγουράρει στις εικόνες των συγκεντρώσεών τους και αναφέρεται στην υπεράσπιση των όπλων των αμερικανών απέναντι στο κράτος, στο οποίο απαντούν COME AND GET THEM!

H Helen Roche είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Ντάραμ. Τελευταίο της βιβλίο ήταν τοThe Third Reich’s Elite Schools: A History of the Napolas και το προηγούμενο ήταν το Sparta’s German Children:
The ideal of ancient Sparta in the Royal Prussian Cadet-Corps, 1818-1920, and in National-Socialist elite schools (the Napolas), 1933-1945.

Δείτε τη συνέντευξη με την Helen Roche εδώ: