Το χρονολόγιο του εγκλήματος των Τεμπών – Όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα

Στις 28/02/2023, 57 άνθρωποι σκοτώθηκαν - στην πλειοψηφία νέα παιδιά -, όταν η επιβατική αμαξοστοιχία Intercity 62 της Hellenic Train συγκρούστηκε με εμπορική αμαξοστοιχία στα Τέμπη. Αν και η κυβέρνηση προσπάθησε να αποδώσει τη σύγκρουση αποκλειστικά σε ευθύνη του σταθμάρχη της Λάρισας, οι εργαζόμενοι στον σιδηρόδρομο είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα, πριν τη σύγκρουση, για τους κινδύνους από την απουσία συστημάτων ασφαλείας στον Σιδηρόδρομο. Στην Εξεταστική Επιτροπή για το έγκλημα των Τεμπών, η πλειοψηφία της ΝΔ συγκάλυψε τις ευθύνες των πολιτικών προσώπων. Η λαϊκή δυσαρέσκεια αναζωπυρώθηκε μετά από συνεχείς καταγγελίες των συγγενών για εμπόδια στις έρευνες, τη δημοσιοποίηση αποκαλυπτικών ηχητικών από τη σύγκρουση των τρένων, καθώς και τις εκθέσεις για την πιθανότητα ύπαρξης εύφλεκτου παράνομου φορτίου στην εμπορική αμαξοστοιχία που προκάλεσε τη φωτιά. Μετά από κάλεσμα των συγγενών των θυμάτων, πραγματοποιήθηκε στις 26/01/2025 μια από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών, με αίτημα την απόδοση Δικαιοσύνης. Στις 27/02/2025 δημοσιεύεται το πόρισμα του ΕΔΟΣΑΑΜ σχετικά με τα αίτια του δυστυχήματος και καταλήγει στα εξής: Εγκατάλειψη σιδηροδρόμου, έλλειψη συστημάτων ασφαλείας, υποχρηματοδότηση, υπερεργασία. Εντοπίζεται άγνωστο - λόγω του «μπαζώματος» - καύσιμο και ίχνη ξυλολίου, ενώ τα έλαια σιλικόνης αποκλείονται ως τα αίτια της φωτιάς. Από τη φωτιά, επιβίωσαν της σύγκρουσης και πέθαναν 5-7 θύματα. Η 28η Φλεβάρη 2025 είναι μέρα πανελλαδικής απεργίας με καλέσματα για συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε 365 πόλεις σε όλο τον κόσμο.

*Πριν παρουσιαστεί το χρονικό του δυστυχήματος στα Τέμπη έχει αξία να περιγραφεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς του ελληνικού σιδηροδρόμου, των τρένων και των υπηρεσιών μεταφοράς:

Ο ΟΣΕ (Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος) είναι ο δημόσιος φορέας υπεύθυνος για τις σιδηροδρομικές υποδομές στην Ελλάδα, ενώ η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, θυγατρική του ΟΣΕ, ήταν υπεύθυνη για τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες μεταφορών. To 2017, στα πλαίσια των δεσμεύσεων των «πακέτων στήριξης» της Ελλάδας από τους δανειστές της, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ εξαγοράστηκε από την ιταλική κρατική εταιρεία Ferrovie dello Stato Italiane (FSI) η οποία λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Ο ΟΣΕ παρέμεινε δημόσιος και διατηρεί τις σιδηροδρομικές υποδομές. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ μετονομάστηκε σε Hellenic Train το 2021 και σήμερα λειτουργεί τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες στην Ελλάδα υπό την ιδιοκτησία του ιταλικού κρατικού φορέα.

Στις 28ης Φεβρουαρίου 2023 το βράδυ η επιβατική αμαξοστοιχία Intercity 62 της Hellenic Train, που ξεκίνησε από Λάρισα με προορισμό τη Θεσσαλονίκη με 350 επιβάτες – στην πλειονότητά τους φοιτητές – βρέθηκε να τρέχει επί 12 λεπτά στις λάθος ράγες και συγκρούστηκε στις 23.22 μετωπικά με εμπορική αμαξοστοιχία της ίδιας εταιρείας.

Ακολούθησε μεγάλη έκρηξη και 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν. Η αντίδραση του κρατικού μηχανισμού υπήρξε σύμφωνα με τις καταγγελίες των επιζώντων ελλιπής, με ελάχιστα ασθενοφόρα, υγειονομικό προσωπικό και πυροσβέστες να καταφθάνουν στο σημείο. Όλες οι μαρτυρίες των επιζώντων μεταφέρουν πως δεν στάλθηκαν διασώστες.

Στις 11.20 το επόμενο πρωί, στις 1 Μαρτίου 2023 συνελήφθη ο σταθμάρχης Λάρισας, στον οποίο έσπευσαν τα κυβερνητικά στελέχη αλλά και ο πρωθυπουργός να αποδώσουν όλη την ευθύνη. Την επόμενη μέρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το σημείο που βρίσκονταν τα συντρίμμια, δήλωσε πως «θα μάθουμε τα αίτια της τραγωδίας» και κήρυξε τριήμερο πένθος.

