Το μέσο κοινωνικής δικτύωσης, Facebook, διάβαζε και αντέγραφε τα ηχητικά μηνύματα των χρηστών του, με σκοπό όπως δήλωσε η εταιρεία, την βελτίωση των υπηρεσιών της πλατφόρμας. Ακόμα τόνισε ότι οι χρήστες της εφαρμογής messenger μπορούσαν να επιλέξουν αν θα καταγράφονταν ή όχι οι συνομιλίες τους.

Εργαζόμενοι της εταιρείας που πραγματοποιούσαν τη συγκεκριμένη εργασία, καταγράφοντας πολλές φορές φωνητικά μηνύματα και συνομιλίες  με ευαίσθητο περιεχόμενο, προτίμησαν να διατηρήσουν ανωνυμία τους από φόβο μην απολυθούν. Όπως αποκάλυψαν οι ίδιοι στο ειδησεογραφικό πρακτορείο «Bloomberg» είχαν προσληφθεί για να πραγματοποιούν τις καταγραφές των μηνυμάτων αλλά δεν πληροφορούνταν για το που αποθηκεύονταν ή πως αποκτούνται οι συνομιλίες των χρηστών, παρά μόνο ότι έπρεπε να τις καταγράφουν.

Μετά τις αποκαλύψεις, το Facebook επιβεβαίωσε τους εν λόγω ισχυρισμούς, ωστόσο υποστήριξε ότι αυτές οι εργασίες πραγματοποιούνταν με σκοπό τη βελτίωση της εμπειρία των χρηστών της πλατφόρμας και πως η συγκεκριμένη πρακτική σταμάτησε την προηγούμενη εβδομάδα.

Η εταιρεία προσθέτει ακόμα ότι οι χρήστες είχαν την επιλογή να αποφασίσουν αν θέλουν τα μηνύματά τους να καταγράφονται ή όχι. Τέλος η Facebook Inc. δηλώνει ότι αυτή η πρακτική χρησιμοποιούταν με σκοπό να διαπιστωθεί εάν λειτουργεί σωστά η τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης που διαθέτει η εταιρεία, η οποία ερμηνεύει στοιχεία από τα μηνύματα παρόλα αυτά, όπως ισχυρίστηκε η εταιρεία αυτά εισέρχονται ανώνυμα.

Η Ιρλανδική Επιτροπή Προστασίας Δεδομένων, η οποία είναι υπεύθυνη για να επιτηρεί το Facebook στην Ευρώπη, σημείωσε ότι η συγκεκριμένη δραστηριότητα της εταιρείας εξετάζεται για να διαπιστωθεί αν ισχύουν παραβάσεις του ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για τα προσωπικά δεδομένα.

Παρά τις συγκεκριμένες αποκαλύψεις δεν είναι η πρώτη φορά που έρχονται στο φως στοιχεία για εταιρείες τεχνολογίας που ακούν και καταγράφουν συνομιλίες. Ήδη υπάρχουν σχετικά δημοσιέυματα για εταιρείες όπως η Amazon, η Apple, η Microsoft και η Google.

Το ζήτημα που εγείρεται μετά από τις συγκεκριμένες αποκαλύψεις είναι το αν οι συνομιλίες μεταξύ δύο ατόμων είναι όντως μεταξύ τους και δεν ακούν ή βλέπουν τα όσα λέγονται και γράφονται τρίτοι. Τα στοιχεία, δυστυχώς για τα προσωπικά δεδομένα, δείχνουν ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει και πως οι εταιρείες και ακούν και καταγράφουν συνεχώς τα δεδομένα των χρηστών τους. Ύστερα εφόσον τα έχουν συγκεντρώσει τα δίνουν σε όποια εταιρεία δώσει τα περισσότερα χρήματα για να τα αγοράσει.

«Διάβασμα» της ομιλίας και αναγνώριση της σκέψης

Η καταγραφή των συνομιλιών από την εταιρεία, είναι πολύ πιθανό να αποτελεί κομμάτι ενός συνολικότερου πλάνου του Facebook, το οποίο ερευνά τρόπους να διαβάζει τη σκέψη μέσω της ομιλίας, ώστε να γίνει πιο εύκολη η διεπαφή με την εφαρμογή.

Σύμφωνα με το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), το 2017, η εταιρεία του Μάρκ Ζούκερμπεργκ, είχε δηλώσει ότι θέλει να κατασκευάσει μια συσκευή για το κεφάλι η οποία θα επέτρεπε στον χρήστη να γράφει 100 λέξεις ανά λεπτό χρησιμοποιώντας μόνο τη σκέψη του.

