Δεκάδες εργαζόμενοι του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείο (ΒΧΜ) συγκεντρώθηκαν σήμερα το μεσημέρι έξω από το μουσείο, επί της Βασιλίσσης Σοφίας 22, στο πλαίσιο των κινητοποιήσεων που οργανώνουν οι εργαζόμενοι στα κρατικά μουσεία της χώρας. Στόχος, η αποτροπή της αλλαγής του νομικού τους καθεστώτος, την οποία προωθεί η κυβέρνηση και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την εμπορευματική τους λειτουργία και την εμπλοκή ιδιωτών και πάσης φύσεως «κοινωφελών Ιδρυμάτων» στην διοίκηση τους.
Με κεντρικό σύνθημα στο πανό τους το σύνθημα του τίτλου (Το δημόσιο μουσείο είναι του λαού / όχι σαλονάκι του κάθε αυλικού) και με ένα ακόμη πανό με το χαρακτηριστικό σύνθημα «ΠΩΛΕΙΤΙΣΜΟΣ», οι εργαζόμενοι διατράνωσαν την αντίθεσή τους στις κυβερνητικές προθέσεις που θέλουν την αποκοπή των πέντε μεγαλύτερων κρατικών μουσείων (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου) από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, με αποτελέσματα καταστρεπτικά τόσο για την ίδια όσο και για την αντίληψη του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς ως δημόσιου αγαθού.
Οι εργαζόμενοι στο Βυζαντινό Μουσείο, όπως και στα υπόλοιπα τέσσερα μουσεία που βρίσκονται στο στόχαστρο της κυβέρνησης είναι από καιρό σε αναβρασμό ενώ είχαν εκτενώς διατυπώσει τις θέσεις τους σε ανοιχτή επιστολή προς τον πρωθυπουργό στις 17 Ιανουαρίου. Εκεί σημείωναν πως: «Η ολοκλήρωση της επανέκθεσης του Μουσείου το 2010 απέδειξε ότι ο τρόπος λειτουργίας του ως Ειδικής Περιφερειακής Υπηρεσίας του Υπουργείου είναι δόκιμος και αποτελεσματικός”, ενώ “οι δεκάδες περιοδικές εκθέσεις μεγάλης επισκεψιμότητας και ευρέος θεματικού φάσματος (από τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο και την Κίνα των Tang μέχρι τον Warhol και τον Dali), οι δωρεάν παρεχόμενες εκπαιδευτικές δράσεις για κάθε πληθυσμιακή κατηγορία, οι εκδόσεις και τα ερευνητικά προγράμματα, η πληθώρα επιστημονικών εκδηλώσεων και εξωστρεφών δράσεων, οι διακρατικές συνεργασίες και τα ευρωπαϊκά προγράμματα, οι καινοτόμες δράσεις σε κάθε τομέα της σύγχρονης μουσειολογικής συζήτησης, καθιστούν το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο ένα υπόδειγμα και πρότυπο λειτουργίας για την Ελλάδα και το εξωτερικό».
Προχωρούσαν δε στην εκτίμηση πως η προτεινόμενη από την κυβέρνηση αλλαγή του θεσμικού καθεστώτος λειτουργία των κρατικών μουσείων «δεν συνιστά ανεξαρτησία των μεγάλων-εθνικών μουσείων της χώρας, αλλά, αντιθέτως, υπονόμευση της μελλοντικής τους πορείας και υποταγή σε εξωυπηρεσιακούς παράγοντες και ιδιοτελή συμφέροντα”, τονίζοντας επιπλέον πως πίσω από την κυβερνητική εξαγγελία αναγνωρίζουν “την εξίσωση των βυζαντινών και μεταβυζαντινών θησαυρών με αντικείμενα μίας οικονομικής-αγοραίας αντίληψης για τον πολιτισμό».
Η Συντονιστική Επιτροπή Εργαζομένων του ΒΧΜ στην ανακοίνωση της για την σημερινή κινητοποίηση, σημειώνει: «Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, πιστή στο δόγμα και τη στρατηγική της, επιμένει να υλοποιήσει αποφάσεις που προκαλούν εύλογες απορίες και δίκαιες αντιδράσεις, διαστρέφοντας εσκεμμένα την πραγματικότητα κατά το δοκούν. Τα σχέδια μετατροπής του διοικητικού καθεστώτος των Μουσείων, που χρόνια μένουν στα συρτάρια αλλά ποτέ δεν έπαψε να απεργάζεται η κ. Υπουργός Πολιτισμού, οδηγούν στην αποδόμηση και ουσιαστική διάλυση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Είναι καταστροφικά για την εθνική αξία των αρχαιοτήτων και απειλούν τη συνοχή, την ιστορία και τη μελλοντική πορεία τόσο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου όσο και των άλλων τεσσάρων μεγάλων Δημόσιων Μουσείων.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ θεωρεί πως έχει το δικαίωμα, εκμεταλλευόμενη την πανδημία, με τα Μουσεία κλειστά, να προχωρήσει σε δομικές αλλαγές και αλλοιώσεις του χαρακτήρα των Δημόσιων Μουσείων. Εμείς, οι εργαζόμενοι στα Μουσεία, έχουμε το δικαίωμα να αντικρούσουμε την επίθεση με όλες μας τις δυνάμεις και να αποτρέψουμε την υλοποίηση αυτής της επιζήμιας για το δημόσιο συμφέρον πολιτικής».