Την 1η Μαρτίου 2023, ο τότε υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Αχ. Καραμανλής παραιτήθηκε από τη θέση του υπουργού, καθώς στο παρελθόν διαβεβαίωνε ότι δεν υπάρχουν ζητήματα ασφαλείας λέγοντας χαρακτηριστικά: «Είναι ντροπή και ντρέπομαι που θίγετε ζητήματα ασφαλείας».

Από τις πρώτες ώρες μετά το δυστύχημα, ξεκίνησαν οι διαδικασίες μετακίνησης των βαγονιών. Στις 3 Μαρτίου 2023, πραγματοποιήθηκε επιτόπιος έλεγχος από τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Χρήστο Τριαντόπουλο, τον τότε Γενικό Γραμματέα Μεταφορών, Ιωάννη Ξιφαρά και τον τότε Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, οπότε και λήφθηκε η απόφαση για την επιχωμάτωση, του μπαζώματος δηλαδή, όπως ονομάστηκε η απομάκρυνση εκατοντάδων κυβικών χώματος από την περιοχή.

Μετά το δυστύχημα, ήδη από τις 3 Μαρτίου, μέλη των σωματείων των μηχανοδηγών, κατήγγειλαν ξανά την παντελή έλλειψη συστημάτων ασφαλείας, με κεντρικό σημείο τη μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717, η οποία προέβλεπε την αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Προμαχώνα. Οι εργαζόμενοι είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα το Υπουργείο Μεταφορών, με κινητοποιήσεις και εξώδικα, για την απουσία ασφάλειας στον Σιδηρόδρομο.

Η σύμβαση 717 υπεγράφη το 2014, είχε προϋπολογισμό 41 εκατ. ευρώ και προθεσμία υλοποίησης δύο ετών. Ειδικοί τονίζουν πως αν λειτουργούσε το σύστημα τηλεδιοίκησης η σύγκρουση θα είχε αποφευχθεί, με αποτέλεσμα να διοργανωθούν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας σε όλη τη χώρα με το σύνθημα «Οι ιδιωτικοποιήσεις δολοφονούν».

Στις εθνικές εκλογές του Μαϊου του 2023, το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας βρέθηκε στην πρώτη θέση με 41%. Ο Κώστας Αχ. Καραμανλής επανεξελέγη βουλευτής στις βουλευτικές εκλογές του 2023 με τη Νέα Δημοκρατία, στην περιφέρεια Σερρών. Ωστόσο, μετά τις εκλογές και τη νέα θητεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ο Κώστας Καραμανλής δεν ανέλαβε υπουργικό αξίωμα.

Τον Ιούνιο του 2023 η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) κάλεσε την Ελληνική Κυβέρνηση να διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες δύο πρώην υπουργών Μεταφορών. Τον Δεκέμβριο 2023, κατέληξε στην άσκηση κακουργηματικής δίωξης εις βάρος 23 μη πολιτικών προσώπων, μεταξύ άλλων για απάτη και απιστία, σχετικά με τη σύμβαση 717 για τα συστήματα ασφαλείας.

Τον Αύγουστο του 2023 ο Σύλλογος Πληγέντων Δυστυχήματος Τεμπών κατέθεσε εξώδικο στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, καλώντας τον να απαντήσει για την επιχωμάτωση του χώρου (μπάζωμα).

Τον Φλεβάρη του 2024 ασκήθηκε ποινική δίωξη από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας στον Κώστα Αγοραστό για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος, αναφορικά με το «μπάζωμα».  Ο κ. Αγοραστός παραπέμφθηκε στο πλαίσιο προκαταρκτικής έρευνας μετά από μήνυση που κατέθεσαν το καλοκαίρι του 2023 εναντίον του συγγενείς θυμάτων της τραγωδίας. Η μήνυση στράφηκε και κατά παντός υπευθύνου με το σκεπτικό περί αλλοίωσης του τόπου του δυστυχήματος.

Ο πρώην περιφερειάρχης αρνήθηκε την κατηγορία για παράβαση καθήκοντος, καθώς όπως υποστήριξε, δεν είχε καμιά ευθύνη για την απόφαση να μπαζωθεί ο χώρος. «Δεν ήταν δική μου απόφαση», υποστήριξε σύμφωνα με ρεπορτάζ της ΕΡΤ. Σχετικά με τα οχήματα που στάλθηκαν στον τόπο της τραγωδίας ο κ. Αγοραστός είπε ότι «αυτό έγινε συνεπικουρικά, μετά από αίτημα της πυροσβεστικής και της αστυνομίας».

Toν Νοέμβριο του 2023 συστάθηκε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής με τίτλο «Εξεταστική Επιτροπή για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών και όλων των πτυχών που σχετίζονται με αυτό» της οποίας προήδρευσε ο βουλευτής της ΝΔ, Δημήτρης Μαρκόπουλος. Η συμπεριφορά του Μαρκόπουλου απέναντι σε μάρτυρες – συγγενείς θυμάτων αλλά και σε βουλευτές – μέλη της Επιτροπής επικρίθηκε έντονα. Συνολικά οκτώ μέλη της Επιτροπής βρέθηκαν αργότερα σε θέσεις υφυπουργών της κυβέρνησης.

