Το “Εικονοπλαστείο” στη ΒΙΟΜΕ, ο Υorgos/ ËΡΓΟC στο ΤΡΡ

Έχει συν-ιδρύσει την αυτόνομη τάξη comics στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου, όπως και την πρωτοβουλία πολιτών «Stop Mare Mortum», αλλά και την ομάδα ΣΑΡΜΑΝΙΑΤΑ για τη φύση και τον πολιτισμό στη Σαμαρίνα. Συντονίζει τη συμμετοχική καλλιτεχνική πλατφόρμα #MEDfaces, που συγκεντρώνει τα έργα εκατοντάδων καλλιτεχνών και καταγγέλλει μέσα από εκθέσεις και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις δραματικές συνέπειες των συνοριακών πολιτικών στη Μεσόγειο. Συνεργάζεται με κοινωνικές και καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες σε όλο τον κόσμο (ΕachOneTeachOne, ECCHR, SCI, Mπουλούκι, PCFF, Parents Circle, Festival of Mediterranean Citizenship Catania, WirPacken’sAn, Urbane Praxis, BerlinMondiale, KickFair e.V. κ.ά) και είναι ιδρυτικό μέλος της εκπαιδευτικής ομάδας Irenia, στην Καταλωνία.  Τα σκίτσα του και οι καινοτόμες δράσεις που δημιουργεί έχουν ως επίκεντρο την ειρήνη, τη διαπολιτισμικότητα, την καταγγελία φαινομένων ρατσισμού, φασισμού και ανισότητας σχολιάζοντας παράλληλα τις σύγχρονες καπιταλιστικές σχέσεις και αυταρχικές πολιτικές.

Με άλλα λόγια, ο εικαστικός, απόφοιτος της Καλών Τεχνών του Βερολίνου, Γιώργος Κωνσταντίνου, που υπογράφει ως Υorgos/ ËΡΓΟC – που μπορείτε να βρείτε τη δουλειά του εδώ και εδώ– , είναι ένας από μας, και μαζί μια εξαιρετική περίπτωση, όντας ευλογημένος με ταλέντο και, σε όλη του την πορεία, με ακατάπαυστη, επίμονη, δημιουργικότητα, που υπηρετεί τα λαϊκά ανθρωπιστικά πολιτικά προτάγματα. Αυτές τις μέρες εκθέτει στη ΒΙΟΜΕ το “Εικονοπλαστείο”, έναν χώρο αφιερωμένο στη δημιουργική οπτική ρητορική που δημιουργησε ο ίδιος από το 1996, στη Θεσσαλονίκη, και που από τότε μετακινείται, μαζί με τον δημιουργό του, ανάμεσα σε Θεσσαλονίκη– Καταλωνία–Βερολίνο–Σαμαρίνα.

– Που σε βρίσκουμε;

Αυτό τον καιρό ζω ανάμεσα σε τρεις πατρίδες: την βόρεια Ελλάδα, το Βερολίνο και την Καταλονία. Δουλεύω παράγοντας εικονογραφήσεις, επεξηγηματικές βιντεοταινίες, αλλά και κάτι που για τους περισσότερους είναι άγνωστο, ζωντανή ζωγραφική καταγραφή των περιεχομένων σε συνέδρια, συναντήσεις, συσκέψεις … εκτός από αυτό εδώ και χρόνια απασχολούμαι και με την εκπαίδευση, σχεδιάζοντας και εφαρμόζοντας εκπαιδευτικές δράσεις κ παιχνίδια μη ανταγωνιστικού χαρακτήρα στα δημόσια σχολεία της καταλονίας.

– Γιατί, λοιπόν, στη Θεσσαλονίκη και στη ΒΙΟΜΕ η έκθεση;

– Στην ΒΙΟΜΕ γιατί είναι ένας χώρος στον οποίον ταιριάζει η δουλειά μου, ένας χώρος πρότυπο κοινοτικής συνεργασίας, που δεν υπόκειται στην λογική του κέρδους αλλά του κοινού καλού. Η έκθεση γίνεται μετά από πρόσκληση που μου έκανε η cantina solidaridad να εκθέσω εκεί πολιτικά και κοινωνικά σκίτσα που φτιάχνω ως επί το πλείστον με δικιά μου πρωτοβουλία και που δημοσιεύω εδώ και χρόνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

– Ένα τεράστιο κομμάτι της δουλειάς σου έχει να κάνει με το προσφυγικό και το μεταναστευτικό. Τόση επιμονή, τόσες, υπολογίζω χιλιάδες, ώρες εργασίας, τόσα χρόνια, και τόση επένδυση, καλλιτεχνικά εννοώ.. Θα το ρωτήσω: τι σε έχει οδηγήσει σε αυτό;

– Έχω ζήσει πολύ περισσότερα από τα μισά χρόνια της ζωής μου ως μετανάστης. Άντρας μετανάστης στην Ευρώπη με ευρωπαϊκό διαβατήριο,  κάτι που μου δίνει μία πολύ πιο προνομιακή θέση από αυτήν που έχουν οι εξωκοινοτικοί μετανάστες, άνθρωποι με αφρικανική ή ασιατική καταγωγή γυναίκες, queer, ανθρωποι με αναπηρίες. Και, ταυτόχρονα, ως νότιοευρωπαίος με λιγότερα προνόμια από αυτά των ντοπιων, ή των ξανθών λευκών, των εργαζομενων σε πολυεθνικές, τους αυτοαποκαλούμενους expats, που θεωρούν τη δική τους εμπειρία μετανάστευσης σαν κάτι τελείως διαφορετικό από τη μετανάστευση όπως την ξέρουμε.