Σήμερα, όπως έχει ανακοινώσει η ίδια η εταιρεία, έχει ξεκινήσει ήδη η χρηματοδότηση ενός πειράματος του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια σε ανθρώπους – εθελοντές, για τη δημιουργία μιας συσκευής η οποία θα αποκωδικοποιεί την ομιλία. Η συσκευή θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοεί τι θέλουν να πουν οι άνθρωποι αναλύοντας τα εγκεφαλικά σήματα.

Όπως δηλώνει το MIT, το συγκεκριμένο πείραμα είναι εξαιρετικά σημαντικό καθώς όχι μόνο θα αποδειχτεί εάν είναι εφικτή η δημιουργία μιας φορητής συσκευής που θα διαβάζει το μυαλό αλλά το γεγονός που το κάνει ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι στο πείραμα εμπλέκεται μια εταιρεία η οποία θα μπορεί στο, ίσως όχι και το μακρινό μέλλον, να συλλέγει πληροφορίες απευθείας από τους εγκεφάλους των χρηστών της πλατφόρμας της.

Το Facebook μέσω αυτού του πειράματος θέλει να δημιουργήσει μια συσκευή που μπορεί να φορεθεί από τον χρήστη και να του επιτρέπει να ελέγχει την μουσική ή να αντιδρά σε εικονική πραγματικότητα χρησιμοποιώντας αποκλειστικά και μόνο το μυαλό του.

Σύμφωνα με την εταιρεία αυτό θα μπορούσε να φανεί χρήσιμο σε ανθρώπους με αναπηρία και σε ανθρώπους που έχουν χάσει την δυνατότητα να επικοινωνούν.

Σε αυτή τη βάση το Facebook χρηματοδοτεί έρευνα για συστήματα τα οποία θα μπορούν να διαβάζουν τη σκέψη μέσω της ροής του αίματος στον εγκέφαλο, χρησιμοποιώντας laser, σε μια διαδικασία παρόμοια με αυτή ενός μαγνητικού τομογράφου.

 «Παίρνουμε τα προσωπικά δεδομένα πολύ σοβαρά»

Το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια όπου διεξάγεται η έρευνα, αρνήθηκε να δώσει στη δημοσιότητα το συμβόλαιο το οποίο έχει υπογράψει με την εταιρεία και δεν έχει γίνει γνωστό το πόσα χρήματα δόθηκαν για τη διεξαγωγή του πειράματος. Επιπλέον δεν είναι γνωστό εάν οι εθελοντές του πειράματος γνωρίζουν για τους σκοπούς του. Εκπρόσωπος Τύπου του πανεπιστημίου δήλωσε ότι το Facebook ήταν ανάμεσα σε άλλους φορείς σε μια λίστα η οποία τους δόθηκε.

Το ζήτημα που εγείρεται είναι το κατά πόσο αξιόπιστη είναι μια εταιρεία στην οποία υποβλήθηκε πρόστιμο 5 δις δολάρια για παραπλάνηση των πελατών της σχετικά με το πώς χρησιμοποιούνται τα προσωπικά τους δεδομένα, να εισχωρεί στις ίδιες τις σκέψεις ενός ατόμου.

Για πολλούς απλά και μόνο το να διαβάζει κάποιος τη σκέψη, είναι αρκετό για να χρειάζεται ειδική νομοθεσία. Για πολλούς οπαδούς της νευροηθικής, χρειάζεται άμεσα να δημιουργηθεί αυστηρό νομικό πλαίσιο για το πως τα εγκεφαλικά δεδομένα συγκεντρώνονται, αποθηκεύονται και χρησιμοποιούνται.

Ο Μαρσέλο Ιένκα, ερευνητής διεπαφής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ζυρίχης (ETH), εξηγεί ότι «τα δεδομένα του εγκεφάλου είναι πλούσια σε πληροφορίες και ευαίσθητα όσο αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, είναι μια εύλογη ανησυχία». Ενώ προσθέτει ότι «οι πολιτικές απορρήτου που εφαρμόζονται στο Facebook είναι σαφώς ανεπαρκείς».

Ο επικεφαλής του τμήματος του Facebook για το πρότζεκτ ανάγνωσης του νου, δήλωσε ότι η προστασία των δεδομένων θα είναι πιο εύκολη χρησιμοποιώντας τις εγκεφαλικές πληροφορίες, προσθέτοντας ότι «παίρνουμε τα προσωπικά δεδομένα πολύ σοβαρα».