Η εξεταστική επιτροπή ακόμη επικρίθηκε διότι δεν κάλεσε μάρτυρες «κλειδιά», όπως τον πρόεδρο μηχανοδηγών του ΟΣΕ, Κώστα Γενηδούνια, του οποίου το σωματείο προειδοποιούσε με συνεχή εξώδικα και απεργίες για ένα επερχόμενο θανατηφόρο δυστύχημα. Ακόμη, εξαιρέθηκε από τη λίστα των μαρτύρων ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τον Μάρτιο του 2016 ως τις 14 Σεπτεμβρίου του 2021, Φίλιππος Τσαλίδης, ο οποίος στην επιστολή παραίτησής του είχε επίσης προειδοποιήσει για μεγάλα προβλήματα ασφαλείας και καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων.

Στις 22 Φεβρουαρίου 2024 ο Τσαλίδης κατέθεσε στον ανακριτή Λάρισας ότι ο πρώην υπουργός Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής ήταν ενημερωμένος για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου. Ερωτώμενος από τον ανακριτή για την κατάσταση του δικτύου επί των ημερών του, για την οποία ενημέρωνε το υπουργείο, ο Τσαλίδης είπε πως δεν γινόταν καταγραφή των συρμών σε πραγματικό χρόνο, πως δεν φαινόταν η κίνηση του κάθε συρμού ανά κατεύθυνση, πως δεν λειτουργούσε το σύστημα GSM-R, ενώ τονίζει ακόμη πως παρά το γεγονός πως είχαν εγκατασταθεί συστήματα ΕTCS, δεν λειτουργούσαν γιατί αυτό προϋποθέτει ολοκληρωμένο σύστημα σηματοδότησης.

Οι εργασίες της εξεταστικής επιτροπής έκλεισαν στις 10 Μαρτίου με την έγκριση του πορίσματος της ΝΔ για τα αίτια του δυστυχήματος το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα του «ανθρώπινου λάθους». Όπως ανέφερε «ο Γενικός Κανονισμός Κινήσεως παραβιάστηκε επτά φορές με αποτέλεσμα να σημειωθεί το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα. Όπως επιβεβαιώθηκε από όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιων της Επιτροπής, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί».

Στο πόρισμα τονίζεται ότι δεν υπήρξε η παραμικρή προσπάθεια συγκάλυψης ενώ οι επιχειρησιακές παρεμβάσεις στο χώρο της μοιραίας σύγκρουσης έγιναν με απόφαση των αρμόδιων επιχειρησιακών συλλογικών οργάνων με γνώμονα την ανάγκη μετακίνησης των κατεστραμμένων συρμών.

«Δεν ήταν και η καλύτερη στιγμή της Βουλής, η Εξεταστική Επιτροπή για τα Τέμπη», παραδέχτηκε ένα χρόνο μετά, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην τηλεοπτική του συνέντευξη στην τηλεόραση του Alpha και στον Αντώνη Σρόιτερ στις 29 Ιανουαρίου 2025, στον απόηχο των μεγάλων συλλαλητηρίων της Κυριακής 26 Ιανουαρίου 2025.

Δημοσίευμα στις 24 Μαρτίου 2024, ανέφερε ότι μετά το δυστύχημα μονταρίστηκαν δύο διαφορετικές ηχογραφημένες συνομιλίες του σταθμάρχη με μηχανοδηγούς στη Λάρισα και δόθηκαν στην δημοσιότητα για να προβληθεί η θεωρία του ανθρώπινου λάθους. Αντίθετα, στο πρωτότυπο ηχητικό υλικό που παραδόθηκε στη Δικαιοσύνη, δεν διαπιστώθηκε καμία αλλοίωση, επέμβαση ή διαγραφή δεδομένων από το καταγραφικό σύστημα του ΟΣΕ, σύμφωνα με το πόρισμα του ΕΜΠ.

Στις 26 Μαρτίου 2024 το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά και η Πλεύση Ελευθερίας κατέθεσαν από κοινού πρόταση δυσπιστίας για το δυστύχημα των Τεμπών κατά της κυβέρνησης. Στην ψηφοφορία που έγινε μετά την τριήμερη συζήτηση υπέρ της πρότασης δυσπιστίας ψήφισαν 141 βουλευτές (τα κόμματα που την πρότειναν, η Ελληνική Λύση, οι Σπαρτιάτες, το ΚΚΕ και η Νίκη) και κατά 159 βουλευτές (Νέα Δημοκρατία και ο ανεξάρτητος Χάρης Κατσιβαρδάς).Σύσσωμη η αντιπολίτευση κατηγόρησε την κυβέρνηση για συγκάλυψη στο θέμα της τραγωδίας των Τεμπών, ενώ η κυβέρνηση, διά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, απάντησε πως ουδέποτε δόθηκε εντολή για συγκάλυψη. Χαρακτηριστική στιγμή ήταν όταν οι βουλευτές της ΝΔ χειροκρότησαν επανειλημμένα τον πρώην υπουργό Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, κατά την ομιλία του.