Εμένα, λοιπόν, η εμπειρία της μετανάστευσης με έφερε αντιμέτωπο με την αυθαιρεσία των εθνικισμών με τον παραλογισμό των συνόρων, την δικτατορία της μονογλωσσίας και της μόνοπολιτισμικότητας. Και μου άνοιξε τα μάτια σε σχέση με αυτό που βιώνουν όσοι δεν έχουν τα πολυπόθητα χαρτιά, ακαδημαϊκές γνώσεις, κοινωνική στήριξη, επαφές και αποδοχή. Είναι τόσο τυχαίο και αυθαίρετο το ποιοι από μας γεννιούνται ή  ξαφνικά μετατρέπονται σε θύματα διακρίσεων, που με υποχρεώνει κατά κάποιον τρόπο να χρησιμοποιήσω τα προνόμια μου προς όφελος αυτών των ανθρώπων.

Άλλωστε, η ποιότητα μιας κοινωνίας εξαρτάται από τον τρόπο που φέρεται στα πιο αδύναμά της μέλη, και όλες μας έχουμε το μερίδιο ευθύνης μας όταν οι θεσμοί  δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Όχι για να υποκαταστήσουμε τις ελλειψεις αλλά για να αναδείξουμε τα προβλήματα, να συμβαλουμε στην ενδυναμωση των κοινότητων και να διευκολύνουμε την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που υποφέρουν από αποκλεισμούς και διακρίσεις. Ο ρατσισμός (φυλετικός, θεσμικός, ιστορικός, καθημερινός..) προκαλεί ψυχικές ασθένειες, βασανιζει και καταστρέφει ζωές, και όσοι είμαστε κομμάτι της κυρίαρχης κοινωνίας έχουμε υποχρέωση να σταθούμε απέναντί του χωρις ναι- μεν- αλλά.

– Είναι ιδιαίτερες οι επιλογές σου, και επαναφέρουν το θέμα της σχέσης του καλλιτέχνη με την κοινωνία και τους αγώνες μας σήμερα.

– Υπάρχει μία τάση να θεωρούμε τους καλλιτέχνες ως κάτι που ζει στον κόσμο του, εκτός της κοινωνίας, κάτι παράξενο, που δεν υπάγεται σε κανόνες της λογικής και της αγοράς. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι οι περισσότεροι από όσους ζούμε απο μια καλλιτεχνική δραστηριότητα, είμαστε εργάτες στη βιομηχανία του θεάματος ή της επικοινωνίας, του πολιτισμού… Προσπαθούμε και εμείς να επιζήσουμε ως ελεύθεροι επαγγελματίες, μισθωτοί ή μερικά απασχολούμενοι, ημιάνεργοι, αυτοεκδιδώμενοι, σε μια επισφαλή κατάσταση, αντιμέτωποι με την έλλειψη κατοχυρωμένων δικαιωμάτων, με την εργοδοτική ασυδοσία, την αναντιστοιχια αμοιβών και ακρίβειας, την δυσκολία κατοχύρωσης των δικαιωμάτων μας. Σε ένα πεδίο όπου πλέον η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να παράξει -για πρώτη φορά με μηχανικό τρόπο- έργα που μέχρι τώρα μόνο μπορούσαν να γίνουν από ανθρώπινο χέρι.

Είναι προφανές, εκτός αν θέλουμε να κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας, ότι είμαστε κομμάτι της κοινωνίας και αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα που βασανίζουν τον κόσμο της εργασίας. Και, πέραν του πόσο η καθεμία από μας καταφέρνει να βρίσκει αξιοπρεπείς δουλειές σε συνθήκες που σέβονται την καλλιτεχνική Ελευθερία και τη δημιουργικότητα, υπάρχει ανάγκη αλληλεγγύης και συνεννόησης. Συναδερφικότητα. Νομιζω οτι υπάρχει πολύς κοσμος στον τομέα της οπτικής επικοινωνίας που λειτουργεί με αυτην την λογική, και που συχνά κάνει και ένα βήμα παραπέρα. Προσφέρει τις δεξιότητες του ως εργαλείο για τους αγώνες άλλων κινηματων, ομαδων, κοινοτήτων, κλπ. Ευστοχες εικόνες με ποιότητα και γνώση του αντικειμένου είναι πολύ χρήσιμες αν οχι αναγκαίες για την ακτιβιστική δράση σε μία εποχή που η επικοινωνία παίζει έναν όλο και σημαντικότερο ρόλο στην κοινωνία και την πολιτική.-