Σε συμπαράσταση των εργαζομένων κήρυξαν στάση εργασίας από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τις 16:00 ο Ενιαίος Σύλλογος Υπαλλήλων Υπουργείου Πολιτισμού Αττικής Στερεάς και Νήσων, ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, η Πανελλήνια Ένωση Συντηρητών Αρχαιοτήτων και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εκτάκτου Προσωπικού Υπουργείου Πολιτισμού.
Ο τελευταίος, στην ανακοίνωσή του για το θέμα καταγγέλλει την κυβέρνηση πως «προσπαθεί να στερήσει δημόσια αγαθά από τους πολίτες προς χάριν κυρίως του κέρδους ιδιωτών. Ταυτόχρονα, θέλει να δημιουργήσει εργαζόμενους σκλάβους, έρμαια στα χέρια των εργοδοτών».
Στη συγκέντρωση διαβάστηκε μήνυμα συμπαράστασης και συστράτευσης στον κοινό αγώνα των εργαζομένων στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού της Θεσσαλονίκης, καθώς και αποσπάσματα από την ιδιαίτερης βαρύτητας κοινή ανακοίνωση – επιστολή προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη 119 παλαιών και σημαντικών στελεχών της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, αρχαιολόγων που συνέβαλαν επί δεκαετίες τα μέγιστα για τη διάσωση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου. Στο κείμενό τους, που συνυπογράφουν μεταξύ άλλων και οι παλαιές διευθύντριες του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Μυρτάλη Αχειμάστου-Ποταμιάνου και Ευγενία Χαλκιά, τονίζουν μεταξύ άλλων: «Αντιλαμβανόμαστε ότι η σημερινή Υπουργός Πολιτισμού -αρχαιολόγος και η ίδια-αντί να χαράσσει συνολική εθνική μουσειακή πολιτική, ενταγμένη σε ευρύτερους και επίκαιρους πολιτιστικούς σχεδιασμούς (έρευνα, παιδεία, πνευματική και κοινωνική ευαισθητοποίηση σε σύγχρονα εθνικά και παγκόσμια ζητήματα, κοινωνική συμμετοχή, πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη και αμοιβαία συνεργασία), σχεδιάζει με γνώμονα πολιτικές σκοπιμότητες και θεσπίζει, με ανεπαρκή επιχειρήματα και διατυπώσεις, μουσεία με «αυτοδιοίκηση» και «απαλλαγή από την κρατική ασφυξία». Αναρωτιόμαστε πώς, αλήθεια, ο κύριος Πρωθυπουργός, ο οποίος εγκαινίασε πρόσφατα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο την περιοδική έκθεση για τα 200 χρόνια της Σύγχρονης Ελλάδος με τον μακρυγιάννειο τίτλο «δι’ αυτά πολεμήσαμεν», αποφασίζει να το αποκόψει μαζί με τα τέσσερα μεγαλύτερα μουσεία της χώρας από το ενιαίο νομικό καθεστώς που διέπει και ρυθμίζει τη μουσειακή πολιτική του αρχαιολογικού αποθέματος».
Και σημειώνουν: «Ενώνουμε λοιπόν τη φωνή μας με τους εν ενεργεία συναδέλφους μας και ζητούμε από τον Πρωθυπουργό της χώρας και την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ να μην αποκόψουν τα πέντε μουσεία από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Ζητούμε να μην προχωρήσουν στον καταστροφικό ακρωτηριασμό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που μπορεί στο μέλλον να οδηγήσει στην απόσχιση και άλλων μουσείων και μεγάλων αρχαιολογικών χώρων». Κλείνουν δε με το χαρακτηριστικό απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη: Είχα δυο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι’ ένα βασιλόπουλο ατόφια – φαίνονταν οι φλέβες· τόση εντέλειαν είχαν. Όταν χάλασαν τον Πόρον, τα ’χαν πάρη κάτι στρατιώτες και εις τ’ Άργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων· χίλια τάλλαρα γύρευαν. Άντεσε κ’ εγώ εκεί, πέρναγα· πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα· «Αυτά και δέκα χιλιάδες τάλλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτήτε να βγουν από την πατρίδα μας. Δι’ αυτά πολεμήσαμεν».