Έντονες αντιδράσεις με μαζικές κινητοποιήσεις αναγεννήθηκαν ξανά τον Ιανουάριο 2025 μετά τη δημοσίευση του πορίσματος Κοκοτσάκη, ενός εκ των πραγματογνωμόνων των συγγενών των θυμάτων, το οποίο συνδυάζοντας χρονικά το ηχητικό υλικό από τις κινητές συσκευές των θυμάτων και το βιντεοληπτικό υλικό από τη στιγμή της σύγκρουσης κατέληγε στο συμπέρασμα ότι πολλά θύματα επιβίωσαν της σύγκρουσης αλλά πέθαναν από τη φωτιά.

Σχετικά με τα αίτια της φωτιάς και της πυρόσφαιρας ύψους 80 μέτρων που ακολούθησε της σύγκρουσης, η Πυροσβεστική Υπηρεσία, μετά την αυτοψία που διενεργήθηκε κατόπιν εντολής του Εφέτη Ανακριτή Λάρισας, Σωτήρη Μπακαΐμη, κατέληξε στο πόρισμα που δημοσιεύθηκε στις 15 Απριλίου 2023 στο συμπέρασμα ότι προκλήθηκε από τη διαφυγή και ανάφλεξη των σιλικονούχων ελαίων ψύξεως (Bayer Baysilone M60) των τριών μετασχηματιστών των ηλεκτρομηχανών, έπειτα από τη διάρρηξη τους. Τη συγκεκριμένη εξήγηση είχε υιοθετήσει και ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σπεύδοντας να αποδώσει οποιαδήποτε άλλη εξήγηση σε «θεωρία συνωμοσίας», στις 21 Μαρτίου 2023, μόλις 20 μέρες μετά το δυστύχημα.

Στις 9 Φεβρουαρίου 2024 όμως, σε δείγματα που εξετάστηκαν από το Γενικό Χημείο του Κράτους βρέθηκαν, μεταξύ άλλων και οι ουσίες ξυλόλιο, τολουόλιο και βενζόλιο, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν στιγμιαία ανάφλεξη μετά από σπινθήρα. Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται παρανόμως, μεταξύ άλλων, και για τη νοθεία καυσίμων. Η συζήτηση για ενδεχόμενο παράνομο φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας που περιέχει πτητικούς υδρογονάνθρακες και το οποίο φέρεται να ήταν αυτό που προκάλεσε την πυρκαγιά και άρα τον θάνατο πολλών θυμάτων φούντωσε, με τα βλέμματα της κοινής γνώμης να στρέφονται στις πρώιμες διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού περί «θεωριών συνωμοσίας», κατηγορώντας την κυβέρνηση για συγκάλυψη των λαθρεμπόρων καυσίμων.

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γάνδης, που ερεύνησαν το δυστύχημα, κατέληξαν στις 3 Φλεβάρη 2025, σύμφωνα με δημοσιεύματα, στο συμπέρασμα ότι στο πρώτο βαγόνι υπήρχε δεξαμενή με τουλάχιστον 3,5 τόνους εύφλεκτων υγρών στο εμπορικό τρένο.

Καθ’ όλη τη διάρκεια των αποκαλύψεων οργανώνονταν πολυπληθείς πορείες διαμαρτυρίας, στις οποίες συμμετείχαν σωματεία, συνδικάτα, φοιτητικοί σύλλογοι, μαθητικοί σύλλογοι κ.α., κατά τις οποίες συνέβαιναν διάφορα δρώμενα, όπως η αναγραφή των ονοματεπωνύμων των θυμάτων με κόκκινες μπογιές μπροστά στη Βουλή. Στις 11 Οκτωβρίου 2024 πραγματοποιήθηκε συναυλία στο Παναθηναϊκό Στάδιο από τον Σύλλογο θυμάτων Τεμπών 2023. Παρόντες εντός και εκτός του Σταδίου, σύμφωνα με την αστυνομία, ήταν περισσότεροι από 45.000 θεατές, ενώ παράλληλα η συναυλία-διαμαρτυρία μεταδιδόταν μέσω διαδικτύου.

Πόρισμα του εμπειρογνώμονα Βασίλη Κοκοτσάκη στις 31 Ιανουαρίου 2025, που ορίστηκε τεχνικός σύμβουλος από τον Σύλλογο Οικογενειών Θυμάτων Δυστυχήματος Τεμπών, κάνει λόγο για αλλοίωση και «μόλυνση» του πεδίου του δυστυχήματος, για εγκληματικές αβλεψίες, παραλείψεις και ενέργειες, οδηγώντας ακόμη και την επίσημη έρευνα, σε λάθος δεδομένα και σκεπτικό. Οι συγγενείς των θυμάτων έχουν ζητήσει απαντήσεις για το ποιος έδωσε εντολή να μπαζωθεί το σημείο της σύγκρουσης, κατηγορώντας τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ, Χρήστο Τριαντόπουλο για ενορχηστρωτή του μπαζώματος, με τον ίδιο να αρνείται ότι ουδέποτε έδωσε την εντολή.

