Όπως αναφέρει το BBC, πρόκειται για προτάσεις που κατατίθενται προς το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος και καταγγέλλουν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιτρέπει στις εταιρείες να ελέγχουν απολύτως την επισκευή των προϊόντων τους, π.χ. με το να είναι τα κομμάτια κολλημένα ώστε να μην μπορεί να ανοιχθεί το προϊόν ή να είναι ασύμφορη η επισκευή του. Οι αλλαγές αυτές στην παρούσα φάση αφορούν προϊόντα όπως φωτιστικά, τηλεοράσεις και οικιακές συσκευές, αλλά υπάρχει η προοπτική να ενταχθούν και τα έξυπνα κινητά.
Θυμίζουμε για τα έξυπνα κινητά ότι π.χ. η Apple και η Samsung έχουν αναγκαστεί να πληρώσουν πρόστιμα διότι έκαναν τις παλιές συσκευές πιο δυσλειτουργικές με τις ενημερώσεις τους. Η εγκατάσταση λειτουργικών προγραμμάτων που καθυστερούσαν τις παλιές συσκευές, είχαν ως αποτέλεσμα οι χρήστες να ωθούνται να αγοράσουν το καινούργιο μοντέλο. Γι' αυτό φαίνεται ότι αμέσως μετά την κυκλοφορία του iPhone8 και μετά του iPhone X, οι αναζητήσεις με λέξεις κλειδιά iPhone slow αυξήθηκαν κατά 50%, και ο λόγος δεν ήταν ψυχολογικός. Μια έρευνα που διενεργήθηκε από την επιτροπή ανταγωνισμού στην Ιταλία αποκάλυψε ότι οι ανανεώσεις αυτές μείωναν σημαντικά τις επιδόσεις του κινητού, με αποτέλεσμα η Apple και η Samsung να πληρώσουν 10 και 5 εκ. ευρώ αντίστοιχα, για αθέμιτες πρακτικές.
Η ουσία αυτής της διαμάχης είναι πως οι εταιρείες έχουν προφανές οικονομικό συμφέρον στη γρήγορη αντικατάσταση των συσκευών, η οποία σε συνθήκες οικολογικής πίεσης είναι εξόχως επιβαρυντική για το περιβάλλον.
Μερικά πραγματολογικά στοιχεία που εξηγούν αυτή την αλλαγή στάσης που μελετάται τώρα νομοθετικά:
- Μεταξύ 2004 και 2012 το ποσοστό των οικιακών συσκευών που πετάγονται πριν να συμπληρωθούν 5 έτη λειτουργίας ανέβηκε από το 3,5 στο 8,3%.
- Το 10% των πλυντηρίων που πετάγονται είναι κάτω των 5 ετών.
- Μόνο η ύπαρξη πλυντηρίων μακράς διαρκείας θα μείωνε την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα κατά 1,1 τόνο, μέσα στα επόμενα είκοσι χρόνια.
- Πολλά φωτιστικά στην Ευρώπη πωλούνται με τους δικούς τους λαμπτήρες, που δεν αντικαθίστανται.
Οι λαμπτήρες είναι ένα σημαντικό σχετικό παράδειγμα, καθώς είναι ένα αποδεδειγμένο περιστατικό που δικαιώνει τις (ενίοτε συνομωσιολογικές) κατηγορίες για την ηθελημένη μείωση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, από γερμανικές, βρετανικές και αμερικανικές εταιρείες, το 1920.
Στην Αγγλία υπάρχει μια πρωτοβουλία η οποία είναι ταυτοχρόνως ομάδα πίεσης και οργάνωση εθελοντών που επισκευάζουν προϊόντα. Απευθύνει έκκληση προς τον νομοθέτη να λάβει υπόψη του την οικολογική καταστροφή που προκαλεί η σταδιακή έκλειψη της κουλτούρας της επισκευής.
Η συζήτηση για τις οικολογικές ανησυχίες που προκαλεί η παραγωγή προϊόντων βραχείας διάρκειας γίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες από το οικολογικό κίνημα. Είναι προφανές ότι οι εταιρείες έχουν κάθε λόγο να αντισταθούν σε μια τέτοια προοπτική, καθώς και να προωθούν μια καταναλωτική κουλτούρα στην οποία η ίδια η ταχεία αντικατάσταση των αντικειμένων αποτελεί “ανάγκη”. Ενώ στα προϊόντα τεχνολογικής αιχμής υπάρχει το επιχείρημα ότι όλοι επιθυμούν τη γρήγορη αντικατάστασή τους, οι οικιακές συσκευές είναι μια περίπτωση κατά την οποία θα μπορούσε να αυξηθεί το ποσοστό των επιδιορθώσεων, χωρίς να περιμένει κανείς ότι θα χαθεί η δυναμική π.χ. των νέων τεχνολογικών επινοήσεων στα ψυγεία. Πρόκειται όμως για μια διελκυνστίνδα, στην οποία το συμφέρον των καταναλωτών και του περιβάλλοντος θα ανταγωνίζεται το συμφέρον των εταιρειών, στην προσπάθεια διαμόρφωσης του νομοθετικού πλαισίου.
Αυτή είναι η σχετική σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Περιβάλλοντος