Ρεπορτάζ του Mega στις 30 Ιανουαρίου 2025 ανέφερε πως οι αστυνομικοί που είχαν αναλάβει την προστασία του χώρου μίλησαν στις καταθέσεις τους για πιέσεις από άτομα της κυβέρνησης, προκειμένου να δώσουν την άδεια να προχωρήσουν στο μπάζωμα της περιοχής.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης απαίτησαν στις 5 Φεβρουαρίου 2025 τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τη διερεύνηση των ευθυνών του Τριαντόπουλου, με την κυβέρνηση να αποδέχεται την πρόταση, υπό το βάρος των τεράστιων κινητοποιήσεων της 26ης Ιανουαρίου 2025.

Η αποκάλυψη των ηχητικών οδήγησε σε μία από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών στην Ελλάδα την Κυριακή 26 Ιανουαρίου, μετά από κάλεσμα των συγγενών των θυμάτων σε όλες τις πόλεις της χώρας. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες συγκεντρώθηκαν με σύνθημα «Δεν Έχω Οξυγόνο», φράση η οποία ακούγεται στα ηχητικά που δημοσιεύθηκαν από τα θύματα λίγο πριν αφήσουν την τελευταία τους πνοή. Σχετικά με την τηλεοπτική κάλυψη των συγκεντρώσεων από την δημόσια τηλεόραση, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων κατήγγειλαν ότι υποβαθμίστηκαν με ακραίο τρόπο, ενώ η αντιπολίτευση ζήτησε την παραίτηση της διοίκησης της ΕΡΤ. Η διοίκηση της ΕΡΤ αρνήθηκε τις κατηγορίες καταλογίζοντας στους εκπροσώπους «απαράδεκτη διαστρέβλωση της πραγματικότητας». Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΡΤ υπάγεται στον έλεγχο του πρωθυπουργικού γραφείου.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις 29 Ιανουαρίου 2025, μετά τη συγκέντρωση, ανασκεύασε για τα περί «θεωριών συνωμοσίας», λέγοντας ότι «αν ήξερε όσα γνωρίζει σήμερα, αυτά δεν θα τα έλεγε». Ερωτηθείς γιατί βιάστηκε να οδηγηθεί σε συμπεράσματα είπε: «Γιατί ήμουν απόλυτα βέβαιος εκείνη τη στιγμή; Διότι γι’ αυτό με είχαν διαβεβαιώσει οι εμπλεκόμενοι: η Hellenic Train, με απάντηση σε ερώτηση που είχε γίνει στην Βουλή, η Πυροσβεστική, ο ΟΣΕ. Έναν χρόνο μετά, όμως, είπα ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Άρα, εξίσου ενδιαφέρομαι και εγώ να μάθω εάν υπήρχε κάποιο λαθραίο φορτίο». Ωστόσο, αρνήθηκε να παραδεχθεί ότι έκανε λάθος και διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί.

Στις 7 Φλεβάρη 2025, ο πληρεξούσιος δικηγόρος της ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης Interstar Security, η οποία είχε αναλάβει τη φύλαξη και βιντεοεπιτήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου, Βασίλης Καπερνάρος ανακοίνωσε ότι προσκόμισε βίντεο στον ανακριτή, στο οποίο απεικονίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν από τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023. Στο βίντεο  δεν φαίνεται κάποιο εμφανές παράνομο φορτίο στα τρία πρώτα βαγόνια, με μέλη της κυβέρνησης και δημοσιογράφους μέσων που πρόσκεινται πολιτικά στο κυβερνών κόμμα να υποστηρίζουν ότι τα βίντεο είναι «το τέλος των θεωριών περί συγκάλυψης».

Οι δικαστικοί πραγματογνώμονες, που έλαβαν την εντολή του εφέτη ανακριτή Λάρισας, Σωτήρη Μπακαΐμη, να εξετάσουν τα βίντεο, στην έκθεσή τους (Λάρισα, 13 Φεβρουαρίου 2025) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι παρόλο που πράγματι πρόκειται για την ίδια εμπορική αμαξοστοιχία και ότι με βάση τα καρέ που φαίνονται στο βίντεο δεν διακρίνεται παράνομο φορτίο, δεν μπορούν να αποφανθούν για τη γνησιότητα των βίντεο. Αναμένεται η έκθεση από το εγκληματολογικό εργαστήριο της ΕΛ.ΑΣ για τη γνησιότητα των εν λόγω βίντεο.

Στις 27 Φλεβάρη, το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) αποκαλύπτει σοβαρά εγκληματικά λάθη και παραλείψεις που οδήγησαν στο δυστύχημα. Η απουσία λειτουργικού φορέα διερεύνησης ατυχημάτων στην Ελλάδα εμπόδισε την ορθή διερεύνηση. Η σύμβαση 717 δεν ολοκληρώθηκε, αφήνοντας τα συστήματα ασφαλείας ανολοκλήρωτα. Η εγκατάλειψη του σιδηροδρόμου από το κράτος φαίνεται από τη χαμηλή χρηματοδότηση (20.000 ευρώ/χλμ. έναντι 170.000 ευρώ/χλμ. στην Ευρώπη). Τα μνημόνια αποψίλωσαν τον ΟΣΕ, με το προσωπικό να είναι μόνο το 45% του απαιτούμενου, ενώ 400 εργαζόμενοι ήταν εξάμηνοι συμβασιούχοι. Εντοπίζει υπερεργασία και ανεπαρκής εκπαίδευση σταθμαρχών, έλλειψη προληπτικής συντήρησης, υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση. Ακόμη, τα τρένα δεν ήταν σχεδιασμένα για συγκρούσεις άνω των 36 χλμ./ώρα, αλλά έτρεχαν στα 160 χλμ./ώρα ακόμα και σε σημεία χωρίς σηματοδότηση, με αποτέλεσμα ο θάνατος των περισσότερων θυμάτων να είναι αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

Η φωτιά που προκλήθηκε 0,5 δευτερόλεπτα μετά τη σύγκρουση δημιούργησε πυρόσφαιρα ύψους 80 μέτρων είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 5 έως 7 θυμάτων. Όπως ξεκαθαρίζει το πόρισμα, η φωτιά δεν προκλήθηκε από τεχνικό εξοπλισμό και έλαια σιλικόνης, όπως ισχυρίστηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Εντοπίστηκαν ίχνη υδρογονανθράκων, όπως ξυλόλιο, με το πόρισμα να μιλά για «άγνωστο καύσιμο», το είδος του οποίου παραμένει άγνωστο λόγω του «μπαζώματος» που είχε αποτέλεσμα να χαθούν πολύτιμα στοιχεία. Πολλοί τραυματίες αντιμετωπίζουν βαριά μορφή μετατραυματικού στρες, ιδίως όσοι δεν είχαν τη δυνατότητα έγκαιρης πρόσβασης σε σχετική υποστήριξη.

Από την άλλη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, εμφανίστηκε μετά τη δημοσίευση του πορίσματος και είπε: «Θα σας πω ένα πολιτικό συμπέρασμα που έβγαλα: Το πόρισμα αυτό επί της ουσίας απαντάει με ένα «όχι» στη συγκάλυψη».

Μετά από κάλεσμα των συγγενών των θυμάτων, κηρύχθηκε πανελλαδική απεργία την 28η Φλεβάρη 2025 και συγκέντρωση σε όλες τις πόλεις της χώρας με αφορμή τη συμπλήρωση δύο ετών από το δυστύχημα. Κόμματα της αντιπολίτευσης, κινήματα, οργανώσεις, σωματεία εργαζομένων, ενώσεις και ομοσπονδίες από όλους τους εργασιακούς κλάδους αλλά και φοιτητικοί και μαθητικοί σύλλογοι ανταποκρίθηκαν μαζικά στο κάλεσμα, με αποτέλεσμα να αναμένεται η συγκέντρωση να ξεπερνά το μέγεθος της 26ης Ιανουαρίου, με την ΕΛΑΣ να ανακοινώνει «δρακόντεια μέτρα αστυνόμευσης» με «αστυνομικούς παντού, ακόμα και ανάμεσα στους συγκεντρωμένους».

Αναλυτικό χρονολόγιο:

2014: Υπογράφεται η σύμβαση 717 η οποία προέβλεπε την αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Προμαχώνα και η οποία δεν υλοποιήθηκε.

2017: Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ εξαγοράζεται από την ιταλική κρατική εταιρεία Ferrovie dello Stato Italiane (FSI) η οποία λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

28 Φεβρουαρίου 2023: Η επιβατική αμαξοστοιχία Intercity 62 της Hellenic Train, που ξεκίνησε από Λάρισα με προορισμό τη Θεσσαλονίκη με 350 επιβάτες έτρεχε επί 12 λεπτά στις λάθος ράγες και συγκρούστηκε στις 23:22 μετωπικά με εμπορική αμαξοστοιχία της ίδιας εταιρείας με αποτέλεσμα τον θάνατο 57 ανθρώπων. Στο σημείο ξεσπά φωτιά και πύρινο μανιτάρι ύψους 80 μέτρων.

1 Μαρτίου 2023: Συλλαμβάνεται ο σταθμάρχης Λάρισας. Ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στο σημείο του δυστυχήματος και κηρύττει τριήμερο πένθος. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Αχ. Καραμανλής παραιτείται από τη θέση του υπουργού. Ξεκινούν οι διαδικασίες μετακίνησης των βαγονιών

3 Μαρτίου 2023: Επιτόπιος έλεγχος από τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Χρήστο Τριαντόπουλο, τον τότε Γενικό Γραμματέα Μεταφορών, Ιωάννη Ξιφαρά και τον τότε Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό. Λαμβάνεται η απόφαση για το μπάζωμα. Μέλη των σωματείων των μηχανοδηγών, κατήγγειλαν ξανά την παντελή έλλειψη συστημάτων ασφαλείας, με κεντρικό σημείο τη μη ολοκλήρωση της σύμβασης 717.

21 Μαρτίου 2023: O Κυριάκος Μητσοτάκης σε τηλεοπτική του συνέντευξη ξεκαθαρίζει ότι η φωτιά προήλθε από έλαια σιλικόνης αποδίδοντας οποιαδήποτε άλλη εξήγηση σε θεωρίες συνωμοσίας.

15 Απριλίου 2023: Δημοσιεύεται το πόρισμα της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σχετικά με τα αίτια της φωτιάς που ακολούθησε της σύγκρουσης, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι προκλήθηκε από τη διαφυγή και ανάφλεξη των σιλικονούχων ελαίων ψύξεως.

Μάιος 2023: Επανεξελέγη η Νέα Δημοκρατία με Πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη με ποσοστό 41%. Ο Κώστας Αχ. Καραμανλής επανεξελέγη βουλευτής χωρίς να λάβει υπουργικό αξίωμα.

Ιούνιος 2023: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία καλεί την κυβέρνηση να διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες δύο πρώην υπουργών Μεταφορών.

Αύγουστος 2023: Ο Σύλλογος Πληγέντων Δυστυχήματος Τεμπών κατέθεσε εξώδικο στον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Κώστα Αγοραστό, καλώντας τον να απαντήσει για το μπάζωμα.

Νοέμβριος 2023: Σύσταση της «Εξεταστικής Επιτροπής για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών και όλων των πτυχών που σχετίζονται με αυτό» στη Βουλή των Ελλήνων.

Δεκέμβριος 2023: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία κατέληξε στην άσκηση κακουργηματικής δίωξης εις βάρος 23 μη πολιτικών προσώπων, μεταξύ άλλων για απάτη και απιστία, σχετικά με τη σύμβαση 717 για τα συστήματα ασφαλείας.

6 Φεβρουαρίου 2024: Ποινική δίωξη από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας στον Κώστα Αγοραστό για το πλημμέλημα της παράβασης καθήκοντος, αναφορικά με το «μπάζωμα».

9 Φεβρουαρίου 2024: Σε δείγματα που εξετάστηκαν από το Γενικό Χημείο του Κράτους βρέθηκαν, μεταξύ άλλων και οι ουσίες ξυλόλιο, τολουόλιο και βενζόλιο, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν στιγμιαία ανάφλεξη μετά από σπινθήρα.

22 Φεβρουαρίου 2024: Ο Τσαλίδης κατέθεσε στον ανακριτή Λάρισας ότι ο πρώην υπουργός Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής ήταν ενημερωμένος για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, καθώς τον είχε ενημερώσει μεταξύ άλλων πως δεν λειτουργούσε το σύστημα GSM-R, ενώ παρά το γεγονός πως είχαν εγκατασταθεί συστήματα ΕTCS, δεν λειτουργούσαν γιατί αυτό προϋποθέτει ολοκληρωμένο σύστημα σηματοδότησης.

10 Μαρτίου 2024: Η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής κλείνει τις εργασίες της εγκρίνοντας το πόρισμα της ΝΔ για τα αίτια του δυστυχήματος το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα του «ανθρώπινου λάθους», ενώ ισχυρίζεται πως δεν υπήρξε η παραμικρή προσπάθεια συγκάλυψης.

24 Μαρτίου 2024: Ρεπορταζ αποκαλύπτει ότι μετά το δυστύχημα μονταρίστηκαν δύο διαφορετικές ηχογραφημένες συνομιλίες του σταθμάρχη με μηχανοδηγούς στη Λάρισα και δόθηκαν στην δημοσιότητα για να προβληθεί η θεωρία του «ανθρώπινου λάθους». Αντίθετα, στο πρωτότυπο ηχητικό υλικό που παραδόθηκε στη Δικαιοσύνη, δεν διαπιστώθηκε καμία αλλοίωση, επέμβαση ή διαγραφή δεδομένων από το καταγραφικό σύστημα του ΟΣΕ, σύμφωνα με το πόρισμα του ΕΜΠ.

26 Μαρτίου 2024: Κοινή πρόταση δυσπιστίας από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και η Πλεύση Ελευθερίας για το δυστύχημα των Τεμπών κατά της κυβέρνησης η οποία δεν υπερψηφίζεται λόγω πλειοψηφίας του κυβερνώντος κόμματος.

11 Οκτωβρίου 2024: Πραγματοποιήθηκε συναυλία στο Παναθηναϊκό Στάδιο από τον Σύλλογο θυμάτων Τεμπών 2023. Παρόντες εντός και εκτός του Σταδίου, σύμφωνα με την αστυνομία, ήταν περισσότεροι από 45.000 θεατές.

17 Ιανουαρίου 2025: Δημοσιεύεται το πόρισμα του πραγματογνώμονα οικογενειών των θυμάτων, Βασίλη Κοκοτσάκη το οποίο καταλήγει ότι πολλά θύματα επέζησαν της σύγκρουσης αλλά πέθαναν από τη φωτιά. Στα βίντεο ακούγονται τα θύματα να λένε «Δεν έχω οξυγόνο».

26 Ιανουαρίου 2025: Πραγματοποιείται μία από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα με εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρωμένους στα κέντρα των πόλεων με σύνθημα «Δεν Έχω Οξυγόνο».

29 Ιανουαρίου 2025: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε τηλεοπτική του συνέντευξη ανασκεύασε για τα περί «θεωριών συνωμοσίας», λέγοντας ότι «αν ήξερε όσα γνωρίζει σήμερα, αυτά δεν θα τα έλεγε». Υποστήριξε ότι ήταν απόλυτα βέβαιος τη δεδομένη στιγμή γιατί «τον είχαν διαβεβαιώσει οι εμπλεκόμενοι». Αρνήθηκε να ζητήσει συγγνώμη και ξεκαθάρισε ότι δεν θα παραιτηθεί.

30 Ιανουαρίου 2025: Ρεπορτάζ του Mega ανέφερε πως οι αστυνομικοί που είχαν αναλάβει την προστασία του χώρου μίλησαν στις καταθέσεις τους για πιέσεις από άτομα της κυβέρνησης, προκειμένου να δώσουν την άδεια να προχωρήσουν στο μπάζωμα της περιοχής.

31 Ιανουαρίου 2025: Ο Βασίλης Κοκοτσάκης μιλά για αλλοίωση και μόλυνση του πεδίου του δυστυχήματος, αβλεψίες, παραλείψεις και ενέργειες, οδηγώντας ακόμη και την επίσημη έρευνα, σε λάθος δεδομένα και σκεπτικό. Οι συγγενείς των θυμάτων κατηγορούν τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ, Χρήστο Τριαντόπουλο για ενορχηστρωτή του μπαζώματος, με τον ίδιο να αρνείται ότι έδωσε την εντολή.

3 Φλεβάρη 2025: Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γάνδης, που ερεύνησαν το δυστύχημα, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στο πρώτο βαγόνι της εμπορικής αμαξοστοιχίας υπήρχε δεξαμενή με τουλάχιστον 3,5 τόνους εύφλεκτων υδρογονανθράκων.

5 Φλεβάρη 2025: Τα κόμματα της αντιπολίτευσης απαίτησαν τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τη διερεύνηση των ευθυνών του Τριαντόπουλου, με την κυβέρνηση να αποδέχεται την πρόταση.

7 Φλεβάρη 2025: Ο πληρεξούσιος δικηγόρος της ιδιωτικής εταιρείας φύλαξης Interstar Security, η οποία είχε αναλάβει τη φύλαξη και βιντεοεπιτήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου, Βασίλης Καπερνάρος ανακοίνωσε ότι προσκόμισε βίντεο στον ανακριτή, στο οποίο απεικονίζεται η εμπορική αμαξοστοιχία 63503 μέσα σε σήραγγες λίγα λεπτά πριν από τη μετωπική σύγκρουση με το Intercity. Στο βίντεο  δεν φαίνεται κάποιο εμφανές παράνομο φορτίο στα τρία πρώτα βαγόνια, με μέλη της κυβέρνησης και δημοσιογράφους μέσων που πρόσκεινται πολιτικά στο κυβερνών κόμμα να υποστηρίζουν ότι τα βίντεο είναι «το τέλος των θεωριών περί συγκάλυψης».

13 Φλεβάρη 2025: Οι δικαστικοί πραγματογνώμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι παρόλο που πράγματι πρόκειται για την ίδια εμπορική αμαξοστοιχία και ότι με βάση τα καρέ που φαίνονται στο βίντεο δεν διακρίνεται παράνομο φορτίο, δεν μπορούν να αποφανθούν για τη γνησιότητα των βίντεο. Αναμένεται η έκθεση από το εγκληματολογικό εργαστήριο της ΕΛ.ΑΣ για τη γνησιότητα των εν λόγω βιντεο.

27 Φλεβάρη 2025: Δημοσιεύεται το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ που μιλά για εγκατάλειψη του Σιδηροδρόμου, απουσία συστημάτων ασφαλείας λόγω της μη υλοποίησης της σύμβασης 717, υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση λόγω των μνημονίων και υπερεργασία του υπάρχοντος προσωπικού. Καταλήγει ότι είναι πιθανή η παρουσία άγνωστου καυσίμου το οποίο δεν μπορεί να προσδιοριστεί λόγω του «μπαζώματος». Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ εντοπίζει την παρουσία ξυλολίου και αποκλείει το ενδεχόμενο η φωτιά να προκλήθηκε από έλαια σιλικόνης.

28 Φλεβάρη 2025: Πανελλαδική απεργία και συγκεντρώσεις σε όλες τις πόλεις της χώρας με αφορμή τη συμπλήρωση δύο ετών από το δυστύχημα, μετά από κάλεσμα των συγγενών των θυμάτων. Η ΕΛΑΣ ανακοίνωσε «δρακόντεια μέτρα αστυνόμευσης» με «αστυνομικούς παντού, ακόμα και ανάμεσα στους συγκεντρωμένους».